1, 2. Ano nga pakiana an kinahanglan igpakiana mo ha imo kalugaringon katapos bayaan an palso nga relihiyon, ngan ha paghunahuna mo, kay ano nga importante ini?

PANANGLITAN hinbaroan mo nga nahugawan hinduro an iyo komunidad. May-ada ngay-an usa ka tawo nga patagô nga naglalabog hin nakakahilo nga basura ha iyo lugar, ngan yana namimeligro na an mga kinabuhi. Ano an imo bubuhaton? Sigurado nga mabaya ka hito nga lugar kon mahihimo mo. Kondi katapos mo bumaya, magpapakiana ka la gihapon, ‘Nahiloan ba ako?’

² Pariho nga sitwasyon an nabangon may kalabotan ha palso nga relihiyon. An Biblia nagtututdo nga an sugad nga pagsingba naimpluwensyahan han mahugaw nga mga katutdoan ngan mga buhat. (2 Korinto 6:17) Salit importante nga gumawas ka ha ‘Babilonya nga Daku,’ an imperyo han palso nga relihiyon ha kalibotan. (Pahayag 18:2, 4) Ginbuhat mo na ba ini? Kon amo, angay ka kumendasyonan. Kondi diri igo an pagbulag la o pagbaya ha usa nga palso nga relihiyon. Katapos hito, kinahanglan pakianhan mo an imo kalugaringon, ‘May nagpapabilin pa ba ha akon nga bisan ano nga tigaman han palso nga relihiyon?’ Tagda an pipira nga mga ehemplo.

3. (a) Ano an ginsisiring han Biblia mahitungod han paggamit hin mga imahen, ngan kay ano nga bangin makuri karawaton han iba an panhunahuna han Dios? (b) Ano an sadang mo buhaton ha bisan ano nga mga butang nga gintatag-iya mo nga may kalabotan ha palso nga pagsingba?

³ An iba maiha na nga may-ada mga imahen o mga altar ha ira mga balay. May-ada ka ba liwat hito? Kon amo, bangin naabat ka nga malain o sayop an pag-ampo ha Dios nga waray han sugad nga nakikita nga bulig. Bangin hinigugma mo pa ngani an pipira hini nga mga butang. Kondi an Dios na mismo an nasiring kon paonan-o hiya sadang pagsingbahon, ngan an Biblia nagtututdo nga diri niya karuyag nga gumamit kita hin mga imahen. (Eksodo 20:4, 5; Salmo 115:4-8; Isaias 42:8; 1 Juan 5:21) Salit mahimo ka magmarig-on ha totoo nga pagsingba pinaagi han pagbungkag ha bisan ano nga mga butang nga gintatag-iya mo nga may kalabotan ha palso nga pagsingba. Oo, hunahunaa gud ito sugad han paghunahuna hito ni Jehova—nga “mangil-ad” ito.—Deuteronomio 27:15.

4. (a) Paonan-o kita nahibaro nga waray kapulsanan an pagsingba ha mga kaapoy-apoyan? (b) Kay ano nga gindid-an ni Jehova an iya katawohan ha pagbuhat hin bisan ano nga klase hin espiritismo?

⁴ An pagsingba ha mga kaapoy-apoyan komon liwat ha  damu nga palso nga relihiyon. Antes mahibaro han kamatuoran han Biblia, natoo an iba nga an mga patay may sarabotan ha diri-nakikita nga lugar ngan mahimo kuno hira makabulig o makadaot ha mga buhi. Bangin nahiaraan mo hadto nga mangalimbasog gud ha pagpalipay ha imo patay na nga mga kaapoy-apoyan. Kondi sugad han imo hinbaroan ha Kapitulo 6 hini nga libro, an mga patay diri na naeksister ha bisan diin. Tungod hito, waray kapulsanan an mga pangalimbasog ha pakigkomunikar ha ira. Bisan ano nga mga mensahe nga baga in tikang ha namatay nga hinigugma, ha pagkamatuod tikang ha mga demonyo. Salit, gindid-an ni Jehova an mga Israelita nga magsari ha pakiistorya ha mga patay o makigbahin ha bisan ano nga klase hin espiritismo.—Deuteronomio 18:10-12.

5. Ano an bubuhaton mo kon an paggamit hin mga imahen o pagsingba ha mga kaapoy-apoyan bahin han imo pagsingba hadto?

⁵ Kon an paggamit hin mga imahen o pagsingba ha mga kaapoy-apoyan bahin han imo paagi han pagsingba hadto, ano an imo bubuhaton? Basaha ngan pamalandonga an mga bersikulo han Biblia nga nagpapatin-aw ha imo kon ano an panhunahuna han Dios mahitungod hini nga mga butang. Pag-ampo ngadto kan Jehova kada adlaw mahitungod han imo hingyap nga magmarig-on ha totoo nga pagsingba, ngan paghangyo ha iya nga buligan ka nga magkaada han panhunahuna nga sugad han iya panhunahuna.—Isaias 55:9.

6, 7. (a) An Pasko nagsasaurog kuno han ano, ngan ginsaurog ba ito han siyahan-siglo nga mga sumurunod ni Jesus? (b) Konektado ha ano an mga pagsaurog han adlaw nga natawohan durante han panahon han siyahan nga mga disipulo ni Jesus?

⁶ An pagsingba han usa ka tawo mahimo mahugawan han palso nga relihiyon may kalabotan ha popular nga mga piyesta. Tagda pananglitan an Pasko. An Pasko nagsasaurog kuno han katawo ni Jesu-Kristo, ngan haros an ngatanan nga relihiyon nga nag-aangkon nga Kristiano nagsasaurog hito. Kondi, waray ebidensya nga an siyahan-siglo nga mga disipulo ni Jesus nagsaurog hito nga piyesta. An libro nga Sacred Origins of Profound Things  nasiring: “Ha sulod hin duha ka gatos ka tuig katapos matawo hi Kristo, waray usa nga maaram, ngan gutiay la nga mga tawo an interesado ha eksakto nga petsa han iya katawo.”

⁷ Bisan kon nahibaro an mga disipulo ni Jesus han eksakto nga petsa han iya katawo, sigurado nga diri hira magsasaurog hito. Kay ano? Tungod kay sugad han iginsasaysay han The World Book Encyclopedia, an siyahan nga mga Kristiano “naghunahuna nga pagano nga kustomre an pagsaurog han katawo han bisan hin-o.” An mga nagsaurog la han adlaw nga natawohan nga gin-unabi ha Biblia amo an duha nga magmarando nga waray magsingba kan Jehova. (Genesis 40:20; Markos 6:21) An mga pagsaurog han adlaw nga natawohan ginbuhat liwat ha pagpasidungog ha pagano nga mga dios. Pananglitan, ha Mayo 24 ginsaurog han mga Romano an adlaw nga natawohan han diosa nga hi Diana. Kinabuwasan, ira ginsaurog an adlaw nga natawohan han ira dios-nga-adlaw, hi Apolo. Salit, an mga pagsaurog han adlaw nga natawohan konektado ha paganismo, diri ha Kristianidad.

8. Isaysay an koneksyon han mga pagsaurog han adlaw nga natawohan ngan han patootoo.

⁸ May usa pa nga hinungdan kon kay ano nga an siyahan-siglo nga mga Kristiano waray magsaurog han adlaw nga natawohan ni Jesus. Posible nga maaram an mga disipulo ni Jesus nga an mga pagsaurog han adlaw nga natawohan konektado ha patootoo. Pananglitan, damu nga mga Griego ngan mga Romano ha kadaan nga mga panahon an natoo nga may espiritu nga presente ha katawo han tagsa nga tawo ngan nagpapanalipod ha iya ha bug-os nga kinabuhi. “Ini nga espiritu may-ada misteryoso nga relasyon ha dios nga ha iya adlaw nga natawohan igin-anak an indibiduwal,” siring han libro nga The Lore of Birthdays. Sigurado nga diri malilipay hi Jehova ha bisan ano nga pagsaurog nga magkakaw-ing kan Jesus ha patootoo. (Isaias 65:11, 12) Niyan kay ano man nga damu hinduro nga mga tawo an nagsasaurog han Pasko?

9. Paonan-o napili an Disyembre 25 sugad nga adlaw ha pagsaurog han katawo ni Jesus?

⁹ Damu ka gatos ka tuig na an naglabay katapos mabuhi hi Jesus ha tuna han nagtikang an mga tawo pagsaurog han  iya katawo ha Disyembre 25. Kondi diri ito an petsa han katawo ni Jesus, kay matin-aw nga natawo hiya han Oktubre. * Niyan kay ano man nga ginpili an Disyembre 25? An iba nga ha urhi nag-angkon nga Kristiano hira posible nga “naruyag nga mahituman an petsa ha pagano nga piyesta han mga Romano nga nagsasaurog han ‘kompleanyo han waray pa mapirde nga adlaw.’” (The New Encyclopædia Britannica) Ha panahon han katugnaw, nga an adlaw baga in maluya hinduro, an mga pagano naghihimo hin mga seremonya basi bumalik ini nga surok han kapaso ngan kalamrag tikang ha hirayo nga mga pagbiyahe hito. Ginhunahuna nga ha Disyembre 25 nagtitikang an adlaw ha pagbalik hito. Ha pangalimbasog nga makombirte an mga pagano, ginsunod han mga lider han relihiyon ini nga piyesta ngan nangalimbasog nga himoon ito nga sugad hin kanan “Kristiano.” *

10. Ha naglabay nga mga panahon, kay ano nga an iba nga mga tawo diri nagsasaurog han Pasko?

¹⁰ An pagano nga gintikangan han Pasko maiha na nga kinilala. Tungod han diri-Kasuratanhon nga gintikangan hito, igindiri an Pasko ha Inglatera ngan ha pipira nga mga kolonya han Amerika durante han ika-17 ka siglo. Bisan hin-o nga diri magtrabaho ha adlaw han Pasko kinahanglan magbayad hin multa. Pero waray pag-iha, an daan nga mga kustomre nagin popular na liwat, ngan igindugang an bag-o nga mga kustomre. An Pasko nagin popular na liwat nga piyesta, ngan popular pa gihapon ito yana ha damu nga mga nasud. Kondi, tungod kay an Pasko may kalabotan ha palso nga relihiyon, adton naruruyag nga lipayon an Dios diri  nagsasaurog hito o han bisan ano nga iba pa nga piyesta nga nagtikang ha pagano nga pagsingba. *

11. Kay ano nga an iba nga mga tawo nagsasaurog han mga piyesta, kondi ano an pinakaimportante nga sadang naton hunahunaon?

¹¹ An iba nauyon nga an mga piyesta sugad han Pasko may-ada pagano nga gintikangan kondi naghuhunahuna pa gihapon nga diri sayop an pagsaurog hito. Tutal, an kadam-an nga mga tawo diri man naghuhunahuna mahitungod han palso nga pagsingba kon ginsasaurog nira an mga piyesta. Ini nga mga okasyon naghahatag liwat ha mga pamilya hin mga higayon nga magkatarampo. Ini ba an ginhuhunahuna mo? Kon amo, posible gud nga gugma ha pamilya, diri gugma ha palso nga relihiyon, an hinungdan nga baga in makuri an pagin marig-on ha totoo nga pagsingba. Sarig nga karuyag ni Jehova, an usa nga nagpatikang han pamilya, nga magkaada ka maopay nga relasyon ha imo mga paryente. (Efeso 3:14, 15) Kondi mapaparig-on mo an sugad nga mga bugkos ha mga paagi nga inuuyonan han Dios. Mahitungod han pinakaimportante nga butang nga sadang naton hunahunaon, hi apostol Pablo nagsurat: “Proybahan [“Siguroha,” NW] niyo an maruruyagan han Ginoo.”—Efeso 5:10.

12. Iilustrar kon kay ano nga sadang likyan naton an mga kustomre ngan mga pagsaurog nga mahugaw an gintikangan.

¹² Bangin naghuhunahuna ka nga diri an mga gintikangan han mga piyesta an hinungdan kon kay ano nga ginsasaurog ito yana. Importante gud ba an mga gintikangan hito? Oo! Ha pag-ilustrar: Pananglitan nakakita ka hin usa nga dulse dida ha kali. Pupuruton mo ba ngan kakaunon iton nga dulse? Syempre diri! Mahugaw ito. Pariho hito nga dulse, an mga piyesta bangin baga in makaruruyag, kondi mahugaw an gintikangan hito. Basi magin marig-on ha totoo nga pagsingba, kinahanglan subaron naton an punto-de-bista ni propeta Isaias, nga nagsiring ha totoo nga mga magsiringba: “Ayaw kawkaw hin mahugaw nga butang.”—Isaias 52:11.

13. Ano nga mga problema an mahimo bumangon kon diri ka nakikigbahin ha mga piyesta?

¹³ Bangin bumangon an mga problema kon magdesisyon ka nga diri makigbahin ha mga piyesta. Pananglitan, bangin mahipausa an imo mga katrabaho kon kay ano nga diri ka naapi ha pagselebrar ha piyesta ha imo gintatrabahoan. Ano an imo bubuhaton kon tagan ka hin regalo ha Pasko? Sayop ba an pagkarawat hito? Ano an imo bubuhaton kon an imo bana o asawa diri mo igkasi-tumuroo? Ano an bubuhaton mo basi masiguro nga diri umabat an imo mga anak nga may kulang ha ira tungod ha diri pagsaurog hin mga piyesta?

14, 15. Ano an bubuhaton mo kon may magsiring ha imo nga, “Malipayon nga piyesta,” o may-ada naruruyag magregalo?

¹⁴ Ginkikinahanglan an maopay nga pagsabot basi hibaroan kon ano an bubuhaton ha tagsa nga sitwasyon. Kon may magsiring ha imo nga, “Malipayon nga piyesta,” o ano pa man, puydi mo la pasalamatan hiya. Kondi kon pananglitan an usa pirme mo nakikita o regular nga katrabaho mo, hito nga kahimtang, mahimo ka magsaysay hin dugang pa. Ha ngatanan nga kahimtang, magin mataktika. An Biblia nagsasagdon: “An iyo pulong kinahanglan nga may maada grasya, nga ginparasa hin asin, basi nga iyo hibaroan an pagbatonay ha usa kag usa.” (Kolosas 4:6) Ayaw gud pagpakita hin kawaray-pagtahod ha iba. Lugod, mataktika nga isaysay an imo gintotoohan. Isaysay hin matin-aw nga diri ka nakontra ha panhatag hin mga regalo ngan ha mga pagtarotarampo kondi karuyag mo makigbahin hini nga mga buruhaton ha iba nga panahon.

¹⁵ Ano man an imo bubuhaton kon may-ada naruruyag magregalo ha imo? Nadepende gud ito ha mga kahimtang. An humaratag bangin sumiring: “Maaram ako nga diri ka nagsasaurog han piyesta. Kondi, karuyag ko ihatag ini ha imo.” Bangin magdesisyon ka nga hito nga mga kahimtang, an pagkarawat hin regalo diri pariho ha pakigbahin ha piyesta. Syempre, kon an humaratag diri maaram han imo mga tinotoohan, mahimo mo isumat ha iya nga diri ka nagsasaurog han piyesta. Makakabulig ini ha pagsaysay kon kay ano nga nakarawat ka hin regalo kondi diri ka nagriregalo durante hito nga okasyon. Ha luyo nga bahin, magigin maaramon an diri pagkarawat hin regalo kon matin-aw  nga an motibo han pagregalo amo an pagpakita nga diri ka nasunod ha imo mga tinotoohan o nga magkukompromiso ka basi la makakarawat hin regalo.

16. Paonan-o ka magigin mataktika ha pagdumara ha mga buruhaton nga may kalabotan ha mga piyesta?

¹⁶ Ano man kon an imo mga kapamilya diri nauyon ha imo mga tinotoohan? Magin mataktika liwat. Diri kinahanglan nga makiglantugi ka mahitungod han tagsa nga kustomre o selebrasyon nga karuyag isaurog han imo mga paryente. Lugod, tahora an ira katungod ha pagkaada kalugaringon nga mga opinyon, sugad la nga karuyag mo nga tahuron nira an imo mga katungod. (Mateo 7:12) Ayaw pagbuhat hin bisan ano nga makakahimo ha imo nga sugad hin nakikigbahin ka na ha piyesta. Kondi, magin makatadunganon ha mga buruhaton nga waray kalabotan ha aktuwal nga selebrasyon. Syempre, kinahanglan gumios ka pirme ha paagi nga diri makakadaot han imo maopay nga konsensya.—1 Timoteo 1:18, 19.

17. Paonan-o mo mabubuligan an imo mga anak nga diri umabat nga may-ada kulang ha ira tungod kay nakikita nira an iba nga nagsasaurog han mga piyesta?

¹⁷ Ano an mahihimo mo basi an imo mga anak diri umabat nga may-ada kulang ha ira tungod ha diri pagsaurog han mga piyesta nga diri uyon ha Kasuratan? Nadepende gud ini ha ginbubuhat mo ha iba nga mga panahon han tuig. An iba nga mga ginikanan naghihikay hin mga panahon ha paghatag hin mga regalo ha ira mga anak. An usa han pinakamaopay nga mga regalo nga maihahatag mo ha imo mga anak amo an imo panahon ngan mahigugmaon nga atensyon.

18. Paonan-o an pagtambong ha Kristiano nga mga katirok makakabulig ha imo nga magin marig-on ha totoo nga pagsingba?

¹⁸ Basi mapalipay an Dios, kinahanglan isalikway mo an palso nga pagsingba ngan magin marig-on ha totoo nga pagsingba. Ano an nahidadabi hini? An Biblia nasiring: “Magpinalandunganay an usa kag usa ha aton ha pag-aghat ha gugma ngan ha mga mag-opay nga buhat; diri ta bayaan an aton pagtarotarampo, sugad han batasan han iba, kondi maglinaygayay kita labi na gud,  nga iyo gintatan-aw nga an adlaw nagtitikahirani na.” (Hebreo 10:24, 25) An Kristiano nga mga katirok makalilipay nga mga okasyon para ha imo ha pagsingba ha Dios ha paagi nga inuuyonan niya. (Salmo 22:22; 122:1) Ha sugad nga mga katirok, may-ada “pagdinasigay” ha butnga han matinumanon nga mga Kristiano.—Roma 1:12, NW.

19. Kay ano nga importante nga isumat mo ha iba an mahitungod han mga butang nga imo na hinbaroan tikang ha Biblia?

¹⁹ An usa pa nga paagi nga magigin marig-on ka ha totoo nga pagsingba amo an pagsumat ha iba mahitungod han mga butang nga imo na hinbaroan tikang ha pag-aram ha Biblia kaupod han mga Saksi ni Jehova. Damu nga mga tawo an tinuod nga ‘nanhahayhay ngan nagsisinggit’ tungod han karaotan nga nahitatabo ha kalibotan yana. (Esekiel 9:4) Bangin may kilala ka nga mga tawo nga sugad hito an inaabat. Kay ano nga diri isumat ha ira an mahitungod han imo basado-ha-Biblia nga ginlalaoman ha tidaraon? Samtang nakikig-upod ka ha totoo nga mga Kristiano ngan iginsusumat mo ha iba an mahitungod han urusahon nga mga kamatuoran han Biblia nga imo na hinbaroan, aabaton mo nga an bisan ano nga paghingyap ha mga kustomre han palso nga pagsingba nga bangin nagpapabilin ha imo kasingkasing hinay-hinay nga mawawara. Sarig nga magmamalipayon ka hinduro ngan makakarawat mo an damu nga mga bendisyon kon magin marig-on ka ha totoo nga pagsingba.—Malakias 3:10.