Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

TOKO FAHA-16

Man̈araha Fivavahan̈a Marin̈y

Man̈araha Fivavahan̈a Marin̈y
  • Ino raha volan̈iny Baiboly momba sary masin̈y ndreky fangatahan̈a amy razan̈a?

  • Kristianin̈y ma tokony han̈ano fety baka amy fivavahan̈a?

  • Karakory hataonao han̈azava aminolo raha inoanao, kanefa tsy hampameloko izy?

1, 2. Anao koa fa niala tamy fivavahan̈a diso, ino raha mila iritriretinao? Nan̈ino anao tokony han̈ano zen̈y?

IZIKOA anao mahay fa nisy olo nan̈isy raha mahafaty an̈atiny sio figiahanao, karakory hataonao? Harianao rano an̈aty ao, baka io anao hitady rano hafa azo antoko. Ndray anao efa mahazo rano hafa, anao mbala miasa loha fo tsao efa tafigiaka rano nisy raha mahafaty in̈y.

2 Karaha zen̈y koa fivavahan̈a. Koran̈iny Baiboly fa misy fivavahan̈a mampianatra raha diso ndreky man̈ano raha tsy fan̈araka amy Baiboly, ke raha jiaby zen̈y mira raha mahafaty in̈y. (2 Korintianina 6:17) Zen̈y mahavy anao mila miala amy “Babylony Be” na fivavahan̈a diso erantany io. (Apokalypsy 18:2, 4) Efa tsara edy anao koa fa niala tamy fivavahan̈a diso. Anao fo mila mieritreritry karaha ty: ‘Tsao zaho ty mbala man̈ano raha fataony fivavahan̈a diso e?’ Zahava baka ohatra aby ty.

SARY MASIN̈Y NDREKY FANGATAHAN̈A AMY RAZAN̈A

3. a) Ino raha volan̈iny Baiboly momba sary masin̈y? Nan̈ino mety ho sarotro aminolo sasany han̈eky zen̈y? b) Tokony hataonao karakory sary masin̈y jiaby mbala tavela aminao ao?

3 Misy olo manan̈a sary masin̈y efa rango ela, na misy alitara hely antran̈onany. Asa anao mba karaha zen̈y? Izikoa anao manan̈a, mety ho hitanao hafahafa manompo Zan̈ahary tsisy sary masin̈y zen̈y. Tsara ho haintsika fa Zan̈ahary fo tokony hivolan̈a amintsika fomba tiany hanompoan̈a izy. Koran̈iny Baiboly fa tsy tiany atsika ­hampiasa sary masin̈y izikoa fa mivavaka. ( Vakia Eksodosy 20:4, 5; Salamo 115:4-8; Isaia 42:8; 1 Jaona 5:21) Izikoa tianao Zan̈ahary hankasitraka fanompoan̈a ataonao, mila potehinao raha jiaby momba fivavahan̈a diso mbala tavela aminao. Raha koa fa volan̈iny Jehovah fa ‘mamparikoriko’, tokony ho karaha zen̈y koa fahitantsika izy.Deote­ronomia 27:15.

4. a) Ino ahaizantsika fa raha jiaby atao aminolo maty tsisy mandeha amindro? b) Nan̈ino ma Jehovah tsy nan̈omba olonany hikoran̈a aminolo maty na han̈ano sikidy?

4 Raha fataonolo amy fivavahan̈a diso koa man̈ano fangatahan̈a amy razan̈a. Talohany nianaranolo sasany Baiboly, iro nino fa olo maty mbala velon̈o ankoatra an̈y, ke iro zen̈y mbala afaka mitahy na man̈isy ratsy atsika. Anao koa mety efa nan̈ano fomba karaha zen̈y taloha. Efa nianaranao tamy Toko faha-6 tamy boky ty fa olo maty tsisy raha vitany eky. Dikanizen̈y, raha jiaby ataontsika amindro in̈y, tsisy mandeha amindro nata araiky. Demony aby io fo mangala tahaka feonolo efa maty, baka olo voafitaka. Zen̈y nahavy Jehovah tsy nan̈omba Israelita aby io hikoran̈a aminolo maty na han̈ano sikidy.Vakia Deoteronomia 18:10-12.

5. Izikoa anao efa nampiasa sary masin̈y taloha na efa nan̈ano fangatahan̈a amy razan̈a, ino raha tokony hataonao?

5 Izikoa anao efa nampiasa sary masin̈y taloha, na efa nangataka tamy razan̈a, ino raha tokony hataonao? Vakia raha koran̈iny Baiboly, baka io aleva onon̈o volan̈a Zan̈ahary momba raha aby io. Mivavaha amy Jehovah isanandra. Koràn̈a aminany fa anao man̈iry han̈araka fivavahan̈a marin̈y ndreky tihitovy hevitry aminany.Isaia 55:9.

KRISTIANIN̈Y TALOHA TAN̈Y TSY NAN̈ANO NOELY

6, 7. a) Nan̈ino ma olo maro mankalaza Noely io, kanefa nan̈ino pianatra Jesosy taloha tan̈y tsy nankalaza izio? b) Azovy ten̈a nankalaza andra nitirahan̈a io?

6 Misy koa olo zatra man̈ano fety baka amy fivavahan̈a diso. Mety handoto fivavahan̈anolo araiky koa raha zen̈y. Ohatra araiky amy zen̈y Noely. Fivavahan̈a maro mivolan̈a fa izio andra nitirahany Jesosy, ke isaka taon̈o iro mankalaza izio. Tsiary nisy fan̈ambaran̈a fa pianatra Jesosy aby taloha tan̈y nan̈ano Noely. Karaha ty volan̈iny boky Hevitry Lalin̈y Baka Tamy Raha Masin̈y (angiley): “Tan̈atiny roanjato taon̈o tafarany nitirahany Jesosy, tsisy olo nahay daty marin̈y nitirahany, ke vitsy fo olo rototro tamizio.”

7 Pianatra Jesosy aby io nata nahay andra nitirahany, iro tsy mety ho nankalaza izio. Nan̈ino ma iro tsy nan̈ano izio? Fotony koran̈iny boky Rakipahalalan̈a Momba Zao Tontolo Zao (angiley) fa Kristianin̈y voanalohany tan̈y nahay fa “olo panompo sampy fo mankalaza andra nitirahan̈a.” Izikoa Baiboly zahan̈a, olo aroe fo koran̈iny ao nankalaza andra nitirahan̈a. Iro io samy panjaka tsy nanompo Jehovah. (Genesisy 40:20; Marka 6:21) Nahazatra olo koa nankalaza andra nitirahandro zan̈ahary tsy izy aby io. Ohatra, isaka 24 May, Romanin̈y aby io nankalaza andra nitirahany zan̈ahary vavy Diane. Amarainizin̈y koa, 25 May iro nankalaza andra nitirahany zan̈ahary masoandra, Apollon an̈aranany. Iro panompo sampy aby io fo nankalaza andra nitirahan̈a io fa tsy ten̈a Kristianin̈y.

8. Karakory an̈azavanao fa fankalazan̈a andra nitirahan̈a io aharonolo finoan̈a raha tsy marin̈y?

8 Misy antony hafa koa nahavy Kristianin̈y taloha tan̈y tsy nankalaza andra nitirahany Jesosy. Izikoa fa mikoran̈a andra nitirahan̈a io, maro olo mino raha tsy marin̈y. Tamy faha iro Griky ndreky Romanin̈y taloha tan̈y, maro olo nieritreritry fa isaka misy tsaiky teraka, nisy anjely man̈aton̈o, ke niaro olo io amy raha jiaby ataony firaka izy maty. Misy boky araiky, Volan̈anolo Momba Andra Nitirahan̈a (angiley) mivolan̈a: “Misy raha hafahafa tamy fan̈ahy io ndreky zan̈ahary teraka fananjo andra nitirahanolo io.” Atsika matoky tsarabe fa Jehovah tsy mety ho ravoravo amy fety volan̈inolo fa ankalazan̈a Jesosy, kanefa aharo amy finoan̈a raha tsy marin̈y. (Isaia 65:11, 12) Ino fo basy mahavy olo maro man̈ano Noely io?

TANTARANY NOELY

9. Nan̈ino ma daty 25 Desambra io natao andra nitirahany Jesosy?

9 Efa tamy taon̈o 336 T.A.K. tan̈y olo vo nankalaza Noely io. Kanefa Jesosy tsy teraka tamy daty io, fa tokotokony tamy fanjava Oktobra tan̈y. * Ke ino nahavy olo aby io nifidy daty 25 Desambra io? Olo niaboko Kristianin̈y aby io nifidy daty io. Tiandro daty io ho ‘fananjo daty nan̈anovandro Romanin̈y panompo sampy aby io fety “fiboahany masoandra tsy mety resy.” ’ (Rakipahalalan̈a Britannica Vaovao, angiley) An̈y koa fa ririnin̈y, andra man̈iboko fo, ke olo aby io nan̈ano fety, baka mimpody zen̈y masoandra mampazava ndreky mampafana io. Iro nino fa 25 Desambra nanomboko nimpody masoandra. Fetindro panompo sampy aby io fo navadikindro fety “kristianin̈y”, fotony iro tihitaon̈o panompo sampy aby io han̈araka finoan̈andro. *

10. Nan̈ino ma olo sasany taloha tan̈y tsy nan̈ano Noely?

10 Efa rango ela olo nahay fa Noely io fetinolo panompo sampy. Tamy taon̈o 1600 tan̈y, izio tsy nahazo nankalazain̈y tan̈y Angletera ndreky tany sasany tan̈y Ameriky, fotony tsy baka amy Baiboly. Tamy zen̈y, olo araiky koa tsy nandeha niasa taminandra io, tsy maintsy nan̈efa lamandy. Koa fa nandeha fotoan̈a, nanjary tianolo nan̈ano Noely io, fotony niampy raha fataonolo tamizio. Olo man̈iry hamparavoravo Zan̈ahary ndraiky tsy man̈ano izio, fotony raha fataondro amizio miaro fivavahan̈a diso. Iro koa tsy man̈ano fety hafa baka aminolo manompo sampy. *

NAN̈INO ANAO MILA MANDINIKY TANTARANY FETY ARAIKY?

11. Ino mahavy olo sasany man̈ano fety? Ino raha mila zahavantsika?

11 Misy olo man̈eky fa fety sasany baka amy panompo sampy ankitin̈y, fa iro fo mieritreritry fa tsisy maharatsy izy man̈ano izio. Iro man̈ano fety aby io tsisy eritreritry hanompo sampy zen̈y. Iro mieritreritry fa andra fety karaha io edy iro fanojy havandro. Karakory fahitanao zen̈y? Hita baka amy zen̈y fa mety baka amy fitiavan̈a havan̈a mahavy olo araiky mieritreritry fa sarotro man̈araka fivavahan̈a marin̈y. Matokisa anao fa tiany Jehovah anao hiaraka aminy havanao, fotony izy namoron̈o fianakavian̈a. (Efesianina 3:14, 15) Anao mety man̈ano raha hampatsara fihavan̈anao aminy havanao, kanefa raha ataonao tokony hamparavoravo Zan̈ahary fo. Karaha ty nivolan̈iny apostoly Paoly momba zen̈y: “Zahava tsarabe fo raha tiany Tompo.”Efesianina 5:10.

12. Ino ohatra han̈azavan̈a fa atsika tsy tokony han̈ano fomba na fetinolo panompo sampy?

12 Anao mety hivolan̈a fa tsy mira tamy voanalohany tan̈y antony an̈anovanolo fety aminandra izioty. Kanefa ino ma mahatsara atsika mandiniky tantarany fety io? Ty misy ohatra araiky: Izikoa anao mahita raha mety hoanin̈y latsaka an̈atiny godra vorery, karaha amy sary io, anao tsy mety hihina, fotony maloto tany misy izio. Mira zen̈y koa fety aby io. Mety ho ravoravo olo man̈ano izy, fa izio fo baka amy fivavahan̈a diso. Izikoa tiantsika han̈araka fivavahan̈a marin̈y, atsika mila man̈ano karaha paminan̈y Isaia. Karaha ty nivolan̈iny taminolo ten̈a pivavaka: “Aza mikasiky raha maloto.”Isaia 52:11.

MILA MITANDRIN̈Y IZIKOA FA MIKORAN̈A RAHA INOAN̈A AMINOLO

13. Ino raha sarotro mety ho tojy anao, izikoa anao tsy man̈ano fety sasany?

13 Anao koa fa manapakevitry tsy han̈ano fety halany Jehovah, mety ho maro raha sarotro tojy anao. Ohatra, olo miaraka miasa aminao mety ho gaga mahita anao tsy mety man̈ano fety miaraka amindro eky. Izikoa misy olo ­man̈amia kado anao amy Noely, karakory tokony hataonao? Tsy mety ma mangala raha amiandro? Karakory koa ataonao, izikoa anaro fivadiany tsy finoan̈a araiky? Karakory ataonao baka zanakanao tsy mahatsiaro matiantoko, fotony anaro tsy man̈ano fety sasany?

14, 15. Izikoa misy olo miarahaba anao tratrany fety, ino raha ataonao? Izikoa misy olo man̈amia kado anao amy fety tsy mifan̈araka amy Baiboly, karakory tokony hataonao?

14 Atsika ndray tsy man̈ano fety sasany, atsika mila mitandrin̈y fo koa fa mikoran̈a aminolo tia fety io. Ohatra, izikoa misy olo miarahaba anao tratrany fety, anao mety man̈ano mersy. Karakory fo ataonao, izikoa olo efa mahay anao tsy man̈ano fety na olo miaraka miasa aminao miarahaba anao? Anao mety man̈azava raha amindro, fa anao fo mila mitandrin̈y amy raha volan̈inao. Baiboly mivolan̈a fa “volan̈a tsara ndreky mamy sira fo tokony hivolan̈inaro, baka ho hainaro raha tokony hivolan̈iny aminolo tsiaraikiaraiky.” (Kolosianina 4:6) Anao koa man̈azava raha inoanao aminolo, ataova ampan̈ajan̈a. Koràn̈a aminany fa anao mety man̈ano fety, izikoa tsy mifanohitry amy raha koran̈iny Baiboly.

15 Karakory fo tokony hataonao, izikoa misy olo man̈amia kado anao? Anao mila mandiniky antony an̈amezanolo kado io. Izy mety hivolan̈a aminao karaha ty: “Haiko anao tsy man̈ano fety, fa mba ravoravo zaho man̈amia anao kado ty.” Anao mety mangala raha amiany io, fotony efa hainy fa anao tsy man̈ano fety io. Karakory ndraiky izikoa olo io tsy mahay raha inoanao? Anao mety mangala raha amiany, fa tsara ambaranao izy fo fa anao tsy man̈ano fety io. Izikoa anao man̈ano zen̈y, ho hainy dikany angalanao raha amiany, fa anao tsy man̈amia kado izy. Izikoa hitanao fa mila hitsapa jery anao fo izy, tsara aminao tsy mangala kado io, amy zen̈y ho hitany tsarabe fa anao tsy miova hevitry ndreky man̈aja finoan̈anao.

KARAKORY ATAONAO HAVANAO?

16. Izikoa havanao man̈ano fety tsy mifan̈araka amy Baiboly, karakory tokony hataonao?

16 Karakory fo basy tokony hataonao, izikoa havanao tsy finoan̈a araiky aminao? Mahaiza mikoran̈a amindro. Anao tsy tokony hankaratsy iro na himalo amindro fo, isaka iro man̈ano fety tsy mifan̈araka amy Baiboly. Tsarova fa olo samy amy raha tiany, ke anao mila man̈aja iro fo. Anao koa man̈aja iro, iro koa han̈aja anao. ( Vakia Matio 7:12.) Mitandrema fo tsao anao tafan̈araka raha tsy mety ataonolo amy fety io. Izikoa ndraiky raha tsisy idirany amy raha momba fety io atao, anao mety man̈ano. Anao tokony han̈ano raha tiany Jehovah fo, baka eritreritrinao hilamin̈y.Vakia ­Timoty 1:18, 19.

17. Ino raha tokony hataonao baka zanakanao tsy mahatsiaro matiatonko?

17 Ino raha tokony hataonao baka zanakanao tsy mahatsiaro matiantoko? Tokony hizaha andra hafa anao, han̈anovan̈a fety miaraka amindro. Misy raimandreny man̈amia kado zanany aminandra hafa na mitondra iro mitsangatsangana. Aboaha iro koa fa anao tia sady mikarakara iro, baka io tianao misoma miaraka amindro.

MAN̈ARAHA FIVAVAHAN̈A MARIN̈Y

18. Izikoa anao man̈iry han̈araka fivavahan̈a marin̈y, nan̈ino ma anao mila mivory?

18 Izikoa tianao han̈ano raha mamparavoravo Zan̈ahary, anao tsy maintsy miala amy fivavahan̈a diso ndreky man̈araka fivavahan̈a marin̈y. Karakory ma han̈anovanao zen̈y? Baiboly mivolan̈a karaha ty: “Tsara atsika mba mifampandiniky ke handrisiky amy fitiavan̈a ndreky asa tsara, ke aza manapatapaka fivorian̈a, karaha sasany efa zatra tsy mivory io, fa hifankahery fo, fotony hitanaro tsarabe fa efa marikitry andra io.” (Hebreo 10:24, 25) Fivorian̈a io an̈isany fotoan̈a tsara hanompoan̈a Zan̈ahary miaraka aminy olonany. (Salamo 22:22; 122:1) Amy fivorian̈a aby zen̈y Kristianin̈y jiaby ‘mifankahery.’Romanina 1:12.

19. Nan̈ino ma anao mila mikoran̈a aminolo raha nianaranao tamy Baiboly?

19 Man̈araka fivavahan̈a marin̈y koa anao, izikoa mikoran̈a aminolo raha nianaranao tamy Baiboly, baka amy Vavolombelon̈o Jehovah. Mbala maro olo ‘mitseky ndreky mitretre’ amy raha ratsy marobe amy donia ty. (Ezekiela 9:4) Anao mety hahita olo karaha zen̈y, ke koràn̈a aminany raha handeha hataony Zan̈ahary tsy ho ela voasoratra amy Baiboly ao. Anao koa man̈ano zen̈y, tsy ho tianao foeky fivavahan̈a diso zen̈y. Anao koa ho sambatra ndreky hahazo hatsaran̈a maro, fotony man̈araka fivavahan̈a marin̈y.Malakia 3:10.

^ feh. 9 An̈isany nifidiananolo 25 Desambra io koa fety araiky fataondro Romanin̈y aby io, Satiornaly an̈arany. Iro nankalaza zan̈ahariny tsabo, isaka 17-24 Desambra. Iro tamy zen̈y nan̈ano fihinanan̈a, nitsinjaka ndreky nifan̈amia kado.

^ feh. 10 Misy fan̈azavan̈a momba fety hafa mahazatra olo amy Fan̈ampiny Fan̈azavan̈a, pazy 222-223.