1, 2. Mun na an ka kan k’a jati ko delili ye nɛɛmaba ye an fɛ, ani mun na a ka ɲi an k’a lɔn Bibulu be min fɔ o koo la?

N’AN YE dugukolo suma ni duniɲa kuru bɛɛ ye, a ka dɔgɔ kosɔbɛ. Jehova fɛ, “ale min ye sankolo ni dugukolo dan,” siyaw be i ko jii tɔniko kelen (Zaburuw 115:15; Ezayi 40:15). O bɛɛ n’a ta, Bibulu b’a fɔ ko: “Masaba [ Jehova, NW ] b’a daalibagaw gɛrɛfɛ, minw b’a daali ni tiɲɛ ye. A b’a ɲasiranbagaw diyanako kɛ. A b’u kasikan mɛn k’u kisi.” (Zaburuw 145:18, 19). I ka miiri k’a filɛ o kɔrɔ ye min ye! Danbaga sebagayabɛɛtigi yɔrɔ man jan an na ani a bena an lamɛn n’an “b’a daali ni tiɲɛ ye.” Ka magwɛrɛ Ala la delili sababu fɛ, o ye nɛɛmaba ye dɛ!

² Nka, n’an b’a fɛ Jehova k’an ka deliliw lamɛn, fɔɔ an k’a deli i ko ale b’a fɛ cogo min na. An do be se k’o kɛ cogo di n’an t’a lɔn Bibulu be min fɔ delili koo la? A kɔrɔtalen lo kosɔbɛ an k’a lɔn Bibulu be min fɔ o koo la sabu delili b’an dɛmɛ an k’an magwɛrɛ Jehova la.

3. Fɛɛn kɔrɔtalen minw kama an ka kan ka Jehova deli, u la dɔ ye juman ye?

³ Fɛɛn kɔrɔtalen minw kama an ka kan ka Jehova  deli, o dɔ ye ko ale yɛrɛ lo b’o ɲini an fɛ. A ka Kuma b’an jija ko: “Aw hakili kana ɲagami koo si la, nga aw ye Ala daali ani ka barika la a ye, k’aw makoyako bɛɛ fɔ a ye. O la, Ala ka hɛrɛ min tɛmɛna mɔgɔw ka faamuyali ma, o le bena aw tanga hamikojugu ma, Yezu Krista barika la.” (Filipikaw 4:6, 7). Nin ye labɛn ɲuman ye duniɲa kuru bɛɛ Masaba ye min kɛ an kosɔn. An kɔni t’a fɛ ka tulon kɛ n’o ye dɛ!

4. N’an be to ka Jehova deli tuma bɛɛ, jɛnɲɔgɔnya min be an ni ale cɛ, o bena barika sɔrɔ cogo di?

⁴ An ka kan ka Jehova deli tuma bɛɛ kuun wɛrɛ kama: O b’an dɛmɛ ka jɛnɲɔgɔnya barikaman kɛ n’ale ye. Teri sɔbɛw tɛ kuma ɲɔgɔn fɛ dɔrɔn n’u mako be fɛɛn dɔ la. Nka, u b’u mako don ɲɔgɔn na fana. U ka teriya be to ka barika sɔrɔ n’u be u kɔnɔ gwɛ k’u ka miiriyaw n’u ka haminankow ani u ka dusukunnataw fɔ ɲɔgɔn ye. Faan dɔ fɛ, an ni Jehova Ala ka jɛnɲɔgɔnya fana be ten. Bibulu be min fɔ Jehova koo la, a jogow ani a sagonataw koo la, gafe nin ye i dɛmɛ ka koo caaman lɔn o kan. I sera k’a faamu ko i be se ka jɛnɲɔgɔnya kɛ  n’a ye. Delili be sababu di i ma k’i ka miiriyaw n’i ka dusukunnata sɔbɛw fɔ i sankolola Faa ye. O cogo la, i b’i magwɛrɛ Jehova la.—Zaki 4:8.

5. Mun lo b’a yira ko Jehova tɛ sɔn ka deliliw bɛɛ lamɛn?

⁵ Yala Jehova be deliliw bɛɛ lamɛn wa? A filɛ a ye min fɔ Israɛlden murutilenw ye kira Ezayi ka wagati la: “Hali n’aw y’aw ka daaliliw caya, ne tena mɛnni kɛ aw fɛ. Aw ye mɔgɔfagalaw ye!” (Ezayi 1:15). O b’a yira ko kɛwale dɔw be se k’a to Ala be ban k’an ka deliliw lamɛn. Walisa Ala ka sɔn k’an ka deliliw lamɛn, fɔɔ an ka sarati jɔnjɔn dɔw dafa.

6. An ka kan ka sarati jɔnjɔn fɔlɔ juman dafa walisa Ala k’an lamɛn, ani an be se k’o dafa cogo di?

⁶ Sarati jɔnjɔn fɔlɔ ye ka kɛ ni limaniya ye (Mariki 11:24). Ciden Pol y’a sɛbɛ ko: “Mɔgɔ koo te se ka diya Ala ye n’o tigi ma l’a la. Bari mɔgɔ min b’a fɛ ka gwɛrɛ Ala la, fɔɔ a ka l’a la ko a be yen, ani ko a b’a yɔrɔ ɲinibagaw wasa.” (Eburuw 11:6). Ka kɛ ni limaniya lakika ye o kɔrɔ tɛ ka la a la dɔrɔn ko Ala be yen, ko a be deliliw lamɛn ani k’u jaabi. An ka kɛwalew lo b’a yira ko limaniya be an na. An ka loon o loon ɲɛnamaya kɛcogo ka kan k’a yira ka gwɛ ko limaniya be an na.—Zaki 2:26.

7. (a) Mun na an ka kan ka kuma Jehova fɛ ni bonya ye? (b) An be se k’an yɛrɛ majigi ani k’an kɔnɔ gwɛ cogo di n’an be Ala deli?

⁷ Minw be Jehova deli, a b’a ɲini u fɛ u k’u yɛrɛ majigi ani u k’u kɔnɔ gwɛ. Yala a bɛnnen tɛ an k’an yɛrɛ majigi ka kuma Jehova fɛ wa? Adamadenw mana cogoya sɔrɔ ka kuma masa wala peresidan dɔ fɛ, u ka teli k’o kɛ ni bonya ye o faaman ka lɔyɔrɔba kosɔn. N’an b’an magwɛrɛ Jehova la, yala ale man kan ni bonya ye ka tɛmɛ o faamanw kan wa (Zaburuw 138:6)?  Tiɲɛn na ale lo ye “Ala Sebaayabɛɛtigi ye.” (Zɛnɛzi 17:1, ABM ). N’an be Ala deli, an be kuma a fɛ cogo min na, o ka kan k’a yira ko an be sɔn a la ko an ka dɔgɔ ale ɲɛɛ kɔrɔ. O majigilenya ɲɔgɔn bena an dɛmɛ ka delili kɛ ni kɔnɔgwɛ ye. O la, an tɛna delili sifa kelen fɔ tuma o tuma wala an tɛna segi kuma kelen kan siɲɛ caaman na.—Matiyo 6:7, 8.

8. An be se ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’an ka delili ye cogo di?

⁸ An ka kan ka sarati wɛrɛ dafa walisa Ala k’an ka deliliw jaabi: an ka kan ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’an ka deliliw ye. Jehova b’a fɛ an k’an seko bɛɛ kɛ ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’an ka deliliw ye. Ɲɛyirali fɛ, n’an ye delili kɛ ko “An ka bi dumuni di an ma,” an mana baara o baara sɔrɔ, an ka kan k’o kɛ n’an seko bɛɛ ye (Matiyo 6:11; 2 Tesalonikaw 3:10). N’an ye dɛmɛ ɲini Ala fɛ walisa ka see sɔrɔ delinanko jugu dɔ kan, an ka kan k’an yɛrɛ tanga koow bɛɛ ma minw be se ka an bila kɔrɔbɔli la (Kɔlɔsikaw 3:5). Ka fara o sarati jɔnjɔnw kan, an ka kan ka ɲiningali dɔw jaabi delili koo la.

9. An ka kan ka jɔn lo deli, ani an ka kan k’o kɛ jɔn lo tɔgɔ la?

⁹ An ka kan ka jɔn lo deli? Yezu y’a fɔ a ka kalandenw ye ko “an Faa min be sankolo la,” u k’ale lo deli (Matiyo 6:9). O kɔrɔ ko an ka kan ka Jehova Ala kelenpe lo deli. Nka, Jehova b’a fɛ an k’o kɛ a Dencɛ fɔlɔ bangelen Yezu Krista lo tɔgɔ la. Mun na do? Katuguni an y’a ye gafe nin kalansen 5nan na ko Yezu cira ka na dugukolo kan ka kɛ kunmabɔsara ye walisa k’an kisi ka bɔ jurumu ni saya la (Zan 3:16; Ɔrɔmukaw 5:12). Ala y’ale lo sigi k’a kɛ sarakalasebagaw Kuntigiba ani Kititigɛla ye (Zan 5:22; Eburuw 6:20). O kama, Bibulu b’a fɔ an ye ko an ka Ala deli Yezu tɔgɔ la. Ale yɛrɛ y’a fɔ ko “aw mana  fɛɛn o fɛɛn daali n Faa fɛ ne tɔgɔ la, a k’o di aw ma.” (Zan 15:16). Walisa Jehova ka an ka deliliw lamɛn, an ka kan k’ale kelenpe lo deli Yezu tɔgɔ la.

10. Mun na an be se ka delili kɛ k’an to cogoya sifa bɛɛ la?

¹⁰ N’an be delili kɛra, yala an ka kan ka kɛ lɔcogo wala sigicogo kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ la wa? Ayi. Jehova t’a waajibiya an ma an k’an bolow wala an farikolo kuturu bɛɛ kɛ cogoya tigitigi dɔ la. Bibulu b’a fɔ ko an be se ka delili kɛ k’an to cogoya sifa bɛɛ la i n’a fɔ ka sigi, ka biri, k’i ɲɔngiri wala ka lɔ (1 Masaw ka loon o loon kibaru 17:16; Neemi 8:6; Daniyɛli 6:10, ABM; Mariki 11:25). Min kɔrɔtalen lo, o tɛ an farikolo kɛcogo ye mɔgɔw ɲɛɛ be min na, nka o ye an dusukun cogoya ɲuman lo ye. Tiɲɛn na, an ka loon o loon baaraw la wala ni gwɛrɛgwɛrɛko dɔ b’an kan, an be se ka delili kɛ an kɔnɔ na wala k’an kaan bɔ an mana kɛ yɔrɔ o yɔrɔ. Jehova be o delili ɲɔgɔnw lamɛn hali ni an gɛrɛfɛ mɔgɔw t’a kala ma fewu ko an ye delili kɛ.—Neemi 2:1-6.

11. An ka haminanko jumanw be se ka kɛ an ka deliliw kuun ye?

¹¹ An be se ka delili kɛ mun lo kosɔn? Bibulu b’a ɲɛfɔ ko: “Ayiwa, n’an ye fɛɛn o fɛɛn daali Ala fɛ, n’o kɛra a sago ye, an jigi b’a la ko a be mɛnni kɛ an fɛ.” (1 Zan 5:14). O b’a yira ko an be se ka delili kɛ fɛɛn bɛɛ koo la, a daan ye a ka bɛn Ala sago ma. Yala a be sɔn an ka delili kɛ an ka haminankow kosɔn wa? Ɔnhɔn kɛ! An be se ka kuma Jehova fɛ i n’a fɔ an be kumana an teri sɔbɛ dɔ fɛ. An be se k’an kɔnɔ gwɛ ‘k’an ka haminanko yira a la.’ (Zaburuw 62:9). A ka ɲi an ka hakili senu deli Ala fɛ walisa a k’an dɛmɛ ka koo ɲuman kɛ (Luka 11:13). An fana be se k’a ɲini Ala fɛ a k’an ɲɛminɛ walisa an ka hakili sɔrɔ ka koow latigɛ ani an ka fanga sɔrɔ ka gwɛlɛyaw muɲu (Zaki 1:5). N’an ye jurumu kɛ, an ka kan ka yafa deli Ala fɛ Krista ka saraka barika la (Efɛzikaw 1:3, 7).  Ayiwa, an man kan ka kuma an yɛrɛ koo la dɔrɔn an ka deliliw la. Nka, an ka delili kɛ mɔgɔ wɛrɛw ye fana i n’a fɔ an somɔgɔw ani an kerecɛnɲɔgɔnw.—Kɛwaliw 12:5; Kɔlɔsikaw 4:12.

12. An be se k’an sankolola Faa ka koow kɛ an ka deliliw kuun fɔlɔ ye cogo di?

¹² Jehova Ala ka koow lo ka kan ka kɛ an ka deliliw kuun fɔlɔ ye. Sababu caaman b’an fɛ k’a tando n’an dusukun bɛɛ ye ani k’a fo a ka ɲumanya bɛɛ kosɔn (1 Masaw ka loon o loon kibaru 29:10-13). Yezu ye delili modɛli di an ma o min be sɔrɔ Matiyo 6:9-13 (ABM ) kɔnɔ. A y’an kalan an ka delili kɛ ko Ala tɔgɔ ka saniya, o kɔrɔ, a ka jati fɛɛn senuman ye. O kɔ, a y’a fɔ ko Ala ka Masaya ka na ani a sago ka kɛ dugukolo kan i ko a be kɛ sankolo la cogo min na. Yezu kumana o koo kɔrɔtalenw koo la minw ɲɛsinna Jehova ma, ka sɔrɔ ka makoɲɛfɛnw kofɔ. O cogo kelen na, n’an be Ala ka koow kɛ an ka deliliw kuun fɔlɔ ye, an b’a yira ko an tɛ jɔrɔ an yɛrɛ dama koo la.

13. Bibulu ka fɔta la, walisa Ala ka sɔn deliliw la, u janya ka kan ka kɛ di?

¹³ An ka deliliw janya ka kan ka kɛ di? Bibulu kɔnɔ, daan si ma sigi deliliw janya la: mɔgɔ tɔgɔla taw wala foroba deliliw. A be se ka kɛ delili kunkurunin ye sanni ka dumuni kɛ. Wala, an tɔgɔla delili dɔ la an be se ka kuma Jehova fɛ ka mɛn walisa k’an dusukunnakow bɛɛ fɔ a ye (1 Samuyɛli 1:12, 15). Nka, minw tun be u yɛrɛw jati mɔgɔ tilennenw ye ani u tun be delili kɛ ka mɛn walisa ka tɔɔw kabakoya, Yezu ye olu jalaki (Luka 20:46, 47). O delili ɲɔgɔnw tɛ Jehova kabakoya. Min kɔrɔtalen lo, o ye ka delili kɛ n’an dusukun bɛɛ ye. O la, Ala be sɔn delili minw na, u janya be bɔ a kɛbaga makoyaw ani koow cogoya lo la.

14. Bibulu b’an jija ko an ka “Ala daali tuma bɛɛ,” o kɔrɔ ko di, ani mun na o kumaw b’an dusu saalo?

 ¹⁴ An ka kan ka delili kɛ siɲɛ joli? Bibulu b’an jija ko an ka “Ala daali tuma bɛɛ,” ko an k’an “jija ka Ala daali” ani ko an “kana Aladali dabila.” (Luka 18:1; Ɔrɔmukaw 12:12; 1 Tesalonikaw 5:17). Ayiwa, o kumaw kɔrɔ tɛ ko an ka kan ka to ka Jehova deli furututu tile kuru bɛɛ la. Nka, Bibulu b’an jija an ka delili kɛ tuma bɛɛ walisa ka barika la Jehova ye a ka ɲumanya kosɔn an fan fɛ, ani walisa ka ladili ni dususalo ani fanga ɲini a fɛ. K’a lɔn ko Jehova tɛ daan sigi an ka deliliw hakɛ n’u janya la, o b’an dusu saalo dɛ, tiɲɛn tɛ? N’an b’a jati ko delili ye nɛɛmaba ye an fɛ, an bena cogoya caaman ɲini k’an sankolola Faa deli.

15. An tɔgɔla deliliw wala foroba deliliw banni kɔ, mun na an ka kan k’a fɔ ko “Amiina”?

¹⁵ Mun na an ka kan k’a fɔ “Amiina” delili banni kɔ? “Amiina” kɔrɔ ko “o lo cɔ” wala “Ala k’o kɛ.” Ɲɛyirali dɔw be yen Bibulu kɔnɔ minw b’a yira ko a bɛnnen lo k’a fɔ “Amiina” an tɔgɔla deliliw wala foroba deliliw banni kɔ (1 Masaw ka loon o loon kibaru 16:36; Zaburuw 41:14). N’an b’a fɔ “Amiina” an ka deliliw banni kɔ, o b’a yira ko an kumana ni kɔnɔgwɛ ye. Mɔgɔ wɛrɛ ka foroba delili banni kɔ, n’an b’a fɔ “Amiina” an kɔnɔ wala ni kaanba ye, o b’a yira ko an sɔnna o tigi ka kumaw la.—1 Korɛntikaw 14:16.

16. An lanen be mun lo la delili koo la?

¹⁶ Yala Jehova be deliliw jaabi tiɲɛn na wa? Ɔnhɔn kɛ! Dalilu barikamanw b’a to an lanen b’a la ko Ala “min be daaliliw mɛn” a be mɔgɔ miliyɔn caaman ka deliliw jaabi u be minw kɛ ni kɔnɔgwɛ ye (Zaburuw 65:3). Jehova be se k’an ka deliliw jaabi cogoya caaman na.

17. Mun na an be se k’a fɔ ko Ala be tɛmɛ a ka mɛlɛkɛw fɛ ani a sagokɛlaw fɛ dugukolo kan k’an ka deliliw jaabi?

 ¹⁷ Jehova be tɛmɛ a ka mɛlɛkɛw fɛ ani a sagokɛlaw fɛ dugukolo kan ka deliliw jaabi (Eburuw 1:13, 14). Koo caaman b’a yira ko mɔgɔ dɔw ye Ala deli a k’u dɛmɛ ka Bibulu faamu. Ani dɔɔni o kɔ, Jehova sagokɛla dɔ nana bɔ u ye. O wale ɲɔgɔnw b’a yira ka gwɛ ko mɛlɛkɛw be Masaya waajuli baara ɲɛminɛna ( Yirali 14:6). N’an ye delili kɛ an ka makoya gwɛlɛ dɔ koo la, Jehova be se k’an  jaabi a kɛtɔ ka kerecɛn dɔ lasun ka na an dɛmɛ.—Talenw 12:25; Zaki 2:16.

18. Jehova be tɛmɛ a ka hakili senu n’a ka Kuma fɛ cogo di k’a sagokɛlaw ka deliliw jaabi?

¹⁸ Jehova be tɛmɛ fana a ka hakili senu n’a ka Kuma fɛ, o min ye Bibulu ye, k’a sagokɛlaw ka deliliw jaabi. N’an b’a deli gwɛlɛya tuma na, a be se ka tɛmɛ hakili senu fɛ walisa k’an ɲɛminɛ ani ka barika don an na (2 Korɛntikaw 4:7). An be ladili minw ɲini Ala fɛ delili la, u jaabili ka teli ka sɔrɔ Bibulu kɔnɔ. Jehova be tɛmɛ Bibulu fɛ k’an dɛmɛ an ka hakili sɔrɔ ka koow latigɛ. An be se ka vɛrise nafaman dɔw sɔrɔ n’an be kalan kɛ an kelen n’an kelen Bibulu kɔnɔ wala n’an be kalangwɛ kɛ Jehova Seerew ka gafew kɔnɔ i n’a fɔ min b’i bolo. An mako be Bibulu ka ladili minw na, an be se k’u sɔrɔ kerecɛn lajɛn dɔ la wala kafo ka diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ fɛ min b’a mako don an na.—Galatikaw 6:1.

19. An ka kan ka mun lo to an hakili la n’a be an ɲɛɛ na tuma dɔw la ko Jehova tɛ an ka deliliw jaabi?

¹⁹ Ni a be an ɲɛɛ na ko Jehova tɛ an ka deliliw jaabi joona, a tɛ komi a see t’a ye fewu. Nka, an k’an hakili to a la ko Jehova be deliliw jaabi wagati bɛnnen na ka kɛɲɛ n’a sago ye. A be an makoyaw n’u ɲɛnabɔ cogo fisaman lɔn ka tɛmɛ an yɛrɛ kan. Tuma caaman na, a b’a to an ka to  ka delili kɛ, ka ɲinini kɛ ani ka daa kɔkɔ (Luka 11:5-10). N’an b’an timinandiya ten, o b’a yira Ala la ko an be an sɔbɛ la ani ko an lanen b’a la tiɲɛn na ko a bena an jaabi. Jehova be se k’an jaabi fana cogo dɔ la min gwɛnen tɛ koɲuman an ɲɛɛ na. Ɲɛyirali fɛ, n’an be gwɛlɛya dɔ la ani an b’a deli, a tɛna o gwɛlɛya bɔ an kan nka a be se ka barika don an na walisa an ka se k’a muɲu.—Filipikaw 4:13.

20. Mun na an ka kan k’a ɲini ka nafa bɛrɛbɛrɛ sɔrɔ delili la o min ye nɛɛmaba ye?

²⁰ Duniɲa kuru bɛɛ Danbaga be a delibagaw bɛɛ gɛrɛfɛ n’u be u magwɛrɛ a la cogo bɛnnen na. O ye nɛɛmaba ye an fɛ dɛ! (Zaburuw 145:18). An k’a ɲini ka nafa bɛrɛbɛrɛ sɔrɔ o nɛɛma la min ye delili ye. O la, jigi ɲuman bena kɛ an na ka to k’an magwɛrɛ tuma o tuma Jehova la Ale min be deliliw lamɛn.