တၢ်နီၤဖး တဆံနွံ
သုးဘူးနသးဆူ ယွၤအအိၣ်ခီဖျိ တၢ်ထုကဖၣ်တက့ၢ်
-
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယွၤအအိၣ်လဲၣ်.
-
ကစၢ်ယွၤကဒိကနၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
-
ကစၢ်ယွၤစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ် ဒ်လဲၣ်.
“ကစၢ်လၢအတ့လီၤ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်” န့ၣ်သးအိၣ်ဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ
၁, ၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးထံၣ် တၢ်ထုကဖၣ်လၢ တၢ်အခွဲးအယာ် လီၤဆီဖးဒိၣ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ လိၣ်လၢပကဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ် လံာ်စီဆှံသိၣ်လိတၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်လဲၣ်.
ဟီၣ်ခိၣ်အံၤပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး မူဟီၣ်ကယၢလၢ ဖးလဲၢ်ဖးထီန့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ်ဆံးဆံးဖိလီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ယဟိဝၤ, ကစၢ်လၢ “အတ့လီၤမူခိၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အံၤ” အဂီၢ် ပှၤကလုာ်တဖၣ်န့ၣ် မၤသးဒ်ထံလီၤစီၤ တဖျၢၣ်လၢ ထံစဲၤအပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၅:၁၅; ယၡါယၤ ၄၀:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ကယဲၢ်ပှၤလၢအကိးထီၣ်ယွၤ, ကယဲၢ်ပှၤလၢအကိးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီခဲလၢာ်န့ၣ် ယွၤအိၣ်ဘူးဒီးအီၤလီၤ. ကမၤဝဲဖဲဒၣ် ပှၤလၢအပျံၤအီၤတဖၣ်အသး, ဒီးကဒိကနၣ် အတၢ်ဃ့ကညး, ဒီးကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၈, ၁၉) ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်! သ့တၢ်လၢာ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်န့ၣ် အိၣ်ဘူးဒီးပှၤအဃိပမ့ၢ် “ကိးထီၣ်အီၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” န့ၣ်ကစၢ်ကဒိကနၢ်ဝဲလီၤ. တၢ်အခွဲးအယာ်လၢ တၢ်သုးဘူးသးဆူ ယွၤအအိၣ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အခွဲးအယာ်လီၤဆီန့ၣ်လီၤ.
၂ ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ ယဟိဝၤဒိကနၢ် ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်, ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် လၢအအိၣ် လၢကျဲလၢအဘၣ် ကစၢ်အသးန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် ပဃ့ကသ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကဘူးဒီး ကစၢ်ယွၤအဃိ, အကါဒိၣ်မးလၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံစံးတၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ်လဲၣ်
၃. တၢ်ဂ့ၢ်အကါဒိၣ် တမံၤလၢ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ တၢ်ဂ့ၢ်အကါဒိၣ်တမံၤလၢ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢကစၢ်ကွဲမုာ်ပှၤ ဒ်သိးပကမၤ ဒ်န့ၣ်အဂီၢ်အဃိလီၤ. ကစၢ်အကလုၢ်ကထါ ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ပသး ဒ်အံၤလီၤ– “သုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်နီတမံၤတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ကိးမံၤဒဲးန့ၣ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးလၢတၢ်ဃ့ကညးအိၣ်ဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်န့ၣ်, ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယွၤလၢ သုတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးယွၤအတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ် ကယဲၢ်ပသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်န့ၣ် ကပၢၤသုသူၣ်သုသးဒီး သုဆိကမိၣ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤလီၤ.” (ဖံလံၤပံၤ ၄:၅, ၆) တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် အတၢ်ပၢကစၢ် လၢအစိကမီၤဒိၣ်ကတၢၢ်အံၤ သုးကျဲၤန့ၣ်ပှၤ တၢ်ဒ်သိးအံၤလၢ တၢ်သးကညီအဃိ တမ့ၢ်ပကအဲၣ်ဒိး ကွၢ်ကပာ်အီၤဘၣ်.
၄. တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ဒ်လဲၣ်.
၄ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတမံၤလၢ ပကြၢးထုကဖၣ်န့ၣ်, တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤအအိၣ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်အဃိလီၤ. တံၤသကိးနီၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဆဲးကျိးလိာ်အသး ထဲဒၣ်တၢ်လိၣ်ဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်တမံၤမံၤအခါန့ၣ်ဘၣ်. တံၤသကိးလၢအဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ် သးအိၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ, ဒီးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤအါထီၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် တဲဖျါထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီး သးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ် ပျီပျီန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ်, ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ စ့ၢ်ကီး လီၤဂာ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. လံာ်အံၤအတၢ်မၤစၢၤအဃိ, နမၤလိသ့ၣ်ညါဘၣ် အါမးလံ လံာ်စီဆှံသိၣ်လိတၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤ, ကစၢ်အသကဲးပဝးလုၢ်လၢ်, ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နသ့ၣ်ညါထီၣ်ကစၢ်ဒ် ပှၤနီၢ်နီၢ်တဂၤအသိးလံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အခွဲးအယာ်လၢ နပာ်ဖျါထီၣ်သ့ နတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးနသးပူၤတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်လၢ ပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး နကဘူးထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤန့ၣ်လီၤ.—ယၤကိာ် ၄:၈.
ပကဘၣ် မၤထီၣ်ဘး တၢ်လိၣ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်
၅. တၢ်မနုၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤ တဒိကနၣ် တၢ်ထုကဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤဒိကနၢ် တၢ်ထုကဖၣ်ခဲလၢာ်ဧါ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဝံယၡါယၤအစိၤ ကစၢ်ယွၤစံးဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အပူထီၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်– “ဒီးတုၤသုမၤအါထီၣ် သုတၢ်ထုကဖၣ်ဒီး, ယတဒိကနၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. သုစုပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သွံၣ်လီၤ.” (ယၡါယၤ ၁:၁၅) လၢပတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တနီၤအဃိ တမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ ကဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်ဘၣ်. ကစၢ်ယွၤ ကသးအိၣ်ဒိကနၢ် ပတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤထီၣ်ဘး တၢ်လိၣ်အခီၣ်ထံးတနီၤန့ၣ်လီၤ.
၆. ကစၢ်ယွၤကဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် တၢ်လိၣ်ဘၣ်အဂံၢ်ခီၣ်ထံးတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, ပမၤထီၣ်ဘးတၢ်အံၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၆ တၢ်လိၣ်ဘၣ် အဂံၢ်ခီၣ်ထံးန့ၣ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၁:၂၄) တၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “မ့မ့ၢ်တၢ်နာ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, တၢ်ဘၣ်အသးတသ့ဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအဟဲဃီၤဆူယွၤအအိၣ်, ဘၣ်နာ်လၢအအိၣ်, ဒီးလၢအမ့ၢ်ပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဘျုးလၢ ပှၤလၢအဃုအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၆) တၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်နာ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲတၢ်သ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိကနၣ်ပတၢ်ထုကဖၣ်ဒီး စံးဆၢက့ၤဝဲ တကးဘၣ်. ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်နာ်လၢ ပတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၣ် ကဘၣ်ဖျါတြၢၤကလာ်လၢ ကိးနံၤဒဲး ပတၢ်အိၣ်မူ အိၣ်ဂဲၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.—ယၤကိာ် ၂:၂၆.
၇. (က) ဖဲပကတိၤ ဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲလဲၣ်. (ခ) ပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်အခါ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး တၢ်သူၣ်တီသးလိၤသ့ဒ်လဲၣ်.
၇ ယဟိဝၤဃ့စ့ၢ်ကီးဝဲ ပှၤလၢအသုးဘူးအသးဆူ အအိၣ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်သူၣ်တီသးလိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပကတိၤတၢ်ဒီး ယဟိဝၤအခါ ကြၢးပအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဖဲပှၤကညီတဖၣ် မ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အခွဲးအယာ်လၢ ကတိၤဘၣ်တၢ်ဒီး ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်တဂၤအခါ, အဝဲသ့ၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် ပှၤပၢတၢ်အံၤ အလီၢ်အလၤဒီး ညီနုၢ်ကတိၤတၢ်လၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲပသုးဘူးပသးဆူ ယွၤအအိၣ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်အခါ ပကြၢးပာ်ဖျါ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ အါန့ၢ်တက့ၢ်လီၤ! (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၈:၆) မ့ၢ်လီၤ, အဝဲမ့ၢ် “ကစၢ်သ့တၢ်လၢာ်” န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁၇:၁) ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ ယွၤအအိၣ်အခါ, လၢကစၢ်အမဲာ်ညါ ပအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် ပတၢ်အိၣ်သးလၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤန့ၣ် ကြၢးပပာ်ဖျါလၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒ်အံၤန့ၣ် ထိၣ်ဂဲၤပှၤလၢ ပကဃ့ထုကဖၣ်လၢ တၢ်သူၣ်တီသးလိၤလၢ ပသးပူၤ, ဒီးကဒုးဟးဆှဲးပှၤလၢ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ် ဒ်သိးဒီးတၢ်မၤညီနုၢ်, ဒီးတၢ်စံးဝံၤစံးက့ၤန့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၆:၇, ၈.
၈. ဒ်ပဃ့ထုကဖၣ်အသိး ပအိၣ်မူထွဲ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၈ တၢ်လိၣ်အဂၤတမံၤလၢ ကစၢ်ယွၤကဒိကနၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဒ်ပဃ့ထုကဖၣ်အသိး ပကဘၣ်အိၣ်မူထွဲမၤထွဲလီၤ. ယဟိဝၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ တၢ်လၢပဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤ တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ “ကိၣ်လၢတနံၤအဂီၢ် တနံၤအဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤလၢ်ပှၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတက့ၢ်”, န့ၣ်ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ကယဲၢ်တၢ်မၤ တမံၤလၢ်လၢ်လၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၁၁; ၂ သ့းစၤလနံ ၃:၁၀) ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်ဒ်သိး ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤနၢၤ ပဖံးပညၣ် အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် တမံၤအဂီၢ်န့ၣ် , ပကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးဟးဆှဲး တၢ်အိၣ်အသးလၢ ကဲထီၣ်တၢ်လ့ပစီသ့လၢ ပကမၤဘၣ်တၢ်န့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၃:၅) တၢ်လိၣ်အဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ် တကးဘၣ်အမဲာ်ညါ, ပကဘၣ်စံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ် အိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်စံးဆၢက့ၤ တၢ်သံကွၢ်တနီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်
၉. ပကြၢးဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ဆူမတၤအအိၣ်လဲၣ်, ခီဖျိလၢမတၤလဲၣ်.
၉ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဆူ မတၤအအိၣ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၣ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ “ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်” အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၉) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် လိၤလိၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ထဲတဂၤဧိၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ယဟိဝၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်အိၣ်အသးလၢ ကစၢ်အဖိခွါထဲတဂၤဧိၤ, ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပမၤလိ ဝံၤတ့ၢ်လၢ တၢ်နီၤဖး ၅ အသိး, ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤလၢ တၢ်သံဒီးတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ် ဘၣ်တၢ်ပျဲလီၤအီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ် ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအသိးန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၃:၁၆; ရိမ့ၤ ၅:၁၂) ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤလၢ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်အခိၣ်ဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အခိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၂; ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၂၀) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံနဲၣ်လိပှၤလၢ ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် လၢယ့ၣ်ၡူးတဆီန့ၣ်လီၤ. အဝဲအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ယဲဒၣ်အံၤယမ့ၢ်ကျဲ, ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒီးတၢ်မူလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ယၤဒီး, ပှၤတဟဲဘၣ်ဆူ ပၢ်အအိၣ်နီတဂၤဘၣ်.” (ယိၤဟၣ် ၁၄:၆) ကစၢ်ယွၤ ကဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် ထဲယဟိဝၤ တဂၤဧိၤအအိၣ် ခီဖျိ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤ.
၁၀. ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤလီၤဆီ တလိၣ်လဲၣ်.
၁၀ ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်အခါ လိၣ်လၢပကဘၣ်အိၣ်ဒီး နီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤလီၤဆီဧါ. တလိၣ်ဘၣ်. စု မ့တမ့ၢ် နီၣ်ကစၢ် အတၢ်အိၣ်အသး ကဘၣ်အိၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤ တမၤလိာ်ပှၤ လီၤလီၤဆီဆီဘၣ်. လံာ်စီဆှံ သိၣ်လိဝဲလၢ ကစၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ အိၣ်ဒီးနီၣ်ခိက့ၢ်ဂီၤ အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး ဆ့ၣ်နီၤ, တီၤလီၤကဒွံကျိာ်, ချံးလီၤခီၣ်, ဆၢထၢၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၇:၁၆; နဃ့မယၤ ၈:၆; ဒၤနံးယ့လး ၆:၁၀; မၢ်ကူး ၁၁:၂၅) အကါဒိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလီၤဆီလၢ ပှၤဂုၤဂၤပာ်အသးဘၣ်, မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်တီသးလိၤန့ၣ်လီၤ. နီၣ်နီၣ်န့ၣ် ဖဲပမၤ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤ လၢတနံၤဘၣ်တနံၤ မ့တမ့ၢ် ပမ့ၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်အသးလၢ အကဲထီၣ်အသး သတူၢ်ကလာ်အခါန့ၣ် ပမ့ၢ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ပဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ပသးကံၢ်ပူၤသ့န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ် ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပှၤလၢပဃၢၤတဖၣ် မ့ၢ်တပာ်အသးဒၣ်လဲာ် ယဟိဝၤ နၢ်ဟူဝဲန့ၣ်လီၤ.—နဃ့မယၤ ၂:၁-၆.
၁၁. ပနီၢ်ကစၢ် ပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတနီၤလၢ ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁ ပဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်သ့လဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “လၢပမ့ၢ်ဃ့တၢ် တမံၤမံၤဖဲ တၢ်ဘၣ်အသးဒီး, ကဒိကနၣ်ပှၤလီၤ.” (၁ယိၤဟၣ် ၅:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်လၢအဘၣ် ကစၢ်ယွၤအသး တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤန့ၣ် ပဃ့သ့န့ၣ်လီၤ. ပဃ့တၢ်လၢ ပနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ် ဘၣ်အသးကစီဒီဧါ. ဘၣ်ကစီဒီလီၤ! တၢ်ကတိၤသကိးတၢ် ဒီးယဟိဝၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပကတိၤသကိးတၢ်ဒီး တံၤသကိးတဂၤလၢ ပရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်လီၤ. “ပလူလီၤပသး” ပျီပျီ လၢယွၤအအိၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၂:၈) တၢ်ဃ့သးစီဆှံန့ၣ် ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ, မ့ၢ်လၢ တၢ်အံၤမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤတၢ်အဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၁:၁၃) ပဃ့သ့စ့ၢ်ကီးလၢ ကဒုးနဲၣ်ပှၤကျဲလၢ ပဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤသးလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ကသ့အဂီၢ် ဒီးကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒ်သိး ပတြီမၤနၢၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၅) ဖဲပမၤတၢ်ဒဲးဘးအခါ, ပကြၢးဃ့ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်ခီဖျိ ပဒိးသန့ၤထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်လုၢ်အဖီခိၣ် န့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၁:၃, ၇) ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် တကြၢးမ့ၢ်ဒၣ်ထဲ ပနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်. ပကြၢးဃ့ထုကဖၣ်လၢ ပှၤအဂုၤအဂၤ—ပဒူၣ်ဖိထၢဖိ ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ် ဘါထီၣ်တၢ်ဒ်သိးဒီးပှၤတဖၣ်—အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၁၂:၅; ကလီးစဲ ၄:၁၂.
၁၂. လၢပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်အံၤ ပပာ်အီၤလၢညါန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂ လၢပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ အကါဒိၣ်လၢ ပကြၢးဃ့ဆိ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢညါန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်အတၢ်မၤဂ့ၤခဲလၢာ်အဂီၢ် အလီၢ်အိၣ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပကဘၣ်စံးဘျုး စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်ညါန့ၣ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၀-၁၃) ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တ့ၢ်ဝဲ တၢ်ထုကဖၣ်ဒိဂ့ၤ တခါန့ၣ်လီၤ, တၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲ မးသဲ ၆:၉-၁၃ အပူၤဒီး အဝဲသိၣ်လိပှၤလၢ ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ကဘၣ်တၢ်ပာ်ကဲအီၤ, ဒီးပာ်အီၤလၢ တၢ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ပာ်ဖျါကဒီးဝဲလၢ ပကြၢးထုကဖၣ်လၢ ယွၤအဘီအမုၢ်ကဟဲ ဒီးဒ်ကစၢ်အတၢ်ဘၣ်သး လၢပှဲၤလၢမူခိၣ်အသိး ကလၢပှဲၤထီၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပဃ့ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ အကါဒိၣ်တဖၣ်အံၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးယဟိဝၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝံၤမးဒီး ပကဘၣ်ဃ့က့ၤ တၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ. လၢပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ ပမ့ၢ်ပာ်ကစၢ်ယွၤလၢ တၢ်လီၢ်အကါဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်ဒီး, ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတအိၣ်ဒီး တၢ်သးစၢၢ်ဆၢထဲဒၣ် ပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ပတၢ်ကဲဘျုးအဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၃. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထုကဖၣ်လၢ အဂ့ၤတူၢ်လိာ်တဖၣ် ယံာ်ဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် ကြၢးထီထဲလဲၣ်. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် ထဲတဂၤဧိၤ မ့တမ့ၢ် လၢကမျၢၢ်အမဲာ်ညါန့ၣ် ကြၢးထီဝဲဆံးအါလဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါလီၤတံၢ်ဝဲ တအိၣ်ဘၣ်. တၢ်ထုကဖၣ်လၢ တချုးအီၣ်တၢ်အခါန့ၣ် ကဖုၣ်ဝဲဒီး ပတၢ်ထုကဖၣ် ထဲတဂၤဧိၤလၢ ပအိးထီၣ်ပသးဆူ ယဟိဝၤအအိၣ်န့ၣ် ကထီဝဲန့ၣ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၁၂, ၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ပှၤလၢအပာ်လီၤသးလၢ အတီအလိၤ လၢအဃ့ဘါထုကဖၣ် ထီထီကလဲာ်လၢ ပှၤအဂၤတဖၣ် ထံၣ်အီၤသ့အလီၢ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၂၀:၄၆, ၄၇) ယဟိဝၤတဘၣ်အသးလၢ တၢ်ထုကဖၣ် ဒ်သိးန့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. တၢ်လၢအကါဒိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ထုကဖၣ်လၢ ဟဲလၢပသးပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, တၢ်ထုကဖၣ်လၢ အဂ့ၤတူၢ်လိာ်တဖၣ်အံၤ ယံာ်ဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကလီၤဆီလိာ်သးလၢ တၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်အသး တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
နဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ ဖဲလဲၣ်အဆၢကတီၢ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် နၢ်ဟူဝဲသ့
၁၄. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပကဘၣ် “ထုကဖၣ် တလီၢ်လီၢ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမံဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပကြၢးထုကဖၣ် ပှဲၤဘျီလဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပက‘ထုကဖၣ် တလီၢ်လီၢ်’ အဂီၢ်, ပက ‘မၤတၢ်ထုကဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် သပှၢ်ပှၢ်’ အဂီၢ်, ဒီးပက “ဘါထုကဖၣ် တထံၣ်ဃီ” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၆:၄၁, ဟသ; ရိမ့ၤ ၁၂:၁၂; ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၇) တၢ်ပာ်ဖျါတဖၣ်အံၤန့ၣ် တအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤအအိၣ် ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ်, မ့ၢ်ဒၣ်ဖဲပစံးဘျုးက့ၤ ယဟိဝၤ အတၢ်မၤဂ့ၤ လၢပဖီခိၣ်အခါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲပကွၢ်လၢ်လၢ ကစၢ်ကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်နဲၣ်လိ, တၢ်သူၣ်မံသးမံ, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပတၢ်ထုကဖၣ် ကတိၤတၢ်ဒီးကစၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ယံာ်ဝဲထဲလဲၣ် မ့တမ့ၢ် အဘျီထဲလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤ တပာ်ဖျါလီၤတံၢ်ဝဲအဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢ အဒုးမံသူၣ်မံသးပှၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ထုကဖၣ် အခွဲးနီၢ်နီၢ်န့ၣ်ဒီး ပကဃုတၢ်အခွဲးအယာ် ဒ်သိးပဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်အအိၣ်ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
၁၅. ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ် ထဲတဂၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးကမျၢၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အကတၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးစံး “အၤမ့ၣ်” လဲၣ်.
၁၅ ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝံၤအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးစံး “အၤမ့ၣ်” လဲၣ်. “အၤမ့ၣ်” အခီပညီမ့ၢ် “ကမ့ၢ်နီၢ်နီၢ်တက့ၢ်,” မ့တမ့ၢ် “ကမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်သိးတက့ၢ်” လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ် ထဲတဂၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးကမျၢၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အကတၢၢ် တၢ်စံး “အၤမ့ၣ်”န့ၣ် ကြၢးဝဲဒၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ဒိကွၢ်လိတဖၣ် ပာ်ဖျါဝဲလီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၆:၃၆; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၁:၁၃) ခီဖျိပစံး “အၤမ့ၣ်” လၢပဃ့ဘါထုကဖၣ် အကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပပာ်ဖျါလၢ ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သူၣ်တီသးလိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပစံး “အၤမ့ၣ်” လၢပကလုၢ် တသီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, သီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢပှၤတဂၤဂၤ အတၢ်ဃ့ထုကဖၣ် လၢကမျၢၢ်မဲာ်ညါ အကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါ ပတူၢ်လိာ် အဝဲအတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၄:၁၆.
ကစၢ်ယွၤစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်တဖၣ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်
၁၆. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဃ့ဘါ ထုကဖၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၆ ယဟိဝၤစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ် အနီၢ်ကီၢ်ဧါ. စံးဆၢဝဲ အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ကစၢ် “လၢအနၢ်ဟူ တၢ်ဘါထုကဖၣ်”န့ၣ် စံးဆၢ ပှၤအကကွဲၢ်လၢ အဃ့တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်တီသးလိၤတဖၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် ပနာ်နီၢ်နီၢ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အခီၣ်ထံးဂၢၢ်ကျၢၤ အိၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၅:၂) ယဟိဝၤကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်လၢ ကျဲအါဘိလီၤ.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပစံးသ့လၢ ကစၢ်ယွၤသူဝဲ မူခိၣ်ကလူးဒီး အခ့အပှၤလၢဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ် ဒ်သိးဒီးကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ် အဂီၢ်လဲၣ်.
၁၇ ယဟိဝၤ သူဝဲမူခိၣ်ကလူးဒီး အခ့အပှၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်ဒီး စံးဆၢဝဲ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁:၁၃, ၁၄) တၢ်လဲၤခီဖျိ အိၣ်အါမးလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူယွၤအိၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤ လၢကနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံအဂီၢ်တဖၣ်န့ၣ် တယံာ်ဘၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်လိာ်ဘၣ်အသးဒီး ယဟိဝၤ အခ့အပှၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်အံၤန့ၣ် ဖျါတြၢၤကလာ်လၢ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ် နဲၣ်လိဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီမုၢ် တၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆) လၢပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤနီၢ်နီၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤ ကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် ထိၣ်ဂဲၤ ခရံာ်ဖိတဂၤအသးလၢ ကမၤစၢၤပှၤအဂီၢ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅; ယၤကိာ် ၂:၁၆.
ယဟိဝၤစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်ခီဖျိ ထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိတဂၤသ့ ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ
၁၈. ဒ်သိးကစံးဆၢ အခ့အပှၤတဖၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် ယဟိဝၤသုဝဲ အသးစီဆှံ ဒီးအကလုၢ်ကထါ ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ယဟိဝၤ ကစၢ်ယွၤ ကစံးဆၢ အခ့အပှၤတဖၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် သူဝဲအသးစီဆှံဒီး အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်ဖဲ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတြီဆၢမၤနၢၤ တၢ်လ့ပစီတဖၣ် ကသ့အဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်နဲၣ်လိ ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ခီဖျိကစၢ်အသးစီဆှံန့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇) ပတၢ်ထုကဖၣ်လၢ တၢ်နဲၣ်လိအဂီၢ်န့ၣ် ညီနုၢ်စံးဆၢပှၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်လီၤသးလၢ တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ နမၤလိလံာ်စီဆှံလၢ နကစၢ်ဒၣ်နဲအတီၢ်ပူၤ ဒီးဖဲနဖး ခရံာ်ဖိအလံာ်ဒ်သိးဒီး လံာ်အံၤအခါန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကြၢးဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပသးအိၣ်သးစဲထီၣ်သ့ ခီဖျိတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်လၢ ပှၤကတိၤလၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တခါအပူၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အကဟုကယာ်တၢ်သ့တဂၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—ကလၤတံ ၆:၁.
၁၉. မ့ၢ်ဖျါလၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်တဖၣ် တဘၣ်တၢ်စံးဆၢက့ၤန့ၣ်ဒီး ပကဘၣ်ပာ်တၢ်မနုၤလၢ ပသးပူၤလဲၣ်.
၁၉ မ့ၢ်လီၤဂာ်လၢ ယဟိဝၤစဲၤခံလၢ ကစံးဆၢပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် တၢ်န့ၣ်တမ့ၢ်လၢ ကစၢ်စံးဆၢဝဲတသ့အဃိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ်, ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤ ကစံးဆၢတၢ်ထုကဖၣ်ဖဲ အဝဲအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးကစၢ်သုးကျဲၤပာ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်သ့ၣ်ညါ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကဂ့ၤန့ၣ်ဒံးပှၤအဂီၢ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ဘၣ်တဘျီဘျီ, ကစၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပက‘ဃ့ [ကဒီး], ဃု [ကဒီး], ဒိတကျိာ် [ကဒီး]’ န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၁:၅-၁၀, ဟသ) ပမ့ၢ်မၤ သပှၢ်ပှၢ်ဒ်သိးန့ၣ်ဒီး မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ ပသးဆူၣ်လၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်ဒိၣ်မး, ဒီးပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ်, ကမ့ၢ်ယဟိဝၤ စံးဆၢပတၢ်ထုကဖၣ်လၢ ကျဲလၢပထံၣ်တသ့န့ၣ်လီၤ. အဒိ ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လ့ပစီတမံၤအခါ ကစၢ်စံးဆၢက့ၤပှၤခီဖျိ တမၤဟါမၢ်ကွံာ်န့ၢ်ပှၤ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်, မ့မ့ၢ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်အံၤကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၄:၁၃.
၂၀. တၢ်ထုကဖၣ် အခွဲးအယာ်လီၤဆီန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကြၢးပသူအီၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤလဲၣ်.
၂၀ ကစၢ်လၢအတ့လီၤ မူဟီၣ်ကယၢ ဖးလဲၢ်ဖးထီအံၤန့ၣ် အိၣ်ဘူးဒီး ကယဲၢ်ပှၤဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်တဖၣ်အဃိ ပစံးဘျုးအီၤသ့ဒိၣ်မးလီၤ! (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၈) မ်ပကသူ တၢ်ထုကဖၣ် အခွဲးအယာ်လီၤဆီအံၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်အလီၢ်အိၣ်လၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢ အဒုးသုးဘူးပှၤ အဘူးကတၢၢ်ဆူ ယဟိဝၤကစၢ်လၢ အဒိကနၣ်တၢ်ထုကဖၣ် အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
