1, 2. Bõe yĩng tɩ d segd n ges pʋʋsgã wa zu-no-kãsenga, la bõe yĩng tɩ d segd n bãng Biiblã sẽn wilgd bũmb ning rẽ wɛɛngẽ wã?

B SÃ N mak tẽngã ne ãndũniyã sẽn yalmã, tẽngã yaa kɩdg wʋsgo. Sã n yaa ne a Zeova sẽn yaa ‘yĩngr la tẽngã naandã,’ ninsaalbã fãa yaa wa ko-tosr sẽn yit yʋʋr pʋgẽ bala. (Yɩɩl Sõamyã 115:15; Ezai 40:15) La Biiblã yetame: “Zusoaba pẽnegda neb nins sẽn boond bãmbã, la neb nins sẽn boond bãmb ne sɩdã. Bãmb kõta b zoɛtba b sẽn dat bũmb ninga. La bãmb wʋmda bãmb kɛlenga.” (Yɩɩl Sõamyã 145:18, 19) Tags-y n ges-y rẽ sẽn dat n yɛɛlga! Naandã sẽn yaa pãng sẽn ka to soabã pẽe tõndo, la a na n kelga tõndo, ‘d sã n boond-a ne sɩda.’ Ad sɩd yaa zu-noog la d tara, d sẽn tõe n pʋʋs Wẽnnaamã!

² La tõnd sã n dat t’a Zeova kelg d pʋʋsgã, d segd n pʋʋs-a-la wala a sẽn datã. Wãn to la d tõe n maan woto tɩ sã n pa d wʋma Biiblã sẽn wilgd bũmb ning pʋʋsgã wɛɛngẽ wã võore? Tara yõod wʋsg ne tõnd tɩ d bãng Gʋlsg Sõamyã sẽn yet bũmb ning rẽ zugã, bala pʋʋsgã sõngda tõnd tɩ d pẽneg a Zeova n paase.

3. Bʋʋm-kãseng a yembr sẽn kɩt tɩ d segd n pʋʋs a Zeova wã yaa bʋgo?

³ Bʋʋm kãseng a yembr sẽn kɩt tɩ d segd n pʋʋs a  Zeova wã yaa tɩ yẽ mengã n dat tɩ d pʋʋs-a. A Gomdã sagenda tõnd woto: “Da maan-y yɩɩr ne bũmb ba a yembr ye, la ne pʋʋsgo la ne bark pʋʋsgo bɩ y wilg Wẽnnaam yãmb sẽn dat bũmb ninsi. La Wẽnnaam laafɩ sẽn yɩɩd neba bãngr fãa na gũ yãmb sũyã la yãmb tagsgo Kirist Zezi maasem yĩnga.” (Filip rãmba 4:6, 7) Ãndũniyã fãa Naab sẽn ka to maan-d-la neer n kõ-d sor tɩ d tõe n pʋʋs-a. Sɩd-sɩda, d sã n pa pʋʋsdẽ, pa sõma ye!

4. Wãn to la d sẽn na n pʋʋsd a Zeova wakat fãa paasd tõnd zoodã ne-a?

⁴ Bʋʋm a to sẽn kɩt tɩ d segd n pʋʋs a Zeova yaa tɩ d sã n pʋʋsd-a wakat fãa, paasda tõnd zoodã ne-a. Zood hakɩk sã n be neb a yiib sʋka, pa ned fãa sẽn wat n dat bũmb a to nengẽ bal la b sõsd ne taab ye. Ned fãa yell paka a to, la b togsda taab b sẽn tagsde, yɛl nins sẽn pak-bã, b sũ-sãams la b sũ-noogo, tɩ b zoodã paasdẽ. Yaa woto me ne zood ning tõnd sẽn tar ne Wẽnnaam a Zeova wã. Ne seb-kãngã maasem, yãmb bãnga yɛl wʋsg Biiblã pʋgẽ a Zeova, a zʋgã la  a raabã wɛɛngẽ. Y wa n bãnga a sẽn sɩd yaa a soaba. Pʋʋsgã yaa sor sẽn pak n kõ-y tɩ y tõe n wilg y saasẽ Ba wã y sẽn tagsde, y sũ-sãams la y sũ-noogo. Y sã n maand woto, y pẽnegda a Zeova n paasdẽ.—Zak 4:8.

5. Bõe n wilgd t’a Zeova pa kelgd pʋʋsg fãa?

⁵ A Zeova kelgda pʋʋsg fãa bɩ? Ges-y bũmb ning a sẽn yeel Israɛll nin-tõatbã no-rɛɛs a Ezai wakatã: “Baa yãmb sẽn paasd pʋʋsgã, mam ka kelgd ye. Yãmb nus pida ne zɩɩm.” (Ezai 1:15) Dẽnd yel-manesem kẽer tõe n kɩtame tɩ Wẽnnaam pa kelg tõnd pʋʋsgã ye. Sẽn na yɩl tɩ Wẽnnaam kelg tõnd pʋʋsgã la a reeg-a, yɛl kẽer n be sẽn yaa tɩlae tɩ d maane.

6. Sẽn na yɩl tɩ Wẽnnaam kelg tõnd pʋʋsgã, bõe la tõnd segd n maan pipi, la wãn to la d tõe n maan rẽ?

⁶ Pipi, d segd n wilgame tɩ d tara tẽebo. (Mark 11:24) Tʋm-tʋmd a Poll gʋlsame: “Tẽeb sã n kaẽ, ned ka tõe n ta Wẽnnaam yam ye; tɩ bõe, ned ninga sẽn wat Wẽnnaam nengẽ, a tog n tẽeme tɩ bãmb beeme la tɩ bãmb yaa neb nins sẽn baood bãmba roanda.” (Hebre dãmba 11:6) Tẽeb hakɩkã tallg yɩɩda bãng bal tɩ Wẽnnaam sɩd beeme, la t’a kelgdame la a reegd pʋʋsgo. Yaa tõnd tʋʋmã n na n wilg tɩ d tara tẽebo. D tẽebã segd n puka vẽenega, d daar fãa vɩɩmã manesem pʋgẽ.—Zak 2:26.

7. a) Bõe yĩng tɩ d segd n pʋʋsd a Zeova ne waoogre? b) Wãn to la d tõe n pʋʋs Wẽnnaam ne sik-m-meng la pʋ-peelem?

⁷ A Zeova baoodame me tɩ neb nins sẽn pʋʋsd-a wã pʋʋs-a ne sik-m-meng la pʋ-peelem. D sã n wa gomd ne a Zeova, d segd n talla sik-m-menga! Neba sã n wa paam n na n gom ne rĩm bɩ tẽng naaba, b nong n maanda rẽ ne waoogre, n sak tɩ yẽ la na-kãsenga.  Woto yĩnga, d sã n wa pʋʋsd a Zeova, d pa segd n tall waoogr ne-a n yɩɩd sɩda? (Yɩɩl Sõamyã 138:6) Rẽ zemsame, bala a yaa “Wẽnnaam sẽn-tõe-fãa.” (Sɩngre 17:1) D sã n wa pʋʋsd Wẽnnaam, tõnd sẽn pʋʋsd-a to-to wã segd n wilgame tɩ d sak n deega ne sik-m-meng t’a yɩɩda tõndo. Sik-m-meng woto me na n kɩtame tɩ d pelg d pʋs ne-a, n da gomd gom-yɛng n yɩlemd wakat fãa d pʋʋsgã pʋgẽ ye.—Matɩe 6:7, 8.

8. Wãn to la d tõe n tall manesem sẽn zems ne d sẽn pʋʋsd n kot bũmb ningã?

⁸ D sã n dat tɩ Wẽnnaam kelg-do, d segdame me n tall yel-manesem sẽn zems ne d pʋʋsgã. A Zeova ratame tɩ d maan d sẽn tõe tɛk tɩ d manesmã zems ne tõnd sẽn pʋʋsd n kot bũmb ningã. Wala makre, d sã n pʋʋsd n kotẽ t’a ‘kõ tõnd d rɩɩb rũndã,’ d segd n tʋma sõma, la d sak tʋʋmd ning fãa d sẽn paam. (Matɩe 6:11; 2 Tesalonik rãmba 3:10) D sã n pʋʋsd n kot sõngr sẽn na yɩl n tõog d pãn-komsem, d segd n gũusame n gil zĩis la yɛl nins sẽn tõe n wa kẽes tõnd kʋɩɩbg pʋgẽ wã. (Kolos rãmba 3:5) Sẽn paas rẽnda, d segd n leoka sogsg a taab pʋʋsgã wɛɛngẽ.

9. Ãnd la d segd n pʋʋse, la ne ãnd maasem?

⁹ Ãnd la d segd n pʋʋse? A Zezi zãmsa a karen-biisã tɩ b pʋʋs “tõnd Ba” sẽn be saasẽ wã. (Matɩe 6:9) Rẽnd yaa Wẽnnaam a Zeova bal la d segd n pʋʋse. La a Zeova ratame tɩ d sak a Biribl yɛng a Zezi Kirist a sẽn naan a toorã sẽn tar yasr ningã. Wala d sẽn yã sak a 5 wã pʋgẽ wã, a tʋma a Zezi tẽngã zug t’a yɩ rond sẽn na yɩl n fãag tõnd ne yel-wẽndã la kũumã. (Zã 3:16; Rom dãmbã 5:12) A yãk-a lame t’a yaa maankʋʋdb  Kãsem la Bʋkaooda. (Zã 5:22; Hebre dãmba 6:20) Woto yĩnga, Gʋlsg Sõamyã yeta tõnd tɩ d pʋʋs a Zeova a Zezi maasem yĩnga. A Zezi mengã yeelame: “Mam yaa sore la sɩda la vɩɩm. Ned ka tõe n ta m Ba nengẽ a sã n ka mam maasem yĩng ye.” (Zã 14:6) Sẽn na yɩl t’a Zeova kelg tõnd pʋʋsgã, rẽnda d pʋʋs yẽ bala, ne a Biriblã maasem.

10. Yaa tɩlae tɩ d yĩgimdi, n zĩnd bɩ n yals yĩngr n pʋʋs bɩ?

¹⁰ Yaa tɩlae tɩ d yĩgimdi, n zĩnd bɩ n yals yĩngr n pʋʋs bɩ? Ayo. A Zeova pa yãk manesem takɩ pʋʋsgã yĩng ye. Biiblã wilgdame tɩ d tõe n zĩndame, n wõgemde, n yĩgimdi, wall d yaas yĩngri. (Nehemi 8:6; Daniɛll 6:11; Mark 11:25) Sẽn sɩd tar yõodã yaa tõnd sũurã halhaale, la pa manesem takɩ tallg neb a taabã sẽn tõe n yã ye. D raasenkam tʋʋmã sasa, bɩ d sã n wa segd yel-yãgdem, d tõe n pʋʋsa d sũur pʋgẽ, zĩig ning tõnd sẽn beẽ fãa. A Zeova kelgda pʋʋs-kãensã, baa neb nins sẽn be ne tõndã sã n pa bãng tɩ tõnd pʋʋsame.—Nehemi 2:1-6.

11. Tõnd mengã yel-bʋs yĩng la d tõe n pʋʋse?

¹¹ D tõe n pʋʋs n kosa bõe? Biiblã wilgdame tɩ: ‘Tõnd sã n kos bũmb sẽn zems a Zeova raabo, a kelgda tõndo.’ (1 Zã 5:14) Woto, d tõe n pʋʋsame n kos bũmb ning fãa sẽn zems ne Wẽnnaam daabã. Wẽnnaam datame tɩ d pʋʋs yɛl sẽn pak tõnd mengã yĩng bɩ? N-ye. F sã n pʋʋsd a Zeova, yaa wa f sẽn na n sõsd ne f zo-nongre. D tõe n ‘pelga d pʋg’ n gom ne Wẽnnaam vẽenega. (Yɩɩl Sõamyã 62:9) Zemsame tɩ d kos-a vʋʋsem sõngã, bala a na n sõng-d lame tɩ d maan sẽn yaa tɩrga. (Luk 11:13) D leb n tõe n kosa sor-wilgr sẽn na yɩl n dɩk sard sẽn yaa sõma, la d paam pãng n mao ne zu-loeesã. (Zak 1:5) D sã n  maan yel-wẽnde, d segd n kosa sugr Kirist maoongã maasem yĩnga. (Efɛɛz rãmba 1:3, 7) Yaa sɩd tɩ d pa segd n pʋʋs tõnd mengã yɛl yĩng bal ye. D segdame n pʋʋs neb a taabã yĩng me, wala makre d zakã neb la d tẽed-n-taasã yĩnga.—Tʋʋma 12:5; Kolos rãmbã 4:12.

12. Wãn to la d tõe n lʋɩɩs d saasẽ Ba wã taoor d pʋʋsgã pʋgẽ?

¹² D pʋʋsg fãa pʋgẽ, d segd n lʋɩɩsa Wẽnnaam a Zeova taoore. Sɩd zemsame tɩ d pẽg-a la d pʋʋs-a bark a sõmblmã fãa yĩnga. (1 Kibaya 29:10-13) A Zezi zãmsa tõnd pʋʋsg tɩ be Matɩe 6:9-13 pʋgẽ, n wilgdẽ tɩ d pʋʋs tɩ Wẽnnaam yʋʋrã paam waoogre, sẽn dat n yeel tɩ d ges a yʋʋrã wa sõngo, bɩ sẽn welg toore. Rẽ poore, a yeelame tɩ d pʋʋs tɩ Wẽnnaam Rĩungã wa, la t’a raabã maan tẽng zug wa a sẽn maand saasẽ wã. Yel-kãensã tɩ loee ne a Zeova menga, la b tagma wʋsgo. Yaa a Zezi sẽn gom rẽ yell poor bal la a yaool n gom yɛl nins sẽn pak tõnd mensã yelle. Tõnd me sã n lʋɩɩs Wẽnnaam yɛlã taoor d pʋʋsgã pʋgẽ, d wilgdame tɩ pa tõnd mengã neer bal n pak-d ye.

13. Bõe la Gʋlsg Sõamyã wilgd tõnd pʋʋsgã woglem wɛɛngẽ?

¹³ D pʋʋsgã woglem segd n yɩɩ wãn to? Biiblã pa yãk tõnd d yembrã bɩ zãma taoor pʋʋsgã woglem sẽn segd n yɩ to-to ye. Rɩɩb sasa pʋʋsg tõe n yɩɩ koɛɛga, tɩ tõnd sẽn pʋʋsd d yembr n pelgd d pʋs a Zeova taoorã tõe n yɩ woko. (1 Sãmwɛll 1:12, 15) La a Zezi ninga neb nins sẽn da yaa tɩrs b mens nifẽ n maand pʋʋs-wogd sẽn na yɩl tɩ neb a taabã ges-bã taale. (Luk 20:46, 47) Pʋʋs-kãensã buud pa tar yõod a Zeova nifẽ ye. Sẽn tar yõod n yɩɩdã yaa d pʋʋsgã sẽn na n yit d sũurẽ. Woto, pʋʋsg nins sẽn sakd reegrã woglem bee ne nedã sẽn dat bũmb ning la yɛlã sẽn yaa to-to.

14. Bõe la Biiblã rat n yeele, a sẽn sagend tõnd tɩ d ‘pʋʋs n da basã,’ la bõe yĩng tɩ rẽ kõt-d bas-m-yam?

 ¹⁴ D segd n pʋʋsa naoor a wãna? Biiblã sagenda tõnd tɩ d pʋʋs wakat fãa, la tɩ d “pʋʋs n da bas ye.” (Rom dãmbã 12:12; 1 Tesalonik rãmba 5:17; 1 Tɩmote 5:5) Yaa sɩd tɩ gom-kãensã pa rat n yeel tɩ d segd n tara a Zeova pʋʋsg daarã tõr n pa basdẽ ye. La Biiblã sagenda tõnd tɩ d pʋʋsd n pa vaandẽ, la tɩ d ket n pʋʋsd a Zeova barka, a sõmblmã ne tõndã yĩngã, la d kos a sor-wilgri, a belsg la pãnga. Rẽ yĩnga d sẽn mi t’a Zeova pa yãk naoor sõor tõnd sẽn tõe n pʋʋs-a wã pa kõt-d bas-m-yam sɩda? Tõnd sã n sɩd nand pʋʋsgã sẽn yaa zu-noog bũmbã, d na n pʋʋsda d saasẽ Ba wã naoor wʋsgo.

15. Bõe yĩng tɩ d segd n yeel tɩ “ãmiina” tõnd mengã la zãma taoor pʋʋsgã baasgẽ?

¹⁵ Pʋʋsg baasgẽ, bõe yĩng tɩ d segd n yeel tɩ “ãmiina”? Bãng-y tɩ “ãmiina” rat n yeelame tɩ “sɩd-sɩda,” wall “bɩ a yɩ woto.” D tara makr sẽn be Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ sẽn wilgd tɩ zemsame tɩ d yeel tɩ “ãmiina” tõnd mengã bɩ zãma taoor pʋʋsgã saabẽ. (1 Kibaya 16:36; Yɩɩl Sõamyã 41:14) D sã n yeel tɩ “ãmiina” tõnd mengã pʋʋsg baasgẽ, d wilgdame tɩ d goma ne pʋ-peelem. D sã n yeel tɩ “ãmiina,” d sũur pʋgẽ bɩ n yeel tɩ yi zãma taoor pʋʋsg baasgẽ fãa, d wilgdame tɩ d saka b sẽn togsã.—1 Korẽnt dãmba 14:16.

16. Bas-m-yam bʋg la d tõe n tall pʋʋsgã wɛɛngẽ?

¹⁶ A Zeova sɩd leokda pʋʋsgã bɩ? N-ye! D tõe n talla bas-m-yam tɩ Wẽnnaam sẽn ‘wʋmd pʋʋsgã’ reegda pʋʋsg nins ninsaalb milyõ rãmb sẽn maand ne pʋ-peelmã. (Yɩɩl Sõamyã 65:3) A Zeova tõe n tũnuga ne soay buud toor-toore n deeg tõnd pʋʋsgã.

17. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ Wẽnnaam tũnugda ne a malɛgsã la a tẽng zug sõgen dãmbã n leokd tõnd pʋʋsgã?

 ¹⁷ A Zeova tũnugda ne a malɛgsã la a tẽng zug sõgen dãmbã n leokd pʋʋsgã. (Hebre dãmba 1:13, 14) D tara makr wʋsg ne neb sẽn pʋʋs Wẽnnaam n kos sõngr sẽn na yɩl n wʋm Biiblã võore, tɩ pa kaoos la a Zeova sõgen a yembr kẽng b nengẽ ye. Yel-kãensã kõta kaset tɩ malɛgsã lʋɩta Rĩungã mooneg tʋʋmd taoore. (Wilgri 14:6) A Zeova tõe n deega pʋʋsg nins tõnd sẽn maand yel-pakr wakatã n kɩt tɩ kiris-ned a to wa sõng tõndo. —Yelbũna 12:25; Zak 2:16.

18. Wãn to la a Zeova tũnugd ne a vʋʋsem sõngã la a Gomdã n leokd a sõgen dãmbã pʋʋsgo?

¹⁸ Wẽnd a Zeova leb n tũnugda ne a vʋʋsem sõngã la a Gomdã sẽn yaa Biiblã me n leokd a sõgen dãmbã pʋʋsgo. A tõe n deega tõnd pʋʋsgã n sõng tõnd tɩ d mao n tõog makre, a sẽn na n kõ-d sor-wilgr la pãng ne a vʋʋsem sõngã maasmã yĩnga. (2 Korẽnt dãmba 4:7) Naoor wʋsgo, tõnd sẽn pʋʋsd n kot sor-wilgr ningã leokr yita Biiblã pʋgẽ, bala yaa be la a Zeova sõngd tõnd tɩ d bãng n dɩk sard sẽn yaa sõma. D tõe n yãa zĩis Biiblã pʋgẽ sẽn zems ne d yellã d meng Biibl zãmsgã wakate, bɩ d sã n wa karemd a Zeova Kaset rãmbã sɛb wala seb-kãngã. D tõe n wʋma saglg sẽn tik Gʋlsg Sõamyã zug kiris-neb tigissã wakate, tɩ zems ne tõnd yɛlã, wall tigingã kãsem soab sẽn dat tõnd neer goam pʋgẽ.—Galat dãmba 6:1.

19. Bõe la d segd n ning d yamẽ, sã n wõnd Wẽnnaam pa reeg tõnd pʋʋsgã wakat ninga?

¹⁹ Sã n wõnd a Zeova kaoosdame n pa reegd tõnd pʋʋsgã, pa rat n yeel abada t’a pa tõe n deeg-a ye. La yaa d tẽeg t’a Zeova leokda pʋʋsgã tɩ zems ne a raabã la wakat ning a sẽn yãkã. A mii tõnd raabã, la a leb n mii a sẽn na n pids-a to-to tɩ yɩ sõma n yɩɩd tõnd mengã zĩig sẽn zãre. Naoor wʋsgo, a basdame tɩ tõnd ket n ‘kotẽ, n baoodẽ, n wẽed kʋɩlengã  noore.’ (Luk 11:5-10) Pẽdgr woto wilgda Wẽnnaam tɩ d sɩd tʋlla bũmb ning d sẽn kotã ne d sũur fãa, la tɩ d tẽebã yaa tẽeb hakɩka. Sẽn na n baase, a Zeova tõe n deega tõnd pʋʋsgã tɩ pa yɩ vẽeneg tõnd nifẽ ye. Wala makre, a tõe n deega pʋʋsg ning d sẽn maand zu-loɛɛg takɩ yĩngã, n pa yiis zu-loɛɛgã ye. La a na n kõ-d-la pãng tɩ d ket n tar sũ-mar yellã pʋgẽ.—Filip rãmba 4:13.

20. Bõe yĩng tɩ d segd n pʋʋs a Zeova wakat fãa?

²⁰ Ad d sɩd tara mi-beoog wʋsg ne ãndũniyã fãa Naandã, a sẽn pẽ neb nins fãa sẽn pʋʋsd-a tɩ zemsã yĩnga! (Yɩɩl Sõamyã 145:18) Bɩ d pʋʋsd a Zeova wakat fãa tɩ rẽ yaa zu-noog menga. D sã n maand woto, d na n paama sũ-noogo, n ket n pẽnegd a Zeova sẽn kelgd pʋʋsgã n paasdẽ.