Ir al contenido

Ir al índice

17 YACHAQANA

Diosmanta mañakuspa payman qayllaykunchik

Diosmanta mañakuspa payman qayllaykunchik
  • ¿Imaraykutaq mañakunanchik tiyan?

  • ¿Imatataq Dios uyarinawanchikpaq ruwananchik tiyan?

  • ¿Imaynatataq Dios mañakusqanchikman kutichiwanchik?

“Cielota, kay pachatawan Ruwaj[qa]”, mañakuyninchikta uyariyta munan

1, 2. ¿Imaraykutaq Diosmanta mañakuy may sumaq kasqanta nisunman, chantá imaraykutaq Biblia mañakuymanta yachachisqanta yachananchik tiyan?

JALLPʼATA tukuy quyllurwan kikinchaspaqa, may juchʼuysitu kasqanta rikunchik. Cielota, kay pachatawan Ruwaq Dios Jehovapaqqa, tukuy naciones juk sutʼuq yakitujinalla kanku (Salmo 115:15; Isaías 40:15). Chaywanpis Biblia nin: “[Jehová] Diosqa payta wajyakojkunaj qayllampi kashan, pikunachus cheqa sonqowan payta wajyakojkunaj qayllankupi [...]; yanapata mañakusqankuta uyarispa, paykunata salvan”, nispa (Salmo 145:18, 19). Kay nisqanpi tʼukuriy. Tukuy atiyniyuq Ruwawaqninchikta ‘chiqa sunquwan waqyakuptinchikqa’, payqa qayllamuwasunchik, chantapis uyariwasunchik. ¿Manachu Diosmanta mañakuy may sumaq kasqanta niwaq?

2 Chaywanpis, Jehová uyarinawanchikpaqqa, pay munasqanmanjina mañakunanchik tiyan. ¿Imaynatá mañakusunman, Bibliap yachachisqanta mana yachasparí? Imatachus Biblia mañakuymanta yachachisqanta yachananchik tiyan, imaraykuchus Jehovamanta mañakuspaqa, astawan payman qayllaykunchik.

¿IMARAYKUTAQ JEHOVAMANTA MAÑAKUNANCHIK TIYAN?

3. ¿Imaraykutaq Jehovamanta mañakunanchik tiyan?

3 Qallarinapaq, Jehová mañakunanchikta munasqanrayku mañakunanchik tiyan. Bibliapi nin: “Ama imamantapis phutikuychejchu, astawanqa Diosmanta mañakuspaqa, imatachus munasqaykichejta mañakuychej, tukuy imamanta graciasta qospallapuni. Chantá Diosqa chay mana unanchay atina sonqo tiyaykuyninta sonqosniykichejman churanqa, chaytaj sonqoykichejta yuyayniykichejtawan waqaychanqa Cristo Jesuspi”, nispa (Filipenses 4:6, 7). Manachá tukuy atiyniyuq Kamachiqpa waqyakuyninta qhisachasunmanchu, ¿icharí?

4. ¿Imaraykutaq astawan Jehovamanta mañakuspa payman astawan qayllaykuyta atisqanchikta nisunman?

4 Astawan Jehovamanta mañakunanchik tiyan, imaraykuchus, paymanta mañakuspaqa, Payman astawan qayllaykunchik. Munasqa amigosqa, mana imata necesitaspallachu parlapayanakunku manaqa, maskʼanakunku llakiyninkumanta, kusiyninkumanta ima parlarinankupaq. Jehovawan amigota ruwakuyqa, kikillantaq. Qampis kay librowan imatachus Biblia Jehovamanta nisqanta yachakunki, ima kʼacha kaykunasniyuqchus pay kasqanta, imatachus munasqanta ima. Jinamanta Dios kasqantapuni yachakunki. Arí, Diosman imatachus yuyasqaykita, sunquykipi imachus kasqanta ima, willayta atinki. Jinamanta astawan payman qayllaykunki (Santiago 4:8).

¿IMATATAQ DIOSNINCHIK UYARINAWANCHIKPAQ RUWANANCHIK TIYAN?

5. ¿Imaynatá yachanchik Jehová mana tukuy mañakuykunatachu uyarisqanta?

5 ¿Jehová tukuy mañakuykunatachu uyarin? Diosqa Isaiasniqta israelitasman nirqa: “Ashkha kutista mañakunkichej chaypis, noqaqa mana uyarisqaykichejchu, imaraykuchus makisniykichejqa yawarlla”, nispa (Isaías 1:15). Chayrayku, Diospa munayninmanjina mana kawsaptinchik Payqa mana mañakusqanchikta uyariwasunchu. Dios uyarinawanchikpaqqa, munayninmanjina mañakunanchik tiyan.

6. Mañakusqanchikta Dios uyarinanpaq, ¿imataq kapunawanchik tiyan, imaynatataq chayta rikuchinanchik tiyan?

6 Dios uyarinawanchikpaq, iñiyniyuq kananchik tiyan (Marcos 11:24). Apóstol Pablo qillqarqa: “Mana creespaqa, mana atinchejchu Diospa ñawpaqempi allimpaj qhawasqa kayta. Imaraykuchus Diosman qayllaykojqa creenan tiyan Diosqa kasqantapuni. Creenallantaj tiyan, pikunachus Diosta tukuy sonqo maskʼanku, chaykunaman sumaj tʼinkata qonanta”, nispa (Hebreos 11:6). Astawanpis, chiqa iñiyniyuq kanapaqqa, mana Dios uyariwasqanchikllapichu creenanchik tiyan. Manaqa iñiyninchikqa, ruwasqasninchikpi rikukunan tiyan. Kawsayninchikpi sutʼimanta iñiyniyuq kasqanchikta rikuchina tiyan (Santiago 2:26).

7. a) ¿Imaraykutaq Jehovata jatunpaq qhawaspa mañakunanchik tiyan? b) ¿Imaynatataq llampʼu sunqu kayninchikta, mañakuchkaspa rikuchisunman?

7 Chantapis, Jehová uyarinawanchikpaq, llampʼu sunquwan, tukuy sunqu imatapis mañakunanchik tiyan. Dioswan parlaspa llampʼu sunqu kananchik tiyan. Suyunchikmanta juk presidentewan parlaspaqa jatunpaq qhawaspa parlanchik, ¿icharí? Astawanraq Jehovawan parlachkaspa llampʼu sunquwan, Payta jatunpaq qhawaspa parlananchik tiyan (Salmo 138:6). Chantapis, Payqa “Tukuy Atiyniyoj” Dios (Génesis 17:1). Paywan parlachkaspaqa, llampʼu sunquwan parlananchik tiyan; Tukuyta Kamachiq kasqanta mana qunqaspa. Ajinata mañakuspaqa, mana kikillantapunichu sapa kuti nisunchik, manaqa, imachus sunqunchikpi kasqanta nisunchik (Mateo 6:7, 8).

8. ¿Imaynatá mañakusqanchikmanjina ruwana tiyan?

8 Astawanpis, Diosninchik uyarinawanchikpaq, mañakusqanchikmanjina tukuy atisqanchikta ruwananchik tiyan. Chayrayku Jehovamanta “sapa pʼunchay tʼantaykuta kunan qowayku”, nispa mañakunchik chayqa, tukuy atisqanchikpi sinchita llamkʼananchik tiyan, tʼantanchik kapunawanchikpaq (Mateo 6:11; 2 Tesalonicenses 3:10). Jinallataq, ima saqra ruwaytapis atipananchikpaq Diospa yanapayninta mañakunchik chayqa, chay saqra ruwaymanta karunchakunanchik tiyan (Colosenses 3:5). Mana kaykunallatachu Diosmanta mañakunapaq yachananchik tiyan, manaqa astawanraq mañakuymanta yachakunanchik tiyan.

MAÑAKUYMANTA TAPUYKUNA

9. ¿Pimantataq mañakunanchik tiyan, chantá piniqtataq?

9 ¿Pimantataq mañakunanchik tiyan? Jesús discipulosninman jinata mañakuyta yachachirqa: “Janaj pachapi kashaj Tatayku”, nispa (Mateo 6:9). Arí, Jesús nisqanmanjina Jehová Diosllamanta mañakunanchik tiyan. Chaywanpis Jehovaqa, Jesuspa sutinpi mañakunanchikta munan. Phichqa yachaqanapi rikunchikjina, Jehová, Jesusta Jallpʼaman, juchamanta rantinawanchikpaq kachamurqa (Juan 3:16; Romanos 5:12). Astawanpis Diosqa, Jesusta Kuraq kaq Sacerdotetajina, Jueztajina ima churarqa (Juan 5:22, 23; Hebreos 6:19, 20). Chayrayku Diospa Palabranqa, Jesusniqta mañakunanchikta nin. Jesusllataq nirqa: “Noqa ñan kani, cheqa kajtaj, kawsaytaj; mana pipis Dios Tataman chayayta atinchu, mana noqanejta rispaqa”, nispa (Juan 14:6). Mañakusqanchikta uyarinawanchikpaq, kʼata Churinniqta Jehovallamanta mañakunanchik tiyan.

10. ¿Sayasqamantapunichu chayri qunqurisqapunichu, Diosmanta mañakunanchik tiyan?

10 ¿Qunqurisqapunichu Diosmanta mañakuna tiyan? Mana. Jehovaqa mana ninchu qunqurikuspachus, kʼumuykukuspachus, sayasqachus paymanta mañakunanchikta. Bibliaqa, wakin runas tiyasqa, kʼumuykuspa, qunquriykuspa, sayasqa ima Diosmanta mañakusqankuta nin (1 Crónicas 17:16; Nehemías 8:6; Daniel 6:10; 1 Reyes 8:22, 23). Diosqa, mana qhawanchu sayaspachus, qunqurikuspachus paymanta mañakuchkasqanchikta, astawanqa imayna sunquwanchus paymanta mañakuchkasqanchikta qhawan. Astawanpis, sunqunchik ukhullapi, mayniqpipis kachkaspa mañakuyta atinchik, imatapis ruwachkaspa chayri llakiypi kachkaspapis. Wakin kutiqa, mana pipis Diosmanta mañakuchkasqanchikta reparanqachu, chaywanpis Jehová mañakusqanchikta uyariwasunchik (Nehemías 2:1-6).

11. ¿Imatataq ñuqanchikpaq mañakuyta atinchik?

11 ¿Imatataq mañakunanchik tiyan? Biblia kutichiwanchik: “Munayninman jinachus imallatapis mañakunchej chayqa, yachanchej pay [Jehová] uyarinawanchejta”, nispa (1 Juan 5:14). Arí, tukuy imata Diospa munayninmanjina mañakuyta atinchik. Tʼukuriy, ¿Jehová llakiyninchikta willananchikta munanchu? ¡Arí, willananchikta munan! Jehovamanta mañakuyqa, munasqa amigonchikwanpis parlachkasunmanjina. ‘Sunqunchikpi kaq chhikata payman willakuyta’ atinchik (Salmo 62:8). Chantapis, chiqa kaqta ruwananchikpaq espíritu santota mañakunanchik tiyan (Lucas 11:13). Astawanpis, allinta ruwananchikpaq, llakiykunata ima muchunanchikpaq yanapata mañakuyta atinchik (Santiago 1:5). Juchallikuspaqa, Jesuspi iñisqanchikrayku juchanchikta pampachananta mañakunanchik tiyan (Efesios 1:3, 7). Chaywanpis, mana ñuqallanchikpaqchu Diosmanta mañakunanchik tiyan, manaqa familianchikpaq, qutuchakuymanta hermanosninchikpaqpis mañapunallanchiktaq tiyan (Hechos 12:5; Colosenses 4:12).

12. ¿Imaynatá mañakuchkaspa Diospa munaynin ñawpaqpi kasqanta rikuchisunman?

12 Mañakuchkaspaqa, tukuy ima ruwasqanmanta Jehovata jatunchayta atinchik chantá may kʼacha kasqanrayku tukuy sunquwan gracias niyta atillanchiktaq (1 Crónicas 29:10-13). Mateo 6:9-13 pʼitikunapi, Jesús mañakuyta yachachiwarqanchik. Chaypiqa, Diospa sutin llimphuchasqa kananpaq mañakuyta yachachiwarqanchik, nisunman tukuypis Diospa sutinta llimphuchanankupaq. Chaymanta Jesusqa, Diospa Reinon jamunanta, kay Jallpʼapitaq janaqpachapijina Diospa munayninta ruwakunanta, mañananchikpaq yachachiwarqanchik. Arí, ñuqanchikpaq mañakunamantaqa, ñawpaqta Jehovap munaynin ruwakunantaraq mañakunata yachachiwarqanchik. Jesusjina Diospa munaynin ruwakunanta mañakunchik chayqa, mana ñuqallanchikpichu yuyachkasqanchikta rikuchinchik.

13. ¿Imatá Biblia nin machkha unaytachus mañakunanchikmanta?

13 ¿Machkha unaytataq mañakunanchik tiyan? Sapitallanchik kachkaspa chayri tantakuypi wakkunapaq mañapuchkaspa machkha unaytachus mañakunanchikta Bibliaqa mana ninchu. Ichá mikhunamanta agradecekunanchikpaq mana unaytachu mañakusunman, sapallanchik kachkaspataq unayta mañakusunman (1 Samuel 1:12, 15). Chantá, Jesusqa leymanta kamachiqkunata juchacharqa imaraykuchus runawan qhawachikuyta munaspalla unay unayta Diosmanta mañakuq kanku (Lucas 20:45-47). Kikinta ruwaptinchikqa, Jehová mañakusqanchikta mana uyariwasunchu. Uyarinawanchikpaqqa tukuy sunqu mañakunanchik tiyan. Chayrayku, Jehovamantaqa, machkha unaytapis mañakuyta atisunman.

Maykʼaqllapis Diosmanta mañakuptinchik, payqa uyariwanchik

14. ¿Imatataq, “mana saykʼuspa Diosmanta mañakullaychejpuni”, niyta munan, chantá imatá ruwayta atinchik

14 ¿Machkha kutitataq mañakunanchik tiyan? Biblia kutichin: “Diosmanta mañakuychejpuni”, “mana saykʼuspa Diosmanta mañakullaychejpuni”, “Diosmanta tuta pʼunchay” mañakullaychikpuni, nispa (Romanos 12:12; 1 Tesalonicenses 5:17; 1 Timoteo 5:5). Kay pʼitikunaqa, mana tuta pʼunchay mañakuspa kananchiktachu niyta munan. Manaqa, sapa pʼunchay, mana saykʼuspa Diosmanta tukuy imamanta gracias ninanchikpaq, yanapanawanchikpaq, kallpachanawanchikpaq, sunquchanawanchikpaq ima mañakunanchikta niyta munan. Jehovamanta mañakuyta atisqanchikqa, may sumaq ñuqanchikpaq, ima ratuchá Diosmanta mañakuyta munanchik, chay ratu mañakuyta atinchik. Chayta jatunpaq qhawanchik chayqa, tukuyniqpi, sapa ratu Diosninchikmanta mañakusunchik.

15. ¿Imaraykutaq sapitanchik mañakuchkaspa chayri tantakuypi juk hermano mañapuwaptinchik “amén”, nispa tukuchananchik tiyan?

15 ¿Imaraykutaq “amén” nispa mañakusqanchikta tukuchananchik tiyan? Amén rimayqa “ajina kachun”, “jinapuni” niyta munan. Bibliaqa, “amén” nisqa rimayta uqharispa mañakuykunata tukuchinanchikta yachachiwanchik (1 Crónicas 16:36; Salmo 41:13, NM). Sapitanchik mañakuspa “amén” nispa tukuchanchik chayqa, sunqumantapacha mañakusqanchikta rikuchinchik. Tantakuypi juk hermano mañapuchkawaptinchik tukuywan khuska siminchik ukhupi, chayri uyarikunanpaqjina “amén” ninchik chayqa, mañakuypi imatachus nikusqanta allin kasqanta nisqanchikta rikuchinchik (1 Corintios 14:16).

¿IMAYNATATAQ DIOS MAÑAKUSQANCHIKMAN KUTICHIN?

16. ¿Imatataq suyasunman Diosmanta mañakuptinchik?

16 ¿Jehová mañakusqanchikman kutichinchu? ¡Arí kutichin! Qhawarina imaraykuchus nisunman ‘mañakuykunata Uyariq’, tukuy llampʼu sunqu runaspa mañakuyninkuman kutichisqanta (Salmo 65:2). Diosninchik imaymanamanta kutichiwasunman.

17. ¿Imaraykutaq nisunman Dios, angelesta, kamachisninta ima mañakuykunaman kutichinanpaq apaykachasqanta?

17 Jehová mañakuykunata kutichinanpaqqa, angelesninta, kay pachapi kamachisninta ima apaykachan (Hebreos 1:13, 14). Achkha runas Bibliamanta yachakunankupaq Diosmanta yanapata mañakusqankutawan, Diospa kamachisnin chay runaspa wasinkuman chayanku. Chaytaq, tukuy runasman Diospa Reinonta willakunanpaq ángeles yanapachkasqakuta rikuchiwanchik (Apocalipsis 14:6). Astawanpis llakiypi kachkaptinchik, Jehová juk cristianota yanapanawanchikpaq kachamuyta atin (Proverbios 12:25; Santiago 2:16).

Jehovaqa, juk cristianoniqta yanapata quwasunman, jinamanta mañakusqanchikman kutichinanpaq

18. ¿Imaynatá Jehová espíritu santonta, Palabranta ima mañakusqanchikman kutichinapaq apaykachan?

18 Jehovaqa mañakuykunaman espíritu santonniqta, chantapis Biblianiqta kutichin. Llakiypi kachkaspa yanapanawanchikta mañakuptinchik, payqa espíritu santonwan yanapawasunman, sunquchawasunman ima (2 Corintios 4:7). Allinta ruwanapaq mañakuptinchik, wakin kutiqa Pay Biblianiqta kutichiwanchik. Ichapis Bibliata ñawirichkaptinchik, Bibliamanta urqhusqa publicacionesta ñawirichkaptinchik ima, ñuqanchikpaqjina juk yuyaychayta tarisunman. Astawanpis, ichá tantakuypi Bibliamanta juk yuyaychayta uyarisunman, chayri qutuchakuymanta juk anciano allinninchikta munaspa kʼamiriwasunman (Gálatas 6:1).

19. ¿Imatá yuyarisunman wakin kuti Dios mana kutichiwaptinchik?

19 Ichapis wakin kutiqa Jehová mana usqhayta kutichinqachu, chayqa mana niyta munanchu mañakuykunaman mana kutichiyta atisqanta. Jehovaqa maykʼaqchus kutichinawanchikta yachan. Payqa ñuqanchikmanta nisqaqa imatachus necesitasqanchikta, imaynatachus chayta qunawanchikta ima, astawan yachan. Wakin kutiqa pay ‘mañakunallanchiktapuni, maskʼanallanchiktapuni, punkuta takanallanchiktapuni’ ima, saqin (Lucas 11:5-10). Jinata ruwaspaqa tukuy sunquwan mañakusqanchikta rikuchisunchik, chantapis jatun iñiyniyuq kasqanchikta rikuchillasunchiktaq. Astawanqa ichá wakin kuti Jehovaqa mana mañakusqanchikmanjinapunichu kutichiwasunchik. Sutʼincharinapaq ima llakiypipis kaptinchik, chay llakiyta chinkachinanmantaqa, kallpata quwasunchik sinchita sayanapaq (Filipenses 4:13).

20. ¿Imaraykutaq sapa ratu, tukuyniqpi Jehovamanta mañakunanchik tiyan?

20 Mañakuqkunapta qayllanpi kasqanrayku, cielota kay pachatawan Ruwaq Tatanchikta gracias ninchik (Salmo 145:18). Diosmanta sapa ratu, tukuyniqpi mañakunallapuni. Jinata ruwaspaqa, kusikusunchik sapa kuti astawan Jehovaman, mañakuykunata uyariqman, qayllaykusqanchikrayku.