TE WI luku a hemel nanga ala den stari nanga planeiti, dan grontapu pikin srefisrefi. Fu taki en leti, gi Yehovah, "a Mekiman fu hemel nanga grontapu”, den pipel fu grontapu de leki wan pikin dropu watra na ini wan embre (Psalm 115:15; Yesaya 40:15). Toku Bijbel e taki: "Yehovah de krosibei fu ala den wan di e kari en, a de krosibei fu ala den wan di e kari en nanga wan krin ati. A sa gi den wan di e frede en, ala san den wani; A sa yere te den e bari kari en fu kisi yepi” (Psalm 145:18, 19). Prakseri nomo san dati wani taki! Na Almakti Mekiman de krosibei fu wi èn a sa yere wi efu wi "kari en nanga wan krin ati”. Fu tru, a de wan bigi grani taki wi kan taki nanga Gado na ini begi!

² Ma efu wi wani taki Yehovah arki den begi fu wi, dan wi musu taki nanga en na a fasi di en feni bun. Fa wi o man du disi efu wi no e frustan san Bijbel e leri wi fu a fasi fa wi musu begi? A de tumusi prenspari taki wi kon sabi san den Buku fu Bijbel e taki fu a tori disi, fu di begi e yepi wi fu kon moro krosibei na Yehovah.

FU SAN EDE WI MUSU BEGI YEHOVAH?

³ Wan prenspari reide fu san ede wi musu begi Yehovah, na fu di en e gi wi a kari fu du dati. A Wortu fu en e gi wi a deki-ati: "No broko un ede nanga nowan sani, ma begi Gado ala ten, èn du dati fayafaya sosrefi, èn taki en tangi tu; èn a vrede fu Gado di bigi moro leki san libisma man frustan, sa kibri un ati èn un frustan nanga yepi fu Krestes Yesus” (Filipisma 4:6, 7). Fu tru, A Moro Hei Tiriman fu hemel nanga grontapu seti a sani disi gi wi na wan lobi-ati fasi èn seiker wi no wani si a seti disi leki wan sani di no warti noti!

⁴ Ete wan reide di e sori fu san ede wi musu begi, na taki a banti di wi abi nanga Yehovah e kon moro tranga te wi e begi en doronomo. Trutru mati no e taki nanga makandra soso te den abi wan sani fanowdu. Na presi fu dati, bun mati wani kon sabi makandra moro bun, èn den e kisi wan moro bun banti te den e fruteri makandra na wan fri fasi fa den e denki, nanga san den e broko den ede, èn fa den e firi. Na difrenti fasi, disi de so tu nanga a matifasi di wi abi nanga Yehovah Gado. A buku disi yepi yu fu kon sabi furu fu san Bijbel e leri wi fu Yehovah, a fasi fa a de, èn den sani di a abi na prakseri fu du. Yu kon sabi en leki wan trutru sma. Te yu e begi, dan dati e gi yu na okasi fu fruteri yu hemel Tata fa yu e prakseri èn san na den dipi firi fu yu. O moro yu e du dati, o moro yu e kon krosibei na Yehovah.—Yakobus 4:8.

SORTU MARKITIKI WI MUSU DORO?

⁵ A de so taki Yehovah e arki ala begi? Luku san a ben taigi den trangayesi Israelsma na a ten fu a profeiti Yesaya: "Awansi unu e begi furu, toku mi no e arki; un eigi anu kon furu nanga a brudu fu sma di unu kiri” (Yesaya 1:15). Sobun, son sani di wi e du kan meki taki Gado no e arki den begi fu wi. Fu dati ede, efu wi wani taki Gado arki den begi fu wi, dan wi musu doro wan tu prenspari markitiki.

⁶ Wan fu den prenspari markitiki na taki wi musu sori bribi (Markus 11:24). Na apostel Paulus ben skrifi: "Sondro bribi wan sma no kan prisiri Gado, bika a sma di e anbegi Gado musu bribi taki a de trutru èn taki a sa pai den sma di e suku en fayafaya” (Hebrewsma 11:6). Fu abi trutru bribi, no wani taki nomo dati wi e bribi taki Gado de, taki a e yere wi, èn taki a e gi piki tapu den begi fu wi. Te wi abi bribi, dan dati sa de fu si na ini san wi e du. Nanga a fasi fa wi e libi ala dei wi musu sori krin taki wi abi bribi.—Yakobus 2:26.

⁷ Yehovah wani tu taki den sma di e taki nanga en na ini begi, musu du dati na wan saka fasi, èn nanga wan opregti ati. Nofo reide de fu san ede wi musu abi sakafasi te wi e taki nanga Yehovah, a no so? Te sma kisi na okasi fu taki nanga wan granman, noso wan presidenti, dan furu tron den e taki nanga ala lespeki, fu di den sabi taki a tiriman dati abi wan hei posisi. We, a no de fu taki dati te wi e taki nanga Yehovah, wi musu du dati nanga moro lespeki srefi! (Psalm 138:6) Iya, spesrutu fu di en na "Gado na Almaktiwan” (Genesis 17:1). Te wi e begi Gado, dan wi musu du dati na wan fasi di e sori taki wi e saka wisrefi na en ondro, fu di wi sabi taki a hei moro wi. Te wi e saka wisrefi na so wan fasi, dan dati o pusu wi tu fu begi komoto fu wi ati, èn wi no o abi a gwenti fu taki den srefi sani ibri tron baka.—Mateyus 6:7, 8.

⁸ Wan tra markitiki di wi musu doro efu wi wani taki Gado arki wi, na taki wi musu handri akruderi den begi fu wi. Yehovah wani taki wi e du ala san wi man fu handri akruderi den begi fu wi. Fu eksempre, efu wi begi, "Gi wi tide a brede di wi abi fanowdu gi a dei disi”, dan wi musu meki tranga muiti tu fu du iniwan sortu wroko di wi feni (Mateyus 6:11; 2 Tesalonikasma 3:10). Efu wi begi Gado fu yepi wi nanga wan swakifasi, dan wi musu luku bun nanga sani, noso situwâsi di kan de wan tesi gi wi (Kolosesma 3:5). Boiti den prenspari markitiki disi di wi musu doro, dan wi musu kisi piki ete tapu aksi di abi fu du nanga begi.

DEN PIKI TAPU WAN TU AKSI DI ABI FU DU NANGA BEGI

⁹Suma wi musu begi? Yesus ben leri den bakaman fu en fu begi "wi Tata na hemel” (Mateyus 6:9). Dati wani taki dati wi musu begi Yehovah Gado wawan. Ma Yehovah wani taki wi e lespeki a posisi fu a wan-enkri gebore Manpikin fu en, Yesus Krestes. Soleki fa wi leri kaba na ini kapitel 5, dan Gado ben seni Yesus kon na grontapu fu gi en libi leki wan lusu-paiman gi wi, so taki wi kan kisi frulusu fu sondu nanga dede (Yohanes 3:16; Romesma 5:12). En na a sma di Gado poti leki Granpriester èn leki Krutuman (Yohanes 5:22; Hebrewsma 6:20). Dati meki den Buku fu Bijbel e sori wi taki wi musu begi na ini a nen fu Yesus. Ensrefi ben taki: "Mi na a pasi, a waarheid nanga a libi. Nowan sma kan kon na a Tata, efu mi no yepi en” (Yohanes 14:6). Efu wi wani taki Yehovah arki den begi fu wi, dan wi musu begi En wawan, nanga yepi fu en Manpikin.

¹⁰A de so taki wi musu sidon noso tanapu na wan spesrutu fasi te wi e begi? Nôno. Yehovah no taki dati wi musu sidon noso tanapu na wan spesrutu fasi, èn a no taki dati wi musu poti wi anu na wan spesrutu fasi tu. Bijbel e leri wi taki wi kan begi na furu difrenti fasi. Fu eksempre wi kan sidon, wi kan boigi go na gron, wi kan kindi, èn wi kan tanapu (1 Kroniki 17:16; Nehemia 8:6; Danièl 6:10; Markus 11:25). A sani di de prenspari trutru, a no taki sma musu si taki wi e tanapu noso taki wi e sidon na wan spesrutu fasi te wi e begi, ma taki wi ati musu bun. Iya, te wi e du wi aladei wroko, noso te wan problema miti wi wantronso, dan wi kan begi na ini wi ati. Yehovah e yere den sortu begi dati, awinsi a de so taki den sma lontu wi no sabi srefi taki wi e begi.—Nehemia 2:1-6.

¹¹Fu san wi kan begi? Bijbel e fruklari: "Awansi san wi e aksi akruderi a wani fu en, [Yehovah] e yere wi” (1 Yohanes 5:14). Sobun, wi kan begi gi iniwan sani di e kruderi nanga a wani fu Gado. Yu denki taki Gado wani taki wi begi fu den broko-ede fu wi? Iya, seiker a wani dati! Te wi e begi Yehovah, dan wi kan taki nanga en neleki fa wi e taki nanga wan bun mati fu wi. Wi kan taigi Gado ala sani, iya, wi kan ’taki san de tapu wi ati’ (Psalm 62:8). A fiti fu aksi fu a santa yeye, fu di dati sa yepi wi fu du san bun (Lukas 11:13). Wi kan aksi Gado tu fu tiri wi so taki wi kan teki bun bosroiti, èn fu gi wi krakti fu horidoro te wi e kisi problema (Yakobus 1:5). Te wi du wan sondu, dan wi musu aksi pardon nanga yepi fu a srakti-ofrandi fu Krestes (Efeisesma 1:3, 7). A no de fu taki dati wi no musu begi soso fu sani di abi fu du nanga wisrefi. Wi musu begi gi trawan tu, soleki famiriman nanga tra bribiman.—Tori fu den Apostel 12:5; Kolosesma 4:12.

¹² Den moro prenspari sani fu san wi musu begi, na sani di abi fu du nanga Yehovah Gado. A no de fu taki dati wi musu prèise Gado èn dati wi musu taki en tangi nanga wi heri ati, fu di a e du furu bun sani gi wi (1 Kroniki 29:10-13). Na ini Mateyus 6:9-13 wi e leisi fu a begi di Yesus ben leri sma. Drape a leri wi fu begi taki a nen fu Gado musu kon santa. Baka dati, a sori wi taki wi musu begi taki a Kownukondre fu Gado musu kon èn taki a wani fu en musu pasa na grontapu leki fa a e pasa na hemel. Yesus ben poti prakseri fosi na den sani di abi fu du nanga Yehovah, èn baka dati a poti prakseri na sani di wi abi fanowdu. Te wi e poti den sani di abi fu du nanga Gado na a fosi presi na ini den begi fu wi, soleki fa Yesus leri wi, dan wi e sori taki wi no e prakseri wi eigi tanbun nomo.

¹³O langa den begi fu wi musu de? Bijbel no e taigi wi o langa wi musu begi te wi e begi gi wisrefi, noso te wi e begi gi wan grupu fu sma. Te wi e go nyan, dan kande wi e begi syatu, ma kande wi wani begi langa te wi e taigi Yehovah san de tapu wi ati (1 Samuel 1:12, 15). Ma Yesus ben e krutu sma di ben e denki taki den bun moro trawan, èn di ben e begi bun langa soso fu sma kan si den (Lukas 20:46, 47). Yehovah no lobi den sortu begi disi. A moro prenspari sani, na taki wi musu begi komoto fu wi ati. Sobun, den sani di wi abi fanowdu èn a situwâsi fu wi o meki taki den begi fu wi langa, noso syatu.

¹⁴Omeni tron wi musu begi? Bijbel e gi wi a deki-ati fu "tan begi” èn fu "begi doronomo” (Mateyus 26:41; Romesma 12:12; 1 Tesalonikasma 5:17). Disi no wani taki dati wi musu begi Yehovah ibri momenti fu a dei. Na presi fu dati, Bijbel e gi wi deki-ati fu abi a gwenti fu begi. Wi musu tan taki Yehovah tangi gi den bun sani di a e du gi wi, wi musu tan aksi en fu tiri wi, fu trowstu wi, èn fu gi wi krakti. A e gi wi trowstu trutru fu sabi taki Yehovah no taki o langa noso omeni leisi wi kan taki nanga en na ini begi. Efu trutru wi e warderi a grani di wi abi fu begi, dan wi sa feni furu okasi fu taki nanga wi hemel Tata.

¹⁵Fu san ede wi musu taki "Amen” na a kaba fu den begi fu wi? A wortu "amen” wani taki "fu tru”, noso "meki a de so”. Eksempre de na ini Bijbel, di e sori taki a fiti fu taki "Amen” te wi kaba begi gi wisrefi èn te wan tra sma kaba begi gi wi (1 Kroniki 16:36; Psalm 41:13). Te wi e taki "Amen” na a kaba fu wi eigi begi, dan wi e sori taki wi ben taki a begi fu wi na wan opregti fasi. Te wi e taki "Amen” sondro taki sma yere wi, noso nanga wan tranga sten, na a kaba fu wan begi fu wan tra sma, dan wi e sori taki wi e agri nanga den sani di a sma taki.—1 Korentesma 14:16.

A FASI FA GADO E GI PIKI TAPU DEN BEGI FU WI

¹⁶ Yehovah e gi piki tapu den begi fu wi trutru? Iya, fu tru! Wi abi bun reide fu abi na overtoigi taki a "Yereman fu begi” e piki den opregti begi fu milyunmilyun libisma (Psalm 65:2). Yehovah kan gi piki tapu den begi fu wi na difrenti fasi.

¹⁷ Yehovah e gebroiki den engel èn sosrefi den futuboi fu en di de na grontapu, fu gi piki tapu den begi fu wi (Hebrewsma 1:13, 14). Furu ondrofenitori de di e sori taki sma ben begi Gado fu yepi den kon frustan Bijbel, èn syatu baka dati den miti nanga wan fu den futuboi fu Yehovah. Den sortu ondrofenitori disi e sori taki den engel e tiri a Kownukondre preikiwroko (Openbaring 14:6). Te wi de na nowtu trutru, dan Yehovah kan gi piki tapu den begi fu wi, fu di a e meki wan Kresten brada noso sisa kon yepi wi.—Odo 12:25; Yakobus 2:16.

¹⁸ Yehovah Gado e gebroiki tra sani tu, soleki en santa yeye nanga en Wortu, Bijbel, fu gi piki tapu den begi fu den futuboi fu en. Te wi e begi en fu yepi wi fu horidoro te wi e kisi tesi, dan a kan gi piki tapu den begi fu wi fu di a e tiri wi èn e gi wi krakti nanga yepi fu a santa yeye fu en (2 Korentesma 4:7). Furu tron te wi e begi Yehovah fu tiri wi, dan a e gi piki nanga yepi fu Bijbel di a e gebroiki fu sori wi fa fu teki koni bosroiti. Te wi e studeri Bijbel èn te wi e leisi Kresten publikâsi soleki a buku disi, dan wi kan feni bijbeltekst di kan yepi wi. Son leisi a kan taki wan Bijbel gronprakseri di wi abi fanowdu, e kon na fesi na wan Kresten konmakandra; noso kande wan owruman di wani yepi wi, e kon taki nanga wi fu so wan gronprakseri.—Galasiasma 6:1.

¹⁹ Efu a gersi leki Yehovah no e gi piki tapu den begi fu wi wantewante, dan dati no wani taki kwetikweti dati a no man gi piki. Na presi fu dati, wi musu hori na prakseri taki te Yehovah e gi piki tapu wan begi, dan a e du dati akruderi a wani fu en, èn na a ten di en feni bun. A sabi san wi abi fanowdu èn a sabi moro bun leki wi fa fu sorgu taki wi kisi den sani dati. Furu tron a e gi pasi taki wi e ’tan aksi, tan suku, èn tan naki na tapu en doro’ (Lukas 11:5-10). Te wi e horidoro na a fasi dati, dan wi e sori Gado taki wi wani a yepi fu en trutru èn taki wi abi trutru bribi. Boiti dati, Yehovah kan gi piki tapu den begi fu wi na wan fasi di wi no e fruwakti. Fu eksempre, kande wi e aksi en fu yepi wi nanga wan spesrutu tesi di e miti wi. A kan taki Yehovah e gi piki tapu a begi dati, no fu di a e puru a tesi, ma fu di a e gi wi a krakti fu horidoro.—Filipisma 4:13.

²⁰ Wi kan de nanga tangi trutru taki a Mekiman fu hemel nanga grontapu de krosibei fu den wan di e begi en na wan fasi di fiti! (Psalm 145:18) Meki wi begi Yehovah doronomo, fu di a de wan tumusi moi grani fu kan taki nanga en na a fasi dati. Efu wi du dati, dan wi sa prisiri fu kon moro krosibei na Yehovah, a Yereman fu begi.