1, 2. Hikuyini hi faneleko ku wona a mukhongelo kota nchumu wo dzunzeka, niku hikuyini hi nga ni xilaveko xa ku tiva lezi a Biblia gi zi gonzisako xungetano hi wona?

LOKU xi ringaniswa ni wuako gontlhe, a xirenzelekwani xa misava xi tsongwani nguvu. Hakunene, a ka Jehova, “loyi a mahileko a tilo ni misava,” a matiko me khwatsi i dona ga mati gi donelako fukweni. (Tisimu 115:15; Isaya 40:15) Hambulezo, a Biblia gi ngalo: “Jehova i kusuhi ni vontlhe lava va mu khongelako, lava va mu vitanako hi zinene. Lava va mu chavako va nyikwa lezi va zi ranzako, i tazwa kurila kabye.” (Tisimu 145:18, 19) Alakanyela ntsena a ku lezo zi wula yini! A Muvangi wa ntamu-wontlhe i kusuhani na hina niku i ta hizwa loku hi ‘mu vitana hi zinene.’ A kuva hi zi kota ku khongela ka Nungungulu i nchumu wo dzunzeka hakunene!

² Kanilezi, loku hi lava lezaku Jehova a ingisela a mikhongelo ya hina hi fanele ku khongela ka yena hi ndlela leyi yi mu tsakisako. Xana hi nga zi kota ku maha lezo na hi nga tivi lezi a Biblia gi zi gonzisako xungetano hi mukhongelo? Za lisima a kuva hi tiva lezi a Mitsalo yi wulako xungetano hi mhaka leyo, hakuva a mukhongelo wu hi vuna a ku tshinela nguvu ka Jehova.

3. Hi xihi xinwe xa zigelo za hombe za kuva hi khongela ka Jehova?

³ A xinwe xa zigelo za hombe za kuva hi khongela ka Jehova hi lezaku yena i hi ramba a ku maha lezo. A Mhaka yakwe ya hi kuca: “Mu nga kanakaneli nchumu; kanilezi a timhakeni tontlhe tivisani a mixuvo ya nwina ka Nungungulu hi kukombela ni kukhongotela, na mu kari mu bonga. Zonake a kurula ka Nungungulu, loku ku nga hiko na kupimiwa, ku ta hlayisa a timbilu ta nwina ni maalakanyo ya nwina ka Kristu Jesu.” (Va Le Filipi 4:6, 7) Hakunene a hi zi lavi ku kanyisa a lulamiselo legi a Mufumeli wa Hombe wa wuako gontlhe a hi maheleko!

4. Xana a mukhongelo wa ku mahiwa hi kukhanzakanya ka Jehova wu tiyisisa kuyini a kuzwanana ka hina na yena?

⁴ A xinwani xigelo xa kuva hi khongela hi lezaku a ku khongela ka Jehova hi kukhanzakanya i ndlela ya ku tiyisa a kuzwanana ka hina na yena. A vanhu va nga vanghana va lisine a va bhuli ntsena loku va lava zo kari ka munwani. Hakunene, a vanghana va va nene va khatalelana, niku a wunghana gabye gi ya gi tiya a xikhati lexi va byelanako hi kutlhatlheka lezi va zi alakanyako, zi va karatako, ni lezi va ti zwisako zona. Hi matlhelo yo kari, a wunghana ga matshamela lawo ga fana ni kuzwanana ka hina na Jehova Nungungulu. Hi ku vuniwa hi bhuku legi, u gonzile zo tala xungetano hi lezi a Biblia gi zi gonzisako ha Jehova, hi  wumunhu, ni makhungo yakwe. U kalile u mu tiva kota munhu wa lisine. A mukhongelo wu ku nyika a xikhati xa ku wula lezi u zi pimisako lomu mbilwini hi Dadani wa wena wa le tilweni. Laha u khongelako, u ya u tshinela nguvu ka Jehova. — Jakobe 4:8.

5. Zini zi kombako lezaku Jehova a nga ingiseli a mikhongelo yontlhe?

⁵ Xana Jehova wa ingisela a mikhongelo yontlhe? Alakanyela lezi yena a nga byela vaIsraeli va vahluwuki masikwini ya muprofeti Isaya: “Ni loku mu anzisa mikombelo, nzi nga ta yi ingisela, hakuva a mandla ya nwina ma tele hi nkhata.” (Isaya 1:15) Hilezo, a mahanyela yo kari ma nga maha Nungungulu a nga ingiseli a mikhongelo ya hina. Hikwalaho, kasi a ku mikhongelo ya hina yi zwiwa khwatsi hi Nungungulu, hi fanele ku tatisa a zilaveko zo kari za lisima.

6. Kasi ku Nungungulu a ingisela a mikhongelo ya hina, xilaveko muni xi nga kona, niku xana hi nga xi tatisisa kuyini?

⁶ A xinwe xa zilaveko za lisima hi lezaku hiva ni kukholwa. (Marku 11:24) Mupostoli Paule i tsalile ku ngalo: “Ahandle ka kukholwa a zi koteki ku . . . tsakisa [Nungungulu]; hakuva loyi a tshinelako ka Nungungulu i yimelwe hi ku kholwa lezaku ku kona Nungungulu, ni lezaku yena wa chachazela lava va mu lavako.” (Maheberu 11:6) A kuva ni kukholwa ko mbhelela a zi wuli ku tiva ntsena lezaku Nungungulu i kona niku yena wazwa a tlhela a hlamula mikhongelo. A kukholwa ku ti komba hi mitiro ya hina. Hi fanele ku komba zi ku dlunya lezaku hi na ni kukholwa hi mahanyela ya hina ya siku ni siku. — Jakobe 2:26.

7. (a) Hikuyini hi faneleko kuva ni xichawo a xikhati lexi hi wulawulako na Jehova mukhongelweni? (b) Loku hi khongela ka Nungungulu, xana hi nga kombisa kuyini a kutikoramisa ni kuwulawula na zi humela mbilwini?

⁷ Jehova kambe i lava lezaku a vanhu va khongelako ka yena va maha lezo hi kutikoramisa na zi humela mbilwini. Xana a hi na xigelo xa ku ti koramisa loku hi wulawula na Jehova? A xikhati lexi a vanhu va nga ni lungelo ga ku wulawula ni hosi, hi tolovelo vona va maha lezo hi xichawo xa hombe, hi ku tiva a xikhundla xo tlakuka xa mufumeli loye. Zi te dlunya lezaku hi  fanele kuva ni xichawo xa hombe a xikhati lexi hi tshinelelako Jehova! (Tisimu 138:6) Hakunene, yena i “Nungungulu wa Ntamu wontlhe.” (Genesisi 17:1) A xikhati lexi hi khongelako ka Nungungulu, a ndlela leyi hi mu tshinelelako ha yona yi fanele ku komba lezaku ha ti koramisa hi ku tiva a xiyimeko xa hina mahlweni ka yena. A kutikoramisa loko kambe ku ta hi kuca a ku khongela na zi huma mbilwini, hi potsa a mikhongelo ya ku yi maha kasi ku tatisa nayo, ni mikhongelo ya ku wuyelela a timhaka ta tinwe. — Mateu 6:7, 8.

8. Xana hi nga hanyisa kuyini hi kuyelana ni lezi hi zi khongelelako?

⁸ A xinwani xilaveko xa kuva hi zwiwa hi Nungungulu hi lezaku hi fanele ku hanya hi kuyelana ni lezi hi zi khongelelako. Jehova i rinzela lezaku hi maha zontlhe lezi zi kotekako kasi hi kuma lezi hi zi khongelelako. Hi xikombiso, loku hi khongela hiku ngalo, “Hi nyike nyamutlha a kuga ka hina ka siku ginwani ni ginwani,” hi fanele ku tira hi kutikarata ka ntiro wihi ni wihi lowu wu kumekako na wu hi lowu hi zi kotako ku wu maha. (Mateu 6:11; 2 Va Le Tesalonika 3:10) Loku hi khongelela ku vuniwa ku hlula a kuhluleka ko kari ka nyama, hi fanele ku ti wonela lezaku hi potsa a matshamela ni ziyimo zi zi kotako ku hi yisa kuringweni. (Va Le Kolosi 3:5) Ahandle ka zilaveko lezi za lisima, ku na ni ziwutiso zi yelanako ni mikhongelo lezi hi xuvako ku kuma a mihlamulo ya zona.

9. Hi fanele ku khongela ka mani, niku ha mani?

⁹ Hi fanele ku khongela ka mani? Jesu i gonzisile valanzeli vakwe a ku khongela ka “Dadani wa hina wa le tilweni.” (Mateu 6:9) Zonake, a mikhongelo ya hina, yi fanele ku kongomisiwa ntsena ka Jehova Nungungulu. Hambulezo, Jehova i lava lezaku hi tiva a xikhundla xa N’wana wakwe a belekilweko yece, Jesu Kristu. Kota lezi hi zi gonzileko ka Xipimo 5, Jesu i rumelwe misaveni kota nzhiho kasi ku hi tirula ka xionho ni kufa. (Johani 3:16; Va Le Roma 5:12) Hi yena a yimisilweko kota Mupristi wa Hombe ni Mulamuli. (Johani 5:22; Maheberu 6:20) Hikwalaho, a Mitsalo yi hi leletela a ku khongela ha Jesu. Yena wutsumbu i  te ngalo: “Mina nzi ndlela, ni zinene, ni wutomi; a nga kona a tako ka Dadani, loku a ngati ha mina.” (Johani 14:6) Kasi kuva mikhongelo ya hina yi zwiwa, hi fanele ku khongela ntsena ka Jehova ha N’wana wakwe.

10. Hikuyini hi nga kurumetwiko ku yima hi ndlela yo kari a xikhati lexi hi khongelako?

¹⁰ Xana hi fanele ku yima hi ndlela yo hlawuleka a xikhati lexi hi khongelako? Ahihi. Jehova a nga wuli lezaku hi fanele ku khongela na hi yimile hi ndlela yo kari, kani kova ya matshamela ya mandla kutani ya miri wontlhe. A Biblia gi gonzisa lezaku za vumeleka a ku khongela na hi hi ka mayimela yo hambanahambana. Ku ngava hi ku tshama, ku korama, ku khizama, ni ku yima. (Nehemia 8:6; Danieli 6:10; Marku 11:25) Lezi hakunene zi nga za lisima hi lezi, a hi mayimela yo hlawuleka lawa ma zi kotako ku woniwa hi vanhu vanwani, kanilezi i tshamela ga mbilu legi gi faneleko. Hakunene, lomu mitirweni ya hina ya siku ni siku kutani loku hi tlhangana ni zikarato za xitshuketi, ha zi kota ku khongela na hi nga zwati magezu kani kova kwihi laha hi nga kona. Jehova wa ingisela mikhongelo leyo hambulezi yi nga zwiwiko hi lava va nga kusuhani na hina. — Nehemia 2:1-6.

11. Hi zihi a zilo za hina wutsumbu lezi zi nga zi nene akuva hi zi khongelela?

¹¹ Hi fanele ku khongelela yini? A Biblia gi ngalo: “[Jehova] i ta hizwa loku hi kombela nchumu lowu wu yelanako ni kuranza kakwe.” (1 Johani 5:14) Hikwalaho ha zi kota ku khongelela zontlhe lezi zi yelanako ni kuranza ka Nungungulu. Xana a ku khongelela zilo zi hi karatako ka yelana ni kuranza kakwe? Ina, hakunene! A ku khongela ka Jehova zi nga fanana ni ku wulawula ni munghana a ranzekako nguvu. Hi nga wulawula na hi tlhatlhekile, hi ‘chulula timbilu ta hina’ ka Nungungulu. (Tisimu 62:8) Zi nene a ku hi kombela a moya wa ku basa, hakuva wona wu ta hi vuna a ku maha lezi zi nga zi nene. (Luka 11:13) Hi nga kombelawu lezaku hi kongomisiwa kumaheni ka ziboho za wutlhari ni lezaku hi tiyiswa kuyimisaneni ni zikarato. (Jakobe 1:5) Loku hi onha, hi fanele ku kombela ku tsetselelwa xiseketelweni xa muphahlo wa Kristu. (Va Le Efesusi 1:3, 7) Hi lisine, a zilo za hina wutsumbu a zi faneli kuva zona ntsena hi zi khongelelako. A hi faneli ku khongelela za hina ntsena, kanilezi hi fanelewo ku  khongelela vanwani — a ziro za ngango zinwe ni vakhozeli-kulori. — Mitiro 12:5; Va Le Kolosi 4:12.

12. Xana hi nga nyikisa kuyini lisima la hombe a zilo lezi zi yelanako na Dadani wa hina wa le tilweni lomu mikhongelweni ya hina?

¹² A zilo zi yelanako na Jehova Nungungulu zi fanele ku nyikiwa lisima la hombe mikhongelweni ya hina. Hakunene hi na ni xigelo xa ku mu dumisa ni ku mu bonga na zi sukela mbilwini hi kota ya wunene gakwe gontlhe. (1 Kronekele 29:10-13) Jesu i nyikile a mukhongelo wa xikombiso, lowu wu tsalilweko lomu ka Mateu 6:9-13, lomu a hi gonzisileko a ku khongelela lezaku a vito ga Nungungulu gi basiswa. Hi kulanzela, a mukhongelo lowo wu simama wuku a Mufumo wa Nungungulu a wute niku a kuranza kakwe ngha ku mahiwa misaveni kota lezi ku mahiwako le tilweni. Jesu i wulawulile hi zilo zi hi karatako ntsena anzhako ka kuva a wulile timhaka leto ta lisima ti yelanako na Jehova. Loku hi nyikawu lisima la hombe ka Nungungulu mikhongelweni ya hina, hi komba lezaku a hi khataleli a kutshamiseka ka hina wutsumbu ntsena.

13. Xana a Mitsalo yi wula yini xungetano hi kuleha ka mikhongelo leyi yi amukelekako?

¹³ Xana a mikhongelo ya hina yi fanele ku leha kala kwihi? A Biblia a gi veki mbhingano wa ku tsema a kuleha ka mikhongelo ya hina ya xihundla kutani leyi yi mahiwako xikari ka vanhu. Yona ya zi kota kuva yo koma loku hi khongelela zakuga kutani yo leha loku hi maha mikhongelo ya hina ya xihundla lomu hi chululako a timbilu ta hina ka Jehova. (1 Samueli 1:12, 15) Hambulezo, Jesu i konile vanhu va nga ti alakanyela kuva valulamileko lava va nga kari va maha mikhongelo yo leha, na va lava ku ti tlakusa mahlweni ka vanwani. (Luka 20:46, 47) A mikhongelo yo mahisiwa lezo a yi tsakisi Jehova. Lexi xi nga xa lisima hi lezaku hi khongela na zi sukela mbilwini. Hikwalaho, a kuleha ka mikhongelo yi amukelekako ka zi kota kuva ko hambanahambana hi kuyelana ni zilaveko hambu ziyimo.

14. Xana a Biblia gi lava ku wula yini loku gi hi kuca a ku “khongela” xikhati xontlhe, niku hikuyini zi hi tangalisako lezo?

¹⁴ Hi fanele ku khongela makhati mangani? A Biblia gi hi kuca a ku “khongela” xikhati xontlhe, a ku ‘simamisa hi tiyile kukhongeleni,’ ni ku ‘khongela hi nga tsiki.’ (Mateu 26:41; Va Le Roma  12:12; 1 Va Le Tesalonika 5:17) Hakunene, a magezu lawa a ma wuli lezaku hi fanele ku tshama hi ku khongela ka Jehova a siku gontlhe. Kanilezi, a Biblia gi hi khongotela a ku khongela hi kukhanzakanya, hi simama ku bonga Jehova hi kota ya wunene gakwe ka hina na hi hlota ku fambisiwa, ku chavelelwa, ni ku tiyiswa hi yena. Xana a zi tangalisi a ku tiva lezaku Jehova a nga veki mbhingano xungetano hi xikhati lexi hi zi kotako ku wulawula naye hi mukhongelo? Loku ku hi ku hakunene ha tsakiswa hi lungelo legi ga ku khongela, hi ta kuma zikhati zo tala kasi ku khongela ka Dadani wa hina wa le tilweni.

15. Hikuyini hi faneleko ku wula a ku “Amen” kugumeseni ka mikhongelo ya hina wutsumbu zinwe ni ka leyi yi mahiwako xikari ka vanhu?

¹⁵ Hikuyini hi faneleko ku wula ku ngalo “Amen” a xikhati lexi hi gumesako a mukhongelo? A gezu “amen” gi wula ku ngalo “hakunene,” kutani “a zive zona.” A zikombiso za lomu Mitsalweni zi komba lezaku hi fanele ku wula a ku “Amen” loku hi gumesa a mikhongelo ya hina wutsumbu zinwe ni ka leyi yi mahiwako xikari ka vanhu. (1 Kronekele 16:36; Tisimu 41:13) A xikhati lexi hi nge “Amen” kugumeseni ka mukhongelo wa hina, hi tiyisa lezaku a magezu ya hina nja lisine, ma sukele mbilwini. Loku hiku “Amen” — hi ku zwata a gezu kutani hi ku nga gi zwati — ​kugumeseni ka mukhongelo wu mahiwako hi munwani munhu xikari ka vanhu, hi komba lezaku ha vumela lezi zi wulilweko. — 1 Va Le Korinte 14:16.

16. Kutiyiseka muni hi zi kotako kuva nako xungetano hi mikhongelo?

¹⁶ Xana Jehova wa hlamula mikhongelo futsi? Ina, futsi wa hlamula! Hi na ni xiseketelo xo tiya xa kuva hi tiyiseka lezaku ‘loyi a zwako mikhongelo’ wa hlamula mikhongelo yi mahiwako hi timiliyoni ta vanhu na yi sukela mbilwini. (Tisimu 65:2) Jehova a nga ha hlamula mikhongelo ya hina hi tindlela to hambanahambana.

17. Hikuyini hi zi kotako ku wula lezaku Nungungulu wa tirisa tingelosi takwe ni malanza yakwe ya laha misaveni kasi ku hlamula mikhongelo ya hina?

¹⁷ Jehova wa tirisa tingelosi takwe ni malanza yakwe ya laha  misaveni kasi ku hlamula mikhongelo. (Maheberu 1:13, 14) Ku na ni matshango ya vanhu va khongeleko ka Nungungulu na va lava ku vuniwa a ku zwisisa a Biblia zonake a va hlwelangi ku telwa hi munwe wa malanza ya Jehova. A matshango lawo ma komba lezaku a tingelosi ta fambisa a ntiro wa kuxumayelwa ka Mufumo. (Kuvululelwa 14:6) Kasi ku hlamula mikhongelo leyi hi yi mahako zikhatini za zilaveko za hombe, Jehova wa zi kota ku kuca a muKristu wo kari lezaku a ta hi vuna. — Mavingu 12:25; Jakobe 2:16.

18. Xana Jehova i tirisa a moya wakwe wa ku basa ni Mhaka yakwe hi ndlela muni lezaku a hlamula a mikhongelo ya malanza yakwe?

 ¹⁸ Jehova Nungungulu i tlhela a tirisa a moya wakwe wa ku basa ni Mhaka yakwe, a Biblia, lezaku a hlamula mikhongelo ya malanza yakwe. Yena wa zi kota ku hlamula mikhongelo ya hina ya ku lava ku vuniwa ku yimisana ni minzhingo hi ku hi nyika a kongomiso ni ntamu hi ku tirisa a moya wakwe wa ku basa. (2 Va Le Korinte 4:7) A kutala ka zikhati a hlamulo wa mikhongelo ya hina ya ku lava ku kongomisiwa wuta hi lomu ka Biblia, lomu Jehova a hi vunako a ku maha ziboho za wutlhari. Ha zi kota ku kuma mitsalo yi vunako a xikhati lexi hi mahako xigonzo xa Biblia xa hina wutsumbu ni xikhati lexi hi gonzako mabhuku ya wuKristu, yo kota a bhuku legi. A timhaka to kari ta lomu Mitsalweni leti hi lavako ku ti tirisa ta zi kota kuta ka hina hi ka lezi zi wuliwako mutlhanganwini wa wuKristu kutani hi ka magezu ya dota go kari gi hi khatalelako lomu bandleni. — Va Le Galatia 6:1.

19. Zini hi faneleko ku zi pima loku a mikhongelo ya hina yi ku khwatsi a yi hlamuliwi ka zikhati zo kari?

¹⁹ Loku ku woneka ku khwatsi Jehova o hlwela ku hlamula a mikhongelo ya hina, cima a hi ku yena a nga zi koti ku yi hlamula. Kanilezi, hi fanele ku alakanya lezaku Jehova i hlamula mikhongelo hi kuyelana ni kuranza kakwe ni xikhati xakwe xi faneleko. Yena wa tiva a zilaveko za hina ni ndlela ya ku zi khatalela khwatsi a ku hunza hina venyi. A kutala ka zikhati yena wa hi tsika hi simama ku ‘kombela, ku lava, ni ku gongonza.’ (Luka 11:5-10) A kutimisela loko ku komba Nungungulu lezaku a mixuvo ya hina nja hombe nguvu ni lezaku hi na ni kukholwa ka lisine.  A ku hunza lezo, Jehova wa zi kota a ku hlamula mikhongelo ya hina hi ndlela leyi hi nga yi alakanyeliko. Hi xikombiso, yena a nga ha hlamula a mukhongelo wa hina xungetano hi nzhingo wo kari, na ku nga hi hi ku susa a xikarato lexo, kanilezi hi ku hi nyika a ntamu wa ku xi timisela. — Va Le Filipi 4:13.

20. Hikuyini hi faneleko ku lonzowota khwatsi a lungelo ga lisima ga mukhongelo?

²⁰ A hi kona kubonga loku hi zi kotako ku ku kombisa hi lezi a Muvangi wa wuako gontlhe ga hombe a nga kusuhani ni vontlhe lava va mu vitanako hi ndlela yi faneleko ya mukhongelo! (Tisimu 145:18) Hizalezo, a hi lonzowoteni khwatsi a lungelo legi ga lisima ga mukhongelo. Loku hi gi lonzowota, hi tava ni kutsaka hakuva hi ta zi kota ku ya hi tshinela nguvu ka Jehova, loyi a zwako mikhongelo.