1, 2. Kaia e ‵tau ei o ma‵natu aka tatou me ko oko eiloa te ‵tou taulia māfai e ‵talo atu, kae kaia e ‵tau ei o iloa ne tatou a akoakoga i te Tusi Tapu e uiga ki te faiga o ‵talo?

ATE lalolagi se tamā mea foliki fua māfai e fakatusa ki te lasi o te lagi. A te ‵tonuga loa, e fai fua a tino o atufenua katoa e pelā me se tamā motigā vai mai i se paketi i te kilokiloga a Ieova, “telā ne faite ne ia te lagi mo te lalolagi.” (Salamo 115:15; Isaia 40:15) Kae e fai mai te Tusi Tapu, penei: “E pili faeloa a ia ki a latou kolā e ka‵laga atu ki a ia, kolā e ka‵laga ki ei mo te loto fakamaoni. E tuku ne ia ki a latou kolā e ma‵taku ki a ia a mea katoa kolā e ma‵nako latou ki ei; e lagona ne ia olotou tagi, kae fakasao ne ia latou.” (Salamo 145:18, 19) Mafaufau la ki te uiga o te manatu tenā! E pili mai fua ki a tatou te Atua Malosi Katoatoa kae ka lagona ne ia ‵tou ‵talo māfai e ‘ka‵laga atu tatou ki a ia mo te loto fakamaoni.’ Ko oko eiloa i te taulia o tatou ke ‵talo atu ki te Atua!

² Kae kafai e ma‵nako tatou ke fakalogologo mai a Ieova ki ‵tou ‵talo, e ‵tau o ‵talo atu tatou i te auala telā e fiafia a ia ki ei. Ke fai penā, e ‵tau o malama‵lama tatou i mea kolā e akoako mai i te Tusi Tapu e uiga ki ‵talo, i ne? E tāua ke iloa ne tatou a akoakoga i te Tusi Tapu e uiga ki te mataupu tenei, me e fesoasoani mai a ‵talo ke fakapili‵pili atu ei tatou ki a Ieova.

3. Se a te pogai tāua e tasi e ‵tau ei o ‵talo atu tatou ki a Ieova?

³ A te pogai e tasi e ‵tau ei o ‵talo atu ki a Ieova, me e ‵kami ne ia tatou ke fai penā. E fakamalosi mai penei tena Muna ki a tatou: “Sa manava‵se ki se mea, kae fakatagi atu ki te Atua i mea e ma‵nako koutou ki ei, kae fakatagi eiloa i te agaga fakafetai. Ka ko te filemu o te Atua, telā e sili atu i mea e iloa ne tatou, ke tausi faka‵lei ne ia otou loto mo otou mafaufau i a Keliso Iesu.” (Filipi 4:6, 7) Se mea tonu me e se ma‵nako eiloa tatou o fakasēaogā te fakatokaga alofa tenā mai te Pule Tafasili i te Maluga o te lagi mo te lalolagi!

4. E fakamalosi aka pefea ne te ‵talo atu faeloa ki a Ieova ‵tou fesokotakiga mo ia?

⁴ A te suā pogai e ‵tau ei o ‵talo atu tatou, me i te ‵talo atu faeloa ki a Ieova ko te auala e tasi e fakamalosi aka ei ‵tou fesokotakiga mo ia. E se sau‵tala fua a taugasoa ‵tonu i taimi kolā e ma‵nako ei laua ki se mea. I lō te fai penā, e sau‵tala sāle laua kae e momea aka ei te malosi o te lā vā fakataugasoa māfai e fakatau fakaasi atu lā mafaufauga, mea kolā e manava‵se laua ki ei, mo lā lagonaga. Ko tai ‵pau eiloa te tulaga tenā mo te ‵tou fesokotakiga mo Ieova te Atua i nisi feitu. Fakatasi mo te fesoasoani o te tusi tenei, ko iloa ei ne koe a mea e uke atu  i akoakoga a te Tusi Tapu e uiga ki a Ieova, ana uiga, mo ana fuafuaga. Ko talitonu eiloa koe me e ola tonu a ia. Ko maua foki ne koe te avanoaga i te faiga o ‵talo ke fakaasi atu ou mafaufauga mo ou lagonaga ‵loto ki tou Tamana faka-te-lagi. I te faiga tenā, ka momea aka ei tou fakapilipili atu ki a Ieova.​—Iakopo 4:8.

5. Ne a mea e fakaasi mai me e se fakalogologo a Ieova ki ‵talo katoa?

⁵ E mata, e fakalogologo a Ieova ki ‵talo katoa? Mafaufau la ki ana pati kolā ne fai atu ki te kau Isalaelu fakalogoga‵tā i aso o te pelofeta ko Isaia: “Me e pefea eiloa te ‵talo malosi mai o koutou ki a au, kae ka se fakalogo lele atu eiloa au ki a koutou, me i otou lima ko ‵fonu i toto.” (Isaia 1:15) Tela la, e isi eiloa ne vaegā amioga kolā e fai ei ke se fia fakalogo mai te Atua ki ‵tou ‵talo. Ko te mea ke lagona ne te Atua ‵tou ‵talo, e isi ne mea tāua kolā e ‵tau o fai ne tatou.

6. Ko te mea ke fakalogologo mai te Atua ki ‵tou ‵talo, se a te mea tāua e ‵tau o fakaasi atu ne tatou, kae e mafai pefea o maua ne tatou te mea tenei?

⁶ E tasi te mea tāua ko te ‵tou fakatuanaki. (Faitau te Maleko 11:24) Ne tusi mai te apositolo ko Paulo, penei: “E seai se tino e mafai ne ia o fakafiafia te Atua e aunoa mo te fakatuanaki. So se tino e vau ki te Atua e ‵tau mo ia o fakatuanaki me iai te Atua, kae tuku atu foki ne ia te taui ‵lei ki tino kolā e salasala ki a ia.” (Epelu 11:6) E uke atu a mea e aofia i te fakatuanaki tonu i lō te talitonu fua me e ola te Atua, e lagona, kae tali mai foki ne ia ‵tou ‵talo. E fakamaoni atu tou fakatuanaki i au faifaiga. E ‵tau o tuku atu ne tatou a fakamaoniga manino me e fakatuanaki tatou i te auala e ola ei tatou i aso katoa.​—Iakopo 2:26.

7. (a) Kaia e ‵tau ei o fakaasi atu ne tatou te āva māfai ko ‵talo atu ki a Ieova? (e) Kafai ko ‵talo atu tatou ki te Atua, e mafai pefea o fakaasi atu ne tatou te loto maulalo mo te fakamaoni?

⁷ E manako foki a Ieova ke ‵talo atu a tino i te loto maulalo mo te fakamaoni. E ‵tau eiloa o loto maulalo tatou māfai ko fai‵pati atu ki a Ieova, i ne? Kafai ko maua ne tino se avanoaga ke fai‵pati atu ki se tupu io me se kovana, ka fai‵pati eiloa latou  mo te āva, ona ko te tena tulaga maluga. E ‵tau o sili fakafia atu te ‵tou āva māfai ko fai‵pati atu tatou ki a Ieova! (Salamo 138:6) A te ‵tonuga loa, a ia ko te “Atua Tafasili i te Malosi.” (Kenese 17:1) Kafai e ‵talo atu tatou ki te Atua, e ‵tau o fakaasi atu i ei me e iloa ne tatou mo te loto maulalo ‵tou tulaga i ana mua. Ka fakamalosi aka tatou ne te vaegā loto maulalo penā ke ‵talo atu ki a ia mai i ‵tou loto mo te fakamaoni, ke ‵kalo keatea tatou mai te fai pelā me se faiga masani, mo te faiga o ‵talo kolā e fakafoki‵foki atu a pati i ei e aunoa mo te mafaufau ‵mafa ki ei.​—Mataio 6:7, 8.

8. E mafai pefea o ola tatou e ‵tusa mo mea kolā e ‵talo atu tatou ki ei?

⁸ A te suā mea e ‵tau o fai ke lagona ne te Atua ‵tou ‵talo ko te taumafai o ola e ‵tusa mo ‵tou ‵talo. E manako te Atua ke taumafai malosi tatou o ola e ‵tusa mo te mea telā ne ‵talo atu tatou ki ei. E pelā mo te ‵talo atu penei, “Tuku mai omotou meakai e ‵tau mo te aso nei,” e ‵tau foki o ga‵lue malosi tatou i so se galuega ‵togi telā e mafai o fai ne tatou. (Mataio 6:11; 2 Tesalonia 3:10) Kafai e ‵talo atu tatou mō se fesoasoani ke manumalo i se vāivāiga, e ‵tau o fakaeteete malosi tatou ke ‵kalo keatea mai fakanofonofoga mo tulaga kolā e mafai o tosina atu ei tatou ki fakaosoosoga. (Kolose 3:5) E se gata i mea konei, e isi foki ne fesili e uiga ki ‵talo kolā e ‵tau o maua a tali ki ei.

9. Ko oi e ‵tau o ‵talo atu tatou ki ei, kae e auala i a ai?

⁹ Ko oi e ‵tau o ‵talo atu tatou ki ei? Ne akoako ne Iesu ana soko ke ‵talo atu ki te ‘‵tou Tamana telā i te lagi.’ (Mataio 6:9) Tela la, e ‵tau fua o fai atu ‵tou ‵talo ki a Ieova te Atua. Kae e manako a Ieova ke talia ne tatou te tulaga o tena Tama fagasele e tokotasi, ko Iesu Keliso. E pelā mo te mea ko iloa ne tatou mai te Mataupu e 5, ne uga mai a Iesu ki te lalolagi ke tuku atu tena ola e pelā me se togiola ke fakasaoloto ei tatou mai te agasala mo te mate. (Ioane 3:16; Loma 5:12) Ne ‵tofi aka a ia ke fai mo fai te Faitaulaga Sili mo te Fāmasino. (Ioane 5:22; Epelu 6:20) Tela la, e fakatonu mai te Tusi Tapu ke fai atu  ‵tou ‵talo e alatu i a Iesu. Ne fai mai foki a Iesu, penei: “Ko au te auala, te munatonu mo te ola. E seai se tino e fanatu ki te Tamana manafai e se alatu mai i a au.” (Ioane 14:6) E ‵tau o ‵talo atu fua tatou ki a Ieova e alatu i tena Tama ko te mea ke lagona ‵tou ‵talo ne te Atua.

10. Kaia e seai ei se tulafono mautinoa e uiga ki te auala e ‵tu atu ei tatou māfai ko ‵talo tatou?

¹⁰ E mata, e isi se tulafono me e ‵tau o ‵tu ki luga io me e punou ki lalo māfai e ‵talo atu tatou? Ikai. E se fakatonu mai a Ieova me e ‵tau o ‵tu atu tatou i se auala fakapito io me e fai se tāga fakapito ki ‵tou lima. E akoako mai te Tusi Tapu me e saoloto fua ke ‵talo atu faitalia me e sagasaga te tino, e punou ki lalo, e totuli, io me tu ki luga. (1 Nofoaiga Tupu 17:16; Neemia 8:6; Tanielu 6:10; Maleko 11:25) A te ‵toe mea tāua, e se ko te auala e tu atu ei te tino i mua o nisi tino, kae ko te ‵lei o tena loto. A te ‵tonuga loa, kafai e fai ‵tou galuega masani io me e fe‵paki tatou mo se fakalavelave tupu fakafuasei, e mafai o fai lēmū atu ne tatou se ‵talo i so se koga e ‵nofo atu ei tatou. E lagona ne Ieova a vaegā ‵talo penā faitalia me e se iloa ne tino i ou tafa.​—Neemia 2:1-6.

11. Ne a nisi mea kolā e manava‵se tatou ki ei e mafai o aofia i ‵tou ‵talo?

¹¹ Ne a mea e mafai o ‵talo atu tatou ki ei? E fakamatala mai te Tusi Tapu, penei: “E talia ne ia [Ieova] manafai e fakatagi tatou ki so se mea e ‵tusa mo tena loto.” (1 Ioane 5:14) Tela la, e mafai o ‵talo atu tatou e uiga ki so se mea telā e fetaui mo te loto o te Atua. E mata, e loto te Atua ke ‵talo atu tatou e uiga ki mea e manava‵se tatou ki ei? Ao! A te ‵talo ki a Ieova e mafai eiloa o fai pelā mo te sau‵tala mo sou taugasoa pele. E mafai o fai‵pati ‵tonu atu tatou, mai i te ‘taku atu o ‵tou puapuagā katoa’ ki te Atua. (Salamo 62:8) Se mea ‵lei foki ke fakamolemole atu mō tena agaga tapu, me ka fesoasoani mai i ei ke fai ne tatou te mea tonu. (Luka 11:13) E mafai foki o fakamolemole atu tatou mō tena takitakiga ke ‵poto tatou i te faiga o ‵tou fakaikuga mo te malosi foki ke fa‵ki tatou i fakalavelave faiga‵ta. (Iakopo 1:5) Kafai e agasala tatou, e mafai o fakamolemole atu mō te fakamagaloga telā e fakavae ki  te taulaga a Keliso. (Efeso 1:3, 7) E tonu, e se ‵tau fua o aofia a mea e manava‵se tatou ki ei i ‵tou ‵talo. E ‵tau o aofia foki a nisi tino i ‵tou ‵talo​—‵tou kāiga, penā foki loa mo ‵tou taina tali‵tonu.​—Galuega 12:5; Kolose 4:12.

12. E mafai pefea o fakamuamua ne tatou te ‵tou Tamana faka-te-lagi i ‵tou ‵talo?

¹² E ‵tau o fakamuamua ne tatou i ‵tou ‵talo a mea e uiga ki a Ieova te Atua. E maua eiloa ne tatou a pogai ‵lei ke tavae kae fakafetai atu ki a ia mo ‵tou loto kātoa ona ko tena aga‵lei. (1 Nofoaiga Tupu 29:10-13) Ne fakaasi atu ne Iesu te ‵talo fakaakoako, telā ne fakamau ki lalo i te Mataio 6:9-13, kae ne akoako mai ne ia tatou i ei ke ‵talo atu o faka‵malu, io me ke fakatapu te igoa o te Atua. (Faitau te.) Ke oko mai te Malo o te Atua kae ke fai tena loto i te lalolagi e pelā mo te faiga i te lagi, ko te suā mea telā ne taku mai i ei. Mai tua ifo fua o te ‵takumaiga o mea tāua konei e uiga ki a Ieova, ne fakasino atu ei a Iesu ki mea kolā e manava‵se tatou ki ei. Kafai e fakamuamua ne tatou a te Atua i ‵tou ‵talo, e fakaasi atu ei me e se fakasilisili ne tatou ‵tou manakoga totino.

13. Ne a muna a te Tusi Tapu e uiga ki te leva o ‵talo kolā e talia ne te Atua?

¹³ E ‵tau o pefea te leva o ‵tou ‵talo? E se fai mai ne te Tusi Tapu se tapulā ki te leva o te ‵talo faitalia me e ‵talo se tino i a ia eiloa io me e ‵talo atu i mua o nisi tino. Kāti e mafai o fai se ‵talo toetoe a koi tuai o ‵kai. Kae e mafai foki o leva ‵ki te ‵talo māfai e ‵talo atu tatou i a tatou eiloa kae fakaasi atu i ei a mea katoa i ‵tou loto ki a Ieova. (1 Samuelu 1:12, 15) Kae ne taku fakamasei ne Iesu a tino fia amio‵tonu kolā ne fai ne latou a ‵talo kae ne fia fakaasiasi atu fua i mua o nisi tino. (Luka 20:46, 47) E se fia saga lele atu eiloa a Ieova ki vaegā ‵talo penā. A te mea tāua ko te ‵talo atu mai ‵tou loto eiloa. Tela la, kāti e kese‵kese te leva o te ‵talo e ‵tusa loa mo te pogai e fai ei te ‵talo mo te koga telā e ‵talo atu i ei.

14. Se a te mea e fakauiga ki ei te Tusi Tapu i te taimi e fakamalosi mai ei ke “‵talo i taimi katoa,” kae e fakamafanafana mai pefea te mea tenei?

¹⁴ E ‵tau o ‵talo fakafia atu tatou? E fakamalosi mai te Tusi Tapu ke “‵talo” atu faeloa, ke tumau tatou i te faiga o ‵tou ‵talo,  kae ke “‵talo foki i taimi katoa.” (Mataio 26:41; Loma 12:12; 1 Tesalonia 5:17) E tonu, e se fakauiga a pati konei me e ‵tau o ‵talo atu ki a Ieova i minute katoa o te aso. I lō te fai penā, e fakamalosi mai te Tusi Tapu ke ‵talo atu faeloa tatou, mai te tumau i te fakafetai atu ki a Ieova mō tena aga ‵lei kae ke fakalagolago faeloa ki tena takitakiga, tena fakamafanafanaga, mo tena malosi. E fakamafanafana mai eiloa ke iloa atu me e seai se tapulā ne tuku mai ne Ieova ki te leva o ‵tou ‵talo mo taimi e mafai ei o ‵talo atu tatou ki a ia, i ne? Kafai e fakatāua tonu ne tatou te ‵tou tulaga taulia i te faiga o ‵talo, ka maua eiloa ne tatou a avanoaga e uke ke ‵talo atu faeloa ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi.

15. Kaia e ‵tau ei o fai atu tatou “Amene” i te fakaotiga o ‵tou ‵talo io me ko ‵talo kolā e fai atu i mua o nisi tino?

¹⁵ Kaia e ‵tau ei o fai atu tatou “Amene” i te fakaotiga o se ‵talo? A te pati “amene” e fakauiga ki te “e tonu,” mo te “ke fai eiloa penā.” E fakaasi mai ne tala i te Tusi Tapu me se mea ‵lei ke fai atu “Amene” i te fakaotiga o ‵talo faitalia me ko ‵talo kolā e fai atu ne tatou i a tatou eiloa, io me ko ‵talo kolā e fai atu i mua o nisi tino. (1 Nofoaiga Tupu 16:36; Salamo 41:13) Mai i te fai atu “Amene” i te fakaotiga o ‵tou ‵talo, e fakamautinoa aka ei me ne fai atu ‵tou ‵talo mo te loto fakamaoni. Kafai e fai atu tatou “Amene”​—faitalia me e fai lēmū atu io me e fai atu ki luga​—i te fakaotiga o se ‵talo a se tino, e fakaasi atu i ei me e lotoma‵lie tatou ki manatu kolā ne taku atu i ei.​—1 Kolinito 14:16.

16. Se a te mea e mafai o tali‵tonu katoatoa tatou ki ei e uiga ki ‵tou ‵talo?

¹⁶ E mata, e tali mai eiloa ne Ieova a ‵talo? Ao! E mafai o tali‵tonu katoatoa tatou me e “tali mai eiloa” ne te Atua a “talosaga” kolā e fai atu mo te fakamaoni ne te fia miliona o tino. (Salamo 65:2) E uke a auala e tali mai ei a Ieova ki ‵tou ‵talo.

17. Kaia e mafai ei o fai atu me e fakaaogā ne te Atua ana agelu mo ana tavini i te lalolagi nei ke tali mai ki ‵tou ‵talo?

 ¹⁷ E fakaaogā ne Ieova ana agelu mo ana tavini i te lalolagi nei ke tali mai ki ‵tou ‵talo. (Epelu 1:13, 14) E uke ‵ki a tala o tino kolā ne ‵talo atu ki te Atua mō se fesoasoani ke malamalama latou i te Tusi Tapu, kae ne fesokotaki fakavave atu se tavini a Ieova mai tua malie ifo i ei. E tuku mai ne vaegā tala penā a fakamaoniga o te takitakiga ne agelu a te galuega talai o te Malo. (Fakaasiga 14:6) E mafai o fakamalosi aka ne Ieova se Kelisiano ke fesoasoani mai ki a tatou ke tali aka ei ki ‵tou  ‵talo i taimi kolā e ma‵nako malosi ei tatou ki se fesoasoani.​—Faataoto 12:25; Iakopo 2:16.

18. E fakaaogā pefea ne Ieova tena agaga tapu mo tena Muna ke tali aka ei a ‵talo a ana tavini?

¹⁸ E fakaaogā ne Ieova te Atua tena agaga tapu mo tena Muna, ko te Tusi Tapu, ke tali mai ki ‵talo a ana tavini. E mafai o tali mai a ia ki ‵tou ‵talo mō se fesoasoani ke fa‵ki i mea faiga‵ta mai te tukumaiga o se fakatakitakiga mo te malosi e auala i tena agaga tapu. (2 Kolinito 4:7) E maua sāle i te Tusi Tapu a tali ki ‵tou ‵talo mō se fakatakitakiga, me e tuku mai i ei ne Ieova te fesoasoani i te faiga o fakaikuga ‵poto. E mafai o maua a tusi siki kolā e fesoasoani mai i te faiga o ‵tou sukesukega ki te Tusi Tapu mo taimi e fai‵tau ei tatou ki tusi faka-Kelisiano, e pelā mo te tusi tenei. Kāti ka taku mai a nisi manatu faka-te-Tusi Tapu kolā e ‵tau o maua ne tatou i se fakatasiga Kelisiano io me e auala i se tali a se toeaina alofa i te fakapotopotoga.​—Kalatia 6:1.

19. Se a te mea e ‵tau o masaua ne tatou māfai e foliga mai me e se tali mai te Atua ki ‵tou ‵talo?

¹⁹ Faitalia me e foliga mai me ko tō tuai a Ieova i te tali mai ki ‵tou ‵talo, e se fai penā ona ko te mea ko se ‵kafi ne ia o tali mai ki ei. I lō te fai penā, e ‵tau o masaua ne tatou me e tali atu a Ieova ki ‵talo kolā e fai atu e ‵tusa mo tena loto kae e tali mai foki ne ia i tena taimi tonu. E sili atu tena iloa i ‵tou manakoga mo te auala foki ke tausi mai ki a tatou i lō te mea e iloa ne tatou. E masani o tuku mai ne ia te avanoaga ke ‘tumau tatou i te akai atu, te salasala atu, mo te tukituki atu foki.’ (Luka 11:5-10)  A te tumau i te faiga o mea konā e fakaasi atu ei ki te Atua ‵tou manakoga ‵loto mo te ‵tou fakatuanaki tonu foki. E se gata i ei, e mafai o tali mai a Ieova ki ‵tou ‵talo i se auala telā e se iloa ne tatou. E pelā mo te auala e tasi, e mafai o tali mai a ia ki ‵tou ‵talo e uiga ki se fakalavelave, e se mai te ave keateaga o te fakalavelave, kae mai te tukumaiga o te malosi ke kufaki tatou i ei.​—Faitau te Filipi 4:13.

20. Kaia e ‵tau ei o fakaaogā faka‵lei ne tatou te tulaga taulia kae gali, ko te faiga o ‵talo?

²⁰ Ko oko eiloa i te lasi o te ‵tou loto fakafetai ke iloa atu me e pili mai fua te Atua, telā ne faite ne ia te lagi mo te lalolagi, ki tino katoa kolā e ka‵laga faka‵lei atu ki a ia e auala i ‵talo! (Faitau te Salamo 145:18) Ke na fakaaogā faka‵lei ne tatou a te tulaga taulia kae gali tenei, ko te faiga o ‵talo. Kafai e fai tatou penā, ka taunu mai ei te ‵tou fakamoemoega fakafiafia ke momea aka te ‵tou fakapilipili atu ki a Ieova, te Tino telā e tali mai ki ‵tou ‵talo.