Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA YA DIKUMI L’ENANƐI

Batisimu ndo diɔtɔnganelo diasayɛ la Nzambi

Batisimu ndo diɔtɔnganelo diasayɛ la Nzambi
  • Ngande walongola Akristo batisimu?

  • Wanya akɔna wahombayɛ ntakola dia wɛ batizama?

  • Ngande wakokayɛ ndjakimɔ le Nzambi?

  • Naa ɔkɔkɔ wa lânde watshutshuya Akristo dia batizama?

1. Lande na kakalɔmbɛ ɔlɔhɛ ɔmɔtshi wa lo mbalasa ka l’Etiyɔpiya dia batizama?

“ENDA oduwa w’ashi vɔ ɔnɛ, kakɔna kashimba dia dimi batizama?” Dimbola sɔ diakambɔma lo ntambe ka ntondo oma le ɔlɔhɛ ɔmɔtshi wa lo mbalasa ka l’Etiyɔpiya. Okristo wakawelɛka Filipɛ akôshikikɛ dia Yeso mbaki Mɛsiya wakalakema. Etena kakanandema otema ande oma lo kɛnɛ kakandeke lo Afundelo, pami k’ose Etiyɔpiya kɛsɔ akɔshi yɛdikɔ. Nde akɛnya dia nde nangaka batizama.​—Etsha 8:26-36.

2. Lande na kahombayɛ nkana yimba dimɛna lo kɛnɛ kendana la batisimu?

2 Naka wɛ ambeka totshapita t’oma lo etatelo ka dibuku nɛ dimɛna wɛ la Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi, kete ondo wɛ oyaoka dimbola nɛ: ‘Kakɔna kashimba dia dimi batizama?’ Wɛ amboshila mbeka alaka wa lo Bible wendana la lɔsɛnɔ la pondjo lo Paradiso. (Luka 23:43; Ɛnyɛlɔ 21:3, 4) Wɛ amboshila mbeya eongelo ka mɛtɛ ka wanɛ wavɔ ndo elongamelo ka eolwelo. (Ondaki 9:5; Joani 5:28, 29) Ondo wɛ ekɔ lo nsangana kâmɛ l’Ɛmɛnyi wa Jehowa ndo wɛmɛ ambɛna dia vɔ mbele lo ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. (Joani 13:35) Dui dioleki ohomba ele, ondo wɛmɛ ambotatɛka monga la diɔtɔnganelo la Jehowa Nzambi.

3. a) Didjango diakɔna diakadjɛ Yeso ambeki ande? b) Ngande walongoyama batisimu ka lo ashi?

3 Ngande wakokayɛ mɛnya dia wɛ nangaka kambɛ Nzambi? Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Nyotshu ndo nyetɛ anto wa lo wedja tshɛ ambeki, nyaabatize.” (Mateo 28:19) Yeso ndamɛ akasha ɛnyɛlɔ lo batizama lo ashi. Vɔ kombɔmɔnga ashi kana mbotɛ tɔpɔpɔ t’ashi lâdiko di’ɔtɛ. (Mateo 3:16) Tshɛkɛta “batiza” ndja oma lo vɛrbɛ ya lo Grɛkɛ yalembetshiya “dindja.” Ɔnkɔnɛ, batisimu k’Okristo nembetshiyaka dindjama kana tambiyama la tshondo tshɛ l’etei k’ashi.

4. Kakɔna kɛnya batisimu ka lo ashi?

4 Batisimu ka lo ashi kekɔ dui dialɔmbama le wanɛ tshɛ walanga ndjala la diɔtɔnganelo la Jehowa Nzambi. Batisimu mɛnyaka lo sɛkɛ dia wɛ ekɔ la nsaki ka kambɛ Nzambi. Tɔ mɛnyaka dia wɛ ngɛnangɛnaka nsala lolango laki Jehowa. (Osambo 40:7, 8) Koko dia batizama, wɛ pombaka ntakola wanya amɔtshi.

EKƆ OHOMBA MONGA LA EWO NDO LA MBETAWƆ

5. a) Dia wɛ batizama, nna diakɔna dia ntondo diahombayɛ ntakola? b) Lande na kele nsanganya y’Akristo ohomba?

5 Wɛ ambotatɛka ntakola nna dia ntondo. Woho akɔna? Lo nkondja ewo ka Jehowa Nzambi ndo ka Yeso Kristo, ondo oma lo ekongelo ka dimɛna ka wekelo wa Bible. (Joani 17:3) Koko ekekɔ awui efula wahombayɛ mbeka. Akristo nangaka ‘ndodiama la ewo k’oshika kaki Nzambi.’ (Kɔlɔsayi 1:9) Wɔtwɛlɔ wa lo nsanganya ya l’etshumanelo k’Ɛmɛnyi wa Jehowa ekɔ ekimanyielo ka woke lo dikambo sɔ. Ekɔ ohomba mbɔtɔka lo nsanganya shɔ. (Hɛbɛru 10:24, 25) Wɔtwɛlɔ wa lo nsanganya wa mbala la mbala ayokokimanyiya dia pamia ewo kayɛ kendana la Nzambi.

Kondja ewo k’oshika k’Ɔtɛkɛta wa Nzambi ekɔ nna diahombayɛ ntakola dia batizama

6. Ewo ka Bible ka ngande kahomba monga la yɛ dia wɛ batizama?

6 Dia wɛ batizama, aha paka wɛ mbeya awui tshɛ wa lo Bible. Ɔlɔhɛ wa lo mbalasa ka l’Etiyɔpiya aki la yema y’ewo, koko nde aki la ohomba w’ekimanyielo dia nshihodia tenyi dimɔtshi dia lo Afundelo. (Etsha 8:30, 31) Woho akɔ wâmɛ mbele, wɛ eke l’awui efula wa mbeka. Wɛ ayotetemala mbeka awui wendana la Nzambi pondjo pondjo. (Ondaki 3:11) Koko la ntondo ka wɛ batizama, wɛ pombaka mbeya ndo mbetawɔ kânga wetshelo w’etatelo wa lo Bible eto. (Hɛbɛru 5:12) Wetshelo ɛsɔ mendanaka la mɛtɛ kendana la eongelo ka wanɛ wavɔ ndo ohomba wa lokombo laki Nzambi ndo wa Diolelo diande.

7. Shɛngiya yakɔna yahomba monga la wekelo wa Bible le yɛ?

7 Koko aha ewo keto mbele ohomba, nɛ dia “onto lele bu la mbetawɔ hakoke ngɛnyangɛnya Nzambi.” (Hɛbɛru 11:6) Bible totɛka dia etena kakoke anto amɔtshi wa l’osomba w’edjedja wa Kɔrɛtɔ losango la Akristo, vɔ “waketawɔ ndo wakabatizama.” (Etsha 18:8) Woho akɔ wâmɛ mbele, wekelo wa Bible pombaka ketawoya ɔnɛ tɔ kekɔ Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakafundama l’ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma kande. Wekelo wa Bible pombaka kokimanyiya dia monga la mbetawɔ lo alaka waki Nzambi ndo lo wolo washimbɛ nsɛnɔ wele la olambo waki Yeso.​—Jashua 23:14; Etsha 4:12; 2 Timɔte 3:16, 17.

EWOYA ANTO AKINA AKAMBO WA MƐTƐ

8. Kakɔna kayokotshutshuya dia mbewoya anto akina awui wekayɛ?

8 Etena katahame mbetawɔ l’otema ayɛ, ayonga wolo dia wɛ nama awui wekayɛ paka dikambo diayɛ wɛmɛ. (Jɛrɛmiya 20:9) Wɛ ayolomɔlomɔ dia nsawola l’anto akina awui wendana la Nzambi ndo l’asangwelo ande.​—2 Kɔrɛtɔ 4:13.

Mbetawɔ pombaka kotshutshuya dia mbewoya anto akina awui wetawɔyɛ

9, 10. a) Waa na wakokayɛ ntatɛ nsambisha akambo wa mɛtɛ wa lo Bible? b) Ahombayɛ nsala naka wɛ olanga nsambisha kâmɛ l’Ɛmɛnyi wa Jehowa?

9 Wɛ mbeyaka ntatɛ mbewoya ewotɔ ayɛ, angɛnyi ayɛ, asukanyi ayɛ ndo asekayɛ wa l’olimu akambo wa mɛtɛ wa lo Bible l’ɔkɔmi tshɛ. L’edjedja ka wonya, wɛ ayolanga nsambisha kâmɛ l’Ɛmɛnyi wa Jehowa. L’etena kɛsɔ, tengengake dia mbutɛ Ɔmɛnyi wa Jehowa waketsha Bible dikambo sɔ. Naka ambɛnama dia wɛ ambokoka nsambisha, kete tɛdikɔ tayɔsama dia wɛ l’ombetsha ayɛ mɛnana la dikumanyi pende dia l’etshumanelo.

10 Dui sɔ diayokokimanyiya dia wɛ ndeka mbeya dikumanyi dimɔtshi di’Akristo dialama ɛkɔkɔ waki Nzambi. (Etsha 20:28; 1 Petero 5:2, 3) Naka dikumanyi sɔ wambɛna dia wɛ shihodiaka ndo mbetawɔka wetshelo w’etatelo wa lo Bible ndo ekɔ lo mbɔtɔnganyiya lɔsɛnɔ layɛ l’atɔndɔ wa lo Bible ndo nangaka mɛtɛ monga Ɔmɛnyi wa Jehowa, kete vɔ wayokewoya dia wɛ ambokoka nsambisha oko opandjudi wa lokumu l’ɔlɔlɔ wahatabatizama.

11. Etshikitanu akɔna wahomba anto amɔtshi nsala la ntondo ka vɔ ntatɛ nsambisha?

11 Lo wedi okina, mbeyaka monga ohomba dia wɛ nsala etshikitanu ɛmɔtshi lo yoho yayɛ ya lɔsɛnɔ ndo lo mbekelo yayɛ dia wɛ ntatɛ nsambisha. Ondo dikambo sɔ diayokɔlɔmba dia ntshika ditshelo dimɔtshi diasalayɛ lo woshɛshɛ. Ɔnkɔnɛ, la ntondo ka wɛ nɔmba dia nkoma opandjudi wahatabatizama, wɛ pombaka ntshika pɛkato ya weke, oko awui wa mindo wa dieyanelo, wodjwelo wa wanu ndo ɔnwɛlɔ wa dinɔnɔ dia wolo.​—1 Kɔrɛtɔ 6:9, 10; Ngalatiya 5:19-21.

NDJATSHUMOYA NDO OKADIMWELO W’OTEMA

12. Lande na kahombayɛ ndjatshumoya?

12 Ekɔ wanya akina wahombayɛ ntakola la ntondo ka wɛ batizama. Ɔpɔstɔlɔ Petero akafunde ate: “Nyoyatshumoya ndo nyokadimole etema dia pɛkato yanyu nimɔ.” (Etsha 3:19) Ndjatshumoya kɛdikɛdi monga la lonyangu la mɛtɛ l’ɔtɛ wa dui dimɔtshi diakatasale. Ndjatshumoya kekɔ mɛtɛ ohomba naka onto aki ntondo la lɔsɛnɔ la mindo, koko tɔ kekɔ ohomba oyadi onto komonga la lɔsɛnɔ la mindo efula. Lande na? Nɛ dia anto tshɛ wekɔ atshi wa pɛkato ndo wekɔ l’ohomba w’edimanyielo kaki Nzambi. (Rɔmɔ 3:23; 5:12) Lam’ele wɛ kombeyaka ele lolango laki Nzambi la ntondo ka wɛ mbeka Bible, onde wɛ otokoka nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la lolango lande tshɛ lo tshɛ? Diakɔ diele wɛ pombaka ndjatshumoya.

13. Okadimwelo w’otema kɛdikɛdi na?

13 Ndjatshumoya pombaka ndjelana la okadimwelo w’otema. Wɛ hahombe nkomɛ tsho lo monga la lonyangu, koko wɛ pombaka ntshika yoho yayɛ ya lɔsɛnɔ la ntondo ndo mbɔsa yɛdikɔ ya wolo ya nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ oma ko kakianɛ. Ndjatshumoya ndo okadimwelo w’otema ekɔ wanya wahombayɛ ntakola la ntondo ka wɛ batizama.

NDJAKIMƆ KA LA LOLANGO

14. Nna diakɔna di’ohomba diahombayɛ ntakola la ntondo ka wɛ batizama?

14 Ekɔ nna dikina di’ohomba diahombayɛ ntakola la ntondo ka wɛ batizama. Wɛ pombaka ndjakimɔ le Jehowa Nzambi.

Onde wɛ amboshila ndjakimɔ le Nzambi lo dɔmbɛlɔ?

15, 16. Kakɔna kalembetshiya ndjakimɔ le Nzambi, ndo kakɔna katshutshuya onto dia nsala dikambo sɔ?

15 Ndjakimɔ le Jehowa Nzambi lo dɔmbɛlɔ di’oma k’ɛse otema kɛdikɛdi mbotshikɛ dɔkɔlɔkɔ dia ndjakimɔ le nde la tshondo tshɛ pondjo pondjo. (Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 6:15) Lande na kahombayɛ nyanga dia monga ɔhɔmbɔ waki Nzambi? Ohɔsa dia pami kɛmɔtshi ambotatɛ nanga womoto ɔmɔtshi l’oyango wa mbotshuka. Lam’ayondoleka mbeya womoto ɔsɔ ndo mɛna dia nde ekɔ la waonga w’amɛna, mbayondotalekaka ndo kotɔma otsha le womoto akɔ. L’edjedja ka wonya, nde ayoyɔlɔmba womoto ɔsɔ dia nde mbotshuka. Lo mɛtɛ, etena katshuka pami wadi, nde pombaka mɛmba ɛkɛndɛ ekina. Koko ngandji kayowotshutshuya dia nde ntakola nna di’ohomba sɔ.

16 Lam’ele wɛ amboyeya ndo ôka Jehowa ngandji, wɛ ayolomɔlomɔ dia mbokambɛ la tshondo yayɛ tshɛ ndo wɛ hatetawɔ dia kânga ɛngɔ kɛmɔtshi koshimba dia wɛ mbɔtɛmɔla. Onto tshɛ lalanga ndjela Ɔnaki Nzambi, Yeso Kristo pombaka ‘ndjasɛka.’ (Makɔ 8:34) Sho ndjasɛkaka lo nsala woho waha nsaki ndo eyango aso toshimba dia monga l’okitanyiya wa tshɛ otsha le Nzambi. Ɔnkɔnɛ, la ntondo ka wɛ batizama, oyango ayɛ wa ntondo lo lɔsɛnɔ pombaka monga wa nsala lolango laki Jehowa Nzambi.​—1 Petero 4:2.

TOKAKE MBOKA WƆMA WA NDJOTAKƆ MBOKA

17. Lande na kakoka anto amɔtshi ntona dia ndjakimɔ le Nzambi?

17 Anto amɔtshi tonaka dia ndjakimɔ le Jehowa nɛ dia vɔ mbokaka yema ya wɔma dia ntakola nna di’ohomba sɔ. Ondo vɔ mbokaka wɔma wa ndjokoya la Nzambi oko Okristo wakayakimɔ le nde. Wɔma wele la wɔ w’ɔnɛ vɔ mbeyaka ndjotakɔ mboka ko ndjonyangiya Jehowa mbakonyaka lo mfɔnya ɔnɛ ndeka dimɛna ntona dia ndjakimɔ le nde.

18. Kakɔna kakoka kotshutshuya dia ndjakimɔ le Jehowa?

18 Oko wamboyeka dia nanga Jehowa, wɛ ayolomɔlomɔ dia ndjakimɔ le nde ndo dia nsala tshɛ dia nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la ndjakimɔ kɛsɔ. (Ondaki 5:4) L’ɔkɔngɔ wa wɛ ndjakimɔ, wɛ mɛtɛ ayolanga “nkɛndakɛnda lo yoho yalanga Jehowa ndo mbɔngɛnyangɛnya lo akambo tshɛ.” (Kɔlɔsayi 1:10) L’ɔtɛ wa ngandji kokayɛ Nzambi, wɛ hatɛna dia ekɔ wolo nsala lolango lande. Aha la tâmu, wɛ ayetawɔ ɛtɛkɛta waki ɔpɔstɔlɔ Joani, lakafunde ate: “Nanga Nzambi kɛdikɛdi nkitanyiya ɛlɛmbɛ ande, koko ɛlɛmbɛ ande bu wotsho.”​—1 Joani 5:3.

19. Lande na kahayahombe mboka wɔma dia ndjakimɔ le Nzambi?

19 Aha paka wɛ mbongi kokele ko wɛ ndjakimɔ le Jehowa. Jehowa mbeyaka elelo ayɛ ndo nde hakɔlɔmbaki pondjo dia nsala kɛnɛ kahayakoke nsala. (Osambo 103:14) Nde nangaka dia wɛ mpomɔ lokolo l’ɔlɔ ndo nde ayokosukɛ ndo ayokokimanyiya. (Izaya 41:10) Onga l’eshikikelo dia Jehowa “ayukolongoswela mbuka yaye” naka wɛ ndjaɛkɛ le nde l’otema ayɛ tshɛ.​—Tokedi 3:5, 6.

ƐNYA NDJAKIMƆ KAYƐ LO BATIZAMA

20. Lande na kele ndjakimɔ le Jehowa hakomɛ tsho le onto ndamɛ?

20 Naka wɛ nkana yimba la awui womaso la nsɛdingola ango, kete vɔ koka kokimanyiya dia wɛ ndjakimɔ le Jehowa lo dɔmbɛlɔ. Oma lâsɔ, onto tshɛ loka Nzambi ngandji mɛtɛ pombaka nto nsala “wotelo wa lo sɛkɛ dikambo dia panda.” (Rɔmɔ 10:10) Ngande wayoyosala wotelo ɔsɔ?

Batisimu kɛdikɛdi mvɔ lo lɔkɛwɔ laso l’edjedja ndo ndjala la lɔsɛnɔ nto dia nsala lolango laki Nzambi

21, 22. Ngande wakokayɛ nsala “wotelo wa lo sɛkɛ” wa mbetawɔ kayɛ?

21 Ewoya ɔnɔmbɔdi w’olui wa dikumanyi wa l’etshumanelo kayɛ dia wɛ nangaka batizama. Nde ayɔsa yɛdikɔ dia dikumanyi dimɔtshi mvusola la yɛ ambola wendana la wetshelo w’etatelo wa lo Bible. Naka dikumanyi sɔ wambɛna dia wɛ aya l’akoka wahombama, kete vɔ wayokotɛ dia wɛ koka batizama lo diaaso diayela. * Sawo diɛnya ohomba wa batisimu mbishamaka lo waaso asɔ. Oma lâsɔ, ɔtɛkɛtshi nɔmbaka wanɛ tshɛ wayanga nongola batisimu dia nkadimola lo ambola ahende wa wɔdu dia vɔamɛ nsala “wotelo wa lo sɛkɛ” wa mbetawɔ kawɔ.

22 Batisimu mbakimanyiya Okristo dia mɛnya lo sɛkɛ dia nde amboyakimɔ le Nzambi ndo aya Ɔmɛnyi wa Jehowa. Wanɛ walongola batisimu tambiyamaka la tshondo tshɛ lo ashi dia mɛnya lo sɛkɛ dia wakayakimɔ le Jehowa.

KITSHIMUDI YA BATISIMU KAYƐ

23. Kakɔna kalembetshiya batizama “lo lokombo la Papa ndo la Ɔna ndo la nyuma k’ekila”?

23 Yeso akate di’ambeki ande pombaka batizama “lo lokombo la Papa ndo la Ɔna ndo la nyuma k’ekila.” (Mateo 28:19) Dui sɔ mɛnyaka dia ɔnɛ layanga batizama mbetawɔka lowandji laki Jehowa Nzambi ndo laki Yeso Kristo. (Osambo 83:18; Mateo 28:18) Dui sɔ mɛnyaka nto dia nde mbetawɔka ohomba kana olimu wa nyuma k’ekila kaki Nzambi, mbuta ate wolo ande wakamba olimu.​—Ngalatiya 5:22, 23; 2 Petero 1:21.

24, 25. a) Etena kabatizama onto, kakɔna kalembetshiya “dindjama tshɛ l’ashi” ndo “tondjama oma l’ashi”? b) Dimbola diakɔna diayotokadimola lo tshapita yayela?

24 Koko batisimu halembetshiya tsho tambiyama l’ashi. Tɔ kekɔ djembetelo ya dui dimɔtshi di’ohomba efula. Dindjama tshɛ l’ashi mɛnyaka dia wɛ ambovɔ lo kɛnɛ kendana la lɔkɛwɔ layɛ l’edjedja. Ndo tondjama oma l’ashi mɛnyaka dia wɛ aya la lɔsɛnɔ dia nsala lolango laki Nzambi. Ohɔ nto dia wɛ akayakimɔ le Jehowa Nzambi ndamɛ, koko aha dikambo di’olimu ɔmɔtshi, aha dia dui dimɔtshi, aha le anto akina kana le okongamelo ɔmɔtshi. Ndjakimɔ ndo batisimu kayɛ kekɔ etatelo ka lɔngɛnyi la wolo la Nzambi, mbuta ate diɔtɔnganelo di’oshika lam’asayɛ la nde.​—Osambo 25:14.

25 Batisimu hɛnya dia weho akɔ tshɛ wɛ ayoshimbamɛ. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akafunde ate: “Nyotetemale nkamba dikambo dia panda kanyu la wɔma ndo la lokomba.” (Filipɛ 2:12) batisimu kekɔ tsho etatelo. Dimbola diahombayɛ ndjaoka diɔ nɛ: Ngande wakokami ntshikala lo ngandji ka Nzambi? Tshapita yaso y’ekomelo yayosha okadimwelo.

^ od. 21 Mbala efula, anto batizamaka lo nsanganya ya weke yasala Ɛmɛnyi wa Jehowa.