1. Ana ligongo cici nduna ja ku Esopia jaŵendile kuti jibatiswe?

“MESI ngati aga, nambi cakulekasya kuti une ngabatisidwa ni cici?” Nduna ja ku Esopia jawusisye ciwusyo celeci m’yaka 100 yandanda ya ndaŵi jetu jino. Mklistu jwine lina lyakwe Filipo jwajikamucisye ndunaji kusimicisya kuti Yesu ŵaliji Mesiya jwa cilanga. Ligongo lya kwikutila ni yaŵalijigenye  kutyocela m’Malemba, mundu jwa ku Esopiaju ŵatesile mwakamulana ni yaŵalijigenyeyo. Jwalakwe ŵalosisye kuti akusaka kubatiswa.—Masengo 8:26-36.

2. Ligongo cici akusosekwa kuganicisyaga mnope yakubatiswa?

² Naga alijigenye cenene mitwe ja kundanda ja m’bukuji ni jwa Mboni sya Yehofa, komboleka kuwusya kuti, ‘Ana cici cacikundekasya kubatiswa?’ Pakwikanaga apano alijigenye yakwamba yilanga ya m’Baibulo ya umi wangamala mu paladaiso. (Luka 23:43; Ciunukuko 21:3, 4) Alijigenyesoni yakwamba ndamo jisyesyene ja ŵandu ŵawe, soni cembeceyo ca kwimuka kwa ŵawe. (Mlaliki 9:5; Yohane 5:28, 29) Kombolekasoni kuti aŵele ali mkusongana ni Mboni sya Yehofa m’misongano jawo ja mpingo, soni ajiweni jika mwajikusaŵela dini jisyesyene. (Yohane 13:35) Cakusosekwa mnopesoni cili cakuti atandite kuŵa paunasi ni Yehofa Mlungu.

3. (a) Ana Yesu ŵalamwile cici ŵakulijiganya ŵakwe? (b) Ana ubatiso wa m’mesi ukusatendekwa catuli?

³ Ana mpaka alosye catuli kuti akusaka kumtumicila Mlungu? Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti: “Mjawule, mkajiganye ŵandu ŵangosyo syosope. Mkabatisyeje.” (Matayo 28:19) Yesu ŵapelece cisyasyo mwakubatiswa m’mesi. Jwalakwe nganammisa mesi, kapena kwamba kumtaga mesi mumtwe. (Matayo 3:16) Liloŵe lyakuti “ubatiso” likutyocela ku liloŵe lya Cigiliki lyalikusagopolela kuti “kutiŵika.” Ubatiso ŵa Ciklistu ukusagopolela kumtiŵisya mundu josope m’mesi.

4. Ana ubatiso wa m’mesi ukusalosya cici?

⁴ Ubatiso wa m’mesi uli cindu cakusosekwa kwa wosope ŵakusaka kuŵa paunasi ni Yehofa Mlungu. Kubatiswa kukusalosya kusacilila kwawo kumtumicila Mlungu. Kukusalosyaga kuti akusaka kutenda lisosa lya Yehofa. (Salimo 40:7, 8) Kuti aŵajilwe kubatiswa, pana yine yakusosekwa kukuya.

5. (a) Ana cindu capi candanda cakusosekwa kutenda kuti aŵajilwe kubatiswa? (b) Ligongo cici Misongano ja Ciklistu jili jakusosekwa mnope?

⁵ Atandite kala kutenda cindu candanda cakusosekwa. Mwatuli? Mwakulijiganya kuti ammanyilile Yehofa Mlungu, soni Yesu Klistu kupitila m’lijiganyo lya Baibulo lyakutamilicika. (Yohane 17:3) Nambo pana yejinji yakusosekwa kulijiganya. Aklistu akusosekwa ‘kugumbalwa ni lunda, soni umanyilisi wa [Mlungu].’ (Akolose 1:9) Kusimanikwa pamisongano ja mpingo ja Mboni sya Yehofa kucakamucisya mnope kola umanyilisiwu. M’yoyo akusosekwa kusimanikwaga pamisonganoji. (Ahebeli 10:24, 25) Kusimanikwa pamisongano mwakutamilicika kucakamucisya kummanyilila mnope Mlungu.

6. Ana akusosekwa kumanyilila yindu yapawinji catuli kuti aŵajilwe kubatiswa?

⁶ Ngakusosekwa kumanyilila kaje yosope ya m’Baibulo kuti aŵajilwe kubatiswa. Nduna ja ku Esopia jamanyililaga yindu yine panandi, nambo jasosekwaga cikamucisyo kuti jipikanicisye mbali sine sya Malemba. (Masengo 8:30, 31) M’yoyo, pana yejinji yakusosekwa kulijiganya. Nambosoni, kulijiganya ya Mlungu ngasikumala. (Mlaliki 3:11) Mkanabatiswe, akusosekwa kumanyilila, soni kwiticisya yijiganyo yandanda ya Baibulo. (Ahebeli 5:12) Yijiganyo yeleyi yikupwatikapo kumanyilila yisyesyene yakwamba ndamo ja ŵawe, soni kusosekwa kwa lina lya Mlungu ni Ucimwene wakwe.

7. Ana kulijiganya Baibulo kukusosekwa kwakamucisyeje catuli?

⁷ Kwamba kola umanyilisipe ngaŵa kwakwanila, ligongo “pangali mundu jwampaka amsangalasye Mlungu naga nganakola cikulupi.” (Ahebeli 11:6) Baibulo jikusatusalila kuti ŵandu ŵane ŵa mumsinda wa Kolinto paŵapikene utenga wa Klistu, “ŵakulupilile mpaka ŵabatisidwe.” (Masengo 18:8) Mwakulandana ni jemanjaji, patukulijiganya Baibulo tukusosekwa kulupililaga kuti gali Maloŵe ga Mlungu. Kulijiganya Baibulo kukusosekwa kwakamucisye kulupilila  yilanga ya Mlungu, soni kuti mbopesi ja Yesu mpaka jakulupusye.—Yoswa 23:14; Masengo 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17.

8. Ana cici campaka catendekasye kwasalila ŵane yalijigenye?

⁸ Cikulupi cawo pacikukula, yiciŵa yakusawusya kwamba kutama ngasalila ŵane yalijigenyeyo. (Yeremiya 20:9) Caciŵa ŵakusacilila mnope kwasalila ŵane ya Mlungu ni lisosa lyakwe.—2 Akolinto 4:13.

9, 10. (a) Ana ŵani ŵampaka atande kwasalila usyesyene wa m’Baibulo? (b) Ana akusosekwa kutenda cici naga akusaka kukamulaga masengo gakulalicila yalumo ni Mboni sya Yehofa?

⁹ Mwalunda mpaka atande kwasalila usyesyene wa m’Baibulo acanasi, acimjawo, ŵaŵandikene nawo nyumba, soni ŵakusakamula nawo masengo. Mkupita kwa ndaŵi cacisosekwa kulalicilaga yalumo ni Mboni sya Yehofa. Pandaŵiji komboleka kumsalila jwakwajiganya Baibulo kuti akusaka kutanda kulalicila ni Mboni sya Yehofa. Naga yikuwoneka kuti akuŵajilwa kulalicilaga pelanga, jwakwajiganya Baibulo cacilinganya yakuti wawojo ni jwalakwejo acingangane ni acakulungwa ŵaŵili ŵa mumpingo.

¹⁰ Yeleyi yicakamucisya kumanyigana ni acakulungwa ŵane ŵa mumpingo, ŵakusacingaga likuga lya Mlungu. (Masengo 20:28; 1 Petulo 5:2, 3) Naga acakulungwa ŵa mumpingo ayiweni kuti wawojo akupikanicisya ni kulupilila yijiganyo yandanda ya m’Baibulo, soni akusakuyaga ndamo syambone sya Mlungu, nambosoni akuwoneka kuti akusacilila kuŵa jwa Mboni sya Yehofa, cacamanyisya kuti akuŵajilwa kulalicilaga yalumo ni mpingo mpela jwakulalicila jwangabatiswa jwa ngani syambone.

11. Ana ŵane akusosekwa kusinda cici kuti aŵajilwe kutanda kulalicila pelanga?

¹¹ Nambosoni akusosekwa kucenga yindu yine pa umi, soni ndamo sine kuti aŵajilwe kamula nawo masengo gakulalicilaga pelanga. Yeleyi yikupwatikapo kuleka ndamo  sine syaŵele mkutenda kukasyepela. Mkanasale kuti akusaka kuŵa jwakulalicila jwangabatiswa, akusosekwa kuŵa kuti alesile kala yakulemweceka yekulungwa mpela yamsese, kolelwa, soni kamulicisya masengo mitela jakusokonasya mtwe.—1 Akolinto 6:9, 10; Agalatia 5:19-21.

12. Ligongo cici kupitikuka mtima kuli kwakusosekwa?

¹² Panasoni yine yakusosekwa kutenda mkanabatiswe. Ndumetume Petulo ŵatite: “Mpitikuce mitima . . . ni kuwujila kwa Mlungu kuti amtyocesye ulemwa wenu.” (Masengo 3:19) Kupitikuka mtima kuli kulitendela canasa ligongo lya yindu yakulemweceka yawutesile. Kupitikuka mtima kuli kwakusosekwa mnope kwa mundu jwatesileje yakusakala, nambosoni kwa mundu jwanganayitendeje. Ligongo cici? Ligongo ŵandu wosope ali ŵakulemwa ni akusosekwa kuti Mlungu ŵakululucile yakulemwa yawo. (Aloma 3:23; 5:12) Mkanatande kulijiganya Baibulo nganamanyililaga lisosa lya Mlungu kuti lili lyatuli. Sambano, ana yikakombolece catuli kuti atameje mwakamulana ni lisosa lyakwe? Ni ligongo lyakwe kupitikuka mtima kuli kwakusosekwa.

13. Ana kucenga kuli kutenda cici?

¹³ Papitikwice mtima, mundu akusosekwa kucenga, kapena kuti “kuwujila.” Akusosekwa kutenda yakupunda kulitendela canasa. Akusosekwa kuŵambala ndamo syaŵatendaga kala, soni aŵeje ŵakusimicisya kutenda yakuŵajilwa kutandila apano mpaka m’bujo. Kupitikuka mtima, soni kucenga yili yindu yakusosekwa kutenda mkanabatiswe.

14. Ana cindu cine cakusosekwa kutenda mkanabatiswe cili cici?

¹⁴ Cipalisoni cine cakusosekwa kutenda mkanabatiswe. Akusosekwa kulipeleka kwa Yehofa Mlungu.

15, 16. Ana kulipeleka kwa Mlungu kukugopolela cici, soni cici cacikusamlimbikasya mundu kulipeleka?

 ¹⁵ Pakulipeleka kwa Yehofa Mlungu mwipopelo lyakutyocela mumtima, nikuti akumsimicisya Mlungu kuti cacimtumicila jwalakwe jika mpaka kalakala. (Deuteronomo 6:15) Ana mundu mpaka asace kutenda yeleyi ligongo cici? Tuwanicisye kuti jwamlume akusaka kum’wucisya jwamkongwe. Pakumanyilila kuti jwamkongwejo akwete ndamo syambone ni pakusamsakaga mnope. Kaneko mwangakayicila jwalakwe akusam’wucisya jwamkongwejo. Kusala yisyene, kulombelako kucijonjecesya maukumu gane. Nambo cinonyelo cicimlimbikasya kum’wucisya jwamkongwejo.

¹⁶ Mundu pammanyilile Yehofa ni kutanda kumnonyela, akusaŵa jwakusacilila kumtumicila mwamtawu. Jwalijose jwakusaka kumkuya mwanace jwa Mlungu, Yesu Klistu, akusosekwa “kuleka yiwukusaka mtima wakwe.” (Maliko 8:34) Tukusaleka yiwukusaka mtima wetu mwakulolecesya kuti yakumbila yetu, soni yatukusasaka kutenda ngayikusokonasya kupikanila kwetu Mlungu. M’yoyo mkanabatiswe, akusosekwa kuyiwonaga kuti kutenda yindu yakusasaka Yehofa Mlungu kuli cindu cakusosekwa mnope pa umi wawo.—1 Petulo 4:2.

17. Ligongo cici ŵane ŵangasaka kulipeleka kwa Mlungu?

¹⁷ Ŵane ngakusasaka kulipeleka kwa Yehofa ligongo lyakuti akusajogopa kutenda cindu cakusosekwa mnopeci. Jemanjaji mpaka ajogopeje kuti Mlungu cacajimba magambo naga akuŵa Mklistu jwakulipeleka. Akusajogopa kuti pacacilemwa, cacimtumbilikasya Yehofa. M’yoyo akusaganisya kuti kuli cenene kuti akalipeleka kwa jwalakwe.

18. Ana cici campaka calimbikasye kulipeleka kwa Yehofa?

¹⁸ Pakulijiganya kumnonyela Yehofa, cacilolecesya kuti alipelece kwa jwalakwe, soni cacitenda yiliyose yampaka akombole kuti atameje mwakamulana ni kulipelekako.  (Mlaliki 5:4) Palipelece, caciŵa ŵakusimicisya, ‘kwenda m’matala gele Ambuje akugasaka, nipo tacitenda yindu yakwasangalasya Ambujewo.’ (Akolose 1:10) Ligongo lya kumnonyela Mlungu, ngasaganisya kuti kutenda lisosa lyakwe kuli kwakusawusya mnope. Mwangakayicila cacijiticisya maloŵe ga ndumetume Yohane, juŵalembile kuti: “Kumnonyela Mlungu kuli kugapikanila malamusi gakwe, soni nganigaŵa gakusitopesya.”—1 Yohane 5:3.

19. Ligongo cici ngakusosekwa kogopa kulipeleka kwa Mlungu?

¹⁹ Ngakusosekwa kuŵa ŵamnama kuti alipelece kwa Yehofa. Yehofa akusamanyilila yindu yampaka tukombole kutenda, soni ngakusajembeceya kuti tutendeje yindu  yanganituŵa tuyikombwele. (Salimo 103:14) Jwalakwe akusasaka kuti yindu yajendeleje cenene, soni cacakamucisya. (Yesaya 41:10) Asimicisyeje kuti naga akumkulupilila Yehofa ni mtima wosope, ‘jwalakwe cacijongola kajende kawo.’—Miyambo 3:5, 6.

20. Ligongo cici kulipeleka kwa Mlungu kukusosekwa kuŵa kwa pelanga?

²⁰ Kuganicisya yatugambile kulijiganyayi, mpaka kwakamucisye kuti alipelece kwa Yehofa mwipopelo. Jwalijose  jwakusamnonyela Yehofa yisyesyene akusosekwa ‘ajiticisye pelanga ni pakamwa cikulupi cakweco.’ (Aloma 10:10) Ana mpaka atende catuli yeleyi?

21, 22. Ana mpaka alosye catuli kuti ‘akwiticisya pelanga’ cikulupi cawo?

²¹ Ammanyisye jwakamulanya masengo ga likuga lya acakulungwa ŵa mumpingo kuti akusaka kubatiswa. Jwalakwejo cacilinganya yakuti acakulungwa ŵaŵili awonegane ni wawojo kuti ŵawusye yiwusyo yakwamba yijiganyo yandanda ya m’Baibulo. Naga acakulungwawo ayiweni kuti wawojo ali ŵakuŵajilwa kubatiswa cacasalila kuti cabatiswe pamsongano waciwupagwe. * Ndaŵi syosope pamsonganopo pakusaŵa ngani jakumbusya kugopolela kwa ubatiso. Jwakuŵeceta ngani akusaŵenda ŵacabatiswewo kuti ajanje yiwusyo yiŵili, mpela litala lya ‘kwiticisya pelanga ni pakamwa cikulupi cawo.’

²² M’yoyo ubatiso ukusamanyikasya mundu kuti alipelece kwa Mlungu, soni kuti ali jwa Mboni sya Yehofa. Ŵacabatiswewo cacatiŵisya cilu cosope m’mesi pakulosya kulipeleka kwawo kwa Yehofa.

23. Ana kubatiswa “m’lina lya Atati, ni lya Mwanace ni lya msimu weswela” kukusagopolela cici?

²³ Yesu ŵasasile kuti ŵakulijiganya ŵakwe cacibatiswa “m’lina lya Atati, ni lya Mwanace ni lya msimu weswela.” (Matayo 28:19) Yeleyi yikugopoleka kuti jwacabatiswejo akusamanyilila ukumu wa Yehofa Mlungu, soni wa Yesu Klistu. (Salimo 83:18; Matayo 28:18) Akusamanyililasoni masengo ga msimu weswela wa Mlungu, kapena kuti macili gakamula masengo.—Agalatia 5:22, 23; 2 Petulo 1:21.

24, 25. (a) Ana kubatiswa kukusagopolela cici? (b) Ana mtwe wakumalisya ucijanga ciwusyo capi?

²⁴ Nambo kubatiswa nganikuŵa kwamba kuliloŵeka  m’mesi. Cili cimanyilo ca cindu cakusosekwa mnope. Kumtiŵisya mundu m’mesi kukusagopolela kuwa ku yitendo yakala. Kumcuwula m’mesi kukusagopolela kuti sambano ajimwice ku umi wakutenda lisosa lya Mlungu. Akaliŵalilasoni kuti alipelece kwa Yehofa Mlungu jikape, ngaŵaga kuti alipelece ku masengo, kwa ŵandu, kapena ku ciwanja. Kulipeleka, soni kubatiswa kwawo kuli ndandilo ja unasi wakulimba ni Mlungu.—Salimo 25:14.

²⁵ Kubatiswa ngakukusalosya kuti akulupwice. Ndumetume Paulo ŵalembile kuti: “Mpitilisye ni kwikasya cikulupi cenu pasyesyene mwa woga ni mwakutetemela.” (Afilipi 2:12) Kubatiswa kugambile kuŵa ndandilo. Nambo ciwusyo cili cakuti, Ana mpaka ajendelecele catuli kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu? Mtwe wakumalisya ucijanga ciwusyoci.