MULI Baibolo wenu, bushe Amalumbo 83:18 yapilibulwa shani? Baibolo ya Cibemba iya mu 1956 yapilibula ici cikomo ukuti: “Ku kuleka beshibe ukuti imwe mweka, ishina lyenu Yehova, mwapulamo pano isonde ponse.” (Amalumbo 83:18) AmaBaibolo yambi na yo e fyo yapilibula ili lembo. Lelo, mu maBaibolo ayengi tamwaba ishina lya kuti Yehova. Apo lifwile ukuba, babikapo amalumbo pamo nga “Shikulu” nelyo “Imfumu.” Cinshi cifwile ukuba pali ici cikomo? Bushe lilumbo nangu lishina lya kuti Yehova?

Ishina lya kwa Lesa mu filembo fya ciHebere

Ici cikomo cilanda pe shina. Mu ciHebere calelandwa pa kubala, umo ifingi mu Baibolo fyalembeelwe, mwaliba ishina ilyaibela. Lilembwa ifi יהוה (YHWH) mu filembo fya ciHebere. Mu Cibemba ili shina lyaishibikwa sana ni “Yehova.” Bushe ilyo ishina lisangwa fye mu cikomo cimo ica mu Baibolo? Iyo. Mu Malembo ya ciHebere mulya mwine Baibolo yalembelwe, lisangwamo imiku mupepi na 7,000!

Bushe ishina lya kwa Lesa lyacindama shani? Moneni ipepo lya cilangililo ilya kwa Yesu Kristu. Litendeka ifi: “Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu lishishiwe.” (Mateo 6:9) Pa numa Yesu apepele kuli Lesa ati: “Tata, cindikeni ishina lyenu.” Na o Lesa ayaswike ukufuma ku muulu ati: “Nindicindika, kabili nkalicindika.” (Yohane 12:28) Camoneka apabuuta tuutu ukuti ishina lya kwa Lesa lyalicindama sana. Nomba, cinshi bamo abalepilibula Baibolo bafumishe ili shina mu maBaibolo yabo no kubikapo amalumbo apo lifwile ukuba?

Kwaba imilandu ibili. Intanshi, abengi batila ishina talilingile kubomfiwa pantu pali lelo tacaishibikwa bwino ifyo lyaleshimbulwa. Mu ciHebere ca ku kale tamwali a e i o u. E ico, tapali nangu umo pali lelo uwaishiba bwino bwino ifyo abantu balembwa mu Baibolo baleshimbula YHWH. Lelo, bushe ici cilingile ukulenga twilabomfya ishina lya kwa Lesa? Mu nshita sha Baibolo, ishina Yesu napamo lyaleshimbulwa ati Yeshua nelyo Yehoshua, kwena tapali uwaishiba bwino bwino. Na lyo line muno nshiku abantu isonde lyonse bashimbula Yesu ifyapusanapusana ukulingana ne mishimbwile yaseeka mu lulimi lwabo. Tabakaana ukubomfya ishina pantu fye tabaishiba ifyo lyaleshimbulwa mu nshita ya batumwa. Na imwe bene nga mwaile ku calo cimbi, kuti mwasanga ukuti ishina lyenu lileshimbulwa fimbi mu lulimi lumbi. Kanshi ukukanaishiba bwino ifyo ishina lya kwa Lesa lyaleshimbulwa ku kale, te co mwingakanina ukulibomfya.

Umulandu wa cibili uo bafumishamo ishina lya kwa Lesa mu Baibolo wakuma intambi sha kale isha baYuda. Abengi basumine ukuti ishina lya kwa Lesa talifwile ukushimbulwa. Icalenga bena ukusumina ico, ni co tabaishiba bwino bwino umwalola ifunde lya mu Baibolo ilitila: “Wilalumbula apa fye Ishina lya kwa Yehova Lesa obe; pantu Yehova takamulinge uwa kaele untu alumbula apa fye ishina lyakwe.”—Ukufuma 20:7.

Ili funde lyalilesha ukubomfya ishina lya kwa Lesa na pashilingile. Lelo bushe lyalesha ukubomfya lyene mucinshi mucinshi? Awe. Abalelemba Baibolo mu ciHebere (“Icipingo ca Kale”) bonse bali bantu ba cishinka abalekonka Ifunde Lesa apeele abena Israele ba ku kale. Lelo, balebomfya sana ishina lya kwa Lesa. Ku ca kumwenako, balelilumbula mu nyimbo ishingi isho bakapepa abengi baleimbila capamo. Yehova Lesa aebele na bakapepa bakwe ukulilila kwi shina lyakwe kabili aba cishinka balyumfwilile. (Yoele 2:32; Imilimo 2:21) E ico, Abena Kristu pali lelo tabatiina kubomfya ishina lya kwa Lesa mucinshi mucinshi nga filya Yesu alecita.—Yohane 17:26.

Filya abapilibula Baibolo bafumyapo ishina lya kwa Lesa no kubikapo amalumbo, balalufyanya sana. Balenga Lesa alamoneka kwati aba ukutali kabili tasakamana abantu. Lelo Baibolo ikoselesha abantunse ukuba ne “senge na Yehova.” (Amalumbo 25:14) Tontonkanyeni pa munenu uo mwatemwa sana. Bushe kuti mwaba shani ifibusa fyatemwana nga tamwaishiba ishina lya kwa cibusa wenu? E cimo na bantu, nga tabalishibe ishina lya kwa Lesa, Yehova, kuti baba shani ifibusa fya kwa Lesa ifya pa mutima? Na kabili, nga ca kutila abantu tabalebomfya ishina lya kwa Lesa, te kuti beshibe umo lyalola no busuma bwa liko. Bushe ishina lya kwa Lesa lyalola mwi?

Lesa umwine alilondolwele kuli Mose umwalola ishina lyakwe. Ilyo Mose aipwishe pe shina lya kwa Lesa, Yehova atile: “Naba uuntu Naba.” (Ukufuma 3:14) Mu malembo ya kwa Rotherham, ici cikomo capilibulwa ati: “Nkaba ico nkatemwa ukuba.” E ico, Yehova kuti aba conse icakabilwa pa kuti afishepo ukufwaya kwakwe.

Tutile mwali na maka ya kuba ifyo mwingatemwa ukuba? Finshi mwingacitila ifibusa fyenu? Nga ca kutila umo alwala sana, kuti mwaba dokota wacenjela no kumundapa. Nga ca kutila umo akabila sana indalama kuti mwaba umukankala no kumupa indalama. Lelo, ico tacicitika pantu tamwakwata amaka ya kuba ifyo mwingatemwa ukuba. Bonse fye tatwakwata ayo maka. Ilyo mulesambilila Baibolo, mukapapa ukwishiba ifyo Yehova aba conse icakabilwa pa kuti afikilishe ubulayo bwakwe. Kabili alomfwa bwino ukubomfya amaka yakwe pa kuti afwe abamutemwa. (2 Imilandu 16:9) Iyi mibele isuma iya kwa Yehova te kuti ishibikwe ku bashaishiba ishina lyakwe.

E ico kanshi, ishina lya kwa Yehova lifwile ukubamo mu Baibolo. Ukwishiba umo lyalola no kulalishimbula mu kupepa kwesu e fyacindama ifingatwafwa ukupalama kuli Shifwe wa mu muulu, Yehova.*

*  Nga mulefwaya ifyebo na fimbi pe shina lya kwa Lesa, ne mo lyalola, e lyo ne fyo tulingile ukulibomfesha mu kupepa kwesu, moneni broshuwa wa Ishina lya Bulesa Ilikatwalilila Kuli Pe na Pe, iyasabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova.

← Moneni icipandwa