Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

APÉNDICE

¿Chuqui isujm i cʼabaʼ Dios yicʼot bajcheʼ yom miʼ cʼʌjñel?

¿Chuqui isujm i cʼabaʼ Dios yicʼot bajcheʼ yom miʼ cʼʌjñel?

A WOCOLIC poj jamʌ a Biblia yaʼ ti Salmo 83:18 (82:19 ti yan tac bʌ Biblia). ¿Chuqui mi yʌl? Yaʼ ti Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras mi yʌl: «Laʼ i cʌñob chaʼan a cʼabaʼ jiñʌch Jehová come jatet jach jiñi Cʼax ñuquet bʌ tiʼ pejtelel Pañimil». Ti yan tac bʌ Biblia lʌcʼʌ lajal miʼ tsʼijbuñob cheʼ miʼ ñusañob ti yan tac bʌ tʼan. Yonlel tsaʼ bʌ i chaʼleyob ti traducir ti yan tac bʌ tʼan jiñi Biblia tsiʼ locʼsayob jiñi cʼabaʼʌl Jehová i tsaʼ jachix i cʌyʌyob ti jumpʼejl título bajcheʼ «lac Yum» o «Am bʌ tiʼ pejtelel ora». Cheʼ jiñi, ¿chuqui yom miʼ tsʼijbuntel ti jiñi texto? ¿Jumpʼejl ba título o jiñi cʼabaʼʌl Jehová?

I cʼabaʼ Dios ti hebreo

Ti jiñi versículo mi yʌl jumpʼejl cʼabaʼʌl. Yaʼ ti ñaxam bʌ tsʼijbujel tsaʼ bʌ mejli ti wajali ti tʼan hebreo, jimbʌ tʼan tsaʼ cʼʌjñi ti tsʼijbuntel jiñi Biblia ñumen ti lamital, miʼ chʼʌm tilel jumpʼejl cʼabaʼʌl cojach bʌ. Ili cʼabaʼʌl tsʼijbubil ti hebreo yicʼot ili letra tac יהוה (YHWH). Ti lac tʼan miʼ yʌjlel Jehová anquese yambʌ miʼ yʌlob Yavé. ¿Junsujtel jach ba miʼ cʼʌjñel jiñi cʼabaʼʌl yaʼ ti Biblia? Maʼañic come jiñi cʼabaʼʌl mi lac taj lʌcʼʌl ti 7 mil yaʼ ti ñaxam bʌ Tsʼijbujel Hebreo.

¿Am ba i cʼʌjñibal jiñi cʼabaʼʌl? Laʼ laj qʼuel jiñi tʼan tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús yaʼ ti Mateo 6:9. Mi yʌl cheʼi: «C Tat lojon añet bʌ ti panchan, laʼ chʼujutesʌntic a cʼabaʼ». Cheʼ bʌ tsaʼix ñumi ora i chaʼle cʌntesa Jesús chaʼan bajcheʼ yom miʼ mejlel jiñi oración, tsiʼ cʼajtibe Dios ti wocol tʼan: «C Tat, pʌsʌ i ñuclel a cʼabaʼ». Jiñi tsaʼ bʌ i Mele tiʼ pejtelel chuqui tac an, tsiʼ jacʼʌ: «Tsaʼix c pʌsʌ i ñuclel j cʼabaʼ. Mi caj c chaʼ pʌs» (Juan 12:28). Jin chaʼan, tsaʼix laj cʌñʌ chaʼan wen ñucʌch i cʼʌjñibal i cʼabaʼ Dios. Cheʼ jiñi, ¿chucoch an chaʼtiquil uxtiquil muʼ bʌ i chaʼleñob ti traducir jiñi Biblia tsiʼ locʼsʌbeyob i cʼabaʼ Dios?

An chaʼchajp chucoch cheʼ tsiʼ meleyob bajcheʼ jiñi. Ñaxam bʌ, an cabʌl muʼ bʌ i yʌlob chaʼan mach yomic mi laj cʼʌn jiñi cʼabaʼʌl come mach la cujilic tiʼ sujm bajcheʼ miʼ yʌjlel. Cheʼ jaʼel, maʼañic tsaʼ cʼʌjñi vocal cheʼ bʌ tsaʼ ñaxan tsʼijbunti jiñi cʼabaʼʌl ti hebreo. Ti ili ora maʼañic majqui miʼ mejlel i tsictesan baqui tac bʌ vocal tsaʼ cʼʌjñi cheʼ bʌ miʼ yʌjlel jiñi letra tac YHWH ti wajali. ¿Jin jach ba tiʼ caj maʼañix mi caj laj cʼʌn jiñi cʼabaʼʌl? Ti wajali, jiñi cʼabaʼʌl Jesús tajol miʼ yʌjlel ti Yeshúa o Yehoshúa, maʼañic majqui yujil tiʼ sujm bajcheʼ miʼ yʌjlel jiñi cʼabaʼʌl. Pero tiʼ pejtelel mulawil an cabʌl bajcheʼ miʼ yʌjlel jiñi cʼabaʼʌl Jesús, miʼ yʌlob cheʼʌch bajcheʼ yujilob tʼan ti chajp ti chajp. Anquese wʌle cabʌl wiñicob xʼixicob mach yujilobic bajcheʼ miʼ yʌjlel tiʼ sujm i cʼabaʼ Jesús cheʼ ti ñaxam bʌ siglo, pero mach jiñic chaʼan maʼañic tsiʼ cʼʌñʌyob. Lajal bajcheʼ muqʼuic a majlel ti xʌmbal ti yambʌ país, mi caj a ñʌchʼtan chaʼan mach lajalic mi caj i yʌjlel jiñi a cʼabaʼ yaʼ baqui chʼoyolet. Jin chaʼan, anquese mach la cujilic bajcheʼ miʼ yʌjlel i cʼabaʼ Dios ti wajali, mach yomic i yʌl chaʼan maʼañic mi caj laj cʼʌn.

Yambʌ i sujmlel cheʼ maʼañic miʼ yotsʌbeñob i cʼabaʼ Dios yaʼ ti Biblia tac jiñʌch tiʼ caj jumpʼejl costumbre muʼ bʌ i melob jiñi judíojob ti wajali. Cabʌl miʼ yʌlob chaʼan mach yomic cheʼ mi la cʌl jiñi cʼabaʼʌl. Cheʼ jaʼel, tsiʼ ñaʼtayob bajcheʼ jiñi come mach weñic bajcheʼ tsiʼ chʼʌmbeyob isujm ili mandar: «Mach a lon tajben i cʼabaʼ a Yum a Dios come a Yum maʼañic mi caj i ñusʌben i mul jiñi muʼ bʌ i lon tajben i cʼabaʼ» (Éxodo 20:7).

Ti isujm, ili mandar mi yʌl chaʼan mach yomic mi lac toʼol tajben ti tʼan i cʼabaʼ Dios. Pero ¿yom ba i yʌl chaʼan maʼañic miʼ mejlel laj cʼʌn ti wen? Maʼañic. Tiʼ pejtelel jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbuyob jiñi Biblia ti hebreo (jiñi «Antiguo Testamento») jiñobʌch xucʼuloʼ bʌ wiñicob, tsaʼ bʌ i jacʼʌyob jiñi Mandar tsaʼ bʌ i yʌqʼue Dios jiñi israelob. ¿Bajcheʼ tsaʼ caji i cʼʌñob jiñi xucʼul bʌ xtsʼijbayajob jiñi cʼabaʼʌl? Tsaʼ caji i cʼʌñob tiʼ pejtelel ora. Jiñi wiñicob xʼixicob tsaʼ caji i wen cʼʌñob yaʼ ti salmos chaʼan miʼ cʼʌyibeñob Dios tiʼ chʼujutesaya. Cheʼ jaʼel, Jehová tsiʼ sube jiñi i wiñicob chaʼan miʼ pejcañob tiʼ cʼabaʼ, i jiñi xucʼuloʼ bʌ tsiʼ jacʼʌyob (Joel 2:32; Hechos 2:21). Jin chaʼan, jiñi xñoptʼañonbʌla ili ora maʼañic mi la cʌl chaʼan mach yomic mi laj cʼʌmben i cʼabaʼ Dios, cheʼʌch mi lac mel bajcheʼ tsiʼ mele Jesús (Juan 17:26).

Jiñi muʼ bʌ i chaʼleñob ti traducir jiñi Biblia miʼ yotsañob tsʌts bʌ i mul cheʼ miʼ locʼsʌbeñob i cʼabaʼ Dios. Miʼ yʌcʼob ti ñaʼtʌntel chaʼan maʼañic Dios i chaʼan maʼañic miʼ mejlel lac lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel. Pero jiñi Biblia miʼ cʌntesañonla chaʼan mucʼʌch lac ‹mejlel ti ajñel laj quicʼot› Jehová (Salmo 25:14). Ñaʼtan juntiquil a wamigo wen ñʌmʌl bʌ a wicʼot. Mi mach a cʌmbeyic i cʼabaʼ, ¿muʼ ba mejlel a wʌl chaʼan a wamigo? Cheʼ lajal jaʼel yicʼot Dios. ¿Bajcheʼ mi caj i mejlel lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel mi mach la cujilic chaʼan i cʼabaʼ jiñʌch Jehová? Cheʼ jaʼel, jiñi wiñicob xʼixicob mach bʌ añic miʼ cʼʌñob jiñi cʼabaʼʌl, maʼañic miʼ cʼotel i cʌmbeñob i sujmlel jaʼel. ¿Chuqui yom i yʌl jiñi cʼabaʼʌl?

Dios tiʼ tsictesʌbe Moisés. Cheʼ bʌ Moisés tsiʼ cʼajtibe Jehová chuqui i cʼabaʼ, tsiʼ jacʼʌ: «Joñon mic sujtesan c bʌ ti chuqui jach com c sujtesan c bʌ» (Éxodo 3:14, TNM). Jin chaʼan, Jehová miʼ mejlel i mel tiʼ pejtelel chuqui anto bʌ yom chaʼan miʼ tsʼʌctesan jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan.

Laʼ cu lac ñaʼtan cheʼ muqʼuicax mejlel a sujtesan a bʌ ti chuqui jach a wom. ¿Chuqui miʼ mejlel a mel tiʼ tojlel a wamigojob chaʼan maʼ coltañob? Mi an juntiquil tsaʼ bʌ tajle ti tsʌts bʌ cʼamʌjel, maʼ mejlel a sujtesan a bʌ ti juntiquil doctor wen yujil bʌ chaʼan maʼ tsʼʌcan. Mi an yambʌ tsaʼ bʌ i sʌtʌ cabʌl i taqʼuin, miʼ mejlel a sujtesan a bʌ ti rico chaʼan maʼ coltan. Pero tiʼ sujm, ti lac pejtelel i pʼisol jach miʼ mejlel lac mel chuqui la com. Pero cheʼ bʌ woli a pejcan majlel jiñi Biblia, mi caj a cʌn chaʼan Jehová mucʼʌch i mejlel i sujtesan i bʌ tiʼ pejtelel chuqui jach yom chaʼan miʼ mel chuqui yom. Miʼ mulan i cʼʌn i pʼʌtʌlel tiʼ tojlel wiñicob xʼixicob muʼ bʌ i cʼuxbiñob (2 Crónicas 16:9). Jiñi maʼañic bʌ miʼ cʌñob jiñi cʼabaʼʌl, maʼañic mi caj i cʌñob bajcheʼ yilal Jehová.

Tsaʼix laj cʌñʌ chaʼan jiñi i cʼabaʼ Dios yaʼʌch mi lac taj ti Biblia. Cheʼ la cujilix chuqui yom i yʌl jiñi cʼabaʼʌl Jehová yicʼot mi laj cʼʌn bajcheʼ la com chaʼan mi lac chʼujutesan jiñi lac Tat am bʌ ti panchan, maʼañic wocol mi caj laj cubin chaʼan mi lac lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel. *

^ parr. 3 Mi a wom to a bej cʌn majlel chaʼan jiñi i cʼabaʼ Dios, chuqui i sujmlel i cʼabaʼ Dios yicʼot bajcheʼ yom miʼ cʼʌjñel, qʼuele jiñi folleto El nombre divino que durará para siempre. Qʼuele jaʼel jiñi folleto Guía para el estudio de la Palabra de Dios yaʼ ti i yopol 1-5. Tiʼ chaʼpʼejlel melbil i chaʼan i testigojob Jehová.