Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

SAJI KROKOMƐI NI FATA HE

Nyɔŋmɔ Gbɛ́i Lɛ—Ekɛ Nitsumɔ kɛ Eshishinumɔ

Nyɔŋmɔ Gbɛ́i Lɛ—Ekɛ Nitsumɔ kɛ Eshishinumɔ

TE ATSƆƆ Lala 83:19 lɛ shishi yɛ o-Biblia lɛ mli aha tɛŋŋ? New World Translation of the Holy Scriptures lɛ tsɔɔ ŋmalɛ nɛɛ shishi akɛ: “Koni mɛi aná amɛle akɛ bo, ni okome too ogbɛi ji Yehowa lɛ, bo pɛ ji Mɔ ni Nɔ Kwɔ Fe Fɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ.” Bibliai krokomɛi tsɔɔ shishi yɛ gbɛ ni tamɔ nakai nɔŋŋ nɔ. Shi kɛlɛ, Bibliai babaoo hu kɛ gbɛi Yehowa lɛ tsuuu nii, ni amɛkɛ sablai tamɔ “Nuŋtsɔ” loo “Naanɔ” moŋ tsu nii yɛ no najiaŋ. Mɛni esa akɛ akɛtsu nii yɛ ŋmalɛ nɛɛ mli? Ani esa ákɛ akɛ sabla ko atsu nii yɛ jɛmɛ aloo Yehowa gbɛi lɛ moŋ esa akɛ akɛtsu nii?

Nyɔŋmɔ gbɛ́i lɛ ni akɛ Hebri niŋmaa okadii eŋmala

Ŋmalɛ nɛɛ wieɔ gbɛi ko he. Yɛ shishijee Hebri wiemɔ ni aŋmala Biblia lɛ babaoo yɛ mli lɛ mli lɛ, gbɛi ko ni yɔɔ srɔto kwraa jeɔ kpo yɛ nakai ŋmalɛ lɛ mli. Aŋma lɛ יהוה (YHWH) yɛ Hebri niŋmaa okadii amli. Ale nakai gbɛi lɛ jogbaŋŋ yɛ Ga wiemɔ mli akɛ “Yehowa.” Ani gbɛi lɛ jeɔ kpo yɛ Biblia lɛ kuku kome pɛ mli? Dabi. Ejeɔ kpo aaafee shii 7,000 sɔŋŋ yɛ shishijee Hebri Ŋmalɛi lɛ amli!

Te Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ he hiaa ha tɛŋŋ? Susumɔ Yesu Kristo sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ lɛ he okwɛ. Ejeɔ shishi akɛ: “Wɔtsɛ ni yɔɔ ŋwɛi, ogbɛi lɛ he atse.” (Mateo 6:9) Yesu sɔle eha Nyɔŋmɔ yɛ sɛɛ mli akɛ: “Ataa, wó ogbɛi lɛ hiɛ nyam!” Nyɔŋmɔ jɛ ŋwɛi eha hetoo akɛ: “Miná miwo ehiɛ nyam, ni masaa mawo ehiɛ nyam ekoŋŋ.” (Yohane 12:28) Eyɛ faŋŋ akɛ, Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ he miihia babaoo. Belɛ, mɛni hewɔ mɔ, ni shishitsɔɔlɔi komɛi kɛ gbɛi nɛɛ tsuuu nii yɛ amɛ-Bibliai lɛ amli ni amɛkɛ sablai eye no najiaŋ lɛ?

Etamɔ nɔ ni ejɛ yiŋtoi titrii enyɔ komɛi ahewɔ. Klɛŋklɛŋ lɛ, mɛi komɛi kɛɔ akɛ esaaa ákɛ akɛ gbɛi lɛ tsuɔ nii ejaakɛ ŋmɛnɛ lɛ aleee bɔ ni atsɛɔ gbɛi lɛ ahaa yɛ blema beaŋ. Aŋmala blema Hebri wiemɔ lɛ ni gbɛɛmɔ wiemɔi bɛ mli. No hewɔ lɛ, ŋmɛnɛ lɛ, mɔ ko mɔ ko nyɛŋ ekɛ nɔmimaa atsɔɔ bɔ ni mɛi ni hi shi yɛ Biblia beaŋ lɛ tsɛ́ niŋmaa okadii ni ji YHWH lɛ amɛha. Shi kɛlɛ, ani esa akɛ enɛ atsĩ wɔnaa koni wɔkɛ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ akatsu nii? Ekolɛ yɛ Biblia beaŋ lɛ atsɛɔ gbɛi Yesu lɛ akɛ Yeshua loo Yehoshua—mɔ ko mɔ ko bɛ ni baanyɛ ekɛ nɔmimaa atsɔɔ bɔ ni atsɛɔ gbɛi nɛɛ ahaa. Ni kɛlɛ, gbɔmɛi ni yɔɔ je lɛŋ fɛɛ lɛ tsɛɔ Yesu gbɛi lɛ yɛ gbɛ̀i srɔtoi anɔ ŋmɛnɛ, ni amɛtsɛɔ gbɛi lɛ bɔ ni mɛi le ni atsɛɔ lɛ yɛ amɛwiemɔ lɛ mli lɛ. Amɛkɛ gbɛi lɛ tsuɔ nii yɛ lé ni amɛleee bɔ ni atsɛ gbɛi lɛ aha yɛ klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli lɛ fɛɛ sɛɛ. Nɔ ni tamɔ nakai lɛ, ekolɛ kɛ́ otee maŋsɛɛ lɛ, obaana akɛ esoro bɔ ni abaatsɛ bo diɛŋtsɛ ogbɛi lɛ aha kwraa yɛ wiemɔ kroko mli. No hewɔ lɛ, lé ni aleee bɔ ni atsɛ́ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ aha yɛ blema beaŋ lɛ jeee yiŋtoo ni aaadamɔ nɔ akɛ gbɛi lɛ akatsu nii.

Yiŋtoo ni ji enyɔ ni akɛhaa yɛ bei babaoo mli akɛ no hewɔ ni ajieɔ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ kɛjɛɔ Biblia lɛ mli lɛ jɛ Yudafoi ablema kusumii lɛ hewɔ. Amɛteŋ mɛi babaoo kɛɔ akɛ esaaa akɛ atsɛɔ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ kɔkɔɔkɔ. Eka shi faŋŋ akɛ hemɔkɛyeli ni tamɔ nɛkɛ lɛ damɔ Biblia mli mla ko ni akɛtsuɔ nii yɛ gbɛ ni ejaaa nɔ lɛ hewɔ, nɔ ni kɛɔ akɛ: “Kaahiɛ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ gbɛi amli yakatswaa, ejaakɛ Yehowa ebuŋ mɔ ni hiɛɔ egbɛi amli yakatswaa lɛ bem.”2 Mose 20:7.

Nɛkɛ mla nɛɛ guɔ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ ni akɛtsuɔ nii yɛ gbɛ fɔŋ nɔ lɛ. Shi ani eguɔ egbɛi lɛ kɛ nitsumɔ yɛ gbɛ ni bulɛ yɔɔ mli lɛ nɔ? Dabi kwraa. Mɛi ni ŋmala Hebri Biblia lɛ (“Kpaŋmɔ Momo” lɛ) fɛɛ ji hii anɔkwafoi ni hi shi yɛ Mla ni Nyɔŋmɔ kɛha blema Israelbii lɛ naa. Ni kɛlɛ, amɛkɛ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ tsu nii yɛ bei babaoo mli. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, amɛkɛfata lalai babaoo ni jálɔi akuu kɛ gbeewalɛ lá lɛ he. Yehowa Nyɔŋmɔ po kɛ famɔ ha ejálɔi lɛ koni amɛtsɛ́ egbɛi lɛ, ni anɔkwafoi lɛ fee toiboo. (Yoel 3:5; Bɔfoi lɛ Asaji 2:21) No hewɔ lɛ, ŋmɛnɛŋmɛnɛ Kristofoi lɛ shashaooo shi akɛ amɛkɛ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ baatsu nii yɛ gbɛ ni bulɛ yɔɔ mli lɛ nɔ, taakɛ eka shi faŋŋ akɛ Yesu fee lɛ.Yohane 17:26.

Akɛni Biblia shishitsɔɔlɔi lɛ kɛ sablai yeɔ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ najiaŋ hewɔ lɛ, amɛtɔ̃ tɔmɔ ko ni mli wa. Amɛhaa Nyɔŋmɔ feɔ tamɔ mɔ ko ni yɔɔ shɔŋŋ ni bɛ henumɔ kɛha gbɔmɔ, yɛ be mli ni Biblia lɛ woɔ adesai ahewalɛ koni amɛná ‘amɛkɛ Yehowa teŋ wekukpaa ni mli wa.’ (Lala 25:14) Susumɔ onaanyo ko ni bɛŋkɛ bo kpaakpa lɛ he okwɛ. Te ooofee tɛŋŋ obɛŋkɛ onaanyo lɛ kpaakpa kɛ́ oleee egbɛi? Nakai nɔŋŋ kɛ́ ahaaa mɛi ale Nyɔŋmɔ gbɛi ni ji Yehowa lɛ, te amɛaafee tɛŋŋ amɛtsi amɛbɛŋkɛ lɛ kpaakpa lɛ? Kɛfata he lɛ, kɛ́ mɛi kɛ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ tsuuu nii lɛ, amɛnaŋ egbɛi lɛ shishinumɔ ni yɔɔ naakpɛɛ lɛ he nilee hu. Mɛni ji Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ shishi?

Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ ha etsulɔ anɔkwafo Mose nu egbɛi lɛ shishi. Beni Mose bi Nyɔŋmɔ egbɛi lɛ he sane lɛ, Yehowa ha hetoo akɛ: “Miji mɔ ni miji.” (2 Mose 3:14) Rotherham shishitsɔɔmɔ lɛ tsɔɔ nakai wiemɔi lɛ ashishi akɛ: “Mibatsɔ nɔ fɛɛ nɔ ni misumɔɔ.” No hewɔ lɛ Yehowa baanyɛ atsɔ nɔ fɛɛ nɔ ni he hiaa bɔni afee ni ekɛtsu eyiŋtoi ahe nii.

Ŋɔɔ lɛ akɛ obaanyɛ otsɔ nɔ fɛɛ nɔ ni he hiaa ni osumɔɔ akɛ otsɔ. Mɛni obaafee oha onanemɛi? Kɛ́ amɛteŋ mɔ ko he miiye waa lɛ, obaanyɛ otsɔ datrɛfonyo ni he esa koni otsa lɛ. Kɛji mɔ kroko kɛ shika he naagba kpe trukaa lɛ, obaanyɛ obatsɔ ejurɔfeelɔ ni yɔɔ nii babaoo koni oye obua lɛ. Shi kɛlɛ, anɔkwa sane ji akɛ, onyɛŋ otsɔ ohe nɔ fɛɛ nɔ. Nakai eji yɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ gbɛfaŋ. Beni okaseɔ Biblia lɛ, onaa baakpɛ ohe akɛ ooona bɔ ni Yehowa tsɔɔ ehe nɔ fɛɛ nɔ ni he hiaa bɔni afee ni ekɛtsu eyiŋtoi ahe nii lɛ. Ni eyɛ he miishɛɛ akɛ ekɛ ehewalɛ lɛ aaatsu nii yɛ mɛi ni sumɔɔ lɛ lɛ agbɛfaŋ. (2 Kronika 16:9) Mɛi ni leee Yehowa gbɛi lɛ nyɛɛɛ ayɔse esubaŋ lɛ fãi srɔtoi ni hi jogbaŋŋ nɛɛ.

Eyɛ faŋŋ akɛ, esa ákɛ akɛ Yehowa gbɛi lɛ atsu nii yɛ Biblia lɛ mli. Gbɛi lɛ shishi ni wɔɔnu ni wɔkɛaafɔ nitsumɔ yɛ wɔjamɔ lɛ mli lɛ ji yelikɛbuamɔ nibii ni yɔɔ hewalɛ ni baaha wɔtsi kɛbɛŋkɛ wɔŋwɛi Tsɛ ni ji Yehowa lɛ kpaakpa. *

^ kk. 3 Kɛha saji babaoo ni kɔɔ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ, eshishinumɔ, kɛ yiŋtoi ahewɔ ni esa akɛ akɛtsu nii yɛ jamɔ mli lɛ he lɛ, kwɛmɔ wolo bibioo ni ji The Divine Name That Will Endure Forever, ni Yehowa Odasefoi fee lɛ mli.