IKATU rehekami nde Bíbliape Salmo 83:18 (ikatu oĩ 82:19-pe). Mbaʼépa heʼi upépe? Pe Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras heʼi: “Yvyporakuéra oikuaa hag̃ua nde, nde rérava Jehová, nde añoite haʼeha pe Ijyvatevéva ko yvy ape ári”. Oĩ umi Biblia heʼíva avei péicha. Péro heta oĩ ndoipurúiva pe téra Jehová, ha oiporu hekovia umi título “Señór” térã “Eterno”. Upéicharõ, mbaʼépa ojeporuvaʼerã ko versíkulope? Peteĩ título térã pe téra Jehová?

Ko versíkulo oñeʼẽ peteĩ téragui. Heta hendápe la Biblia ojehai ypy vaʼekue evréope, ha koʼápe oñemoĩ peteĩ téra tee ijojahaʼỹva. Evréo ñeʼẽme ojehai kóicha: יהוה (YHWH). Ha guaraníme ojeʼe jepi “Jehová” ha sapyʼánte ojeporu avei “Jáhve”. Oĩpa ko téra peteĩ hendápe añónte la Bíbliape? Nahániri. Haimete siete mil hendápe ojehaivaʼekue evréo ñeʼẽme.

Iñimportántepa Ñandejára réra? Jahechami pe Padrenuestro, pe ñemboʼe Jesucristo ohejavaʼekue ñandéve. Oñepyrũ kóicha: ‘Ore Ru yvágape reiméva, toñemomarangatu nde réra’ (Mateo 6:9). Upe rire, Jesús oñemboʼevaʼekue Ñandejárape: ‘Che Ru, emombaʼeguasu nde réra’. Ha Ñandejára ombohovái yvága guive: ‘Amombaʼeguasúma ha amombaʼeguasu jeýta’ (Juan 12:28). Upéicha jahecha porã Ñandejára réra haʼeha pe iñimportantevéva. Upéicharõ, mbaʼérepa oĩ oipeʼáva ko téra umi Biblia otradusívagui ha omoĩ hekovia umi título?

Ikatu ojapo upéva mokõi mbaʼére. Primero: heta oĩ heʼíva ndojeporuivaʼerãha Ñandejára réra ndojekuaáigui mbaʼéichapa ojeʼevaʼekue yma. Pe evréo ymaguare ojehaivaʼekue umi vokalʼỹre. Upévare, ndaipóri oikuaa porãva mbaʼéichapa la Biblia ojehaírõ guare oñemoñeʼẽvaʼekue koʼã létra YHWH. Péro, heʼisépa upéva ndajaiporuivaʼerãha Ñandejára réra? La Biblia ojehaírõ guare, pe téra Jesús oiméne ojeʼéraʼe Yeshúa térã  Yehoshúa, ndaipóri oikuaa porãva. Upéicharõ jepe, opárupi ko múndope pe téra Jesús oñemoñeʼẽ heta hendáicha, ojepokuaaháicha káda ñeʼẽme. Ndojekuaáiramo jepe mbaʼéichapa ojeʼevaʼekue pe téra pe síglo primérope, enterove oiporu. Upéicha avei, rehóramo ambue tetãme, retopáta nde réra ndojeʼeiha nde rejepokuaaháicha. Upévare, ndajaikuaáiramo jepe mbaʼéichapa ojeʼevaʼekue yma Ñandejára réra, ndajahejaivaʼerã upéva ñandejoko jaiporu hag̃ua.

Segundo: ojepeʼa jepi la Bíbliagui Ñandejára réra ojesegi rupi peteĩ tradisión umi hudío oguerekovaʼekue yma. Heta oimoʼã Ñandejára réra ndojeʼeivaʼerãha arakaʼeve. Ko mbaʼe ojeguerovia oñentende vaígui pe mandamiénto heʼíva: ‘Ani reiporu Jehová nde Jára réra mbaʼeveramoguáicha, pórke Jehová ndohejareimoʼãi pe héra nomombaʼéivape’ (Éxodo 20:7).

Ko léi ndohejái ojeporu vai Ñandejára réra. Péro, heʼisépa upéva ndaikatuiha ojeporu pe téra rrespéto reheve? Nahániri. Entéro umi ohaʼivaʼekue la Biblia evréo ñeʼẽme (oñehenóiva “Antiguo Testamento”) ifielvaʼekue ha oiko Ñandejára Léi heʼiháicha, pe oñemeʼẽvaʼekue umi isrraelítape. Ha mbaʼépa ojaporakaʼe hikuái Ñandejára rérare? Oiporu meme vaʼekue. Upéva jahecha omoĩgui hikuái heta vése pe téra umi sálmope opuraheivaʼekue umi aty ohóva oadora hag̃ua Ñandejárape. Ha Jehová voi heʼivaʼekue isiervokuérape ohenói hag̃ua chupe héra rupi, ha umi ifiélva iñeʼẽrendu chupe (Joel 2:32; Hechos 2:21). Upévare, kristianokuéra koʼag̃agua ñamombaʼe Ñandejára réra ha jaiporu meme, Jesús ojapohaguéicha (Juan 17:26).

Omoĩvo Ñandejára réra rekovia umi título, umi otradusíva la Biblia tuicha ojavy. Ojapóvo upéicha, haʼete Ñandejára mombyryvéva ñandehegui. La Biblia katu heʼi ñandéve ñañehaʼãvaʼerãha ñañemoag̃ui Jehováre (Salmo 25:14). Epensami peteĩ ne amigoitére. Mbaʼéichapa ne amigoitéta ndereikuaáiramo héra jepe? Upéicha avei, ndajaikuaáiramo Ñandejára réra, Jehová, mbaʼéichapa ikatúta ñañemoag̃ui hese? Avei, umi ndoiporúiva ko téra, ndoikuaái umi mbaʼe porã ko téra heʼiséva. Ha mbaʼépa heʼise Ñandejára réra?

Ñandejára voi omombeʼuvaʼekue hembiguái Moiséspe mbaʼépa heʼise. Oporandúrõ guare chupe hérare, Jehová heʼi  Moiséspe: ‘Chehegui oikóta pe oikótava’ (Éxodo 3:14). Térã pe traduksión oĩva ingléspe ojapovaʼekue Rotherham heʼiháicha: ‘Chehegui oikóta pe che aipotáva’. Upéicharõ, Jehovágui ikatu oiko oimeraẽ mbaʼe oñekotevẽva okumpli hag̃ua ipropósito.

Epensami ndehegui ikatuha oiko oimerãe mbaʼe nde reipotáva. Mbaʼépa rejapóne ne amigokuérare? Oĩramo peteĩ hasyetéva, ikatu oiko ndehegui peteĩ dóktor ivaletereíva ha remonguera chupe. Ha ótro opytáramo mbaʼeveʼỹre, ikatu oiko ndehegui peteĩ ipláta hetáva ha reipytyvõ chupe. Añete, nde ndaikatúi rejapo ndehegui opa reipotáva, ha upévape enterove jajojogua. Péro resegívo restudia la Biblia, rehecháta mbaʼéichapa Jehová ikatu ojapo oimeraẽ mbaʼe oñekotevẽva ojapo hag̃ua pe haʼe oipotáva. Ha oiporuseha ipodér umi chupe ohayhúva rehehápe (2 Crónicas 16:9). Umi ndoikuaáiva Ñandejára réra ndaikatúi oikuaa koʼã mbaʼe porã Jehovágui.

Jahecha porã upéicha, pe téra Jehová oĩvaʼerãha la Bíbliape. Jaikuaávo mbaʼépa heʼise ko téra ha jaiporu meme ñane adorasiónpe, ñanepytyvõ ñañemoag̃ui hag̃ua Jehováre, ñande Ru yvagapegua. *