TO VỌKAN Biblu tọn towe mẹ, nawẹ Psalm 83:18 yin lilẹdogbedevomẹ do? Biblu Wiwe Lọ Gun Alada basi lẹdogbedevomẹ wefọ ehe tọn dole: “Na yé nido yọnẹn dọ, hiẹ, oyín mẹhe tọn dopo kẹdẹ nọ yin Jehovah, wẹ Gigogán to wẹkẹ lẹpo ji.” Lẹdogbedevomẹ Biblu tọn devo lẹ yí hogbe dopolọ lẹ zan. Etomọṣo, lẹdogbedevomẹ susu ma yí oyín Jehovah tọn zan gba, yé yí tẹnmẹ-yinkọ lẹ taidi “Oklunọ” kavi “Madopodo” do diọ ẹ. Etẹwẹ dona yin yiyizan to wefọ ehe mẹ? Tẹnmẹ-yinkọ kavi oyín lọ Jehovah?

Wefọ ehe dọho gando oyín de go. To Heblu dowhenu tọn he mẹ suhugan Biblu tọn yin winwlan do, yinkọ vonọtaun de sọawuhia to finẹ. E yin kinkàn dole יהוה (YHWH) to wekun Heblu tọn lẹ mẹ. To Gungbe mẹ, “Jehovah” wẹ yin yizan he gbayipe oyín enẹ tọn. Be wefọ dopo poun mẹ wẹ oyín enẹ sọawuhia te ya? Lala. E sọawuhia nudi whla 7 000 to Owe-wiwe dowhenu Heblu tọn mẹ!

Nawẹ oyín Jiwheyẹwhe tọn yin nujọnu sọ? Lẹnnupọndo odẹ̀ apajlẹ tọn he Jesu Klisti plọnmẹ ji. E bẹjẹeji dole: “Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ, hihiọ wẹ oyín towe.” (Matiu 6:9) Enẹgodo, Jesu hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe dọmọ: “Otọ́, pagigona oyín towe.” Jiwheyẹwhe na gblọndo sọn olọn mẹ dọmọ: “Yẹn ko pagigona ẹn, bo nasọ vọ́ gigopana ẹn.” (Johanu 12:28) E họnwun dọ, oyín Jiwheyẹwhe tọn yin onú titengbe taun. To whelọnu lo, naegbọn lẹdogbedevomẹ-basitọ delẹ do de yinkọ ehe sẹ̀ sọn lẹdogbedevomẹ Biblu tọn yetọn lẹ mẹ bo yí tẹnmẹ-yinkọ lẹ do otẹn etọn mẹ?

E taidi dọ whẹwhinwhẹ́n tangan awe wẹ zọ́n. Tintan, mẹsusu dọ dọ oyín lọ ma dona yin yiyizan na lehe e nọ yin yiylọdọ to dowhenu ma yin yinyọnẹn to egbehe gba. Heblu dowhenu tọn ma nọ yin kinkàn po wekun asi lẹ po gba. Enẹwutu, mẹdepope ma tin to egbehe he sọgan dọ po nujikudo po lehe mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ he mẹ Biblu yin kinkàn te lẹ nọ ylọ wekun YHWH ehelẹ dọ taun gba. Ṣigba, be whẹwhinwhẹ́n ehe dona glọnalina mí ma nado yí yinkọ Jiwheyẹwhe tọn zan wẹ ya? To ojlẹ Biblu tọn lẹ mẹ, yinkọ lọ Jesu sọgan ko  nọ yin yiylọdọ Yeshua kavi vlavo Yehoshua—mẹdepope ma sọgan dọ taun gba. Ṣogan, lẹdo aihọn pé to egbehe gbẹtọ lẹ nọ ylọ yinkọ Jesu tọn to aliho voovo lẹ mẹ, bo nọ ylọ ẹ to aliho he gbayipe to ogbè yetọn mẹ. Yé ma nọ whleawu nado yí yinkọ lọ zan na yé ma yọ́n lehe e nọ yin yiylọdọ to owhe kanweko tintan whenu wutu poun gba. Mọdopolọ, eyin hiẹ tọ́nwhẹ̀n yì otò devo mẹ, hiẹ sọgan mọdọ aliho he mẹ yinkọ towe titi na yin yiylọ te to ogbè devo mẹ na gbọnvo taun. Enẹwutu, na lehe yinkọ Jiwheyẹwhe tọn nọ yin yiylọdọ taun to dowhenu ma yin yinyọnẹn ma dona yin whẹwhinwhẹ́n de nado gbẹkọ e go gba.

Whẹwhinwhẹ́n awetọ he nọ saba yin nina na yinkọ Jiwheyẹwhe tọn didesẹ sọn Biblu mẹ yin dehe gando aṣa hoho Ju lẹ tọn go. Susu to yé mẹ wẹ yise dọ oyín Jiwheyẹwhe tọn ma dona yin yiylọ pọ́n gbede. E họnwun dọ yise ehe sinai do nukunnumọjẹnumẹ agọ̀ tintindo gando osẹ́n Biblu tọn de go ji ehe dọmọ: “Hiẹ ma na yí oyín OKLUNỌ Jiwheyẹwhe towe tọn to ovọ́ mẹ; na OKLUNỌ lọ ma na hẹn ewọ he yí oyín etọn to ovọ́ mẹ matin whẹgbledo.”—Eksọdusi 20:7.

Osẹ́n ehe gbẹ́ oyín Jiwheyẹwhe tọn ṣiṣizan. Ṣigba be e gbẹ́ oyín etọn yiyizan po sisi po wẹ ya? Paali. Mẹhe kàn Biblu Heblu tọn (“Alẹnu Hoho lọ”) lẹpo wẹ yin sunnu nugbonọ lẹ he nọgbẹ̀ sọgbe hẹ Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaelivi hohowhenu tọn lẹ. Etomọṣo, whlasusu wẹ yé yí yinkọ Jiwheyẹwhe tọn zan. Di dohia, yinkọ lọ yin yiyizan to psalm susu he gbẹtọgun sinsẹ̀n-basitọ lẹ nọ ji po ogbè lélé po to whenẹnu lẹ mẹ. Jehovah Jiwheyẹwhe tlẹ sọ biọ to sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ si nado nọ ylọ oyín etọn, podọ omẹ nugbonọ lẹ setonuna gbedide lọ. (Joẹli 2:32; Owalọ lẹ 2:21) Enẹwutu, Klistiani lẹ to egbehe ma nọ whleawu nado yí oyín Jiwheyẹwhe tọn zan po sisi po, dile Jesu wà do.—Johanu 17:26.

Gbọn tẹnmẹ-yinkọ lẹ yiyido diọ oyín Jiwheyẹwhe tọn dali, lẹdogbedevomẹ-basitọ Biblu tọn lẹ basi nuṣiwa sinsinyẹn de. Yé hẹn Jiwheyẹwhe nado taidi mẹhe dẹn do mí bosọ yin kanylantọ, to whenuena e yindọ Biblu dotuhomẹna gbẹtọ lẹ nado wleawuna “haṣinṣan pẹkipẹki hẹ Jehovah.” (Psalm 25:14, NW ) Lẹnnupọndo họntọn vivẹ́ towe de ji. Be haṣinṣan mìtọn na lodo nugbonugbo eyin hiẹ ma yọ́n oyín họntọn towe tọn ya? Mọdopolọ, eyin yinkọ Jiwheyẹwhe tọn, Jehovah, ma yin pinplọn gbẹtọ lẹ, nawẹ yé sọgan dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe nugbonugbo gbọn? Humọ, eyin gbẹtọ lẹ ma yí oyín Jiwheyẹwhe tọn zan, yé sọ nọ gbọagba oyọnẹn zẹẹmẹ jiawu etọn tọn. Etẹwẹ oyín Jiwheyẹwhe tọn zẹẹmẹdo?

 Jiwheyẹwhe lọsu basi zẹẹmẹ nuhe oyín etọn zẹẹmẹdo tọn na devizọnwatọ nugbonọ etọn Mose. To whenuena Mose kàn oyín Jiwheyẹwhe tọn sè, Jehovah gblọn dọmọ: “Yẹn na yin mẹhe yẹn na yin.” (Eksọdusi 3:14, nudọnamẹ odò tọn) Lẹdogbedevomẹ Rotherham tọn yí hogbe enẹlẹ zan dole: “Yẹn na lẹzun nudepope he jlo mi.” Enẹwutu Jehovah sọgan lẹzun nudepope he nuhudo etọn tin nado sọgan hẹn lẹndai etọn lẹ di.

Etẹwẹ a na wà eyin hiẹ penugo nado lẹzun nudepope he jlo we? Etẹwẹ a na wà na họntọn towe lẹ? Eyin dopo to yé mẹ jẹazọ̀n sinsinyẹn, hiẹ sọgan lẹzun doto azọ́nyọnẹntọ de bo na hẹnazọngbọna ẹn. Eyin devo tindo nuhudo akuẹ tọn, hiẹ sọgan lẹzun adọkunnọ alọgọnamẹtọ de nado didẹ nuhahun etọn. Nalete, nugbo lọ wẹ yindọ hiẹ tindo dogbó to nuhe hiẹ sọgan lẹzun mẹ. Mímẹpo wẹ tindo dogbó. Dile hiẹ to Biblu plọn, e na paṣa we nado mọ lehe Jehovah nọ lẹzun nudepope he nuhudo etọn tin nado sọgan hẹn opagbe etọn lẹ di do. Podọ homẹ etọn nọ hùn nado yí huhlọn etọn zan do ota mẹhe yiwanna ẹn lẹ tọn mẹ. (2 Otannugbo lẹ 16:9) Mẹhe ma yọ́n oyín Jehovah tọn lẹ ma yọ́n adà dagbedagbe jẹhẹnu etọn lẹ tọn ehelẹ gba.

E họnwun hezeheze dọ, oyín lọ Jehovah dona yin yiyizan to Biblu mẹ. Zẹẹmẹ etọn yinyọnẹn po yíyí ì zan to sinsẹ̀n-bibasi mítọn mẹ po nọ gọalọ taun nado dọnsẹpọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah, pẹkipẹki. *