UELIS tikontapos moBiblia itech Salmo 83:18 (82:19 itech okseki Biblias). ¿Toni kijtoua? Itech Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras kijtoua: “Maj taltikpakneminij kimatikan, ke tejua, akin motokay Jiova, sayoj tejua okachi tiUeyichiujkej itech nochi taltikpak”. Itech okseki Biblias no ijkon kikepaj. Sayoj ke miakej takepanij kikixtiliaj tokayit Jiova, uan kipataj ika okseki tajtolmej kemej “toTajtsin” oso “Dios”. ¿Toni monekia ixnesis itech nejin texto? ¿Se tajtol tein ika kiixmatij Dios, oso tokayit Jiova?

Ompa ixnesi itokay Dios. Itech nejin texto tein yekinika moijkuiloj, ika tajtol hebreo, ijkon kemej miak amaixmej tein kipia Biblia, ixnesi se tokayit tein sayoj Dios iaxka. Nejin tokayit moijkuiloua ika tajkuilol hebreo יהוה (YHWH). Uan tejuan ika tajtol náhuatl tikijtoskiaj Jiova. ¿Sayoj seko ixnesi nejin tokayit itech Biblia? Amo, ta ixnesi kemej chikome mil itech Tajkuilolmej Hebreo tein yekinika moijkuiloj.

¿Motelneki maj tikuikan itokay Dios? Maj titanemilikan itech padrenuestro, se netataujtil tein Jesús techkauilij kemej se neskayot. Peua ijkon: “ToTajtsin akin tiyetok iluikak, maj moueyitali motokay” (Mateo 6:9, TNM). Seki tonalmej satepan keman Jesús kitenextilij nejin netataujtil, kitataujtij Dios: “Notajtsin Dios, xikueyipanchiua motokaytsin”. Uan Dios tanankilij ne iluikak: “Nimoueyipanchiuak ya [nikueyipanchiuakya, TNM] [...] uan axkan oksepa nikchiuati ijkon” (Juan 12:28). Ika nejin, moyekita ke itokay Dios motelneki maj tikuikan. Komo ijkon, ¿keyej sekin akin kikepkej ininBiblia, kikixtilijkej uan kiixpatakej ika okseki tajtolmej tein amo yekmelauj itokayuan?

Nesi onkak ome taman keyej ijkon kichiujkej. Yekinika, miakej kijtouaj ke amo moneki tikuiskej itokay Dios porin  amo tikmatij keniuj moijtouaya. Kemej ne uejkauj, tajtol hebreo amo moijkuilouaya ika vocales, axkan amo akin kiyekmati katiyejuan kikuiaj keman kijtouayaj tajkuilolmej YHWH. ¿Techtsakuilia nejon maj tikuikan itokay Dios? Itech itonaluan Jesús, tokayit Jesús xa mokakia kemej Yeshúa oso Yehoshúa; maski amo akin kiyekmati. Sayoj ke noyampa tataman moijtoua tokayit Jesús, ijkon kemej kinkisa itech inintajtol. Maski amo kiyekmatij keniuj moijtouaya nejon tokayit itech itonaluan Jesús, kisentokaj kikuij. No ijkon mochiua axkan, komo tejuatsin tionyaskia uejka itech okse altepet kampa motajtoua okse tajtol, tikonkakiskia ke motokay no taman kijtoskiaj. Yejua ika, maski amo tikyekmatij keniuj moijtouaya itokay Dios, amo techtsakuilia maj tikuikan.

Ojpatika taman tein kinuika maj kikixtilikan itokay Dios itech Biblias, yejua ininchikotaneltokalis judíos. Miakej judíos kinemiliayaj ke amo kuali maj se kijto itokay Dios. Nejin tanemilil kipiaj porin taman kiajsikamatij nejin tanauatil: “Amo xikmouispolo itokay moDios Jiova, porin Jiova kitatsakuiltis akin kimouispoloua itokay” (Éxodo 20:7).

Kemaj, nejin tanauatil techtakaualtia maj amo tikuikan itokay Dios ika tein amo kuali. Sayoj ke, ¿techtsakuilia maj tikuikan ika poujkaitalis? Amo. Nochin takamej akin kijkuilojkej Biblia ika tajtol hebreo, (“Antiguo Testamento”) katkaj yolmelaujkej akin kitakamatiaj Tanauatil tein Dios kinmakaka israelitas. ¿Toni kichiujkej ika itokay Dios tajkuilouanij tatakamatinij? Kitelkuikej. Se neskayot, kikuikej itech miak salmos tein mokuikatiayaj chikauak miakej akin kiueyichiuayaj Dios. Jiova no kinnauatij itekitikauan maj kikuinij itokay, uan akin katkaj yolmelaujkej kitakamatkej (Joel 2:32; Hechos 2:21). Yejua ika, axkan akin tikchiuaj kemej Cristo, tikuij itokay Dios ika poujkaitalis, ijkon kemej tikmatij ke kichiuak Jesús (Juan 17:26).

Ijkuak takepanij kiixpataj itokay Dios ika okseki tajtolmej, tel amo kuali tein kichiuaj. Kichiuaj maj moita ke Dios uejka moajsi, uan amo yekmelauj nemi. Sayoj ke Biblia  amo yejua nejon tamachtia, ta techyoleua maj timochiuakan tiiteltasojikniuan Jiova (Salmo 25:14). Xiontanemili itech se moteltasojikniuj. Komo tejuatsin amo tikonmatiskia nion itokay, ¿tikonijtoskia tel kuali iuan tionmouika? No ijkon iuan Dios. ¿Keniuj timochiuatij tiiteltasojikniuan komo nion no tikmatij ke motokaytia Jiova? Uan no, akin amo kikuij nejin tokayit, amo no kimatij toni kijtosneki tein se kimoujkakaki. ¿Toni kijtosneki itokay Dios?

Dios kimelauilij itekitikauj Moisés akin yolmelauak. Keman tajtanik keniuj motokaytia, Jiova tanankilij: “Nejua nimochiuas tein nimochiuas” (Éxodo 3:14). Oso kemej kijtoua Biblia Rotherham: “Nejua Nimochiuas tein nejua niknekis”. Kemej tikitaj, Jiova uelis mochiuas nochi tein monekis uan uelis kikuis itachijchiualis uan ijkon kichiuas itanejnekilisuan.

Maj tikijtokan ke tejuatsin ueliskia tionmochiuaskia nochi tein tikonnekiskia. ¿Toni kualtakayot tikonchiuiliskia motasojikniuan? Komo semej ueyi kokolispeuaskia, tejuatsin tionmochiuaskia se kuali tapajtijkej uan tikonpajtiskia. Komo okse kipoloskia miak tomin, tejuatsin tionmotomintiskia uan tikonpaleuiskia. Sayoj ke, tejuatsin, kemej tinochin, amo tikonpia nejin chikaualis uan amo ueli tionmochiua nochi tein tikonnekiskia. Sayoj ke kemej tionmomachtijtiyas Biblia, tikonmoujkaitas ke Jiova ueli mochiua nochi tein moneki uan ijkon kichiua tein yejuatsin kineki. Uan kiuelita kikuis ichikaujkauelilis uan ika kinpaleuis akin kitasojtaj (2 Crónicas 16:9). Akin amo momachtia toni kijtosneki itokay Dios, amo kiixmati ikualneskayouan Jiova tein kualtsitsin.

Yejua ika, itokay Dios moneki ixnesis itech Biblia. Keman tikmatij toni kijtosneki tokayit Jiova, uan tikuij keman tikueyichiuaj toTajtsin akin nemi iluikak, okachi amo ouij techkisa timotokiskej iuan. *