Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

FANAZAVÀ FANAMPINY

Ty Fampiasà ty Anara Ndranahary Noho ty Dikany

Ty Fampiasà ty Anara Ndranahary Noho ty Dikany

MANAO akory ty nandikà ty Salamo 83:18 amy Baibolinao ao? Nandika andinin-teny io ho zao ty Fandikan-tenin’ny Tontolo Vaovao: “Mba ho hain’olo fa iha raiky avao, azy mana anara hoe Jehovah, ro Farany Anabo amy tany toy iaby.” Manahaky zay avao koa ty hita amy fandikan-teny hafa. Fe maro ty fandikan-teny tsy ahità ty anara hoe Jehovah, fa nisoloa hoe “Tompo” na “Zisiky Farany.” Ino ty tokony ho hita amy andinin-teny io ao? Anaram-boninahitsy va, sa Jehovah?

Anara Ndranahary amy soratsy hebreo

Miresaky mikasiky anara andininy io. Hita tamy safà Hebreo tam-boalohany tany, nampiasà tamy fanorata Baiboly, fa anara manoka ro hita ao. Ho zao ty fanorata azy: יהוה (YHWH). “Jehovah” matetiky ty andikà anara io amy safà malagasy. Andinin-teny raiky avao va ty misy anara io? Aha. Miseho im-7 000 eo ho eo amy Soratsy Hebreo tam-boalohany tany raha io!

Ilà va ty anara Ndranahary? Diniho azy vavaky modely nampianary Jesosy iny. Ho zao ty fanombohany: “Babanay an-danitsy any, hohamasìny lahy ty anaranao.” (Matio 6:9) Tafara atoy, nivavaky Jesosy hoe: “Baba a, ameo voninahitsy ty anaranao.” Namaly baka an-danitsy any Ndranahary hoe: “Fa nanome voninahitsy azy aho, le mbo hanome voninahitsy azy ndraiky.” (Jaona 12:28) Hita baka amy zay, fa ilà vatany ty anara Ndranahary. Ka ino ty nahavy mpandika teny sisany nangalaky anara zay tamy Baiboly tao, le nanolo azy tamy anaram-boninahitsy?

Antony roe vasa ro nahavy raha zay. Voalohany, maro ty mivola fa tsy tokony hampiasà anara io, satria tsy hay ty fanonona azy tam-boalohany any. Tsy nisy zana-tsoratsy ty safà hebreo taloha, ka tsy misy mahay hoe manao akory marina ty nanononan’olo taloha ty hoe YHWH. Midika va zay fa tsy tokony hampiasà ty anara Ndranahary? Tamy andro taloha, le Yeshoà na Yehôshoà vasa ty nanononan’olo ty anara hoe Jesosy, sady tsy misy mahazo antoky mikasiky raha zay. Samy mana ty fanononany hoe Jesosy ty olo amy tany toy iaby henanizao, arakaraky ty fivolanany. Tsy misalasala rozy mampiasa ty anara hoe Jesosy, ndre tsy hainy aza ty fanonona anara io tamy taonjato voalohany. Mety ho hafahafa koa ty fanononan’olo ty anaranao, laha mandeha amy tany hafa any iha. Ka ndre tsy hay soa ty fanononan’olo taloha ty anara Ndranahary, le tsy midika zay hoe tsy tokony hampiasa anara io tsika.

Ty lovantsofy raiky narahy ty Jiosy fa liany ela, ty antony faharoe nangalà ty mpandika teny sisany ty anara Ndranahary tsy ho amy Baiboly ao. Maro amin-drozy ty mino, fa tsy tokony hotonony mihintsy ty anara Ndranahary. Ino ty antony? Satria diso vasa ty fanorihan-drozy ty didy amy Baiboly ao hoe: “Ka manao fahatany ty anara Jehovah Ndranaharinao, fa tsy hengàny amy zao avao ze manao fahatany ty anarany.”—Eksodosy 20:7.

Mandrara ty fampiasà ty anara Ndranahary amy tsy tokony ho ie, lalàna io. Mbo rarà lalàna io koa va ty fampiasà ty anara Ndranahary am-panajà? Aha, tsy zay. Lahilahy tsy nivaliky iaby ro nanoratsy ty Soratsy Hebreo (na “Testamenta Taloha”), sady nanoriky ty Lalàna Ndranahary ho ahy ty Israelita taloha. Fe matetiky rozy ro nampiasa ty anara Ndranahary. Nampilirin-drozy tamy salamo maro nihirà ty mpivavaky maro, ohatsy, anara io. Jehovah Ndranahary mihintsy aza ro nampirisiky ty mpanompony, mba hikaiky anarany io. Naneky raha zay ty olo tsy nivaliky. (Joela 2:32; Asan’ny Apostoly 2:21) Zay mahavy ty Kristiana henanizao tsy misalasala mampiasa ty anara Ndranahary am-panajà manahaky ty natao Jesosy.—Jaona 17:26.

Hadisoa bevata ty natao mpandika Baiboly reo, lafa nanolo ty anara Ndranahary tamy anaram-boninahitsy. Manjary mitovy amy hoe lavitsy antsika noho tsy mana ty maha ie azy Ndranahary, kanefa mampirisiky ty olo ‘hana fifandrambesa marìny aminy [Jehovah]’ ty Baiboly. (Salamo 25:14) Eritrereto ty namanao raiky marìny anao marè. Mifandramby marìny vatany va nareo, laha tsy hainao ty anarany? Ka laha zay ro ie, manao akory ty hahavy ty olo hifandramby marìny amy Ndranahary, laha avòny azy ty anara hoe Jehovah? Laha tsy mampiasa anarany io koa rozy, le tsy ho hain-drozy hoe misy hevitsiny farany ze soa anara io. Ino vatany moa ty dika anara io?

Nanazava ty dika anarany io tamy Mosesy, mpanompony tsy nivaliky, Jehovah. Lafa nanontanea Mosesy azy ty anarany, le ho zao ty navaliny: “Hoporofoeko fa zaho azy mahavita ze raha iriko iny.” (Eksodosy 3:14) Mivola ho zao koa ty fandikan-teny natao Rotherham: “Hanjary ze raha iaby teateako aho.” Midika zay fa afaky hanjary ze raha ilà, mba hanatanteraha ty raha teany hatao Jehovah.

Ino ty ho nataonao ho ahy ty namanao laha niafaky hanjary ze raha teanao iha? Laha misy namanao marary marè, le afaky hanjary dokotera mahay iha, le hitsabo azy. Laha sahira tsy misy drala koa ty namanao, le afaky hanjary mpanarivo iha, ka hanavotsy azy. Fe laha ty marina, le tsy afaky hanjary ze raha iaby teanao iha. Manahaky zay tsika iaby. Ho tseriky iha lafa mianatsy Baiboly satria ho hitanao fa manjary ze raha iaby ilà Jehovah mba hanatanteraha ty raha nampitamàniny. Falifaly koa ie mampiasa ty heriny hanampea ty olo tea azy. (2 Tantara 16:9) Tsy mahay toetsy soa anana Jehovah reo ty olo tsy mahay ty anarany.

Mazava henanizao, fa tokony ho hita amy Baiboly ao ty anara hoe Jehovah. Hanampy antsika hifandramby soa amy Jehovah, azy Babantsika an-danitsy any iny, ty fahaiza ty dika ty anarany noho ty fampiasà anara io, lafa manompo azy. *

^ feh. 3 Laha ta hahazo fanazavà maromaro mikasiky ty anara Ndranahary noho ty dikany, voho ty antony tokony hampiasà azy lafa manompo azy, le henteo ty bokikely hoe Ny Anaran’Andriamanitra Izay Haharitra Mandrakizay (malagasy), naboaky ty Vavolombelo Jehovah.