Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

VYAKUSAZGIRAPO

Zina la Chiuta—na Ng’anamuro Lake

Zina la Chiuta—na Ng’anamuro Lake

KASI lemba la Salimo 83:18 lili kung’anamulika wuli mu Baibolo linu? Mu Baibolo la Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya mazgu gha pa vesi ili, ghali kulembeka kuti: “Ŵanthu ŵamanye kuti imwe, mwaŵeneimwe zina linu ni Yehova, Ndimwe mwekha Wapachanya Nkhanira pa charu chose chapasi.” Vesi ili ndimo lili kulembekera mu Mabaibolo ghanandi. Kweni mu Mabaibolo ghanandiso mulije zina lakuti Yehova. Ŵakuŵikamo waka mazina ghantchindi nga ni “Fumu” panji “Wamuyirayira.” Kasi pa vesi ili pakwenera kuŵa vichi? Zina la ntchindi waka panji zina lecho lakuti Yehova?

Umo zina la Chiuta likulembekera mu Chihebere

Vesi ili likuyowoya vya zina. Mu chiyowoyero chakwambilira cha Chihebere, umo chigaŵa chikuru cha Baibolo chikalembeka, pa vesi ili pali zina. Ndipo zina ili mu Chihebere likulembeka nthena יהוה (YHWH). Mu Chitumbuka, mazgu agha ghali kung’anamulika kuti “Yehova.” Kasi zina ili likusangika pa vesi limoza pera mu Baibolo? Yayi. Mu Malemba ghakwambilira gha Chihebere, zina ili likasangikanga malo ghakukwana 7,000.

Kasi zina la Chiuta ndakuzirwa wuli? Ghanaghanirani za lurombo lwachichiyelezgero ulo Yesu wakayowoya [lurombo lwa Fumu]. Likuti: “Adada ŵithu imwe muli kuchanya, zina linu lituŵiskike”. (Mateyu 6:9) Pa nyengo yinyakeso, Yesu wakapemphera kwa Chiuta kuti: “Adada, chindikani zina linu.” Chiuta wakazgora, wakati: “Nalichindika ndipo nilichindikengeso.” (Yohane 12:28) Mazgu agha ghakulongora kuti zina la Chiuta ndakuzirwa chomene. Chifukwa wuli ŵanthu ŵanyake awo ŵakung’anamura Baibolo ŵakufumyamo zina la Chiuta mu Baibolo na kuŵikamo mazina ghantchindi?

Pali vifukwa viŵiri ivyo ŵakufumiskiramo zina la Chiuta. Chakwamba, ŵanthu ŵanandi ŵakughanaghana kuti zina ili likwenera kuzunulika yayi, chifukwa palije uyo wakumanya umo kale ŵakazunuliranga zina ili. Chihebere chakwambilira chikalembekanga kwambura mavawelo (a, e, i, o, u). Ntheura mazuŵa ghano palije uyo wangayowoya umo ŵanthu ŵa mu nyengo yira ŵakazunuliranga vilembo ivi, YHWH. Kweni kasi fundo iyi njakuti yititondeske kuzunura zina la Chiuta? Mu nyengo yakale, pakuzunura zina la Yesu, panji ŵakatenge Yeshuwa panji kuti Yehoshuwa. Palije uyo wangamanya makora umo ŵakazunuliranga. Nangauli vili nthena, ŵanthu pa charu chose chapasi ŵakuzunura zina la Yesu mu nthowa zakupambanapambana, kuyana na chiyowoyero chawo. Ŵakopa yayi kuzunura zina la Yesu chifukwa cha kuleka kumanya umo kale likazunulikiranga. Para mungaluta ku charu chinyake, mwamuwona kuti umo ŵanthu ŵakuzunulira zina linu, vikupambana chomene na umo mukuzunulira mu chiyowoyero chinu. Ntheura palije chifukwa chakuti tileke kuzunura zina la Chiuta, pakuti tikumanya yayi umo kale ŵakazunuliranga.

Chifukwa chachiŵiri icho ŵakufumiskiramo zina la Chiuta mu Baibolo, ni ivyo Ŵayuda ŵakugomezga kwamba kale. Ŵayuda ŵanandi ŵakugomezga kuti zina la Chiuta likwenera yayi kuzunulika. Ŵakugomezga nthena chifukwa cha kuleka kupulikiska makora dango la mu Baibolo, ilo likuti: “Ungazunuranga mwambura kwenelera chara zina la Yehova Chiuta wako, chifukwa Yehova walekenge chara kulanga uyo wakuzunura zina lake mwambura kwenelera.”Ekisodo 20:7.

Dango ili likukanizga kuzunura mwambura kwenelera zina la Chiuta. Kweni kasi likukanizga para munthu wangalizunura apo mphakwenelera? Yayi. Ŵanthu awo ŵakalemba Malemba gha Chihebere (“Testamente la Kale”), ŵakaŵa ŵakugomezgeka ndipo ŵakalondezganga chomene Malango agho Chiuta wakapeleka ku Ŵaisrayeli. Kweni ŵanthu aŵa, ŵakalemba zina la Chiuta mu malo ghanandi. Mwachiyelezgero, ŵakalilemba mu masalimo ghanandi agho Ŵaisrayeli ŵakimbanga pakusopa. Yehova Chiuta nayo wakaphalira ŵanthu ŵake kuti ŵachemenge pa zina lake, ndipo ŵanthu ŵakugomezgeka ŵakapulikira. (Joyeli 2:32; Milimo 2:21) Ntheura Ŵakhristu mazuŵa ghano, ŵakopa yayi kuzunura zina la Chiuta mwantchindi nga umo Yesu wakachitira.Yohane 17:26.

Awo ŵakung’anamura Mabaibolo ŵakubudiska chomene para ŵakuwuskamo zina la Chiuta mu malo ghanyake na kuŵikamo mazina ghantchindi. Ŵakupangiska ŵanthu kuti ŵawonenge kuti Chiuta wali kutali chomene ndipo wangaŵa paubwezi na munthu waliyose yayi. Kweni Baibolo likuchiska ŵanthu kuti ŵaŵe ‘paubwezi na Yehova.’ (Salimo 25:14) Ghanaghanirani za mubwezi winu. Kasi mulekenge kumanya zina lake mphanyi ni mubwezi winu? Mwakuyana waka, usange ŵanthu ŵakuleka kumanya zina la Chiuta, Yehova, kasi ŵangaŵa wuli paubwezi na iyo? Kweniso, para ŵanthu ŵakuleka kuzunura zina la Chiuta, ŵangamanya yayi ng’anamuro lake, ilo ndakuzirwa chomene. Kasi zina la Chiuta likung’anamura vichi?

Chiuta wakalongosora yekha ng’anamuro la zina lake kwa Mozesi, muteŵeti wake wakugomezgeka. Apo Mozesi wakafumba Chiuta zina lake, Yehova wakazgora kuti: “Niŵenge Icho Nasankha Kuŵa.” (Ekisodo 3:14) Baibolo la Rotherham lili kung’anamura mazgu agha kuti: “Nizgokenge chilichose icho nkhukhumba.” Ntheura, Yehova wangazgoka chilichose icho chikukhumbikwa kuti wafiske khumbo lake.

Kasi mungachita wuli usange mungaŵa na nkhongono za kuzgoka chilichose icho chikukhumbikwa? Kasi mungaŵachitira vichi ŵabwezi ŵinu? Para mubwezi winu munyake wangalwara chomene, mungazgoka dokotala kuti mumuchizge. Para munyake ni mukavu, mungazgoka musambazi kuti mumovwire. Kweni unenesko ngwakuti, mulije nkhongono zakuchitira nthena. Tose tilije nkhongono zanthena izi. Para mulutilirenge kusambira Baibolo, muzizwenge kuwona kuti Yehova wakuzgoka chilichose icho chikukhumbikwa kuti wafiske ivyo walayizga. Ndipo wakukondwa chomene kugwiliskira ntchito nkhongono zake kuti wawovwire awo ŵakumutemwa. (2 Midauko 16:9) Ŵanthu awo ŵakumanya yayi zina lake lakuti Yehova, ŵakumanyaso yayi mikhaliro yiwemi iyo wali nayo.

Ipo ntchakukhumbikwa kuti zina lakuti Yehova likwenera kuŵamo mu Baibolo. Kumanya ng’anamuro la zina ili, na kulizunura, kutovwirenge kuti tiŵe paubwezi na Adada ŵithu ŵakuchanya, Yehova. *

^ ndime 3 Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na zina la Chiuta, ng’anamuro lake, na chifukwa icho tikwenera kulizunura pakusopa, wonani burosha la Chicheŵa lakuti Dzina la Mulungu Limene Lidzakhala Kosatha, lakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.