VEMBIMBILIYA liove Kosamo 83:18 kua sonehiwa ndati? Vembimbiliya li Kola Kosamo eyi tu tangako hati: “Oco va limbuka okuti ove, onduko yove Yehova, ove, lika wove, Tõlo koluali luosi.” Vambimbiliya amue Osamo eyi ya pongoluiwavo ndoco. Pole, kuli Ambimbiliya alua okuti ka mu sangiwa onduko Yehova. Apa pa sesamẽla onduko Yehova va piñainyapo olonduko viesumbilo, hati “Ñala” ale “Suku.” Oco hẽ vovisonehua viatete pocinimbu eci pa sangiwa hati Ñala, ale Yehova?

Ocinimbu eci ci tukula onduko. Kelimi lia va Heveru okuti oko Ambimbiliya alua opiwa, pocinimbu eci pa sangiwa onduko. Oyo ya sonehiwa lolomalaka evi יהוה (YHWH). Kelimi Liumbundu onduko yaco ya siata oku tukuiwa hati “Yehova.” Anga hẽ onduko eyi yi sangiwa lika vocinimbu cimosi Cembimbiliya? Sio. Konepa yovisonehua via va Heveru, onduko yaco yi sangiwako ci soka 7.000 kolonjanja!

Ci kuete hẽ esilivilo oku tukula onduko ya Suku? Tu kũlĩhĩsi ohutililo Yesu Kristu a longisa. Oyo yi fetika hati: “A Isietu o kasi kilu. Onduko yove yi sumbiwe.” (Mateo 6:9) Onjanja yimue Yesu wa likutililile hati: “A Tate, muisa onduko yove ulamba.” Suku wa tambulula hati: “Nda yi muisa ale ulamba, kuenje ndi yi muisa vali ulamba.” (Yoano 12:28) Cosi eci ci lekisa okuti onduko ya Suku yi kuete esilivilo linene. Oco hẽ, momo lie asonehi vamue Vembimbiliya apa pa kala onduko ya Suku va kapelapo hati, Ñala?

Ci mõleha soketi kuli esunga lieci va ci lingila. Catete, vamue va siata oku popia hati ka ci tava oku tukula onduko yaco. Momo ka tua kũlĩhĩle ndomo va enda loku yi tukula kosimbu. Elimi lia va Heveru kosimbu lia enda oku sonehiwa lonjila yimue okuti ka mu iñila ololetala ndeci: a, e, i, o, u. Omo liaco, lomue koloneke vilo wa kũlĩha ndomo ololetala evi YHWH via enda loku tukuiwa. Pole, eci ka ci tu tateka oku tukula onduko  ya Suku. Onduko ya Yesu kosimbu va enda loku yi tukula hati, Yeshua ale Yehoshua. Lomue wa kũlĩha ciwa ndomo ya enda loku tukuiwa. Pole, omanu koluali luosi va siata oku tukula onduko ya Yesu ndomo ya sunguluka velimi liavo. Ovo ka va liwekapo oku yi tukula omo ño okuti ka va kũlĩhĩle ndomo va enda loku yi tukula kosimbu. Nda wa enda kofeka yimue yiñi, oka limbuka okuti onduko yove yi tukuiwa mumue muiñi velimi lio kofeka yaco. Cosi eci ci lekisa okuti ndaño ka tua kũlĩhĩle ndomo onduko ya Suku ya enda loku tukuiwa kosimbu, ka ci tu tateka oku yi tukula.

Esunga liavali lieci vamue va siatela oku upa onduko ya Suku Vambimbiliya avo, liatiamẽla kovihilahila viosimbu via va Yudea. Valua pokati kavo va simaile okuti ka ci tava oku tukula onduko ya Suku, momo yi kola. Ocisimĩlo caco eci va ci tiamisilile kocihandeleko Cembimbiliya ca linga hati: “Ku ka tukule onduko ya Yehova Suku yove lesanda, omo Yehova ka yowisa u o tukula onduko Yaye lesanda.”​—Etundilo 20:7.

Ocihandeleko eci ci pisa oku tukula onduko ya Suku lesanda. Pole, ka ci pisa oku yi tukula lesumbilo. Asonehi vonepa Yembimbiliya yi tukuiwa hati ovisonehua vio Heveru (ale “Otestamentu Yale”) va kala vakuacili kuenda va pokuile Kocihandeleko Suku a ecele ku va Isareli. Pole, va tukola onduko ya Suku olonjanja vialua. Ovo va kongela onduko yaco volosamo via enda loku imbiwa lowiñi kefendelo. Yehova o vetiya afendeli vaye oku vilikiya onduko yaye. Kuenje vakuepokolo va ci linga muẽle. (Yoeli 2:32; Ovilinga 2:21) Omo liaco, Akristão koloneke vilo ka va kuete ohele yoku tukula onduko ya Suku. Pole, va sukila oku ci linga lesumbilo ndeci Yesu a linga.​—Yoano 17:26.

Asonehi Vembimbiliya va lueya calua poku piñainya onduko ya Suku lolonduko viesumbilo. Poku ci linga, ovo va mõlehisa ndu okuti Suku o kasi ocipãla kuenda hamunuko. Pole, Embimbiliya li vetiya omanu oku livala ‘ukamba la Yehova.’ (Osamo 25:14) Sokolola handi eci catiamẽla koku livala ukamba lomunu umue. Anga hẽ ukamba wene u kala wocili nda kua kũlĩhĩle onduko yaye? Cimuamue haico, nda omanu ka va kũlĩhĩle onduko ya Suku, Yehova, va tẽla ndati oku livala ukamba laye? Nda omanu ka va kũlĩhĩle onduko ya Suku, va kuata ndati elomboloko liayo? Onduko ya Suku yi lomboloka nye?

 Suku wa sapuile elomboloko lionduko yaye ku Mose. Eci Mose a pula ku Suku elomboloko lionduko yaye, Yehova wa tambulula hati: “Ame muẽle Ame.” (Etundilo 3:14) Embimbiliya limue li tukuiwa hati, Roterdã, pocinimbu eci li popia hati: “Ame ndi linga cosi nda panga.” Eci ci lekisa okuti Yehova o linga cosi a yongola, catiamẽla kovina a lulika oco a tẽlise ocipango caye.

Sokolola ño handi nda ove wa tẽlele oku linga cosi wa panga. Nda wa linga nye oco o kuatise akamba vove? Nda umue pokati kavo wa kuatiwa loku vela kualua, ove hẽ nda kua lingile ondotolo oco u sakule? Nda umue pokati kavo wa kambela olombongo, ove hẽ nda kua lingile ohuasi oco u kuatise? Pole, ocili ceci okuti ove ku tẽla oku ci linga. Vosi yetu lomue o tẽla oku ci linga. Pole, poku lilongisa Embimbiliya oka limbuka okuti Yehova o tẽla oku linga cosi a panga oco a tẽlise olohuminyo viaye. Kuenda eye o sanjukila calua oku lekisa unene waye kuava vo kuetele ocisola. (2 Asapulo 16:9) Onepa eyi yekalo lia Yehova ka ya kũlĩhĩwile la vana ka va kũlĩhĩle onduko yaye.

Onduko Yehova yi sangiwa Vembimbiliya. Oku kũlĩha onduko ya Suku lelomboloko liayo kuenda oku yi tukula vefendelo lietu, ci kuatisa cocili koku kuata ukamba wocili la Isietu wokilu Yehova. a