DANIẸL ọruẹaro na o whu vrẹ ikpe 500 no taure a te ti yẹ Jesu. Rekọ Jihova ọ fere evuẹ jọ via kẹ Daniẹl nọ a te rọ riẹ uzedhe oke nọ a ti ro wholo Jesu wọhọ Mesaya hayo Kristi na. A ta kẹ Daniẹl nọ: “[Wha] riẹ nọ no umuo okenọ ẹme na ọ rọ via re a ruẹrẹ Jerusalẹm họ jẹ wariẹ e bọ rite okenọ ọnọ a wholo na, ọmọzae—ovie na ọ te tha, o te jọ ekpoka ihrẹ. Kẹsena eva ekpoka udhosa gbivẹ.”—Daniẹl 9:25.

 Re ma sae riẹ etoke ẹnyaze Mesaya na, u fo nọ ma rẹ kake riẹ emuhọ oke nọ u ti su kpohọ etoke ẹnyaze Mesaya na. Wọhọ epanọ eruẹaruẹ na i dhesẹ, u muhọ “no umuo okenọ ẹme na ọ rọ via re a ruẹrẹ Jerusalẹm họ jẹ wariẹ e bọ.” Oke vẹ “ẹme na ọ rọ via”? Wọhọ epanọ Nehemaya, omọvo enọ i kere Ebaibol, ọ ta, ẹme na ọ roma via re a wariẹ bọ igbẹhẹ Jerusalẹm “eva ukpe avọ udhe ovie Atag-za-zis.” (Nehemaya 2:1, 5-8) Igbiku a kẹ imuẹro inọ ukpe ọ 475 B.C.E. họ ukpe nọ Atag-za-zis o ro mu esuo riẹ họ. Fikiere, ukpe avọ udhe orọ isuẹsu riẹ họ 455 B.C.E. Obọnana ma wo oria nọ ma te jọ mu eruẹaruẹ Daniẹl ọrọ ẹnyaze Mesaya na họ ekele no, koyehọ 455 B.C.E.

Daniẹl o dhesẹ epanọ etoke nọ o ti su kpohọ ẹnyaze “ọnọ a wholo na” u ti lehie te. Eruẹaruẹ na e fodẹ ‘ekpoka ihrẹ gbe ekpoka udhosa gbivẹ’—omarai kpobi kọ ekpoka 69. Ẹvẹ etoke nana o theri te? Efafa Ebaibol buobu i dhesẹ inọ enana orọnikọ ekpoka gheghe nọ edẹ ihrẹ e rẹ jọ họ, rekọ ekpoka nọ i dikihẹ kẹ ikpe. Koyehọ, oka ovo u dikihẹ kẹ ikpe ihrẹ. Ekele ekpoka nọ i re dikihẹ kẹ ikpe, hayo oka ovo rọkẹ ikpe ihrẹ o jọ oware okpokpọ kẹ ahwo Ju oke anwae he. Wọhọ oriruo, a jẹ hai koko ukpe avọ ihrẹ kpobi wọhọ ukpe Ẹdijala. (Ọnyano 23:10, 11) Fikiere, ekpoka 69 erọ eruẹaruẹ na yọ ekpoka 69 nọ ọvuọvo rai o dikihẹ kẹ ikpe 7, hayo onọ omarai kpobi e rrọ ikpe 483.

Enẹna joma muhọ ekele. Ma te mu ikelakele na họ no 455 B.C.E. ze, ikpe 483 e rẹ rehọ omai ziọ ukpe ọ 29 C.E. Nwanọ ukpe yena dẹẹ a rọ họ Jesu ame nọ o ro zihe ruọ Mesaya na! * (Luk 3:1, 2, 21, 22) Kọ orugba eruẹaruẹ Ebaibol yena o gbe gbunu?