APENDISE
Oñgeni Eulo lia Daniele Liapopia Okuya kua Mesiya
OMUULI Daniele waliko puetyi ankho kuakamba omanima 500 pala okutyitwa kwa Jesus. Mahi, Jeova wapopilile Daniele onondaka mambutukuatesako okunoñgonoka omuwo ankho Jesus manakwa nospilitu sandu, opo akale Mesiya ine o Kristu. Jeova wapopila Daniele okuti: “Noñgonoka nokuimbuka okuti tunde pokuawa kuotyitumino tyokupindulapo nokutunga o Jelusalei alo pokuya kua Mesiya Onkhalamutue, mapalambe onosimano epandu vali, tupu, no nosimano omakwi epandu no nosimano onombali”.—Daniel 9:25.
Opo tuimbuke omuwo wokuya kua Mesiya, tete tuesukisa okunoñgonoka onalupi omuwo oo wahimbika. Eulo lialekesa okuti omuwo oo, ankho mauhimbika tyina ‘vamatumu okupindulapo nokutunga o Jelusalei.’ Onalupi ‘otyitumino’ otyo tyaawa? Ngetyi tyapopia Neemia omuhoneki umue wo Mbimbiliya, otyitumino tyokutunga ovimato vio Jelusalei tyaawa ‘menima 20 lioutumini wohamba Artaxerxe.’ (Neemias 2:1, 5-8) Omahipululo aava oumbangi wokuti enima 474 Puetyi Kristu Eheneye, otyo ohamba Artaxerxe ahimbika okutumina. Moluotyo, menima 455 Puetyi Kristu Eheneye, otyo Artaxerxe atuukisa omanima 20 koutumini wae. Ngotyo, tuetyivila okunoñgonoka okuti omuvo wokuya kua Mesiya una wapopiua meulo lia Daniele, wahimbika menima 455 Puetyi Kristu Eheneye.
Daniele walekesa omuvo maulambepo alo pokuya kua ‘Mesiya Onkhalamutue’. Eulo liapopia ‘onosimano epandu vali, no nosimano omakwi epandu no nombali’. Okumbuwaneka kumue tyituuka onosimano 69. Omuvo watyo oo, utuuka omanima eñgapi? Onombimbiliya ononyingi mbupopia okuti ombo hanosimano mbononthiki epandu vali. Mahi, onosimano mbomanima. Ngotyo, kese simano, omanima epanduvali. Okuvalula onosimano mbomanima, ova Judeu kohale ankho vetyii nawa. Mokonda ankho tyina pamalamba omanima epanduvali, ova Judeu ankho valinga otyipito tyokuhinangela enima litiwa otyasapalo. (Êxodo 23:10, 11) Ngotyo, onosimano 69 mbapopiwa meulo olio, kese imue omanima 7, iya onosimano 69 mbutuuka omanima 483.
Pahe tuna yokuvalula. Inkha tuvalula 483 yomanima okupolelela menima 455, matuhiki menima 29 Pomuvo wa Kristu. Menima liatyo olio, otyo Jesus ambatisalwa iya alingi Mesiya. a (Lucas 3:1, 2, 21, 22) Okufuiswapo kueulo olio kakuhuvisa?
a Okupolelela menima 455 alo menima 1 Puetyi Kristu Eheneye, papita omanima 454. Okupolelela menima 1 Puetyi Kristu Eheneye alo menima 1 Pomuvo wa Kristu, papita enima like . Iya okupolelela menima 1 alo menima 29 Pomuvo wa Kristu, papita omanima 28. Okuwaneka onombalulo ombo ononthatu tyituuka omanima 483. Jesus waipaua menima 33, mosimano 70 omanima. (Daniel 9:24, 26) Tala momikanda Preste Atenção à Profecia de Daniel!, mo kapitulu 11, no mo Estudo Perspicaz das Escrituras, Volume 3, pomafo 582-5. Omikanda ovio vialingwa no Nombangi mba Jeova.
