Litaba Ze Ekelizwe

 Niti ya za Ndate, Mwana, ni Moya O Kenile

BATU ba ba lumela mwa tuto ya Silalu ba li Mulimu ki batu ba balalu—Ndate, Mwana, ni Moya o Kenile. Kutwi batu ba balalu bao b’a likanelela, ba na ni m’ata a matuna ku feleleza, mi  ne ba si na makalelo. Kacwalo ka ku ya ka tuto ya Silalu, Ndate ki Mulimu, Mwana ki Mulimu, ni Moya o Kenile ki Mulimu, kono hailif’o ku na ni Mulimu a li muñwi fela.

Ba bañata ba ba lumela mwa Silalu ba itumelela kuli ha ba koni ku talusa tuto yeo. Niteñi ba kana ba ikutwa kuli ki tuto ya mwa Bibele. Nto ye lemuseha ki ya kuli linzwi la “Silalu” ha li yo mwa Bibele. Kono kana muhupulo wo wa tuto ya Silalu wa fumaneha mwateñi? Kuli lu alabe puzo yeo, ha lu nyakisiseñi liñolo le ba itusisanga hañata ba ba yemela tuto ya Silalu.

“LINZWI NE LI MULIMU”

Joani 1:1 i li: “Kwa simuluho ne ku na ni Linzwi, mi Linzwi n’a li ku Mulimu, mi Linzwi ne li Mulimu.” Hasamulaho mwa kauhanyo ye swana yeo, muapositola Joani u bonisa hande-ndende kuli “Linzwi” y’o ki Jesu. (Joani 1:14) Kono ka libaka la kuli Linzwi u bizwa Mulimu, ba bañwi ba nahana kuli Mwana ni Ndate ba lukela ku ba kalulo ya Mulimu a li muñwi.

Mu hupule kuli kalulo ye ya Bibele ne i ñozwi pili mwa Sigerike. Hasamulaho batoloki ne ba tolokile litaba za Sigerike zeo mwa lipuo ze ñwi. Kono batoloki ba sikai ba Bibele ne ba si ka itusisa pulelo yeo ya kuli “Linzwi ne li Mulimu.” Kabakalañi? Ka ku ya ka zibo ya bona ya puo ya Sigerike ye n’e itusisizwe kwa ku ñola Bibele, batoloki bao ne ba boni kuli pulelo ye li “Linzwi ne li Mulimu” i swanela ku tolokelwa mu sili. Ne i swanela ku tolokiwa cwañi? Ki ye mitala i sikai: “Logos [Linzwi] n’a na ni mikwa ya bumulimu.” (Bibele ya A New Translation of the Bible) “Linzwi ne li mulimu.” (Bibele ya The New Testament in an Improved Version) “Linzwi n’a li ni Mulimu mi n’a swana ni yena.” (Bibele ya The Translator’s New Testament) Ka ku ya ka litoloko ze, Linzwi haki yena Mulimu ka sibili. * Kono kabakala kuli Linzwi ki ya pahami ku fita libupiwa ze ñwi za Jehova, u taluswa kuli ki “mulimu.” Linzwi la “mulimu” f’o li talusa “ya m’ata.”

 MU BATE LITABA ZE ÑWI

Batu ba bañata ha ba zibi Sigerike se ne si ñozwi mwa Bibele. Kacwalo mu kona ku ziba cwañi luli za n’a talusa muapositola Joani? Mu nahane mutala wo: Muluti u taluseza baituti ba hae taba ye ñwi. Hasamulaho baituti ba kalisa ku ba ni mihupulo ye shutana ya za n’a talusize muluti. Baituti ba kona ku tatulula cwañi taba yeo? B’a kona ku kupa muluti kuli a ba taluseze litaba ze ñwi. Kaniti ku ziba lisupo ze ñwi ze ama taba yeo ne ku ka ba tusa ku i utwisisa hande. Ka ku swana, kuli mu utwisise taluso ya Joani 1:1, mwa kona ku tatuba Buka ya Evangeli ya Joani kuli mu zibe litaba ze ñwi ze ama mayemo a Jesu. Ku ziba litaba ze ñwi ze ama taba yeo kaniti ku ka mi tusa ku ba ni kutwisiso ye lukile.

Ka mutala, mu bone ze ñwi z’a ñozi Joani mwa kauhanyo 1, timana ya 18: “Ha ku na mutu ya boni Mulimu [Ya-Mata-Kaufela] haisali.” Kono batu ne ba boni Jesu, Mwana, kakuli Joani u li: “Linzwi [Jesu] a ezwa nama, mi a t’o yaha ku luna a tezi sishemo ni niti; mi lwa buha kanya ya hae.” (Joani 1:14) Kacwalo, Mwana n’a ka ba cwañi kalulo ya Mulimu Ya-Mata-Kaufela? Joani hape u talusa kuli Linzwi n’a li ‘ku Mulimu.’ Mutu u kona cwañi ku ba ku mutu yo muñwi mi ka nako ye swana ni ku ba yena mutu y’o? (Joani 1:34) Hape, ka mo ku ñolezwi kwa Joani 17:3, Jesu u bonisa hande-ndende shutano ye mwahal’a yena ni Ndat’ahe wa kwa lihalimu. U biza Ndat’ahe kuli ki “Mulimu a nosi wa niti.” Mi bukaufi ni mafelelezo a Buka ya hae ya Evangeli, Joani u feleleza taba ka ku bulela kuli: “Zona ze, li ñozwi kuli mu lumele kuli Jesu ki yena Kreste, Mwan’a Mulimu.” (Joani 20:31) Mu lemuhe kuli Jesu u bizwa kuli Mwan’a Mulimu, isi Mulimu. Litaba ze ñwi ze ze bonisizwe mwa Buka ya Evangeli ya Joani li bonisa mo i swanela ku utwisisezwa Joani 1:1. Jesu, yena Linzwi, ki “mulimu” ka libaka la kuli u na ni mayemo a pahami kono h’a likani ni Mulimu Ya-Mata-Kaufela.

MU BATE BUPAKI BWA LITABA

Mu hupule hape mutala wa muluti ni baituti. Mu nge kuli ba bañwi, niha se ba utwile litaba ze ñwi z’a talusize muluti,  ba sa kakanya. Ne ba ka eza cwañi? Ne ba kana ba kupa muluti yo muñwi hape kuli a ba tolongosheze taba ye swana yeo. Muluti wa bubeli ha n’a ka bulela ze swana ni za n’a bulezi muluti wa pili, buñata bwa baituti ne ba ka tuhela ku honona. Ka ku swana, haiba ha mu kolwi hande za n’a bulela Joani muñoli wa Bibele ka za swalisano ye mwahal’a Jesu ni Mulimu Ya-Mata-Kaufela, mwa kona ku bala litaba za muñoli yo muñwi hape wa Bibele. Ka mutala mu nyakisise za n’a ñozi Mateu. Ka za mafelelezo a muinelo wo wa linto, u ñola manzwi a n’a bulezi Jesu kuli: “Haili ka za lizazi leo ni za nako yeo, ha ku na ya li ziba; mane ni mangeloi a kwa lihalimu h’a li zibi, nihaiba Mwana, konji Ndate a li nosi.” (Mateu 24:36) Manzwi ao a paka cwañi kuli Jesu haki Mulimu Ya-Mata-Kaufela?

Jesu u bulela kuli Ndate u ziba ze ñata ku fita Mwana. Kono kambe Jesu ki kalulo ya Mulimu Ya-Mata-Kaufela, kambe ni yena wa ziba litaba z’a ziba Ndat’ahe. Kacwalo he, Mwana ni Ndate ha ba koni ku likana. Niteñi, ba bañwi ba ka li: ‘Jesu n’a na ni butu bo bubeli. N’a bulezi manzwi ao inz’a li mutu.’ Kono niha ne ku ka ba cwalo, moya o kenile bo? Haiba ni ona ki kalulo ya Mulimu o li Ndate, ki kabakalañi Jesu h’a si ka bulela kuli ni ona wa ziba z’a ziba Ndate?

Ha mu nze mu zwelapili ku ituta Bibele, mu ka ziba mañolo a mañwi a mañata mwa Bibele a ama taba ye. A paka niti ya za Ndate, Mwana, ni moya o kenile.—Samu 90:2; Likezo 7:55; Makolose 1:15.

[Litaluso za kwatasi]