KATLI kineltokaj nopa Trinidad kiijtouaj teTaj, iKone uan iTonal mochiuaj setsi toTeotsij. Kiijtouaj ni eyij sanse pampa uelij kichiuaj nochi uan amo aka kinchijki. Uan maske nojkia kiijtouaj teTaj yaya toTeotsij, iKone yaya toTeotsij uan iTonal nojkia toTeotsij, kiijtouaj itstok san setsi toTeotsij.

Katli kineltokaj ni amo kimatij kenijkatsa kiixtomasej. Maske moiljuiaj Biblia tlamachtia nopa Trinidad, amo kana ijkuilijtok. ¿Timoiljuia onka se texto ipan Biblia tlen kinextia nelnelia nopa Trinidad? Ma tikitakaj se texto tlen ika moiljuiaj Biblia kena tlamachtia nopa.

Ipan Traducción del Nuevo Mundo, Juan 1:1 kiijtoua: “Kema ayamo kichiuayayaj nochi tlamantli, nopa Tlajtoli ipa itstoya, uan nopa Tlajtoli itstoya iuaya toTeotsij, uan nopa Tlajtoli eliyaya se toteotsij”. Ipan sekinok versículos, apóstol Juan kiijtok nopa “Tlajtoli” eliyaya Jesús (Juan 1:14, TNM). Sekij moiljuiaj teTaj uan iKone mochiuaj sanse toTeotsij pampa nopa texto kiijtoua Jesús se toteotsij.

Tlen kiijtoua Juan moijkuilok ika griego, uan teipa kitlajtolkuepkej ika sekinok tlajtoli. Maske sekij kitlajtolkuepkej “nopa Tlajtoli eliyaya toTeotsij”, sekinok amo kiampa kitlajtolkueptokej. ¿Kenke? Pampa kema kimatkej tlake kiijtosneki ika tlajtoli griego, kiitakej kenijkatsa kuali kitlajtolkuepaskiaj. Ma tikitakaj se keski: “se toteotsij eliyaya nopa Tlajtoli”, “Tlajtoli eliyaya kej toteotsij” uan “toteotsij eliyaya Tlajtoli” (The Emphatic Diaglott, lectura interlineal, por Benjamin Wilson; Los escritos originales de la comunidad del discípulo “amigo” de Jesús, de Senén Vidal; Cuarto Evangelio. Cartas de Juan, de J. J. Bartolomé). Ni kinextia nopa Tlajtoli o Jesús amo eliyaya toTeotsij. * San kinextia nopa Tlajtoli kipia miak tlanauatili uan amo kej sekinok tlen Jehová kinchijki. Uan pampa “toteotsij” kej ni moijkuilojtok, san kinextia “kipia tetikayotl”.

¿Kenijkatsa uelis tijmatisej tlake nelia kinejki kiijtos Juan tlaj amo tijmatij griego? Ximoiljui ni: Tlaj se tlamachtijketl kiixtoma se tlamachtili uan amo sanse kikuamachiliaj, ¿kenijkatsa kuali kikuamachiliskiaj? Moneki kiiljuisej nojua ma kinixtomili. Tojuantij nojkia, tlaj tikitasej sekinok textos ipan pilamochtsi Juan, tikasisej sekinok  tlamachtili kampa technextilia tlake tlanauatili kipia Jesús uan techpaleuis kuali tijkuamachilisej tlen kiijtoua Juan 1:1.

Ipan Juan 1:18 kiijtoua: “Axaka kiitstok toTeko Dios [tlen kipia nochi Chikaualistli]”. Uan Jesús kena kiitakej, yeka Juan kiijtok: “Nopa Tlajtoli [Jesús] mochiuako tlakatl, itstoya kampa tojuantij uan tikitakej kenijkatsa kiueyichijkej” (Juan 1:14, TNM). Uan, ¿kenke sekij kiijtouaj toTeotsij uan iKone mochiuaj san setsi toTeotsij? Juan nojkia kiijtoua nopa Tlajtoli “itstoya iuaya toTeotsij”. Uajka, ¿kenijkatsa ueliskia itstos iuaya tlaj san setsi eliskiaj? Jesús kinextik ya amo eliyaya sanse kej iTata pampa ipan Juan 17:3 kiijtok iTata eliyaya ‘tlen melauak toDios uan axaka seyok’. Juan nojkia kiijtok: “Xijneltokakaj para Jesús itstok nopa Cristo tlen ualaskia uan yajaya iKone toTeko Dios” (Juan 20:31). Ni texto amo kiijtoua Jesús yaya toTeotsij, kiijtoua yaya toTeotsij iKone. Uajka, tlen kiijtoua Juan kinextia kej kinamiki tijkuamachilisej Juan 1:1. Uan kema Jesús, kiiljuiaj se “toteotsij”, kiijtosneki kipia miak tlanauatili maske amo sanse kej toTeotsij katli kipia nochi Chikaualistli.

Tlaj katli kinmachtiaj sampa amo kikuamachilijkej maske kinixtomilijkej, ¿tlake nojua ueliskiaj kichiuasej? Uelis kiiljuisej seyok tlamachtijketl nojua ma kinixtomili. Tlaj kuali kinixtomilis, kikuamachilisej nochi. Uajka, tlaj amo kuali tijkuamachiliaj kema Juan kiijtok Jesús uan Jehová amo mochiuaj san setsi toTeotsij, moneki nojkia kej nopa ma tijchiuakaj. Ma tikitakaj pilamochtsi Mateo kampa Jesús kiijtok: ‘Amo aka kimati tlake tonali yon tlake hora asiki itlamia tonali. Amo kimatij iluikaeuanij yon iKone, san toTata’ (Mateo 24:36). ¿Kenijkatsa kinextia ni texto Jesús amo toTeotsij?

 Jesús kiijtok iTata kimati miak uan ya amo. Tlaj Jesús uan Jehová eliskiaj san setsi toTeotsij, nojkia kimatiskia tlen iTata kimati. Ni kinextia teTaj uan iKone amo sanse. Uelis se akajya kiijtos: “Jesús ueli mochiua ome tlamantli: kej toteotsij uan kej maseuali, uan kema kiijtok tlen ijkuilijtok ipan Mateo, eliyaya kej se maseuali”. Tlaj nopa nelia, ¿tlake tikijtoskiaj tlen toTeotsij itonal? Tlaj toTeotsij itonal, teTaj uan iKone mochiuaskiaj san setsi toTeotsij, ¿kenke Jesús amo kiijtok tlaj toTeotsij itonal kimatiyaya kema asiskia itlamia tonali? Jesús kiijtok san iTata kimatiyaya.

Tlaj nochipa timomachtis Biblia, tijmatis miak textos tlen nojkia kinextia toTeotsij amo se Trinidad (Salmo 90:2; Hechos 7:55; Colosenses 1:15).