Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Amazima Agarikukwata Ahari Isheboona, Omwana, n’Omwoyo Orikwera

Amazima Agarikukwata Ahari Isheboona, Omwana, n’Omwoyo Orikwera

Amazima Agarikukwata Ahari Isheboona, Omwana, n’Omwoyo Orikwera

ABANTU abarikwikiririza omu nyegyesa ya Tiriniiti nari shi Obushatu, nibagira ngu Ruhanga arimu abantu bashatu—Isheboona, Omwana, n’Omwoyo Orikwera. Nikigambwa ngu abantu aba nibaingana, ngu n’ab’obushoboorozi bwona kandi ngu boona tibarahangirwe. N’ahabw’ekyo, okurugiirira aha nyegyesa ya Tiriniiti, Isheboona ni Ruhanga, Omwana ni Ruhanga, n’Omwoyo Orikwera ni Ruhanga, kwonka ngu hariho Ruhanga omwe wenka.

Baingi abarikwikiririza omuri Tiriniiti, nibaikiriza ngu tibarikubaasa kushoboorora eki enyegyesa egi erikumanyisa. Kwonka nabwe nibabaasa kuba nibateekateeka ngu enyegyesa egi eri omu Baibuli. Kwonka kishemereire kwetegyerezibwa ngu ekigambo “Tiriniiti” tikirikushangwa mu Baibuli. Kwonka shi enyegyesa ya Tiriniiti eri omu Baibuli? Okubaasa kugarukamu ekibuuzo eki, ka twetegyereze ekyahandiikirwe eki abarikwikiririza omuri Tiriniiti barikukira kujuriza okutunguura enyegyesa egi.

‘KIGAMBO AKABA ARI RUHANGA’

Yohaana 1:1 nirugira ruti: “Bwa mbere na mbere hakaba hariho Kigambo; Kigambo ogwo akaba atuura na Ruhanga kandi akaba ari Ruhanga.” Bwanyima omu shuura niyo emwe, entumwa Yohaana naayoreka gye ngu “Kigambo” ni Yesu. (Yohaana 1:14) Obu Kigambo ari Ruhanga, nikyo abamwe barikugirira ngu Omwana hamwe n’Isheboona bashemereire kuba bari ekicweka kya Ruhanga omwe.

Ijuka ngu ekicweka kya Baibuli ekirimu ebigambo ebi omukubanza kikaba kihandiikirwe omu Rugriika. Bwanyima, abavunuuzi bakavunuura ebyahandiikirwe eby’Orugriika omu ndimi ezindi. Kwonka abavunuuzi ba Baibuli abaingi tibarakoreise bigambo “Kigambo akaba ari Ruhanga.” Ahabw’enki? Barikwihirira aha kwetegyereza kwabo okw’Orugriika oru Baibuli yaahandiikirwemu, abavunuzi abo bakacwamu ngu ebigambo “Kigambo akaba ari Ruhanga” bishemereire kuvunuurwa omu muringo ogundi. Bita? Aha hariho eby’okureeberaho bikye: “Kigambo [Logos] akaba ari nka Ruhanga.” (A New Translation of the Bible) “Kigambo akaba ari ruhanga.” (The New Testament in an Improved Version) “Kigambo akaba atuura na Ruhanga kandi akaba ari nka Ruhanga.” (The Translator’s New Testament) Okurugiirira aha nvunuura ezi, Kigambo ti Ruhanga wenyine. * Kureka ahabw’okugira omwanya gwe mukuru omu bihangirwe bya Yehova, Kigambo ogwo naayetwa “ruhanga.” Ekigambo “ruhanga” nikimanyisa “ow’obushoboorozi.”

TUNGA OBUHAME OBUNDI

Abantu baingi tibarikumanya Oruguriika oru Baibuli yaahandiikirwemu. Mbwenu shi, tukaamanya tuta eki entumwa Yohaana buzima yaabaire naamanyisa? Teekateeka aha ky’okureeberaho eki: Omushomesa omu ishomero yaashobororera abeegi be eishomo. Bwanyima abeegi bayetegyereza eki yaaba naashoborora omu miringo etarikushushana, mbwenu boona bakaahika bata aha kwetegyereza kumwe? Nibabaasa kushaba omushomesa okubashobororera ebirikukiraho. Hatariho kubanganisa, okwega ebindi ebirikukiraho nikibahwera kwetegyereza gye eishomo eryo. Nikyo kimwe, okubaasa kwetegyereza gye eki Yohaana 1:1 rurikumanyisa, nooyetenga kushoma omu ngiri ya Yohaana ebindi ebirikukwata aha mwanya gwa Yesu. Okwega ebindi ebirikukwata aha eishomo eri nikiija kukuhwera kuhika aha kumanya ekihikire.

Nk’eky’okureeberaho, teekateeka aha ki Yohaana arikweyongyera kuhandika omu shuura ya 1, orunyiriri 18: “Okuruga iranaira tihariho orareebire Ruhanga [ow’Obushoboorozi Bwona].” Kwonka abantu bakareeba Yesu, Omwana we, ahakuba Yohaana naagira ati: “Kigambo ogwo [Yesu] yaaba omuntu yaatuura naitwe, twareeba ekitiinisa kye.” (Yohaana 1:14) Mbwenu shi Omwana naabaasa ata kuba ekicweka kya Ruhanga ow’Obushoboorozi Bwona? Yohaana kandi naagira ngu Kigambo akaba “atuura na Ruhanga.” Mbwenu omuntu akaabaasa ata kutuura n’ondiijo haza kandi akagaruka akaba omuntu ogwo? Kandi nk’oku kihandiikirwe omuri Yohaana 17:3, Yesu naakyoreka gye ku hariho entaaniso ahagati ye n’Ishe ow’omu iguru. Naayeta Ishe “Ruhanga omwe ow’amazima.” Arikuhendera Engiri ye, Yohaana omu bugufu naagira ati: “Kwonka ebi bihandiikirwe ngu mwikirize ku Yesu ari Kristo Omwana wa Ruhanga.” (Yohaana 20:31) Yetegyereze ngu Yesu tarikwetwa Ruhanga, kureka Omwana wa Ruhanga. Ebi ebindi ebirikworekwa omu Ngiri ya Yohaana nibyoreka oku Yohaana 1:1 rushemereire kwetegyerezibwa. Yesu, nari shi Kigambo ni “ruhanga” ahabw’okugira ngu aine omwanya mukuru kwonka tarikwingana na Ruhanga ow’Obushoboorozi Bwona.

HAMYA AMAZIMA

Garuka kandi oteekateeke aha ky’okureeberaho ky’omushomesa hamwe n’abeegi. Yeshushanirize ngu na bwanyima y’omwegyesa kwongyera kubashobororera, bamwe aha beegi bakyaine okubangaanisa. N’enki eki barikubaasa kukora? Nibabaasa kuza aha mushomesa ondiijo kubashobororera ebindi aha ishomo eryo. Omushomesa wa kabiri yaahamya ebi omushomesa w’okubanza yaashoborora, abeegi abaingi nibabaasa kurekyera aho kubangaanisa. Omu muringo nigwo gumwe, ku oraabe otarikwetegyereza gye eki Yohaana omuhandiiki wa Baibuli buzima yaabaire naagamba aha kakwate akari ahagati ya Yesu na Ruhanga ow’Obushoboorozi Bwona, noobaasa kwehanuuza aha by’ondiijo muhandiiki wa Baibuli okumanya ebindi ebirikukiraho. Nk’eky’okureeberaho, teekateeka aha bi Matayo yaahandiikire. Aha bikwatiraine n’omuheru gw’obusingye obu, naajuriza ebigambo bya Yesu arikugira ati: “Kwonka eby’ekyo kiro n’obwo bunaku tihaine orikubimanya, n’obu baakuba baamaraika b’omu iguru, n’obu yaakuba Omwana, kureka Isheboona wenka.” (Matayo 24:36) Ebigambo ebi nibihamya bita ngu Yesu ti Ruhanga ow’Obushoboorozi Bwona?

Yesu naagira ngu Isheboona naamanya bingi okukira ebi Omwana arikumanya. Kuri Yesu yaabaire ari ekicweka kya Ruhanga ow’Obushoboorozi Bwona, akaabaire naamanya byona ebi Ishe arikumanya. N’ahabw’ekyo, Omwana hamwe n’Isheboona tibarikubaasa kwingana. Kwonka abamwe nibabaasa kugira bati: ‘Yesu akaba ari omu miringo ebiri. Aha naagamba nk’omuntu w’omubiri.’ Kwonka shi bwe ku kyakubaire kiri kityo, kandi shi omwoyo orikwera? Ku guraabe guri ekicweka kya Ruhanga nk’Isheboona, ahabw’enki Yesu atarikugira ngu omwoyo orikwera naamanya ebi Isheboona arikumanya?

Nk’oku oraagumizemu nooyega Baibuli, noija kuhika aha kumanya gye ebyahandiikirwe ebindi bingi ebirikukwata aha ishomo eri. Nibihamya amazima agarikukwata ahari Isheboona, Omwana, hamwe n’omwoyo orikwera.—Zaaburi 90:2; Ebyakozirwe 7:55; Abakolosai 1:15.

[Obugambo obw’Ahansi]

^ kacw. 3 Okwetegyereza ebiragiro ebirikutegyeka enyombeka y’orurimi Orugriika erikukoresibwa ahari Yohaana 1:1, reeba aha rupapura 26-9 ez’akatabo akarikwetwa Should You Believe in the Trinity? akaahandiikirwe Abajurizi ba Yehova.