AZO mingi amä na bê so Nzapa ayeke ota na yâ oko: mo yeke wara Nzapa Babâ, Nzapa Molenge na Nzapa Yingo Vulu. Ala tene so ala ota kue alingbi tele, ngangu ti ala kue gi oko, na mbeni zo aleke ala lekengo pëpe. Atâa so ala tene Babâ ni ayeke Nzapa, Molenge ni ayeke Nzapa nga na yingo vulu ayeke Nzapa, ti ala aNzapa ni ayeke ota pëpe me gi oko.

Azo mingi so amä na bê na tënë so atene so a yeke mbeni ye so zo alingbi ti fa nda ni pëpe. Me atâa so a yeke tongaso, na yâ ti li ti ala  peut-être ala yeke tene so tënë ni alondo na Bible. Ye oko, a yeke nzoni ti hinga so na yâ ti Bible, mo yeke wara lâ oko pëpe mbeni tënë so a sû ni, so atene “Nzapa ayeke ota na yâ oko”. Me hundango tënë ni ayeke so: A yeke wara ambeni tënë na yâ ti Bible so ayeda na tënë so Nzapa ayeke ota na yâ oko? Ti kiri tënë, zia e bâ mbeni versê oko so azo so amä na bê na tënë so ayeke luti ka na ndo ni mingi ti fa tënë ti ala ni.

Jean 1:1 atene: “Kozoni, Tënë ni ayeke, na Tënë ni ayeke na tele ti Nzapa, na Tënë ni ayeke Nzapa.” Na pekoni, gi na yâ oko chapitre so, bazengele Jean afa polele so “Tënë ni” so a sala tënë ti lo ayeke Jésus (Jean 1:14). Teti so a hiri Tënë ni Nzapa, ambeni zo atene ti ala so Molenge ni na Babâ ni ayeke tâ gi na yâ Nzapa oko.

Me a yeke nzoni e girisa pëpe so a sû mbage ti Bible so lani na yanga ti Grec. A yeke gi na pekoni la si azo akiri peko ti Bible na ayanga nde nde. Me na yâ ti ambeni Bible so a kiri pekoni na ayanga nde, a sû pëpe na Jean 1:1 so “Tënë ni ayeke Nzapa”, me azo so akiri peko ti aBible ni so asû tënë ni na ndo so na mbeni lege nde. Ngbanga ti nyen ala sala tongaso? Ala sala tongaso ndali ti ye so ala hinga na ndo yanga ti Grec so a sû na Bible giriri. Na lege ti hingango ye ti ala so, ala bâ so na kiringo peko ti versê so na mbeni yanga nde, a lingbi a sû fade pëpe so “Tënë ni ayeke Nzapa.” Tongaso, ala kiri ti ala peko ti tënë so na mbeni lege nde. Na tapande, na yâ ti mbeni Bible ni, a kiri peko ti tënë ti Grec ni so tongaso: “Tënë ni ayeke tongana mbeni nzapa.” (A New Translation of the Bible). Mbeni Bible ni nde atene ti lo: “Tënë ni ayeke mbeni nzapa.” (The New Testament in an Improved Version). Mbeni nga atene: “Tënë ni ayeke na tele ti Nzapa na lo yeke na mara ti tele tongana ti Nzapa.” (The Translator’s New Testament). Tongana e bâ lege so a kiri peko ti tënë ni na yâ ti aBible so, a yeke polele so Tënë ni ayeke Lo Nzapa ni pëpe. * Me lo yeke tongana “mbeni nzapa” teti so lo yeke na kota ndo mingi na li ti tanga ti acréature kue so Jéhovah aleke. Na ndo so, tënë “nzapa” aye ti tene “zo ti ngangu”.

Mingi ti azo laso ahinga pëpe yanga ti Grec so giriri a sû na ambeni  mbage ti Bible. Tongana a yeke tongaso, tënë so bazengele Jean aye fade mbilimbili ti tene ni, e yeke hinga ni tongana nyen? Ti kiri tënë na ni, zia e mû mbeni tapande: mbeni maître ayeke fa ye na a-élève ti lo na ndo ti mbeni tënë. Tongana lo hunzi ti fa ye ni kue, a-élève ni abâ so ala kue amä yâ ti ye so lo fa so legeoko pëpe. Ala yeke sala nyen? Ala lingbi ti hunda maître ni ti kiri ti mû ambeni tënë na ndo ni na ala, so ayeke mû maboko na ala ti gbu nda ti ye so lo fa so nzoni. Legeoko nga, tongana mo ye ti gbu nda ti versê ti Jean 1:1, mo lingbi ti bâ ambeni tënë na ndo ni so andu Jésus na so mo lingbi ti wara gi na yâ Évangile ti Jean ni. Ye so ayeke mû lege na mo ti hinga tâ tënë ni.

Na tapande, bâ ambeni tënë so Jean asû na yâ Évangile ti lo, na chapitre 1, versê 18: “Mbeni zo oko ade abâ Nzapa [Ti Ngangu Ahon Kue] lâ oko pëpe.” Ye oko, azo abâ Jésus, Molenge ti lo, teti Jean atene: “Tënë ni [Jésus] aga mitele, Lo duti na popo ti e, . . . na e bâ gloire ti Lo.” (Jean 1:14). Tongaso, Molenge ni alingbi pëpe ti duti na yâ Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue. Jean atene nga so Tënë ni ayeke ‘na tele ti Nzapa’. Tongana a tene so mo yeke na tele ti mbeni zo, a ye ti fa so zo ni so ayeke mo pëpe, me mo na lo kue abungbi aga zo use. Legeoko nga, tongana a tene so Tënë ni ayeke na tele ti Nzapa, a ye ti sala tënë ti azo use me pëpe ti zo oko. Na ndo ni, na Jean 17:3, Jésus azia tâ kangbi polele na popo ti lo na Babâ ti lo ti yayu teti lo hiri Babâ ti lo “Mo so gi Mo oko ayeke tâ Nzapa”. Nga, na hunzingo ti Évangile ti lo, Jean asû tënë so: “A sala tënë ti ye so na yâ mbeti, si i lingbi mä na bê so Jésus ayeke Christ, Molenge Ti Nzapa.” (Jean 20:31). Bâ so Jean atene Jésus ayeke Molenge Ti Nzapa me pëpe so lo yeke Nzapa. Atënë so e bâ na ndo ni ge na so a wara gi na yâ Évangile ti Jean afa tongana nyen a lingbi a gbu nda ti versê ti Jean 1:1. Jésus so ayeke Tënë ni ayeke “mbeni nzapa” na lege so lo yeke kota mingi ahon tanga ti aye kue so Nzapa aleke. Ye oko, lo lingbi pëpe na Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue.

Zia e kiri na ndo ti tapande ti maître na a-élève ti lo so e mû ni fade. A lingbi ti si peut-être so ambeni élève ni angbâ lakue ti duti na kite na bê ti ala; ala de ti gbu nda ti tënë ti maître ni kue pëpe, atâa so maître ni amû ambeni tënë na ndo ni. Ala lingbi ti sala tongana nyen? Ala lingbi ti gue ti hunda tënë na mbeni maître nde ti tene lo mû ambeni tënë nde na ndo ni na ala, na so andu gi oko tënë so. Tongana use maître ni afa ambeni tënë na ndo ni so ague gi  oko na ti so kozo maître ni afa, bê ti a-élève ni mingi alingbi fadeso ti dë. A yeke nga legeoko tongaso tongana mo yeke gi ti gbu nda ti tënë so ayeke na Jean 1:1. Tongana bê ti mo ade ti dë kue pëpe na ndo ye so Jean aye biani fade ti tene na ndo songo so atingbi Jésus na Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue, mo lingbi ti bâ atënë so mbeni wasungo Bible nde atene ti lo na ndo ti tënë so. Bâ na tapande ye so Matthieu asû na yâ Évangile ti lo. Tongana lo yeke sala tënë ti hunzingo ti aye ti sese so, lo di tënë so Jésus mveni atene: “Tënë ti lâ ni kâ na tënë ti l’heure ni kâ, zo oko ahinga pëpe, même a-ange ti yayu ahinga pëpe, na Molenge ni ahinga pëpe, gi Babâ ahinga.” (Matthieu 24:36). Tongana nyen atënë so amû lege na e ti bâ so Jésus ayeke pëpe Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue?

Jésus aye ti tene so ambeni ye ayeke dä so Babâ Nzapa ahinga me so Molenge ni ahinga pëpe. Tongana fade Jésus ayeke oko na Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue, ka lo yeke hinga aye kue so Babâ ti lo ahinga. Ye so amû lege na e ti bâ so Molenge ni alingbi na Babâ ni pëpe. Me ambeni zo alingbi ti tene: ‘Jésus ayeke lani na mara ti tele use. Na mbeni mbage lo yeke zo, na mbeni mbage nga lo yeke Nzapa. Ge so, lo yeke sala tënë na yâ tele ti lo ti zo.’ Me tongana a yeke tongaso, ka ti yingo vulu ni e yeke tene ande nyen? Tongana yingo vulu ni ayeke fade oko na Babâ Nzapa ni, ngbanga ti nyen Jésus atene pëpe so yingo vulu nga ahinga ye so Babâ ni ahinga?

Na ngoi so mo yeke ngbâ ti gue na li ni na yâ mandango ye ti mo na ndo Bible, mo yeke wara lege ande ti hinga gbâ ti ambeni versê so andu tënë so. Atënë ti yâ ti aversê ni kue ague oko ti fa tâ tënë na ndo ti Babâ Nzapa, Molenge ti lo nga na yingo vulu.​—Psaume 90:2; Kusala 7:55; aColossien 1:15.