Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

NDƐ’M BE BO TULƐ LIKA

Like nga ti yɛ Klistfuɛ kpa’m be faman waka nda be suman Ɲanmiɛn’n

Like nga ti yɛ Klistfuɛ kpa’m be faman waka nda be suman Ɲanmiɛn’n

SRAN ko ju akpinngbin kpanngban be koto waka nda’n i bo, kpɛkun ɔ ti be ɲrun like cinnjin kpa. Fluwa kun se kɛ waka nda’n ti “Klistfuɛ’m be nzɔliɛ’n i cinnjin kpafuɛ’n.” (The Encyclopædia Britannica) Sanngɛ, Klistfuɛ kpa’m be faman waka nda be suman Ɲanmiɛn. ?Ngue ti ɔ?

Like cinnjin kpa nga ti yɛ be yomɛn i sɔ’n, yɛle kɛ Zezi Klist w’a wuman waka nda su. Glɛki aniɛn’n nun ndɛ mma nga sran’m be kaci i kɛ “waka nda’n” yɛle stauros. Ndɛ mma sɔ’n i bo’n yɛle “waka flolo annzɛ waka piembie.” Fluwa kun nun be seli kɛ: “Ndɛ mma [Stauros] ɔ kanman waka nɲɔn mɔ be fa kun ja kun su’n i ndɛ le mlɔnmlɔn. Glɛki aniɛn nga be fa klɛli [Aenguɛ Uflɛ’n], i nun ndɛ fi kwlá faman e akunndan’n kɔman waka nda mɔ be fa kun ja kun su’n, i su.”—The Companion Bible.

Biblu’n nun ndɛ mma kpanngban nun’n, Biblu’n klɛfuɛ’m be fali ndɛ mma uflɛ yɛ be fa kannin like nga be fa kunnin Zezi’n, i ndɛ ɔ. Ndɛ mma sɔ’n yɛle Glɛki aniɛn’n nun ndɛ mma xylon. (Sa Nga Be Yoli’n 5:30; 10:39; 13:29; 1 Piɛr 2:24) Ndɛ mma sɔ’n i bo’n yɛle waka annzɛ “yie, annzɛ janvlɛ, annzɛ kuatrɛn.”

Fluwa kun nun’n, kɛ Hermann Fulda ɔ́ klé like nga ti yɛ waka flolo ngbɛn sa su yɛ be kun sran mun’n, ɔ seli kɛ: “Nzra nun lika nga be kun sran mun lɛ’n, bo nun waka nunman lɔ. Ɔ maan, be fu kunman be kplan waka flolo. Kɛ bé bóbó kodiawiefuɛ kun waka sɔ’n su’n, be mɛn i sa’m be su yɛ be bobo be nun kpɛngbɛ ɔ. Kpɛkun, wie liɛ’n, be bobo be ja’m be nun annzɛ be minnda be.”—Das Kreuz und die Kreuzigung.

Sanngɛ, ndɛ nga ɔ o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n, yɛ e kwla lafi su kpa tra like kwlaa ɔ. Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘Sran kwlaa nga be bo i kɔmin’n [“waka kun su’n,” Bible en français courant], nn Ɲanmiɛn boli i sannzan ti ɔ.’ (Galasifuɛ Mun 3:13) Ndɛ kunngba ng’ɔ o Mmla’n 21:22, 23 (Bible en français courant) nun m’ɔ kan waka ndɛ weiin’n, yɛ Pɔlu kannin ɔn. W’a kanman waka nda ndɛ. Kɛ mɔ like nga be fa bo sran kun kɔmin’n, ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn boli sran sɔ’n i sannzan’n ti’n, ɔ fataman kɛ Klistfuɛ’m be fa Klist mɔ be boboli i waka’n su’n i foto be sie i be sua’n nun.

Kɛ Klist wuli’n, i afuɛ 300 klikli nga be sinnin’n nun’n, like fi kleman kɛ Klistfuɛ’m be fali waka nda be suli Ɲanmiɛn. Sanngɛ, kɛ afuɛ ya nsan tra su nun’n, Famiɛn Kɔnstantɛn kacili asɔnun tɛtɛ’m be nunfuɛ, kpɛkun ɔ fali waka nda’n kacili asɔnun sɔ’m be nzɔliɛ. Sɛ bɔɔ like nga ɔ suli Kɔnstantɛn bo m’ɔ yoli i sɔ liɛ’n ɔ ti sɛ o, sanngɛ like fi nunman waka nda’n nin Zezi Klist be afiɛn. Waka nda’n fin be nga be suman Zoova’n. Fluwa kun se kɛ: “Waka nda’n ti be nga be o lɛ kwlaa naan Klist w’a ba’n, ɔ nin be nga be timan Klistfuɛ’n, be nzuɛn. Fluwa sifuɛ kpanngban be waan waka nda’n ti amuɛn sɔfuɛ mun nin be nga be suman Ɲanmiɛn’n be like.”—New Catholic Encyclopedia.

?Ɔ maan, ngue ti yɛ nzɔliɛ sɔ m’ɔ fin be nga be suman Zoova’n, ɔ ɲannin ɲrun dan sɔ ɔ? Atrɛkpa’n, be yoli sɔ naan be nga be suman Zoova’n, b’a kwla fa be wun b’a wlɛ i be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’m be nun. Sanngɛ, fafuɛ kwlaa m’ɔ fin be nga be suman Zoova’n, Biblu’n bu like sɔ’n i manmanlɛ’n i fɔ weiin. (2 Korɛntfuɛ Mun 6:14-18) Kusu’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n tannin amuɛn sɔlɛ wafa kwlaa. (Ezipt Lɔ Tulɛ 20:4, 5; 1 Korɛntfuɛ Mun 10:14) I sɔ ti’n, e wun like nga ti yɛ Klistfuɛ kpa’m be faman waka nda be suman Ɲanmiɛn mlɔnmlɔn’n, i wlɛ. *

^ ndɛ kpɔlɛ 5 Sɛ ɔ waan á wún waka nda’n i su ndɛ kpanngban ekun’n, nian fluwa Comment raisonner à partir des Écritures mɔ Zoova i Lalofuɛ’m be yili’n, i bue 77-81 nun.