AN KRUS pinakamamahal asin iginagalang kan minilyon na tawo. An krus inaapod kan The Encyclopædia Britannica na “an pangenot na simbolo kan Kristianong relihion.” Minsan siring, an tunay na mga Kristiano dai naggagamit kan krus sa pagsamba. Taano ta dai?

An sarong mahalagang dahelan iyo na si Jesu-Cristo dai nagadan sa krus. An termino sa Griego na sa pankagabsan tinatradusir na “krus” iyo an stau·rosʹ. Sa pundamental iyan nangangahulogan nin “sarong patindog na palo o harigi.” An The Companion Bible nagsasabi: “[An stau·rosʹ] nungkang nangangahulogan nin duwang pidaso nin kahoy na pinagkrus sa ano man na anggulo . . . Mayo nin nakasurat sa Griegong lenguahe kan [Bagong Tipan] na nagpapasentido man lamang nin duwang pidaso nin kahoy.”

 Sa nagkapirang teksto, an mga kagsurat kan Biblia naggagamit nin saro pang termino para sa instrumentong ginamit sa paggadan ki Jesus. Iyan an termino sa Griego na xyʹlon. (Gibo 5:30; 10:39; 13:29; Galacia 3:13; 1 Pedro 2:24) An terminong ini nangangahulogan sana nin “kahoy” o “bala, pamukpok, o poon nin kahoy.”

Ipinapaliwanag kun taano ta sarong simpleng harigi an sa parate ginagamit kaidto sa paggadan, an librong Das Kreuz und die Kreuzigung (An Krus Asin an Pagpako sa Krus), ni Hermann Fulda, nagsasabi: “Bakong gabos na lugar na pinili para sa paggadan sa publiko may poon nin kahoy. Kaya ipinapasak sa daga an sarong simpleng poste. Digdi an mga bandido, na an mga kamot nakaitaas, iginagapos o ipinapako, sa parate pati an saindang mga bitis.”

Minsan siring, an pinakanakakakombensir sa gabos na prueba hale sa Tataramon nin Dios. Si apostol Pablo nagsasabi: “Tinubos kita ni Cristo sa sumpa kan Ley paagi sa pagigin sumpa imbes na kita, huli ta nasusurat: ‘Sinumpa an lambang tawo na binitay sa harigi [“poon nin kahoy,” King James Version].’” (Galacia 3:13) Kinokotar digdi ni Pablo an Deuteronomio 21:22, 23, na malinaw na nagtataram manongod sa sarong harigi, bakong sa sarong krus. Huling an siring na paagi nin paggadan ginibong “sumpa” an sarong tawo, bakong maninigo para sa mga Kristiano na gibohon na dekorasyon sa saindang mga harong an mga imahen ni Cristo na nakapako.

Mayo nin ebidensia na sa enot na 300 na taon pagkagadan ni Cristo, naggamit nin krus sa pagsamba an mga naghihingakong Kristiano. Minsan siring, kan ikaapat na siglo, an paganong si Emperador Constantino nakombertir sa apostatang Kristianismo asin pinalakop an krus bilang simbolo kaiyan. Ano man an motibo ni Constantino, an krus mayo nin koneksion ki Jesu-Cristo. Sa katunayan, an krus naggikan sa mga pagano. Inaadmitir kan New Catholic Encyclopedia: “An krus manonompongan sa mga kultura bago kan mga Kristiano sagkod sa mga kulturang bakong Kristiano.” An manlaenlaen na iba pang eksperto ikinokonektar an krus sa pagsamba sa naturalesa asin sa mga seremonya sa sekso nin mga pagano.

Kun siring, taano ta pinalakop an paganong simbolo na ini? Minalataw na tanganing gibohon na mas pasil para sa mga pagano na akoon an “Kristianismo.” Minsan siring, an debosyon sa ano man na paganong simbolo malinaw na kinokondenar kan Biblia. (2 Corinto 6:14-18) Ipinagbabawal man kan Kasuratan an gabos na klase nin idolatriya. (Exodo 20:4, 5; 1 Corinto 10:14) Kun siring, may  marahayon na dahelan na an tunay na mga Kristiano dai naggagamit kan krus sa pagsamba. *