A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

THLAIHHLEI

Biaknak ah A Hmaanmi Khrihfa Hna Nih Vailamtah An Hman Lonak A Ruang

Biaknak ah A Hmaanmi Khrihfa Hna Nih Vailamtah An Hman Lonak A Ruang

MINUNG nuai tampi nih vailamtah kha an uar i an upat. Encyclopædia Britannica timi cauk nih vailamtah cu “Khrihfa biaknak i a biapi bikmi hmelchunhnak a si” tiah a ti. Asinain, a hmaanmi Khrihfa hna nih cun biaknak ah vailamtah kha an hmang lo. Zeiruangah a si?

A biapi bikmi a ruang cu Jesuh Khrih kha vailamtah cungah a thih lo caah a si. “Vailamtah” tiah a bik in lehmi Grik biafang cu stau·rosʹ a si. A sullam taktak cu “a dingmi tung” ti a si. Companion Baibal nih hitin a ti: “[Stau·rosʹ] nih fung aa kalhmi pahnih kha a chim duhmi a si lo. . . . Grik [Biakam Thar] Baibal ah thing pahnih ti phun in a um hrimhrim lo.”

Baibal ṭialtu hna nih Baibal cang tampi ah Jesuh thihnak hriamnam caah biafang dang kha an hman. Cucu Grik biafang xyʹlon hi a si. (Galati 3:13) Mah biafang cu “thing” asiloah “fung, tung asiloah thingkung” timi sullam a ngei.

Zeicahdah mi thah tikah tung sawhsawh kha an hman timi kong a fiantermi Fulda i Vailamtah le Vailamtah i Thahnak timi cauk ah hitin kan hmuh: “Mi hmai i thah awkah thimmi hmun kip ah thingkung a um lo. Cucaah thingtung sawhsawh kha vawlei ah an bunh i an tun. Cu tung cung ahcun misual pawl kha an taar hna, an kut kha cung lei ah an hlerter hna i an kut he an ke he hri in an ṭem hna asilole thir in an khenh hna.”

Asinain, zumhawk a tlak bikmi tehte cu Pathian Bia in a si. Lamkaltu Paul nih hitin a ti: “Nawlbia nih a chuahpi mi chiatserhnak chung khan Khrih nih a kan tlanh cang, cu a kan tlanhnak cu kan ca i chiatserhmi i a cannak thawng khan a si i chiatserhmi i a hung i can cu, cathiang nih, ‘Thingkung cung i thlai mi paoh cu Pathian chiatserhmi an si,’ a ti caah khan a si.” (Galati 3:13) Hika ah Paul nih Deuteronomi 21:22, 23 kha a lakmi a si, cuka ah vailamtah tiah a ti lo, thingkung tiah fiang tein a ti. Mi pakhat cutin thah a si cu “chiatserhmi” a si ruangah a si, cucaah Khrihfa hna nih Khrih thlai a sinak milem in inn ṭamh cu aa dawh tlak lai lo.

Khrih thih hnu kum 300 chungah Khrihfa hna nih biaknak ah vailamtah an hman timi tehte a um lo. Asinain, kum zabu pali a phak tikah lawkih mi siangpahrang Constantine cu zumhnak in a pialmi Khrihfa biaknak ah a rung lut i vailamtah kha Khrihfa hna hmelchunhnak in hman awkah tha a pek. Constantine tinhmi cu zei a va si hmanh ah vailamtah cu Jesuh Khrih he pehtlaihnak zei hmanh a ngei lo. A tak ti ahcun vailamtah hi lawkih mi hna sinin a hram aa thawk. The New Catholic Encyclopedia nih hitin a ti: “Vailamtah hi Khrihfa chan hlan le Khrihfa a si lomi hna phung ah hmuh a si.” A dang fianternak zong nih vailamtah kha lawkih biaknak le khrihfa a si lomi hna i nu le pa sualnak he aa pehtlai tiah a langhter.

Cuti a si ah zeicahdah lawkih mi hna i hmelchunhnak hi tha an pek? Lawkih mi hna kha fawi tein “Khrihfa biaknak” cohlanter an duh hna caah a si kho. Asinain Baibal nih cun lawkih mi hna i hmelchunhnak paohpaoh kha sual a phawt. (2 Korin 6:14-18) Cathiang nih siasal biak ning phun zakip kha a kan thlauh. (Exodus 20:4, 5; 1 Korin 10:14) Cu bantuk a kong ṭha a um caah a hmaanmi Khrihfa hna nih biaknak ah vailamtah kha an hmang lo. *

^ cat. 9 Vailamtah kong tamdeuh in fianternak kha Jehovah Hngaltu hna chuahmi ကျမ်းစာဖြင့် ကျိုးကြောင်း​ဆင်ခြင်ခြင်း timi cauk cahmai 130-134 ah zoh.