Ṛuḥ ɣer wayen yellan deg-s

Ṛuḥ ɣer wegbur

TIMERNA

Acuɣer ur ssexdamen ara imasiḥiyen n ṣṣeḥ ṣṣalib di leɛbada-​nsen?

Acuɣer ur ssexdamen ara imasiḥiyen n ṣṣeḥ ṣṣalib di leɛbada-​nsen?

D IMELYAN n lɣaci i geţqadaren yerna i geţɛebbiden ṣṣalib (amidag). Yenna-​d yiwen umawal (The Encyclopædia Britannica) belli ṣṣalib-​agi d “ţţawil akk amezwaru swayes yeţwaɛqal ddin amasiḥi.” Acu kan, imasiḥiyen n tideţ ur t-​ssexdamen ara di leɛbada-​nsen. Acimi?

Ssebba tameqrant ţ-​ţagi: Ɛisa Lmasiḥ ur yemmut ara ɣef ṣṣalib. D ameslay n tyunanit sṭawrus i d-​sṭerjmen s wawal “ṣṣalib”. Ameslay-​agi yeɛna “asɣar ibedden, neɣ tigejdit.” Yiwet n tektabt, s teglizit, i d-​issefhamen imeslayen n Wedlis Iqedsen tenna-​d: “[Sṭawrus] ur d-​iţmettil ara yakk sin yesɣaren yersen wa ɣef wa yerna yemxallfen [...]. Deg wayen yeţwaketben s tyunanit di [Lɛahd ajdid], ulac akk ayen ara ɣ-​yawin a nxemmem ɣer sin yesɣaren.”

Di xilla n yefyar, wid iketben Adlis Iqedsen ssexdmen ameslay nniḍen bac a d-​bedren ţţawil iɣef i nɣan Ɛisa. D ameslay n tyunanit ksulun. (Lecɣal 5:30; 10:39; 13:29; Igalatiyen 3:13; 1 Buṭrus 2:24) Ameslay-​agi lmeɛna-​s “asɣar” neɣ “aɛekkaz, tadebbuzt, ttejṛa.”

Taktabt yeţţusemman Ṣṣalib akk-​d uṣelleb, i gekteb Hermann Fulda, tessefham-​ed ayɣer i llan ssexdamen yiwet n tgejdit kan i tmenɣiwt: “Ur ţţilint ara dima ttjuṛ deg imukan anda i neqqen, zdat n lɣaci, wid yeffɣen i lqanun. Ssentayen ihi yiwet n tgejdit di lqaɛa, ţɛelliqen-​ten fell-​as. Ţcuddun-​asen neɣ ţsemmiṛen-​asen ifassen nnig n uqerru yerna gellun ula s [...] iḍarren-​nsen.” (Das Kreuz und die Kreuzigung).

Lameɛna, ţţbut akk iṣeḥḥan neţţaf-​it deg Wedlis Iqedsen. Yenna-​d wemceggeɛ Bulus: “Lmasiḥ ifda-​yaɣ-​d si deɛwessu n ccariɛa, yuɣal d deɛwessu ɣef ddemma-​nneɣ, axaṭer yura: ‘Iţwanɛel win yeţwaɛelqen ɣer wesɣar [“ɣer tgejdit”, ɛlaḥsab n Ṭrejma n ddunit tajdiṭ (s tṛumit); “ɣer ttejṛa”, ɛlaḥsab n Wawal n tudert, 2001].’” (Igalatiyen 3:13) Bulus iheddeṛ-​ed dagi ɣef wayen yuran deg Wesmekti 21:22, 23, i d-​ibedren s tɛibṛanit ameslay “tigejdit”, mačči “ṣṣalib”. Imi ţţawil-​agi swayes i neqqen yeţţarra d “amenɛul” win akken ara yemmten yis, ur d-​yewwi ara ad zewwqen imasiḥiyen ixxamen-​nsen s lmeṣnuɛat i d-​iţweṣṣifen Lmasiḥ iţwaɛellqen ɣef ṣṣalib.

Ulac ţţbut ara d-​isseknen belli llan imasiḥiyen i gessexdmen ṣṣalib di leɛbada-​nsen di tlata n leqrun i d-​itebɛen lmut n Lmasiḥ. Acu kan, di lqern wis 4, lḥakem aṛumani iwumi qqaren Qusṭantin ikcem ɣer ddin i geţwaḥesben d ddin amasiḥi, yerna yebɣa ad issekcem ṣṣalib ɣer ddin-​agi. Akken yebɣu yili leqsed-​ines, ṣṣalib ur icudd ara maḍi ɣer Ɛisa Lmasiḥ. Ṣṣalib yekka-​d si ddin n lekdeb. Yiwen umawal n Ikatulikiyen (New Catholic Encyclopedia) yenna-​d: “Neţţaf ṣṣalib di leɛwayed yellan uqbel a d-​iban ddin amasiḥi akk-​d leɛwayed i sɛan lɛibad ur netbiɛ ara ddin-​agi.” Llant daɣen tektabin nniḍen yesɛan lqima i d-​yessefhamen belli tella lɛalaqa ger ṣṣalib akk-​d leɛbada n txelqit, yerna ula ger ṣṣalib akk-​d leɛwayed icudden ɣer tarrawt (afukti).

Ayɣer ihi i d-​ssekcmen ṣṣalib-​agi? Izmer lḥal, bac akken wid yellan ţɛebbiden iṛebbiten n lekdeb ad qeblen ddin “amasiḥi”. Acu kan, Adlis Iqedsen iḥeṛṛem a neṭṭef di yal taɣawsa (lḥaǧa) icudden ɣer leɛbada n lekdeb. (2 Ikurintiyen 6:14-18) Iḥeṛṛem daɣen mkul d ṣṣenf n leɛbada n lmeṣnuɛat. (Tuffɣa 20:4, 5; 1 Ikurintiyen 10:14) Ihi, imasiḥiyen n ṣṣeḥ sɛan ssebbat timeqranin ɣef waydeg ur ssexdamen ara ṣṣalib di leɛbada-​nsen. *

^ § 4 Bac aţ-​ţissineḍ akteṛ n leḥwayeǧ ɣef ṣṣalib, ẓer isebtar 77-81 n tektabt Comment raisonner à partir des Écritures, i d-​ssufɣen Inagan n Yahwa.