Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

MBWEJO

Kipelela Bene Kidishitu ba Bine Kwingidija Musalaba mu Butōtyi

Kipelela Bene Kidishitu ba Bine Kwingidija Musalaba mu Butōtyi

MUSALABA i kintu kyobaswele ne kyobapa bulēme kudi midiyo ne midiyo ya bantu. Dibuku The Encyclopædia Britannica dinena amba musalaba nansha musalabu “i kiyukeno kikatampe mu bipwilo bya bwine Kidishitu.” Inoko, bene Kidishitu ba bine bapelanga kwingidija musalaba mu butōtyi bwabo. Mwanda waka?

Bubinga bukatampe i buno: Yesu Kidishitu kāfwidilepo pa musalaba. Kishima kya Kingidiki kyalamunwanga divule bu “musalaba” i stau·rosʹ. Nshintulwilo yakyo mine i “kikomo kyoloke nansha mulamba.” Dibuku The Companion Bible dinena’po amba: “[Stau·rosʹ] kekishintululapo nansha dimo mityi ibidi mikimbakanye pamo bwa difinko kampanda . . . Kekudipo kintu nansha kimo mu Kingidiki kya mu [Kipwanino Kipya] kileta mulangwe wa mityi ibidi.”

Mu bisonekwa bimobimo, balembi ba Bible i bengidije kishima kikwabo pa kutela kintu kyāfwidile’ko Yesu. I kishima kya Kingidiki xyʹlon. (Bilongwa 5:30; 10:39; 13:29; Ngalatea 3:13; 1 Petelo 2:24) Kino kishima kishintulula’tu amba “kityi” nansha “kipingo, lubao, nansha mutyi.”

Dibuku Das Kreuz und die Kreuzigung (Musalaba ne Kupopwa ku Musalaba), dya Hermann Fulda, dishintulula mwanda waka badi bepaya divule bantu ku mutyi, amba: “Mityi keyādipo imwekamweka mu bifuko byonso mobādi batonga kwipaila bantu ku meso a kibumbo. O mwanda bādi bashimika panshi kipingo kya bituputupu. Penepa bakutyila nansha kupopela bajilula bijila pa ao, makasa mūlu divule ne maulu mene mapope.”

Inoko bubinga bukulupija kutabuka i bobwa butanwa mu Kinenwa kya Leza. Mutumibwa Polo unena’mba: “Kidishitu wetupotele, wetukūla mu mafingo a Bijila pa kwikala’ye mafingo pa kyetu kyaba, mwanda i kilembwe amba: ‘Afingwe mafingo muntu yense uyeyekelwe ku mutyi.’” (Ngalatea 3:13) Pano Polo upita mu binenwa bya Kupituluka 21:22, 23, ulombola patōka amba i mutyi, ke musalabapo. Uno muswelo wa kwipaya muntu wādi umulengeja ekale ke mufingwe “mafingo,” o mwanda ke biyampepo bene Kidishitu baneñenye mobo abo na kakishi nansha kifwatulo kya Yesu uyeyekelwe.

I kutupu kilombola amba mu myaka 300 imbajinji kupwa kwa Kidishitu kufwa, boba bādi betela bu bene Kidishitu bāingidije musalaba mu butōtyi bwabo. Ebiya mu myaka ya katwa ka buná, Constantin Mulopwe Mbikavu Mujentaila wāitabila mu bwine Kidishitu bupondoke ne kutweja’mo musalaba bu kiyukeno kyabo. Ketuyukilepo kyātonwene Constantin, inoko kyotuyukile i kino: musalaba keukwatañenepo nansha dimo na Yesu Kidishitu. Kadi na bubine musalaba i mutambe ku bajentaila. Dibuku New Catholic Encyclopedia ditabija’mba: “Musalabu utanwa mu bibidiji bya bantu ba kumeso kwa bwine Kidishitu ne boba ke bene Kidishitupo.” Mabuku palapala makwabo akwatañanya musalaba na butōtyi ne na bisela bya buenda bya bajentaila.

Penepa mwanda waka kino kyelekejo kya bajentaila i kitumbe? Mobimwekela i mwanda wa kupēlejeja bajentaila betabije “bwine Kidishitu” bwa dijina bitupu. Inoko, kutōta kyelekejo kyo-kyonso kya bujentaila i kupelejibwe mu Bible. (2 Kodinda 6:14-18) Kadi Bisonekwa bikankaja miswelo yo-yonso ya kutōta bankishi. (Divilu 20:4, 5; 1 Kodinda 10:14) Nanshi bene Kidishitu ba bine badi na bubinga bwendele’mo bwa kuleka kwingidija musalaba mu butōtyi. *

^ mus. 5 Shi usakila’ko myanda mikwabo palapala itala pa musalaba, tala dibuku Comment raisonner à partir des Écritures pa paje 77-81, dilupwilwe na Batumoni ba Yehova.