Skip to content

Skip to table of contents

BEBIL ER A OMESODEL

Ngera Uchul me a Remera el Kristiano a Diak Lousbech er a Kerus el Ngar er a Omengull er Tir?

Ngera Uchul me a Remera el Kristiano a Diak Lousbech er a Kerus el Ngar er a Omengull er Tir?

A REBETOK el miliol el chad a kmal mengull er a kerus. A The Encyclopædia Britannica a melekoi el kmo a “kerus a olengchelel a klechelid er a Klekristiano.” Me nguaisei engdi a remera el Kristiano a diak lousbech er a kerus el ngar er a omengull el tir. E ngera uchul?

A klou a ultutelel el uchul a kmo, a Jesus Kristus a dimlak el mad er a kerus. A tekoi er a Grik el blechoel el loliuid er ngii el “kerus” a stau·rosʹ. E a belkul tia el tekoi a “melemalt el dechor el kerrekar.” A The Companion Bible a kmo: “A [Stau·rosʹ] a diak a ta el lolekoi el kirel a teblo el kerrekar el kabutang er a ngii di el teletael . . . Ngdiak a ngii di el tekoi er a Grik el ngar er a [Beches el Testament] el melutk el kirel a teblo el kerrekar.”

Ngar er a bebil er a bades e a remilluches er a Biblia a uluusbech er a tekoi er a Grik el xyʹlon el mesaod er sel luluusbech er ngii el lomekoad er a Jesus. (Rellir 5:30; 10:39; 13:29; Galatia 3:13; 1 Petrus 2:24) A belkul tia el tekoi a “kerrekar” el ua tang, ngskors, me a lechub e ngdellomel.

A babier el Das Kreuz und die Kreuzigung (The Cross and the Crucifixion), el lulluches er ngii a Hermann Fulda a mesaod er sel uchul me te di uluusbech er a teluo el kerrekar el kirel a okodellir a rechad. Ngmelekoi el kmo: “Ngdimlak el blechoel el ngar er ngii a kerrekar er aike el basio el buai a mong e omes er a rechad el mo okodall. Sei a uchul me te di dillemii a teluo el kerrekar er a chutem, e ngmai a chimorir a rulemtok a llach el bedul bab e llemechet me a lechub e te dileel me a ocherir me te dirrek el lilechet me a lechub e te dileel.”

Engdi sel kot el ngaruchei el lomeketakl er tia el tekoi, a Tekingel a Dios. A apostol el Paulus a dilu el kmo: “Kristus a mla medebeakl el kired me ng mla ngubetid er a dellebeklel a Llach; ele Chedaol Llechukl a kmo, ‘Ngikel kltekotel er a kerrekar a delebeakl.’” (Galatia 3:13) Me a Paulus a millekoi a tekoi el ngar er a Duteronomi 21:22, 23, el ngii a mesaod el kirel a kerrekar el diak losaod el kirel a kerus. Me a bades a melekoi el kmo, tia el rolel a kodall a “delebeakl” a uchul me ngdiak el ungil el tekoi a lsekum a Kristiano a omesiich er a blil er a siasing me a lechub e ngbleob er a Jesus el deleel er a kerus.

Ngdiak a ochotel el kmo, a 300 el rak er a uriul er a kodellel a Kristus e tirke el millekoi el kmo te Kristiano a uluusbech er a kerus el ngar er a omengull er tir. Me nguaisei, engdi ngar er a chelsel aike el rak er a 300, e a Emperor el Constantine el mlengull a klsuul el chelid a mlo Kristiano e rirellii a klechelid er a Klekristiano el mo diak loltirakl a mera el osisechakl. Ngdirrek el rirellii a kerus el mo olengchelel a klechelid er a Klekristiano. Me a ble lungil a moktek er ngii me a lak, engdi a Jesus Kristus a dimlak el mad er a kerus. A kerus a bai mlengai er a klsuul el osisechakl. A New Catholic Encyclopedia a melekoi el kmo: “A kerus a mlengai er a siukang er a rechad er a uchei er a taem er a Klekristiano me a dirrek el siukang er a rechad el dimlak el Kristiano.” A rebebil a dirrek el melekoi el kmo a kerus a chelsechusem er a omengull er a sils me a dirrek el omengull el kirel a cheroll.

Me ngngera uchul me te millisiich er tia el klsuul el olengchelel a Klekristiano? Te mirruul uaisei me bo el sebechir tirke el mengull a klsuul el chelid el kongei er a Klekristiano. Me nguaisei, engdi a Biblia a omtok a ngii di el tekoi el chelsechusem er a klsuul el omengull. (2 Korinth 6:14-18) A Biblia a dirrek lolekebai a rokui el rolel a omengull el bleob. (Exodus 20:4, 5; 1 Korinth 10:14) Me a remera el Kristiano a diak lousbech er a kerus el ngar er a omengull el tir.