FAMÖR miliön his a‘ti‘ȧk pạu ma ‘e‘ȧk ‘ại fakrav ta. The Encyclopædia Britannica ‘ea ne ‘ại fakrav ta “tä faki‘oag heti‘ pạu ‘on rot fakKaristo.” Ka, famör rot fakKaristo aire kat garue‘ȧk ra ‘ại fakrav ta ‘e ‘oris titi‘ạkiga. Hün se tese?

‘On hün lelei het ‘e reko Jisu Karisto kat al ra ‘e ta ‘ại fakravat. Fäeag Kirik het ne a‘mou höl‘ȧk se “‘ại fakrava” iạ stau·ros´. ‘On fuạg mumuạ pạu heta “tutur nojot ne posot.” Puk heta The Companion Bible juju‘ạkim ne: “[Stau·ros´] kat ‘es ra ta av het ne iạ garue‘ȧk la fuạg se ‘ại hap he ruạ ne hạihe‘ạkiag se‘ ‘e far het se far het ‘e ta kạinag rere het ma…Kat ‘es ra ta tēet fȧ‘ ‘e Fäeag Kirik ne [Puk Ha‘ Fo‘ou] ne kop ma la hün‘ȧk se ‘ại hap he ruạ.”

‘E puk ma‘oi, iris ne fạ‘ia Puk Ha‘a a‘es‘av‘ȧk ta fäeag hoi‘ȧk se tēet ne garue‘ȧk ‘e alag ‘on Jisu. Iạ fäeag Kirik heta xy´lon. (Garue 5:30; 10:39; 13:29; Kalatia 3:13; 1 Pita 2:24) ‘On fuạg ne fäeag heta “‘ại hapa” ne “‘ại het, ‘ại peluga, ne ‘ại hūut.”

Puk heta Das Kreuz und die Kreuzigung (The Cross and the Crucifixion), ne Hermann Fulda fạ‘i, ‘ea tape‘ la sui‘ạkia hün ne ‘ea e ne ‘ại het a‘mou a‘es‘ao‘ȧk ‘e av ne famori al‘ạki e: “Kat ‘es ‘ại hu ma‘oi ra ‘e te‘ ne ut ne hil la re e al‘ȧk te kel‘ạki. Ma täe ‘on‘on fita‘ma ‘ại het ne tutur noj het ma la fu‘ạkia se pear ta. Iris famör kaofoho ‘oris ‘uhapa roj‘ȧk ma hạitạunạ‘iag ag‘esea, ma ‘e av ma‘oi, ‘oris lahapa tape‘ma hạitạunạ‘iag, ma ‘o‘or ne fa‘ se ‘ại ‘i.”

Ka, hün pạu ne ‘äe la po la aier‘ạki, ho‘am ‘e Fäeag ‘on ‘Ạitu. ‘Apostol ta Paula ‘ea tape‘: “‘Äna Karisto tög ma sại‘ȧk vạhia ‘is ‘e mar ne foho, ne iạ hele‘uen la tē marat ‘e rēko ‘is: ko fȧ‘, Le‘et ma ne fȧv ‘e ta ‘ại, [“ại hūut,”…] ia martia.’ ” (Kalatia 3:13) ‘E ut ne puk te‘ Paula fạ‘ia te ne ‘ea ‘e Nā Hoi‘ạkiag ne Foho 21:22, 23, ne ‘ea a‘taf pạu ‘ạit, ‘eake ‘ại fakravat. Ma ‘e reko kạinag al‘ạkiag te‘, iạ re famör ta la “te marat,” iạ kat nonoj ra la famör rot fakKaristo la ösös ‘oris hanua ‘e mạl ne kel‘ạkim ne Karisto fa‘ se ta ‘ại fakravat.

Kat ‘es ra ta aier‘ạkiget ra ‘e laloag ne fạu 300 mumuạ ne alag ‘on Karisto ta, ne ‘ea ne iris rot fakKaristo garue‘ȧk ta ‘ại fakravat ‘e ‘oris titi‘ạkiga. Ka ‘e ‘on häk ne senjuriit, Sạu ta Kostatino höl ma te ag‘esea ma rot fakKaristo sioksiko ma hoa‘ a‘ne‘ne‘ ma forȧs‘ạkia ‘ại fakrav ta la ‘on faki‘oag heta. Kat ‘inea ra ne tes tä ‘amnȧk pạu ‘on Kostatino, ka ‘ại fakrav ta kat ‘es ra ta tēet la re ma Jisu Karisto. ‘On aier pạu heta te‘, ‘ại fakrav ta kamatam ‘e iris ne maksulu. Puk hete‘ New Catholic Encyclopedia ‘ea pạu: “Famör ne mȧür mumuạ ne Av ‘on Karisto ta ma iris ne maksulu ta garue‘ȧk ‘ại fakrav ta ‘e ‘oris aga.” Ut sạkior te ma‘oi hoi‘ȧk ‘ea ne ‘ại fakrav ta garue‘ȧk ag‘esea ma titi‘ạkiag se te fup‘ạki ma ag fak‘inos ne kat la‘oag ‘esea ra ma Puk Ha‘a.

Ma, po ‘e tes tä, faki‘oag het ne fupum ‘e iris ne kat pilifi forȧs‘ȧk ma ofrạu pạu? ‘Itạke, la po la a‘vavhian la iris ne kat seminte pilifi la tạria “Rot Fakkaristo.” Ka, Puk Ha‘a fesiạ‘ pạu se agag se faki‘oag ‘on iris ne maksulu. (2 Korinita 6:14-18) Puk Ha‘a ha‘ȧk pạu te‘ ne kạinag ‘ạit‘ạkiag ne tupu‘a. (Sại‘ạkiga 20:4, 5; 1 Korinita 10:14) Ma tä ‘on‘on famör rot fakKaristo aire kat garue‘ȧk ra ‘ại fakrav ta ‘e ‘oris titi‘ạkiga, po ‘e iris ma hün lelei ma‘oi pạu.*

*  La ‘inea‘ia hạifäegag a‘tạution ne ‘ại fakrav ta, ‘io se rạupeap 89-93 ne puk heta Reasoning From the Scriptures, ne Jihova Uetnes ta fạ‘i.

← Kel se ‘on väe ta