Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

 ṰHUMETSHEDZO

Zwine zwa Ita uri Vhakriste vha Ngoho Vha Sa Shumise Tshifhambano Vhurabelini

Zwine zwa Ita uri Vhakriste vha Ngoho Vha Sa Shumise Tshifhambano Vhurabelini

TSHIFHAMBANO tshi a funiwa na u ṱhonifhiwa nga vhathu vha dzimilioni. The Encyclopædia Britannica i amba uri tshifhambano ndi “tshiga tshihulwane tsha vhurereli ha Vhukriste.” Naho zwo ralo, Vhakriste vha ngoho a vha shumisi tshifhambano vhurabelini. Ndi ngani?

Tshiitisi tsha ndeme ndi tsha uri Yesu Kristo ho ngo fela kha tshifhambano. Ipfi ḽa Lugerika ḽine kanzhi ḽa ṱalutshedzelwa nga uri “tshifhambano” ḽi pfi stau·ros′. Zwine zwa amba “danda ḽe ḽa tou tswititi.” The Companion Bible i sumbedza u ri: “Ipfi [Stau·ros′] a ḽi vhuyi ḽa amba zwipiḓa zwivhili zwa mabulannga zwi itaho tshifhambano . . . A huna na fhethu na huthihi kha [Thestamennde  Ntswa] ya Lugerika ho ambiwaho nga ha zwipiḓa zwivhili zwa mabulannga.”

Kha maṅwalwa o vhalaho, vhaṅwali vha Bivhili vha shumisa ḽiṅwe ipfi kha tshishumiswa tshe tsha shumiswa musi hu tshi vhulahwa Yesu. Ḽeneḽo ipfi ḽa Lugerika ḽi pfi xy′lon. (Mishumo 5:30; 10:39; 13:29; Vha-Galata 3:13; 1 Petro 2:24) Heḽi ipfi ḽi amba “bulannga” kana “thanda, thonga, kana muri.”

Musi i tshi ṱalutshedza uri ndi ngani vhathu vho vha vha tshi anzela u vhulahwa nga u tou fhahewa kha danda, bugu ine ya pfi Das Kreuz und die Kreuzigung (Tshifhambano na U Vhambiwa) yo ṅwalwaho nga Hermann Fulda, i ri: “Miri yo vha i sa anzeli u wanala fhethu huṅwe na huṅwe he ha vha hu tshi vhulahelwa hone vhathu. Ngauralo ho vha hu tshi sokou bwelwa danda fhasi mavuni. Vhathu vhe vha pfuka mulayo vho vha vha tshi vhofhelelwa kana vha tou ombelwa nga zwibigiri zwanḓa na milenzhe kha ḽeneḽo danda, kanzhi zwanḓa zwo iswa nṱha.”

Naho zwo ralo, mafhungo ane a khwaṱhisedza zwenezwo u fhira oṱhe a wanala Ipfini ḽa Mudzimu. Muapostola Paulo u ri: “Kristo o ri rengulula kha samba ḽa mulayo nge ene a vha samba a tshi itela riṋe, ngauri ho ṅwaliwa ha pfi: Muthu o fhahewaho kha danda [“muri,” King James Version] o semiwa.” (Vha-Galata 3:13) Hafha Paulo o redza Doiteronomio 21:22, 23, ine ya amba nga ha danda, hu si tshifhambano. Samusi nḓila yeneyo ya u vhulaha vhathu yo vha i tshi ita uri muthu a vhe ‘o semiwaho,’ zwi nga si vhe zwavhuḓi uri Vhakriste vha khavhise mahaya avho nga zwifanyiso zwa Kristo o ombelwa kha danda.

A huna vhuṱanzi vhune ha sumbedza uri miṅwahani ya 300 nga murahu ha lufu lwa Kristo, vhane vha ḓivhidza Vhakriste vho shumisa tshifhambano kha vhurabeli. Naho zwo ralo, nga ḓana ḽa vhuṋa ḽa miṅwaha, Muvhusi wa muhedeni ane a pfi Constantine o mbo ḓi vha Mukriste nahone a ita uri hu shumiswe tshifhambano sa tshiga tsha Vhukriste. Hu sa londwi zwiṱuṱuwedzi zwa Constantine, tshifhambano tsho vha tshi sa tshimbidzani na Yesu Kristo. Zwi re zwone ndi uri tshifhambano tsho bva kha vhuhedeni. The New Catholic Encyclopedia i ri: “Tshifhambano tsho vha tshi tshi wanala kha mvelele dza nga phanḓa ha Vhukriste na kha mvelele dzi si dza Vhukriste.” Vhagudi vho fhamba-fhambananaho vho sumbedza uri hu na vhuṱumani vhukati ha tshifhambano na vhurabeli ha mupo na mikhuvha ya vhuhedeni ya u ṱangana nga dzimbeu.

 Nga zwenezwo, ndi ngani tshenetsho tshiga tsha vhuhedeni tsho bvela phanḓa u shumiswa? Zwi vhonala uri zwo vha zwi tshi khou itelwa uri vhahedeni vha ṱanganedze “Vhukriste” nga hu leluwaho. Naho zwo ralo, u ḓikumedza kha tshiga tsha vhuhedeni hu a sasaladzwa tshoṱhe nga Bivhili. (2 Vha-Korinta 6:14-18) Maṅwalo a dovha a dzivhisa mifuda yoṱhe ya u gwadamela midzimu i sili. (Ekisodo 20:4, 5; 1 Vha-Korinta 10:14) Nga nṱhani ha zwenezwi zwiitisi zwi pfalaho, Vhakriste vha ngoho a vha shumisi tshifhambano vhurabelini. *

^ par. 4 U itela mafhungo o engedzeaho nga ha tshifhambano, sedzani masiaṱari 89-93 a bugu ine ya pfi Reasoning From the Scriptures, yo gandiswaho nga Ṱhanzi dza Yehova.