တၢ်ပိာ်ထွဲ
မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤအံၤ နထံၣ်မှံအီၤဒ်လဲၣ်. ပှၤအါဂၤနာ်ဝဲလၢ ပှၤအကကွဲၢ် အကထိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးနုာ်အီၤဆူ ယွၤအလီၢ်ပစိာ် အမဲာ်ညါ တဂၤဝံၤတဂၤဒီး ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ တဂၤစုာ်စုာ်လီၤ. တနီၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢမူခိၣ် ဒီးတနီၤန့ၣ် တၢ်ကစံၣ်ညီၣ်အီၤဒ်သိး ကဘၣ်တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်အီၤ လီၤစိၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အကတီၢ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲ လီၤဆီဖးဒိၣ်လီၤ. ယွၤအကလုၢ်ကထါ ပာ်ဖျါဝဲလၢ တမ့ၢ်ဒ်ဆၢကတီၢ်လၢ အလီၤပျံၤဘၣ်ဒီး မ့ၢ်ဒ်တၢ်ဘှီထီၣ်က့ၤ အဆၢကတီၢ် လၢပှဲၤဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၁, ၁၂ န့ၣ်, တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် အတၢ်ကွဲးဖျါထီၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးမုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် ပဖးဘၣ်ဒ်အံၤလီၤ– “ဒီးယထံၣ်လီၢ်ပစိာ်ဝါဖးဒိၣ်, ဒီးပှၤလၢအဆ့ၣ်နီၤလၢ အဖီခိၣ်လီၤ. ဒီးဟီၣ်ခိၣ်, ဒီးမူခိၣ်ဃ့ၢ်ကွံာ်လၢ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်တထံၣ်န့ၢ်လၢၤဘၣ်အလီၢ်ဘၣ်. ဒီးယထံၣ်ပှၤသံ, ဒီးဒိၣ်ဒီးဆံးတဖၣ်န့ၣ်, ဆၢထၢၣ်လၢလီၢ်ပစိာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်အိးထီၣ်လံာ်တဖၣ်, ဒီးလံာ်အဂၤလၢအမ့ၢ် လံာ်မူတကတြူၢ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အသး, ဒီးပှၤအသံတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဒ် အတၢ်မၤတဖၣ်အသိး, ဒ်တၢ်ကွဲးအသးလၢ လံာ်တဖၣ်အပူၤအသိးလီၤ.” ဖဲအံၤပာ်ဖျါဝဲ ပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်.
ယဟိဝၤ ကစၢ်ယွၤမ့ၢ် ပှၤကညီတဖၣ် အပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်အတၢ်မၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ကစၢ်ဟ့ၣ်မူဒါဆူ ပှၤတဂၤလီၤ. ဒ်မၤတၢ် ၁၇:၃၁ အသိး, တၢ်မၢဖိပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ “သ့ၣ်နံၤဖးသီလၢ အကစံၣ်ညီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤလၢ ပှၤလၢအပာ်လီၤဝဲတဂၤ အစုပူၤလီၤ.” ဖဲအံၤ, စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢ တၢ်ဃုထၢပာ်န့ၣ် မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်လၢ အသမူထီၣ်က့ၤလံန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၂) ဘၣ်ဆၣ်, မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် ကစးထီၣ်အသး ဖဲလဲၣ်အဆၢကတီၢ်လဲၣ်. ကယံာ်ဆံးယံာ်လဲၣ်.
လံာ်လီၣ်ဖျါ ပာ်ဖျါဝဲလၢ အၢ်မက့းဒိၣ် တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်လၢ ကမၤဟးဂီၤစၤတၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢဝံၤ အလီၢ်ခံ မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် ကစးထီၣ်အသးဖဲန့ၣ်လီၤ. * (လီၣ်ဖျါ ၁၆:၁၄, ၁၆; ၁၉:၁၉-၂၀:၃) အၢ်မက့းဒိၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံစၤတၣ် ဒီးအကလူးအၢတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ဒုးဃာ်အီၤဖဲ တၢ်ပူၤယိာ်အပူၤ အနံၣ်တကထိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အတီၢ်ပူၤ, ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ လၢန့ၢ်သါဘၣ် ဃုာ်တၢ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်ဒီးက “ပၢဘၣ်တၢ်ဒီးခရံာ် အနံၣ်တကထိ” လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁-၃; ၂၀:၁-၄; ရိမ့ၤ ၈:၁၇) မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤအသး ချ့သဒံးလၢ ကယံာ်ထဲဒၣ် ၂၄ နၣ်ရံၣ်ဘၣ်. ကယံာ်အနံၣ်တကထိလီၤ.
အနံၣ်တကထိ အတီၢ်ပူၤ, ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် “ကစံၣ်ညီၣ် ပှၤမူဒီး ပှၤသံတဖၣ်” လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၄:၁) “ပှၤမူ” တဖၣ်န့ၣ်ကမ့ၢ် “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ” အခီဖျိ အၢ်မက့းဒိၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၇:၉-၁၇, ဟသ) တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ် “ပှၤသံ . . . တဖၣ်န့ၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢ လီၢ်ပစိာ်အမဲာ်ညါ” လီၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤပာ်ဝဲအသိး, “ကယဲၢ်ပှၤအိၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်, ကနၢ်ဟူ [ခရံာ်] အကလုၢ်သီၣ် ဒီးကဟဲက့ၤထီၣ်ဝဲ” ခီဖျိ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၈, ၂၉; မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကစံၣ်ညီၣ်တဲာ် အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ကသန့ၤထီၣ်အသးလၢ မနုၤအဖီခိၣ်လဲၣ်.
ဒ်တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် အတၢ်ထံၣ်အသိး, “တၢ်အိးထီၣ်လံာ်တဖၣ်” ဒီး “ပှၤအသံတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒ်အတၢ်မၤတဖၣ်အသိး, ဒ်တၢ်ကွဲးအသးလၢ လံာ်တဖၣ်အပူၤ အသိးလီၤ.” လံာ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကွဲးနီၣ်ဃာ် ပှၤကညီတဖၣ် အတၢ်မၤဂ့ၤမၤအၢ လၢညါခီန့ၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်, တၢ်တစံၣ်ညီၣ်တၢ်လၢ ပှၤကညီတဖၣ် မၤတ့ၢ်တၢ်လၢ တချုးသံအခါအဖီခိၣ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်သ့ဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ဖဲပှၤတဂၤသံဝဲန့ၣ် အဝဲဘၣ်တၢ်မၤ ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်ဒဲးဘး အစိကမီၤ အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ.” (ရိမ့ၤ ၆:၇, ခစ) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ပှၤဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢ တၢ်အိၣ်အသးလၢ တၢ်ဒဲးဘးတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, လံာ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤပာ်လီၤတၢ်ဘျၢ လၢခံတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအခီဖျိ အၢ်မက့းဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အနံၣ်တကထိအတီၢ်ပူၤ ကဘၣ်စူၢ်ဝဲ ယွၤအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ်, ဃုာ်ဒီး ယဟိဝၤပာ်လီၤ အတၢ်ဘျၢအသီလၢခံ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်အံၤ ကသန့ၤထီၣ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်မၤအဖီခိၣ် ဖဲမုၢ်စံၣ်ညီၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ.
ဖဲမုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် ပှၤအကကွဲၢ်လၢ အကထိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အခွဲးအယာ် အဆိကတၢၢ်လၢ ကမၤလိဘၣ် ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂ့ၢ်ဒီး ကဘၣ်အိၣ်မူထွဲမၤထွဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ. တၢ်အံၤပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်မၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ကအိၣ်ဝဲ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လီၤ. မ့ၢ်လီၤ, “တၢ်စံၣ်ညီၣ်အိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကမၤလိ တၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ.” (ယၡါယၤ ၂၆:၉) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤခဲလၢာ် တအဲၣ်ဒိးမၤ ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးဘၣ်. ယၡါယၤ ၂၆:၁၀ န့ၣ်စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ပှၤတတီတလိၤ ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, တမၤလိဘၣ် တၢ်တီတၢ်လိၤဘၣ်. လၢတၢ်လိၤအကီၢ်ပူၤန့ၣ် ကမၤတၢ်ဒၢက့ၣ်ဒၢကူ, ဒီးတထံၣ်ဘၣ် ယွၤအကဟုကညီၢ်ဘၣ်.” ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်အံၤန့ၣ် မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤအတီၢ်ပူၤ ကသံလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.—ယၡါယၤ ၆၅:၂၀.
ဖဲမုၢ်စံၣ်ညီၣ် အနံၤအကတၢၢ်န့ၣ်, ပှၤလၢအခီဖျိပူၤဖျဲး မုၢ်နံၤအံၤတဖၣ် ‘ကအိၣ်မူ’ဘၣ်ဒ် ပှၤလၢပှဲၤထီၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤအသိးလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂၀:၅) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤကညီတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်သး အလၢအပှဲၤဒ် အခီၣ်ထံးအသိးန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၄-၂၈) တၢ်န့ၣ်အလီၢ်ခံ, တၢ်မၤကွၢ်လၢခံကတၢၢ် ကအိၣ်လီၤ. စၤတၣ် ကထူၣ်ဖျဲးကွံာ်လၢ တၢ်ဒုးဃာ်အပူၤဒီး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အခွဲး လၢခံကတၢၢ်တဘျီ လၢကလ့ပစီ ပှၤကညီတဖၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂၀:၃, ၇-၁၀) ပှၤလၢအတြီဆၢ စၤတၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကမုာ်လၤဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်စံးပာ်အံၤ အတၢ်လၢပှဲၤထီၣ်န့ၣ်လီၤ– “ပှၤတီပှၤလိၤန့ၢ်ဘၣ်သါ ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤ, ဒီးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲ လီၤစိၤလီၤထီလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၉) မ့ၢ်လီၤ, မုၢ်စံၣ်ညီၣ်အနံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတမံၤလၢ ပှၤတီပှၤလိၤခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 1 ဘၣ်ဃးဒီး အၢ်မက့းဒိၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤကွၢ် ယဟိဝၤ အပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲလံာ်လၢအမ့ၢ် တၢ်နၢ်ပၢၢ်လီၤတံၢ်လၢ လံာ်စီဆှံအဖီခိၣ် [အဲကလံး], အကတြူၢ် ၁, ကဘျံးပၤ ၅၉၄-၅, ၁၀၃၇-၈, ဆိကမိၣ်နီၤဖး တၢ်လၢလံာ်စီဆှံ [ပံၤယီၤ], ကဘျံးပၤ ၄၁၃-၄၁၈ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယွၤအမ့ၢ်အတီ ထဲတဂၤဧိၤတက့ၢ်, [ပံၤယီၤ] တၢ်နီၤဖး ၂၀.
တၢ်ဂ့ၤအဂၤလၢ နကဘၣ်သး
တၢးထီခိးတၢ်
“တၢ်အကတၢၢ်” စံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “တၢ်အကတၢၢ်” မ့ၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါဧါ.
