MIMBU 40 ôsusua, beyé’é Kalate Zambe be nga bendé na abui mame da ye bobane mbu 1914. Mam mete me mbe mevé, a jé é nga boban ja liti na mbu 1914 ô nga to fo’o beta mbu?

Yésus a nga jô kalate Luc 21:24 na: “Bôt be ne te yeme  Zambe be aye tibi Jérusalem mebo, akekui éyoñ melu bôt be ne te yeme Zambe be aye bo nalé me aye man.” Jérusalem a nga too étison éjôé é nga too é tele ayoñe Bejuif​—éto njôane bejô ya nda bôte Njô bôt David. (Besam 48:1, 2) Ve bejô bete be nji be ane bejô ya mesi mevok. Be nga to “éto njôane Yéhôva” aval ane éfola’a Zambe émien. (1 Minkañete 29:23) Jérusalem a nga to ndeme ya éjôé Yéhôva.

Aval avé, a éyoñ évé bôte be ne te yeme Zambe be nga taté na ba tibi éjôé Zambe a mebo? Jamete é nga bobane mbu 607 Ô.É.J. éyoñe Babylone a nga nyoñe Jérusalem a ngu. Môt éziñe mfe a nji tabe “éto njôane Yéhôva,” ane nkole bejôô bôte ya nda bôte David ô nga tyi’i. (2 Bejô Bôt 25:1-26) Ye ntiban éjôé Zambe a mebo te wo ye tabe nnôm éto? Momo, amu éngele Gabriel a nga kate Marie na “Tate Zambe a ye ve Yésus éto ésa wôé David”. (Luc 1:32, 33) Nde ñhe, ntibane a mebo wo ye man éyoñ Yésus a ye bo Njô bôt.

 Nde, beta jam ate a nga boban éyoñ évé? Yésus a nga liti na Begentil ba ye jôé tañe ngumba éyoñ. Éfuse Daniel kabetôlô 4 é bili ntene jame wo bo na bi yem nté ôvé Begentil be nga jôé. Nkañete ôte wo kobô ajô ya biyeyem bi mbe fe nkulan ajô, mbie Nebucadnetsar Njô ya Babylone a nga yem. A nga yene be baka’é beta élé a too ôyabe yôp. Teke fe na ékoume jé é mbe bi bifa’alé amu be nga bomane je a éba’a étyé a mvot ne kpwok. Ane éngele a nga jô na: “Biyoñe zañgbwa bi lôte nye yôp.”​—Daniel 4:10-16.

Kalate Zambe a wô’ô ve’e bilé biyoñe biziñ a éjôé. (Ezéchiel 17:22-24; 31:2-5) Éve’an élé é ne ndeme ya éjôé Zambe, nje é mbe mo bejô bôte ya Jérusalem; mba’an élé te wo liti aval avé éjôé te é nga tyi’i. Ve jame da, ñyenane wo liti na ‘ntibane Jérusalem a mebo,’ ô nga bo ngumba tañe mimbu​—“biyoñ zañgbwa.” Biyoñ zañgbwa bite bi nga tabe nté mbé?

Nlitan 12:6, 14 a liti na biyoñe bila a étun bi a ve “melu toyini wua a mintete mibaé a mewôm mesaman.” “Biyoñe zañgbwa” bi aye ve tañe melu éte biyoñe bibaé, nge na melu 2 520. Ve meyoñe Begentil me nji tibi éjôé Zambe a mebo ve melu 2 520 mvuse ntyamane Jérusalem. Nya ajô a ne na, nkulan ajô wu wo nambe éyoñ é ne ayap abui. Éyoñe wo fombô Nlañane Bôt 14:34 a Ézéchiel 4:6, mbe ba jô na “alu ése tañe mbu [wua]”, “biyoñe zañbwa” bi a ye ve mimbu 2 520.

Mimbu 2 520 mi nga taté Ngon awômô ya mbu 607 Ô.É.J., éyoñ bôte ya Babylone be nga tyame Jérusalem, nde éto njôane bejô ya nda bôte David be nga to be bili é nga li’i teke môt. Éyoñ te é nga man Ngon awômô ya mbu 1914. Nyoñane Yésus Krist a nga nyoñ éto jé yôp été ô nga bo ndeme ya na “éyoñ melu bôte be ne te yeme Zambe” é maneya. *​—Besam 2:1-6; Daniel 7:13, 14.

 Fo’o ve avale Yésus a nga jô, “parousia” wé aval ane Njôé ya yôp a nga yené a zene ya beta bibubua ya émo ji​—bita, zaé, mimfô’ôsane mi si, akon. (Matthieu 24:3-8; Luc 21:11) Mam mete ma liti fo’o teke bisô na mbu 1914 ô ne fo’o abialé Éjôé Zambe yôp été, a na bi nga nyiñe “melu me asu’ulan” ya nta’ane mame wu.​—2 Timothée 3:1-5.