Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

APÉNDICE

Jiñi jabil 1914 yaʼ ti profecía tac am bʌ ti Biblia wen ñuc i cʼʌjñibal

Jiñi jabil 1914 yaʼ ti profecía tac am bʌ ti Biblia wen ñuc i cʼʌjñibal

CHEʼ bʌ muʼto caj i cʼotel jiñi jabil 1914, junmojt xpejcaya Biblia cabʌl jab tsiʼ subuyob chaʼan an chuqui miʼ caj ti ujtel ti jiñi jabil wen ñuc bʌ. ¿Chuqui miʼ caj ti ujtel? ¿Chuqui miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan chaʼan jiñi jabil 1914 jiñʌch jumpʼejl jab wen ñuc bʌ i cʼʌjñibal?

Ti Lucas 21:24 mi lac taj jiñi tʼan tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús: «Jerusalén mi caj i tʼuchtʌntel chaʼan gentilob cʼʌlʌl miʼ tsʼʌctiyel i yorajlel gentilob». Jerusalén jiñʌch i capital jiñi tejclum i cʼabaʼ Judá. Jiñʌch baqui tsaʼ tejchi i chaʼleñob yumʌl bajcheʼ reyob jiñi i familia David (Salmo 48:1, 2). Ili reyob mach lajalobic bajcheʼ jiñi yambʌ yumʌlob ti yan tac bʌ tejclum. Jiñi reyob tsiʼ chaʼleñob yumʌntel yaʼ ti Jerusalén, i «buchlib lac Yum», jiñʌch waʼchocobiloʼ bʌ ti Dios (Jeremías 3:17). Jin chaʼan, jiñi Jerusalén tsaʼ cʼʌjñi bajcheʼ lajiya chaʼan i yumʌntel Jehová am bʌ tiʼ wenta.

Cheʼ jiñi, ¿bajcheʼ yicʼot jala tsaʼ caji i tech i tʼuchtañob jiñi yumʌlob wʌʼ ti Pañimil jiñi i yumʌntel Dios? Ili tsaʼ ujti cheʼ ti jabil 607 cheʼ maxto tilemic Cristo (m.t.C.), jiñi chʼoyoloʼ bʌ ti Babilonia tsiʼ jisayob jiñi yaʼ bʌ añob ti Jerusalén. Jiñi i «buchlib lac Yum» jochol tsaʼ cʌyle, maʼañix tsaʼ caji ti loqʼuel yambʌ reyob yaʼ tiʼ familia David (2 Reyes 25:1-26). ¿Muʼ ba caj i «tʼuchtʌntel» tiʼ pejtelel ora jiñi Jerusalén? Maʼañic, jiñi profecía i chaʼan Ezequiel jiñʌch baqui mi yʌl jiñi tsaʼ bʌ subenti Sedequías, cojix bʌ rey ti jiñi tejclum: «Locʼsan a corona. [...] Maʼañic mi caj i chʌn ñaʼtʌntel jinto cheʼ miʼ tilel jiñi Toj bʌ Wiñic yajcʌbil bʌ, muʼ bʌ caj i chʼʌm tiʼ wenta» (Ezequiel 21:26, 27). Jiñi «muʼ bʌ caj i chʼʌm tiʼ wenta» jiñi i corona David jiñʌch Jesucristo (Lucas 1:32, 33). Jin chaʼan, Jerusalén maʼañix miʼ caj ti chʌn «tʼuchtʌntel» jinto miʼ sujtel ti Rey jiñi Jesús.

¿Baqui ora tsaʼ ujti jiñi? Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi gentilob (mach bʌ judíojobic) mach cabʌlic ora mi caj i chaʼleñob yumʌntel. Yaʼ ti capítulo 4 i chaʼan Daniel jiñʌch baqui mi lac taj bajcheʼ jalel mi caj i jalijel jiñi. Jiñʌch baqui miʼ yʌjlel jiñi wʌn albilix chaʼan i ñajal Nabucodonosor, rey bʌ ti Babilonia. Yaʼ tiʼ ñajal tsiʼ qʼuele bajcheʼ choncol i sejqʼuel juntejc colem teʼ. I xujcʼunteʼlel jach tsaʼ cʌyle, tsaʼ cʌjchi ti hierro yicʼot ti cobre chaʼan maʼañic miʼ colel. Cheʼ jiñi, juntiquil ángel tsiʼ yʌlʌ: «Laʼ to ajñic ti jamil wucpʼejl jab» (Daniel 4:10-16).

Yaʼ ti Biblia, jiñi teʼ an i tajol miʼ lajiñob ti yumʌlob wʌʼ ti Pañimil (Ezequiel 17:22-24; 31:2-5). Jin chaʼan, cheʼ bʌ tsaʼ sejqʼui jiñi teʼ woli bʌ i cʼʌjñel bajcheʼ jumpʼejl símbolo, yom i yʌl chaʼan mi caj i jumucʼ cʌy i yumʌntel Dios baqui tsaʼ aqʼuentiyob tiʼ wenta jiñi reyob yaʼ ti Jerusalén. Pero yaʼ tiʼ ñajal Nabucodonosor tsaʼ ajli chaʼan «Jerusalén» mi caj i «tʼuchtʌntel» jumucʼ: Mi caj i jalʼan «wucpʼejl jab». Ili jab tac tsaʼ cʼʌjñi chaʼan profecía tac ti wajali. Mach cheʼic bajcheʼ jiñi jabil tac cʌmbil bʌ lac chaʼan ili ora. Tiʼ sujmlel, ¿bajcheʼ cʼamel mi caj i jalijel jiñi?

Jiñi Apocalipsis (o Revelación) 12:614 mi yʌl chaʼan jiñi uxpʼejl jab yicʼot ojlil (xiñil), jiñʌch «1,260 qʼuin». Jin chaʼan, jiñi «wucpʼejl jab» mi caj i jalʼan 2,520 qʼuin, come miʼ tsijquel chaʼsujtel 1,260 qʼuin. Cheʼ bʌ tsaʼ jisʌnti Jerusalén, jiñi gentilob mach cojach tsaʼ jalʼayob 2,520 qʼuin i tʼuchtañob jiñi i yumʌntel Dios. Ili miʼ pʌsbeñonla chaʼan jiñi profecía muʼto caj i ñumen jalʼan. Cheʼ muqʼuic lac sʌclan Números 14:34 yicʼot Ezequiel 4:6, mi laj qʼuel chaʼan jiñi chaʼpʼejl texto mi yʌl chaʼan jiñi: ‹Jumpʼejl qʼuin yom i yʌl jumpʼejl jab›. Cheʼ muqʼuic laj cʼʌn ili jumpʼejl qʼuin yom bʌ i yʌl jumpʼejl jab chaʼan mi lac tsic jiñi «wucpʼejl jab», miʼ loqʼuel 2,520 jab.

Jiñi 2,520 jab tsaʼ tejchi ti tsicol cheʼ ti octubre ti jabil 607 m.t.C. cheʼ bʌ jiñi babiloniojob tsiʼ jisayob Jerusalén yicʼot tsiʼ chocoyob loqʼuel tiʼ yumʌntel jiñi rey tilem bʌ tiʼ pʼolbal David. Jiñi 2,520 jab tsaʼ ujti ti tsicol cheʼ ti octubre ti jabil 1914. Ti jimbʌ ora tsaʼ ujti jiñi «i yorajlel gentilob», cheʼ jaʼel ti jimbʌ ora Dios tsiʼ waʼchoco Jesucristo bajcheʼ Rey yaʼ ti panchan (Salmo 2:1-6; Daniel 7:13, 14). *

Jesús tsiʼ wʌn alʌ chaʼan ili tsʌts tac bʌ wocol am bʌ ti pañimil, cheʼ bajcheʼ guerra tac, wiʼñal, yujquel lum yicʼot cʼamʌjel tac, miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan chaʼan ti jiñi ora ochemix tiʼ yumʌntel bajcheʼ Rey yaʼ ti panchan. I cheʼʌch choncol ti ujtel. Ili woli tac bʌ ti ujtel miʼ pʌsbeñonla chaʼan jiñi jabil 1914 jiñʌch bʌ ora tsaʼ waʼchoconti i Yumʌntel Dios yaʼ ti panchan yicʼot tsaʼ tejchi «jiñi cojix bʌ qʼuin» chaʼan jiñi jontol bʌ pañimil (2 Timoteo 3:1-5).

^ parr. 2 Cheʼ ti octubre ti jiñi jabil 607 m.t.C. cʼʌlʌl ti octubre ti jabil 1 m.t.C. an 606 jab. Come maʼañic jabil cero, cheʼ bʌ ti octubre ti jiñi jabil 1 m.t.C. cʼʌlʌl ti octubre ti jiñi jabil 1914 cheʼ bʌ tsajñix Cristo (t.C.) an 1,914 jab. Cheʼ muqʼuic lac chaʼlen ti sumar 606 yicʼot 1,914, miʼ loqʼuel 2,520 jab. Mi a wom to a bej cʌn majlel chaʼan jiñi Jerusalén tsaʼ jisʌnti ti jiñi jabil 607 m.t.C. qʼuele jiñi libro Perspicacia para comprender las Escrituras, tiʼ temajlel «Cronología», melbil bʌ i chaʼan i testigojob Jehová.