Eli 1914​—Eli Azi Orodriru E’yo Ondriza Biblia ni ma Alea Ri

ELI ogogo kali su dridriru, ’ba Biblia onipi ’diyi oluki kini e’yo azi osutaru ni ki nga i ’ye eli 1914 si. E’yo osutaru ’diyi ki ndra ngoki, azini afa fepi eli 1914 ni ecazu eli azi orodriru ni ri a’du afa ni ya?

Luka 21:24 ma alea, Yesu ’yo ’dini: “’Ba Jururu ’diyi nga  Yerusalemuni otu yi pasi va, de nga ewu ’ba Jururu ’diyiniri deni i ku.” Yerusalemu ni ndra aku amboru suru Yahudini rini—oguŋa opi nyazani erini ri ni e’dozuru Opi Daudi si ri’i. (Zaburi 48:1, 2) Te, opi ’diyi ndra ndu drice’ba juru ni ’diyi pi ma eselea. Eyi ri ndra “oguŋa Yehova ni ma dria” pa sozu Mungu ma ngulupi ma paria. (1 Suru ma E’yo 29:23) Ani e’yo ’disi Yerusalemu ni ndra di e’daza opi nyaza Yehovani ri dri ri.

Te, “opi nyaza Munguni ri suru otuki pasi” e’dozu ngoari, azini ngoni ngoni? ’Di e’do i eli 607  B.C.E si sawa ndra ’ba Babulonia ’diyi ni Yerusalemu ma dri jazu ria. “Oguŋa Yehova niri” nga eca ’ba koko, dika ’ba ndra opi nyapi e’dozu Daudi ngari ria ’disi ’diyi ereki eyi ndu ndu. ( 2 Opi 25:1-26 ) ‘Otuta pasi vaa’ ’diri ndra di nga awi ’dani ’dani ya? Yo, a’dusikuni e’yo ondriza Ezekieli niri ’yo opi Yerusalemuni asizu, Zedekia ma dria ’dini: “Mi tru bongo ombele mi driari ra, mi nze oku mi driarisi ra; . . . afa ’diri ngani ovu dika ku indi, de nga e’ini adari ecani ku; te  ma nga eri fe eri dri.” (Ezekieli 21:26, 27) Agu di ovupi oku Daudi niri ma “e’iru” ri Yesu Kristo i. (Luka 1:32, 33) ‘Otuta pasi vaa’ ’diri ndra di nga i de sawa Yesu ni ecazu Opi ru ria.

E’yo amboru ’di ’ye di i sawa ngosi ya. Yesu e’da kini opi nyaza ’ba Juru ru ’diyi niri nga i de ra. E’yo ’bani si Danieli capita 4 ma aleari azakoma fe sawa ’da ma zoza ngopi’ari nizu ni. Nze e’yo Opi Babuloni ni Nebukadineza ma orobi e’yo ondrizaru ri ma dria. Ndre pati azi amboni ovu gazaru va. Eri ma duluti ola beri zoni ku a’dusikuni eri ovu ombezaru aya pisi mola be. Malaika azini nga di oyu ’dini: ‘Ewu ma aga eri ma dria pale aziri.’—Danieli 4:10-16.

Biblia ma alea, pati eyi sawa azinisi pa so ecetaru opi nyaza ma paria. (Ezekieli 17:22-24; 31:2-5) ’Bani di pati eceta ru ’dari gazu vaa ri ece di kini opi nyaza Munguni, ndra opi Yerusalemua ’diyi ni pa sozu parinia ni, ’diyi nga eyi eza ra. Te, afa ndreza ’da ece kini ‘otuta ’bani Yerusalemu ni otuzu pa si vaa ri’ nga ovu sawa were—“pale aziri.” Te pale aziri ’da ma zoza ngopi ya?

E’yo Eceza 12:6, 14 e’da kini ewu na nusu ri eri tro tro “o’du alifu alu drini turu iri drini kali azia.” “Pale aziri” ri ma ifi kini na nusu pale iri, kaniku o’du 2,520. Te e’deta Yerusalemu ni ma vutia, suru Juru ru ’diyi ‘otukini’ ndra opi nyaza Munguniri lu o’du 2,520 a’dule ku. Ada ada, e’yo ondriza ’di ’du sawa aga ’diri ra. Ka di te Kalafe 14:34 azini Ezekieli 4:6 e’yo nzepi “o’du alu so pa eli alu ma paria risi,” pale aziri ’di ma ifi eli 2,520.

Eli 2,520 ’diyi e’doki eyi mba Mudri si eli  607  B.C.E ma alea, sawa ndra ’ba Babulonia ’diyi ni Yerusalemu ma dri jazu azini opi nyaza engapi ori Daudi ni ma alea ’diyi ki erezu risi. Sawa ’da de i mba Mudri si eli 1914 si. Sawa ’da ma alea, “ewu pele ’ba Juru ru ’diyiniri” de i ra, azini Yesu Kristo nga eca Opi ru suru Munguni ’bua ria. *—Zaburi 2:1-6; Danieli 7:13, 14.

 Kile ndra Yesuni azile rile, eri ma “e’daza” erini ovuzu Opi ru ’bua ri nga i e’da e’yo osuta ru ’diyi ki si—a’di ’diza, abiri, oyakia, azo ndindia ru ’diyi pie. (Matayo 24:3-8; Luka 21:11) Afa ’dile ’diyi ma ’yeza feki eceta kililiru e’dazu kini eli 1914 eri e’dota suru Munguni ’bua rini e’dozoru ri pi e’doza“ewu asiza” wudrikuru onzi ’diyi niri dri ri be.—2 Timoteo 3:1-5.

[E’yo sile eleleru ri]

[Afa gbale ri/​E’da peji ma alea ’diyi 216]

(For fully formatted text, see publication)

“PALE AZIRI”

Eli 2,520

Eli 606 1/4 Eli 1,913 3/4

Mba Mudri eli 607 B.C.E. Mba alu ma o’du 1,

si kpere Mba Mudri drini, eli 1 C.E. si

iri ma o’du 31 Mba Mudri

eli 1 B.C.E. si eli 1914 si

si cazu kpere

607 ← B.C.E.  C.E → 1914

”Suru yi nga “Agu ovupi azita be

Yerusalemu ni ri nga eca ra”

otu va pasi”