Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

1914—hiMwaka Waulemu muUpolofweto WamuMbimbiliya

1914—hiMwaka Waulemu muUpolofweto WamuMbimbiliya

1914—hiMwaka Waulemu muUpolofweto WamuMbimbiliya

VAKA-KULINANGULA Mbimbiliya vavilikile kafwe myaka 40 kunyima ngwavo nakukapwa vyuma vyavilemu navikasoloka mu 1914. Vyuma muka venyevi, kaha nawa ika yalingisa mwaka wa 1914 kupwa waulemu?

Kweseka nomu vasoneka hali Luka 21:24, Yesu ambile ngwenyi: “Yelusalema navakayilyatangilanga kuli vaka-mafuchi eka palanga nomu nayikatamo myaka yavaka-mafuchi eka.” Yelusalemu yapwilenga nganda yayinene yalifuchi lyavaYuleya, kuze kwapwilenga litanda lyawangana uze vayulilenga kuli vakuzuvo yaMwangana Ndavichi. (Samu 48:1, 2) Oloze ava vamyangana vapwile vakulipwila havatwamina vavaka-mafuchi eka. Vatwaminenga “halitanda lyaYehova,” nakumwimanyinako Yehova ivene. (Mijimbu 1, 29:23) Ngocho, Yelusalema yemanyinyineko chiyulo chaYehova.

Uno mujila muka, kaha nawa mwaka uka chiyulo chaKalunga vaputukile ‘kuchilyatangila kuli vaka-mafuchi eka’? Echi chasolokele mu 607 B.C.E. omu Yelusalema vayifungulwile kuli vaka-Mbavilone. “Halitanda lyaYehova” kahapwile mwanganako, kaha chisaka chawangana waNdavichi vachiluwanganyishile. (Vamyangana 2, 25:1-26) Uno echi ‘kulyatangila’ nachikatwalaho lika nyi? Nduma, mwomwo kapolofweto Ezekele ahanjikile kutalisa kuli Zetekiya, mwangana wamakumishilo wamuYelusalema, ngwenyi: “Lifumise lihina lyakujinga kumutwe, lizule muchama. . . . Kaweshi kukapwako chekako palanga nomu mwakeza ukwechi chiyulo chawo, kaha nangukamuhanawo.” (Ezekele 21:26, 27) Mutu uze akwechi “chiyulo chawo” wakuwata waNdavichi ikiye Kulishitu Yesu. (Luka 1:32, 33) Ngocho, ‘kulyatangila’ nachikakuma omu Yesu mwakapwa Mwangana.

Uno chuma kanechi chachilemu chatelele kusoloka mwaka uka? Yesu asolwele ngwenyi vaka-mafuchi eka navakayula mutando yimwe yamukuyoya chavatu. Mumukanda waNdanyele kapetulu 4 mwatwama mujimbu wakutukafwa twijive kusuhwa chatando kana. Wasolola chilota chaupolofweto chize alotele Mwangana waMbavilone, Nevukataneza. Amwene mutondo waunene uze vapakwile. Chimbunji chawo kachasokolokeleleko mwomwo vachikashile likozo lyafwelu naunengu. Kaha kangelo ambile ngwenyi: ‘Jitando jitanu najivali jimuhitenga helu.’—Ndanyele 4:10-16.

Mbimbiliya lwola lumwe yazachisa mitondo kwimanyinako wangana. (Ezekele 17:22-24; 31:2-5) Ngocho, kupakula chauze mutondo wachifwanyisa chemanyinyineko kuluwangisa chawangana waKalunga uze vemanyinyineko kuli vamyangana vamuYelusalema. Oloze echi chilota nawa chasolwele nge ‘kulyatangila Yelusalema’ nachikapwa chakashimbu kakandende kaha, “jitando jitanu najivali.” Uno lwola kana lwasuhwa kuheta halihi?

Mukanda waKusoloka 12:6, 14 wasolola ngwawo jitando jitatu nachimbwa jaheta “hamakumbi likombakaji namakulukaji avali namakumi atanu nalimwe, [1,260].” Ngocho “jitando jitanu najivali” jatela kuheta mumakumbi 2,520. Oloze vaka-mafuchi eka kavechele ‘kulyatangila’ chiyulo chaKalunga hamakumbi 2,520 kufuma hakushiuka chaYelusalemako. Echi chasolola nge upolofweto kanou wambachile tando yayisuku. Kweseka namazu atwama hali Kulava 14:34 naEzekele 4:6 aze avuluka “likumbi hamwaka likumbi hamwaka,” “jitando jitanu najivali” jatela kumbata myaka 2,520.

Myaka 2,520 yaputukile muOctober 607 B.C.E. omu Yelusalema vayifungulwile kuli vaka-Mbavilone kaha nomu wangana wachisaka chaNdavichi wakumine. Tando kaneyi yakumine muOctober 1914. Halwola kanelu, “myaka yavaka-mafuchi eka” yakumine, kaha Yesu Kulishitu vamuswanyishile halitanda nakupwa Mwangana waKalunga mwilu. *Samu 2:1-6; Ndanyele 7:13, 14.

Nganomu ahanjikile Yesu, ‘kupwako’ chenyi mwaMwangana wamwilu vanachisolola kuvyuma vyakwivwisa woma vili nakusolojoka, vyakufwana nge jijita, zala yakalombolombo, mindenda, namisongo yachihita. (Mateu 24:3-8; Luka 21:11) Vyuma kana vili nakusolola chikupu nge mumwaka wa 1914 mukiko vene mwasemukile Wangana waKalunga wamwilu kaha mumwaka kana nawa mukiko mwaputukile “makumbi akukuminyina” atulingilo twatupi twavyuma twamyaka yino.—WaChimoteu 2, 3:1-5.

[Footnote]

^ par. 8 Kufuma muOctober 607 B.C.E. nakuheta muOctober 1 B.C.E. mwahichile myaka 606. Kufuma muOctober 1 B.C.E. kuheta muOctober 1914 C.E. mwahichile myaka 1,914. Ngocho kufutula myaka 606 namyaka 1,914, nayituhana myaka 2,520. Hakusaka kwijiva vihande vyakushiuka chaYelusalema mu 607 B.C.E., tala mutwe wakwamba ngwavo “Chronology” mumukanda waInsight on the Scriptures, vasoneka kuli Vinjiho jaYehova.

[Ndayangalamu/Mivwimbimbi halifwo 216]

(Hakusaka mumone mazu akwala kanawa, talenu mumukanda)

“JITANDO JITANU NAJIVALI”

Myaka 2,520

Myaka 606 1/4 Myaka 1,913 3/4

October 607 B.C.E. nakuheta ku January 1, 1 C.E. nakuheta ku

December 31, 1 B.C.E. October 1914

607 ← B.C.E  C.E. 1914

“Yelusalema “Mwakeza ukwechi

navakayilyatangila chiyulo chawo”

kuli vaka-mafuchi”