Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

APÉNDICE

¿Tleka xiuitl 1914 melak ueyi kijtosneki ipan tlen yokijtoka Biblia?

¿Tleka xiuitl 1914 melak ueyi kijtosneki ipan tlen yokijtoka Biblia?

KANAJ cuarenta xiuitl ika tlakuitlapan itech xiuitl 1914, sekimej nomachtijkej itech Biblia kijtouayaj ika panoskia miyek tlemach ipan yejuin xiuitl. ¿Tlenon panoskia? ¿Tleka tikijtouaj ika ipan 1914 yonoijtoka ika panoskia miyek tlemach?

Ipan Lucas 21:24 Jesús okijto yejuin: “Niman on yejuan xhebreos [xjudíos] kichojcholoskej on ueyikan Jerusalén hasta tlamis on tonaltin kech kinkauiliskej ijki kichiuaskej”. Jerusalén inkalpan katka judíos. Ompa tlanauatiayaj tekiuajkej akin ualeuayaj itech iuejkachanejkauan David (Salmo 48:1, 2). Yejuin tekiuajkej tlamantikej noso sejnekamej katkaj, pampa yejuamej notlaliayaj “kampa tlanauatia Jehová”, kijtosneki ika yejuamej kixpantiayaj toTajtsin (1 Crónicas 29:23). Ijkon, Jerusalén kijtosnekiya iTekiuajyo Jehová.

Kuakon, ¿kenon niman kemanon opeujkej países akin xjudíos ipan chojcholouaj itekiuajyo toTajtsin? Yejuin opanok ipan 607 ijkuak xpeuaya xiuitl 1 (i.x.x. 1), ijkuak babilonios onotlatkitijkej Jerusalén. Xok yakaj onotlali “kampa tlanauatia Jehová” niman akin ualeuayaj itech iuejkachanejkauan David xok onochiujkej tekiuajkej (2 Reyes 25:1-26). ¿Nochipa ipan ‘chojcholojtoskiaj’ Jerusalén? Ka, pampa Pablo okijto ika nochiuaskia tlen Isaías yokijtoka: “Se uejka teixuiu[j] itech Isai [Jesé] uajlas. Yejua kinmandaros on yejuan xhebreos. Niman yejuamej itech kitlaliskej intlamachalis” (Romanos 15:12). Yejuin teixuiuj yeskia Jesucristo (Lucas 1:32, 33). Kuakon ijkuak Jesús kitlaliskiaj kentla Tekiuaj, Jerusalén xok ipan ‘chojcholojtoskiaj’.

¿Kemanon opanok yejuin? Jesús okijto ika akin xjudíos tlanauatiskiaj san seki xiuitl. Ipan Daniel itlaxelol ueyi 4 techasikamachiltia kech uejkauis. Ompa tlajtoua tlen okitemik se tekiuaj itech Babilonia itoka katka Nabucodonosor. Ipan itemik okitak kitekiyaj se ueyi kojtli. Niman tlen onokauj kisalouayaj ika hierro niman cobre ijkon maka sa manoskalti. Sakin, se iluikaktekitketl tlanauatiaya yejuin: “Itech yejua mapano chikome xiuitl” (Daniel 4:10-16).

Ipan Biblia, kojtin kemantika kijtosnekij tekiuajyomej (Ezequiel 17:22-24; 31:2-5). Kuakon, pampa okitejkej yejon kojtli, kijtosneki kiteltiskiaj itekiuajyo toTajtsin, tekiuajkej akin kixneskayotiayaj toTajtsin xok tekiuajtiskiaj itech Jerusalén. San ika, ipan yejon temiktli noijki onoitak ika “Jerusalén” ipan “chojcholoskiaj” seki xiuitl: “chikome xiuitl”. ¿Kech yemelak uejkauiskia yejuin?

Apocalipsis (noso Revelación) 12:6, 14 kijtoua ika yeyi xiuitl uan tlajko kijtosneki “mil doscientos sesenta tonaltin”. Kuakon, “chikome xiuitl” uejkauiskia: 2,520 tonaltin. Ijkuak países akin xjudíos okinotlatkitijkej Jerusalén, xsan 2,520 tonaltin ipan chojcholoskiaj iTekiuajyo toTajtsin. Kuajli nesi ika tlen onoijtoka nochiuas uejkauiskia seki xiuitl. Tla tiktejtemouaj Números 14:34 niman Ezequiel 4:6, tikitaskej kenon nopouaj tonaltin: “se tonajli ika se xiuitl”. Tla ijkon tikpouaj “chikome xiuitl”, kijtosneki 2,520 xiuitl.

Babilonios okinotlatkitijkej Jerusalén ipan metstli octubre xiuitl 607 i.x.x. 1. Ijkuak ijkon opanok, xok okinkauilijkej matekiuajtikan akin ualeuayaj itech iuejkachanejkauan David. Ipan yejon xiuitl opeuj nopouaj 2,520 xiuitl niman otlan ipan metstli octubre xiuitl 1914. Ipan yejuin xiuitl otlankej “on tonaltin kech kinkauiliskej” países akin xjudíos ipan chojcholoskiaj Jerusalén niman toTajtsin okitlali Jesucristo kentla Tekiuaj ne iluikak (Salmo 2:1-6; Daniel 7:13, 14). *

Jesús okijto ika ijkuak kiminualitstos tlaltikpakchanejkej kentla Tekiuaj ne iluikak, panoskia guerras, apistli, tlalolinalistli niman kokolistli tlen nosemoyaua (Mateo 24:3-8; Lucas 21:11). Niman ijkon panotika. Nochi yejuin techititia ika ipan xiuitl 1914 opeuj tlayekana iTekiuajyo toTajtsin ipan iluikak niman opeuj “sa itlajtlankan [itlamiyan] on tonajli” itech yejuin tlaltikpaktli (2 Timoteo 3:1-5).

^ párr. 4 Itech metstli octubre xiuitl 607 i.x.x. 1 ontlami ipan octubre xiuitl 1 i.x.x. 1 panoua 606 xiuitl. Pampa xtlaj xiuitl cero, itech octubre xiuitl 1 i.x.x. 1 ontlami ipan octubre 1914 panoua 1,914 xiuitl. Tla tikpouaj 606+1,914=2,520 xiuitl. Tla tikneki tikmatis okseki itech kenon okinotlatkitijkej Jerusalén ipan 607 i.x.x. 1, xkita ipan tlajtojli “Cronología” itech amoxtli Perspicacia para comprender las Escrituras, tlen okichijchiujkej iteixpantijkauan Jehová.