Hagnente ty agnate’ao

Hizilike amy ty lohahevetse

FAGNAZAVAGNE FAGNAMPE’E

1914: Taogne Miambake amy ty Raha Tokie ty Baiboly

1914: Taogne Miambake amy ty Raha Tokie ty Baiboly

AMPOLO tao’e taloha ty taogne 1914 ty fa nirehafa ty mpianatse Baiboly fa hisy raha lahibey hiseho o taogne iohoe. Inogne zay sady inogne ty magnamaregne fa miambake vata’e ty taogne 1914?

Hoe ty Jesosy amy Lioka 21:24: “Hatonta ty fibira iareo, le hindesegne ho ndevo amy ty firenena iaby, sady holialià ty hafa firenena ty Jerosalema amparake ty hitapera i andro fa tinondro hoahy ty hafa firenenay.” Rova bey o Jiosio ty Jerosalema sady nisy ty fitondrà ze mpanjaka tarana i Davida Mpanjaka. (Salamo 48:1, 2) Niambake o mpanjaka rehoe fa nitoboke tamy ty “sezan-droandria i Jehovah”, ndra nisolontegna aze. (1 Tantara 29:23) Rehake nanognonagne ty fitondrà i Jehovah ty atao tihoe Jerosalema.

Akore ty nandiàlià o firenenao ty fitondràn’Andrianagnahare? Ombia ty nisehoa izay? Tamy ty taogne 607 T.K., naho fa nirese i Babylona ty Jerosalema. Tsy nisy mpitondra sasa tamy ty sezan-droandria i Jehovah, sady nijanogne ty fitondrà ty mpanjaka boake amy ty tarana i Davida. (2 Mpanjaka 25:1-26) Le lia’e ‘holiàliàgne’ nainai’e vao reke? Tsy izay. Izao ty rehafe ty raha nitokie i Ezekiela miomba i Zedekia mpanjaka fara’e ta Jerosalema ao: “Afaho ty feheloha i mpanjakay, sady afaho i sabakam-boninahitsey. ... ndra ia ndra ia tsy hahazo aze, amparake ty hiavia i manam-pahefagne hahazo azey. Le izay ty ho meako aze.” (Ezekiela 21:26, 27) I Kirisity Jesosy ty “manam-pahefagne hahazo” ty sezan-droandria i Davida. (Lioka 1:32, 33) Tapetse i ‘fandiàliàgney’ naho fa nanjary Mpanjaka ty Jesosy.

Ombia ty hisehoa i raha lahibey zay? Natoro i Jesosy fa misy fetra’e ty fotoagne hindesa ty hafa firenena. Magnampe antikagne hamantatse ty halava o fotoagne iohoe ty Daniela toko faha-4. Tantaraegne ao fa nagninofy miomba ty hoavy ty Nebokadenezara mpanjaka i Babylona. Nahatrea hatae raike jabajaba nifiraegne reke. Tsy nitiry ty foto i hataey fa finehe vy naho saba. Hoe ty anjely raike: “Fepotoagne fito ty holaniegne ama’e.”—Daniela 4:10-16.

Naho fa mirehake hatae ty andalan-teny ila’e agnate Baiboly ao, le fitondragne zay ty teà’e ho rehafegne. (Ezekiela 17:22-24; 31:2-5) Izao ty dika i hatae finira nitrea i Ezekielay; tsy hinday hey ty fitondràn’Andrianagnahare, ndra tsy hisy mpanjaka hisolontegna aze sasa ty a Jerosalema ao. Faie atoro i nofỳ ka fa agnate ty “fepotoagne fito” ty ‘handialiàgne i Jerosalema.’ Ombia ty hahareta izay?

Mirehake ty Apokalypsy 12:6, 14 fa “enempolo tsy roanjato tsy arivo andro” ty fepotoagne telo tsy tapa’e. In-droe hoe izay ty fahareta ty “fepotoagne fito”, ndra 2 520 andro. Faie mbe ‘nandialia’ ty fitondràn’Andrianagnahare avao ty hafa firenena, 2 520 andro tafara ty naharese i Jerosalema. Izay ty magnamaregne fa maharetse ela bey ty fepotoagne fito. Naho soloagne taogne raike ty andro raike hoe ty Nomery 14:34 naho ty Ezekiela 4:6, le maharetse 2 520 taogne ty “fepotoagne fito.”

Nanomboke tamy Okotobera 607 T.K. o 2 520 taogne rehoe. Rese i Babylona ty Jerosalema tamy izay, le nasintake tamy i Sezan-droandriagney eo i mpanjaka tarana i Daviday. Tapetse tamy Okotobera 1914 i fepotoagney. Tamy izay ty nitapera ty ‘andro tinondro hoahy ty hafa firenena’ sady nataon’Andrianagnahare Mpanjaka an-dagnitse agne ty Jesosy Kirisity. *Salamo 2:1-6; Daniela 7:13, 14.

Fa nirehake ty Jesosy fa hisy loza maro ty an-tane etoy naho fa ‘hagnatreke’ amy ty maha Mpanjaka aze an-dagnitse agne reke. Agnisa izay ty aly, ty keré, ty ezegnezen-tane naho ty aretegne manjamagne. (Matio 24:3-8; Lioka 21:11) Izay ty magnamaregne fa naoregne an-dagnitse agne vata’e ty Fanjakàn’Andrianagnahare tamy ty taogne 1914 sady nanomboke tamy izay ty ‘andro fara’ ty tontolo raty toy.—2 Timoty 3:1-5.

^ feh. 3 Manomboke amy Okotobera taogne 607 T.K. hatrake amy 1 Okotobera taogne 1 T.K., magnomey 606 taogne. Tsy misy taogne 0. Naho izay areke, le misy 1 914 taogne manomboke 1 Okotobera taogne 1 T.K. hatrake Okotobera taogne 1914 A.K. Naho tovognagne 606 taogne ty 1 914, le magnomey 2 520 taogne. Magnazava ty niresea i Jerosalema tamy ty taogne 607 T.K. ty peje 103, amy ty boke Fandresean-dahatse Mifototse amy ty Soratse Masigne naho ty peje 282-283, 285, amy ty boke Boake Aman’Andrianagnahare ze Soratse Masigne (malagasy), naboa ty Vavaolombelo i Jehovah.