Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

1914—Geeshsha Maxaafaa Hiraagan Dumma Sohoy Imettiyo Layttaa

1914—Geeshsha Maxaafaa Hiraagan Dumma Sohoy Imettiyo Layttaa

1914—Geeshsha Maxaafaa Hiraagan Dumma Sohoy Imettiyo Layttaa

GEESHSHA MAXAAFAA tamaareti, 40u gidiya layttappe kasetidi, 1914n dumma sohoy immetiyo hanotati polettanaagaa erissidosona. He hanotati aybee? Qassi 1914y hegaadan dumma sohoy imettiyo laytta gidiyoogaa bessiya naqaashi aybee?

Luqaasa 21:24n xaafetti deˈiyaagaadan, Yesuusi: “Aihuda gidenna asai bantta wode[e] [keerettida wodee] polettana gakkanaashin, Yerusalaame katamaa yedhdhana” yaagiis. Yerusalaamee Ayhudatu waanna katama; Kawuwaa Daawita zare gidida kawoti haariiddi deˈido soho. (Mazamure 48:1, 2) SHin he kawoti hara deriyaa haariyaageetuppe dumma. Eti Xoossaa kalˈˈatiyo gishshau, “GODAA kawotaa araatan” uttoosona. (1 Odiya 29:23) Hegaa gishshau, Yerusalaamee Yihoowa haaruwaa malaatiis.

Yaatin, Xoossaa haaroy ‘Ayhuda gidenna asan yedhdhettiyoogaa’ awude, qassi waanidi doommidee? Hegee hanidoy 607 K.K. Yerusalaamee Baabiloonetun xoonettido wode. Daawita zariyaappe kawotiyaageeti kawotennaadan digettido gishshau, ‘GODAA araatan’ uttiya uri xaayiis. (2 Kawotu 25:1-26) He ‘yedhdhettiyo’ hanotay wurssetti baynna wodiyaasseeyye? CHii; Hizqqeela hiraagay Yerusalaame wurssetta kawuwaa, Sedeqiyaasa xeelliyaagan: “Ne huuphiyaappe kallachchaa dentta. . . . Pirddiyo maatai de7iyoogee yaana; . . . I yiyo wode taani ayyo aattada immana” yaagiyo gishshau wurssettay deˈiyooba. (Hizqqeela 21:26, 27) Daawita kallachchaa zaaridi wottanau “Maatai de7iyoogee” Kiristtoos Yesuusa. (Luqaasa 1:32, 33) Yaatiyo gishshau, ‘yedhdhettiyoogee’ Yesuusi Kawo gidiyo wode attees.

He dumma sohoy imettiyo hanotay polettanay awudee? Ayhuda gidenna asati haaranay keerettida wode xallaana gidiyoogaa Yesuusi bessiis. Daaneela shemppuwaa 4n xaafettidi deˈiya qofay, he wodee awude gakkanaassi takkiyaakko eranau maaddiya waannabaa oyqqiis. Hegee, Baabiloona Kawoy Naabukadanaxoori aymottido, sinttanau poloy deˈiyo aymuwaa yootees. I keehi gita mittay qanxxettidi kunddidaagaa beˈiis. He mittaa durumay birataaninne nahaasiyan qashettido gishshau, aacibeenna. Issi kiitanchchay: “A bolli laappun laittai [wodee] wuro” yaagiis.—Daaneela 4:10-16.

Geeshsha Maxaafay, mittaa issitoo issitoo haaruwaa malaatanau goˈettees. (Hizqqeela 17:22-24; 31:2-5) Hegaa gishshau, leemiso gidiya mittay qanxxettidi kunddiyoogee, Yerusalaamen kawotiya, Xoossaa haaruwaa kalˈˈatiyaageeti teqqettiyoogaa malaatees. Gidikkokka, ‘Yerusalaame yedhdhettay’ keehi gamˈˈiyaagaa gidennaagaa, giishin ‘laappun wodiyaassa’ gidiyoogaa, he ajjuutay qonccissees. Hegee ay keena wodee?

Ajjuutaa 12:6, 14y heezzu wodenne baggay, “issi sha7anne naa77u xeetanne usuppun tammu” gallassaara lagge gidiyoogaa bessees. Hegaa gishshau, ‘laappun wodee’ hegau naaˈˈu kushe woykko 2,520u gallassa gidees. SHin Ayhuda gidenna asay Yerusalaama xaya simmin, 2,520u gallassatuppe guyyiyan, Xoossaa haaruwaa ‘yedhdhiyoogaa’ aggibeenna. Yaatiyo gishshau, ha hiraagay keehi adussa wodiyaabaa yootiyoogee qoncce. Qoodaabaa 14:34⁠ninne Hizqqeela 4:6n deˈiya, “issi gallassaayyo issi laittaa” giyaagaadan, ‘laappun wodee’ 2,520u layttaa oyqqees.

He 2,520u layttati doommidoy Xiqimita 607n K.K., Yerusalaamee Baabiloonetun xayidonne Daawita zare gidida kawoy araataappe wodhdhido wode. He wodee wuridoy Xiqimita 1914na. He wode, ‘keerettida Ayhuda gidenna asaa wodee’ wuriis; Yesuus Kiristtoosi saluwan Xoossay kawoyido Kawo gididi haariyo maataa oyqqiis. *Mazamure 2:1-6; Daaneela 7:13, 14.

Yesuusi, i saluwaa Kawo gididi beettiyo wode keehi ooratta gididabati, giishin olay, koshay, biittaa qaattaynne wurssiya harggee alamiyan hananaagaa kasetidi yootiis. (Maatiyoosa 24:3-8; Luqaasa 21:11) Hegaa mala hanotati, 1914y saluwan Xoossaa Kawotettay tumuppe eqqidoogaunne ha iita siraatau ‘wurssetta gallassay’ doommidoogau keehippe ammanttiya naqaasha.—2 Ximootiyoosa 3:1-5.

[Tohossa qofaa]

^ MENT. 8 Xiqimita 607 K.K. doommidi, Xiqimita 1 K.K. gakkanaashin 606n laytta. Zeero giyo laytti baynna gishshau, Xiqimita 1 K.K. doommidi, Xiqimita 1914 K.K. gakkanaashin 1,914u laytta. Hegaadan, 606n layttaa bolli 1,914u layttaa gujjiyo wode, 2,520u laytta gidees. Yerusalaama 607n K.K. kunddidoogau gujo qonccissuwaa demmanau, Yihoowa Markkatun attamettida Geeshsha Maxaafaa Loytti Akeekiyoogaa (Wolayttattuwan birshshettibeenna) giya maxaafan, “Chronology” giya huuphe yohuwaa xeella.

[Sinttaa 216n diya misiliyaa]

(Loytta beˈabay xuufiyaa xeella)

‘LAAPPUN WODETA’

2,520 layttata

606 1/4 layttata 1,913 3/4 layttata

Xiqimita 607 K.K. biidi, Ichchashiyaa 1, 1 K.Y.S. biidi

Tisaasiyaa 31, 1 K.K. gakkanaashin Xiqimita 1914 gakkanaashin

607 ← K.KM.L. 1914

‘Ayhuuda gidenna asan “Maatai de7iyoogee

Yerusalaamee yedhdhettana’ yaana”