YAKA ciŵandika 40 mkaniciyice caka ca 1914, ŵakulijiganya Baibulo ŵasasile kuti cakaci ciciŵa ca yakutendekwa yakusosekwa mnope. Ana yakutendekwa yeleyi yaliji yatuli, soni ana  yakutendekwa yapi yayikulosya kuti caka ca 1914 caliji cakusosekwa mnope?

Mwakamulana ni maloŵe ga pa Luka 21:24, Yesu ŵaŵecete kuti: “Msinda wa Yelusalemu tiwucijonanjidwa kapena kuti kuliŵatikwa ni amagongo ŵakwe mpaka kumbesi kwa ndaŵi ja ŵandu ŵa mitundu jine.” Msinda wa Yelusalemu waliji likulu lya Ayuda. Kwaliji kumangwakwe kwa ulamusi wa mayimwene ga msele wa Mwenye Daudi. (Salimo 48:1, 2) Acayimweneŵa ŵaliji ŵapajika pasikati pa acimlongola ŵa mitundu jine. Jemanjaji ŵatemi pa “citengu caucimwene ca Yehofa” mpela ŵakwimila Mlungu. (1 Mbiri 29:23) M’yoyo, msinda wa Yelusalemu wajimilaga ulamusi wa Yehofa.

Ana sambano ulamusi wa Yehofa ‘waliŵatikwe ni amagongo ŵakwe’ catuli, soni cakaci? Yeleyi yatendekwe mu 607 B.C.E., pandaŵi jele a Babiloni ŵasumwile msinda wa Yelusalemu. M’yoyo “citengu caucimwene ca Yehofa” nganicikola mundu jwalijose  jwakulamulila, soni msele wa mayimwene wa mumbagwilo ja Daudi wasokonecele. (2 Mafumu 25:1-26) Ana ‘kuliŵatikwaku’ kwajendelecelepe? Iyayi, ligongo Paulo ŵaŵecete maloŵe gaŵaŵecete Yesaya gakuti, “Jumo mwa yisukulu ya Yese taciyika. Jwalakwejo tacijimuka kuti ŵalamulile ŵandu ŵamitundu jine.” (Aloma 15:12) Yesu Klistu ni juŵakwanilisye maloŵe gelega. (Luka 1:32, 33) M’yoyo, ‘kuliŵatikwaku’ kwamasile ndaŵi jele Yesu ŵaŵele Mwenye.

Ana Yesu ŵaŵele mwenye cakaci? Yesu ŵalosisye kuti ndaŵi ja ŵamitundu jakwete pakumalila pakwe. Ngani ja pa Danieli mtwe 4 jikusatukamucisya kumanyilila ulewu wa ndaŵi ja ŵamitunduji. Nganiji jikusasala ya yakulocesya yaŵasagamile Mwenye Nebukadinesala jwa ku Babiloni. Jwalakwejo ŵaciweni citela cekulungwa cegwisye. Cisici cakwe nganicisipuka ligongo wacitaŵile ni ngwambala ja cisyano, soni nakaliwu. Lilayika lyasasile kuti: “Akunde kuti ndaŵi msano ni siŵili simale.”—Danieli 4:10-16.

Ndaŵi sine Baibulo pajikusala ya yitela jikusagopolela ulamusi. (Ezekieli 17:22-24; 31:2-5) M’yoyo kugwisya citela cakuwanicisyaku kukwimila kuti ucimwene wa Mlungu kupitila mwa acayimwene ŵa ku Yelusalemu waliji wakuti ucisokonecela. Nambope, sagamisisi sikulosya kuti ‘kuliŵatikwa kwa Yelusalemu’ kucikola pakumalila, kucijigala ndaŵi “msano ni siŵili.” Ana ndaŵi jeleji jili jelewu catuli?

Lilemba lya Ciunukuko 12:6, 14 likusalosya kuti “yaka yitatu ni hafu [ndaŵi sitatu ni hafu]” gali masiku 1,260. M’yoyo kuti tupate ulewu wa “ndaŵi msano ni siŵili,” tukusosekwa kuculuya kaŵili masiku 1,260, gagakutupa masiku 2,520. Nambo ŵandu ŵamitundu jine nganaleka ‘kuliŵata’ ulamusi wa Mlungu pali papitile masiku 2,520 gasyesyene, kutyocela pawagwile msinda wa Yelusalemu. Yeleyi yikulosya kuti yakulocesyayi yajigele ndaŵi jelewu nditu. Mwakamulana ni malemba ga Numeri 14:34 ni Ezekieli 4:6 gagakusasala ya “lisiku kwimilaga caka,” nikuti “ndaŵi msano ni siŵili” yili yaka 2,520.

Yaka 2,520 yatandile mu October m’caka ca 607 B.C.E. Pandaŵi jeleji a Babiloni ŵasumwile msinda wa Yelusalemu ni msele wa mayimwene wa Daudi wasokonecele. Yaka 2,520 yamalile mu October 1914. M’caka celeci, “ndaŵi ja ŵandu ŵamitundu jine”  jamasile, soni Yesu Klistu ŵam’ŵisile kuŵa Mwenye ja ucimwene wa Mlungu. *—Salimo 2:1-6; Danieli 7:13, 14.

Yesu ŵalosisye kuti yakutendekwa ya pacilambo mpela ngondo, sala, yisicinya, soni yilwele yicilosya kuti jwalakwe atandite kulamulila mpela Mwenye jwakwinani. Yeleyi ni yayiŵele mkutendekwa. (Matayo 24:3-8; Luka 21:11) Yakutendekwa yeleyi yikupeleka umboni wekulungwa wakuti Ucimwene wa Mlungu wakwinani, soni “masiku gambesi” ga yakutendekwa ya pacilambo capasi, yatandite mu 1914.—2 Timoteo 3:1-5.