AFƆƆƆ mumɔŋ bɔɔ nɔ ni atsɛɔ lɛ Mikael lɛ tãtsii yɛ Biblia lɛ mli. Shi be fɛɛ be ni awieɔ ehe lɛ, atsɔɔ akɛ ekɛ ekãa miifee nɔ ko. Awie Mikael he yɛ Daniel wolo lɛ mli akɛ ekɛ bɔfoi fɔji miinɔ; awie ehe yɛ Yuda wolo lɛ mli akɛ ekɛ Satan miitaa saji anaa; ni awie ehe yɛ Kpojiemɔ akɛ eefa ta eeshi Abonsam kɛ edaimonioi lɛ. Mikael tsɔɔ Yehowa nɔyeli lɛ he ni efãa kɛ Nyɔŋmɔ henyɛlɔi lɛ ni ekɛnɔɔ lɛ nɔ ehiɔ shi yɛ egbɛi lɛ shishinumɔ naa, akɛ—“Namɔ Tamɔ Nyɔŋmɔ?” Shi namɔ ji Mikael?

Bei komɛi lɛ akɛ gbɛi ni fa fe ekome tsɛɔ mɛi komɛi. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, blematsɛ Yakob gbɛi kroko ji Israel, ni bɔfo Petro gbɛi kroko ji Simon. (1 Mose 49:1, 2; Mateo 10:2) Nakai nɔŋŋ hu Biblia lɛ tsɔɔ akɛ Mikael ji gbɛi kroko ni akɛtsɛɔ Yesu Kristo dani eba shikpɔŋ lɛ nɔ, kɛ yɛ no sɛɛ hu. Nyɛhaa wɔsusua Ŋmalɛ naa yiŋtoi ahewɔ ni amu sane naa nakai lɛ ahe wɔkwɛa.

Bɔfonukpa. Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ tsɛɔ Mikael akɛ “bɔfonukpa . . . lɛ.” (Yuda 9) Wiemɔ nɛɛ shishi ji “bɔfoi lɛ anɔ lumɔ.” Kadimɔ akɛ atsɛɔ Mikael akɛ bɔfonukpa lɛ. Enɛ tsɔɔ akɛ bɔfo kome pɛ atsɛɔ lɛ nakai. Yɛ anɔkwale mli lɛ, akɛ wiemɔ ni ji “bɔfonukpa” lɛ tsuɔ nii kɛkɔɔ mɔ kome pɛ he yɛ Biblia lɛ mli, shi jeee mɛi pii kɔkɔɔkɔ. Kɛfata he lɛ, akɛ gbɛhe ni ji bɔfonukpa lɛ toɔ Yesu he. Tesalonikabii a-Klɛŋklɛŋ Wolo yitso 4:16 lɛ kɛɔ yɛ Nuŋtsɔ Yesu Kristo ni atée lɛ shi lɛ he akɛ: “Nuŋtsɔ lɛ diɛŋtsɛ  kɛ oshebɔɔ kɛ ŋwɛi bɔfonukpa gbee . . . aaajɛ ŋwɛi akpeleke shi.” No hewɔ lɛ, atsɔɔ mli akɛ Yesu gbee lɛ ji bɔfonukpa gbee. No hewɔ lɛ, ŋmalɛ nɛɛ tsɔɔ akɛ Yesu diɛŋtsɛ ji bɔfonukpa Mikael lɛ.

Asraafoi Ahiɛnyiɛlɔ. Biblia lɛ kɛɛ akɛ ‘Mikael kɛ ebɔfoi lɛ fã drako lɛ nɔ ta. Ni drako lɛ bɔfoi lɛ fata ehe.’ (Kpojiemɔ 12:7) No hewɔ lɛ Mikael ji bɔfoi anɔkwafoi ata ko Hiɛnyiɛlɔ. Kpojiemɔ lɛ wie Yesu he hu akɛ eji bɔfoi anɔkwafoi ata ko Hiɛnyiɛlɔ. (Kpojiemɔ 19:14-16) Ni bɔfo Paulo tsĩ “Nuŋtsɔ Yesu” kɛ “ehewalɛ bɔfoi lɛ” atã tɛ̃ɛ. (2 Tesalonikabii 1:7) No hewɔ lɛ Biblia lɛ wieɔ Mikael kɛ “ebɔfoi lɛ” kɛ Yesu hu kɛ “ebɔfoi lɛ” ahe. (Mateo 13:41; 16:27; 24:31; 1 Petro 3:22) Akɛni Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ etsĩii tã yɛ he ko he ko akɛ bɔfoi anɔkwafoi atai enyɔ ji nɔ ni yɔɔ ŋwɛi—ní Mikael nyiɛɔ ekome hiɛ ni Yesu hu nyiɛ ekroko lɛ hu hiɛ hewɔ lɛ—nilee yɛ mli akɛ aaamu sane naa akɛ Mikael ji Yesu Kristo diɛŋtsɛ yɛ eŋwɛi gbɛhe ni eyɔɔ lɛ mli. *