Tolokeleni

Tolokeleni muye pa filukusangwamo

IFYEBO NA FIMBI

Ukwishiba ‘Babiloni Umukulu’

Ukwishiba ‘Babiloni Umukulu’

MWI buuku lya Ukufisulula muli ifyebo ifilembelwe mu fyakupalanya. (Ukufisulula 1:1) Icakubwenako, lilashimbula umwanakashi uulembelwe ishina pa mpumi yakwe ati ni ‘Babiloni Umukulu.’ Lilalabila ati uyu umwanakashi alikele pa ‘mabumba ne mikoka.’ (Ukufisulula 17:1, 5, 15) Pakuti takulipo umwanakashi uwa cinenene uungacite’fi, Babiloni Umukulu cakupalanya lukoso. Pano lomba, cindo uyu umucencemeshi uwa kupalanya lukoso emakaninako?

Pa Ukufisulula 17:18, untu umo umwanakashi uwa kupalanya lukoso balimubuulishishe ati “musi uyo ukulu, uwikaliko’bufumu pamfumu isyamucalo capansi.” Ishiwi lya kweba’ti ‘umushi’ lilalangisha ati libumba ilyanshikilwe ilya bantu. Pakuti uyu ‘umushi uukulu’ uli ne makosa “pamfumu isyamucalo capansi,” umwanakashi uwilicilwe ati Babiloni Umukulu alyelelwe ukuba libumba ilya makosa ilili mu fyalo monse. Muli bucine, alyelelwe ukwitwa ati ubufumu ubwa calo conse. Mba bufumu bwa musango shani? Bufumu bwa mapempelo. Boneniko ifi fimbi ifyebo ifipaleneko ifili mwi buuku lya Ukufisulula fitofwako ukubuulishishe’fi.

Ubufumu bungaba bwa mapolitiki, bwa busulwishi, neli ubwa mapempelo. Umwanakashi uwilicilwe ati Babiloni Umukulu talipo bufumu bwa mapolitiki pakuti Amashiwi abaLesa alalabila ati “imfumu isyamucalo capansi,” neli abekalicishi ba cicino icalo, ‘shalicitile ubucencemeshi nakwe.’ Ubucencemeshi bwakwe bulukulola mu kweba’ti ni fifilya apanga ubulunda ne bekalicishi ba papano pa calo ca panshi kabili uyu e mulandu etilwa ati “umucencemesi uyo umukulu.”—Ukufisulula 17:1, 2; Jakobo 4:4.

Babiloni Umukulu tekuti abepo ubufumu bwa busulwishi nipakuti ‘aboolishi aba mu calo ca panshi,’ abalukwimakaninako abakushitishe’fintu, bakalukumulila pa mpindi akonalwa. Icinenene, bonse bobilo imfumu ne boolishi balilabiilwe ati balukuceba pali Babiloni Umukulu ninshi balimakene ‘ukutali.’ (Ukufisulula 18:3, 9, 10, 15-17) Kanshi cingelelwa ukulabila ati Babiloni Umukulu talipo bufumu bwa mapolitiki neli ubwa busulwishi, sombi bufumu bwa mapempelo.

Na cimbi icilangisha ati Babiloni Umukulu alemakaninako ukupempela mashiwi aalabila ati alatumpaika imikoka ya bantu yonse ku ‘bufwiti’ bwakwe. (Ukufisulula 18:23) Pakuti konse lukoso ukupemamo mu mipashi iibipile kulifumine ku fibanda, tekuti cibepo icakukankamika ukumfwa ati Baibolo ileta Babiloni Umukulu ati “mwakwikale’fibanda.” (Ukufisulula 18:2; Ndutelonomi 18:10-12) Baibolo ilibuulishishe nakabili ati ubu ubufumu bulacicila makosa ukupempela kwa cine, ukulukukululusha ‘abakushimika’ ne ‘balungeme.’ (Ukufisulula 18:24) Muli bucine, Babiloni Umukulu alifiitilwe makosa ukupempela kwa cine icakweba ati alakululusha ne kwipaya ‘imboni sha baYesu.’ (Ukufisulula 17:6) Pakuti pali fyefyo, uyu umwanakashi uwilicilwe ati Babiloni Umukulu apaswetele lukoso alemakaninako ubufumu bwa calo conse ubwa kupempela kwa bufi, ubusankenemo ukupempela konse ukutakusuminishiwe na baYehova Lesa.