Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

APÉNDICE

¿Imataq “Jatungare Babilonia”?

¿Imataq “Jatungare Babilonia”?

APOCALIPSIS librochö willakïkunaqa significädoyoqmi kayan (Apocalipsis 1:1). Rikärishun, “Jatungare Babilonia” nishpa urkuncho qellqarätseq lluta piwan mëwampis punukoq warmipaqmi parlan. Hinamampis, ‘jinantin marcacuna’ y tuquilaya nunakuna hananchömi täkun ninmi (Apocalipsis 17:1, 5, 15). Tsëtaqa manachi rasumpa warmiqa ruranmantsu, tsëqa, ¿imataq o pitaq kanman tsë warmi?

Apocalipsis 17:18 textochömi nimantsik: “Jinantin munducho llapan reycunatapis dominaq jatun marcam” nishpa. Y “marcam” nerqa, atska ëllukashqa o qorikashqa nunakunapaqmi parlan. Hinamampis kë ‘jatun marcaqa, jinantin munducho reycunatapis dominanmi’. Tsëmi, kë ‘Jatungare Babiloniaqa’ hinantin Patsa dominaq y llapanta gobernë munaq organización kanman. Pero ¿imanö organizacionraq? Kë organizacionqa tukïläya mana alli religionkunam. Mä rikärishun imanö Apocalipsis nishqan libro këta alleq yacharatsimanqantsikta.

Organizacionkunaqa kayanmanmi, polïticakunapis, negociantekunapis o religiösakunapis. Pero ‘Jatungare Babiloniaqa’ manam organización polïticotsu, ¿imanirtaq tsëtaqa nintsik? Diospa Palabranchö, “tse warmiwanmi reycuna [o polïticokuna] llutallana oqllanacur cacuyashqa” nimashqam. “Llutallana oqllanacur cacuyashqa” nerqa rikätsimantsik, yanapanakur acuerdokunaman yëkuyanqantam. Tsëmi alläpa preciso kë organizacionpa “lluta pulicoq warmi” nishpa shutin kanqan (Apocalipsis 17:1, 2; Santiagu 4:4).

Hinamampis, kë warmi ushakäriptenqa tsë “marcacho negosiacur ricuyäcushqa nunacunam [...] qaparillapa qayarillapa” waqakuyanqa nimantsikmi Bibliaqa. Awmi, kë ‘Jatungare Babiloniaqa’ manam hatun negociakoqkunatsu kayan. Tsëmi texto biblicokunaqa willamantsik, reykunapis y negociakoqkunapis ‘carullapitam’ mantsakashqa rikaräyanqa nishpa (Apocalipsis 18:3, 9, 10, 15-17). Awmi, kë ‘Jatungare Babiloniaqa’ manam político ni negociakoq organizacionkunatsu, sinöqa huk hatun organización religiösam.

Kë organización religiosa kanqampitaqa huk prueba mastaran Bibliachö tarintsik: “Jinantin marcacho nunacunatam brujeriancunawanpis engañashqa” ninmi (Apocalipsis 18:23). Tukïläya brujeriakunaqa shamun mana alli religionkunapita y demoniokunapitam. Tsëmi Bibliaqa, Jatungare Babiloniata “supëcunapa wayinmi” nishpa qayan (Apocalipsis 18:2; Deuteronomio 18:10-12). Hinamampis rikantsikmi, kë mana alli organización religiösaqa pasëpa ushakätsita munar, alli kaq religionchö ‘profetacunata, y Diosman creyicoqcunata’ qatikachanqanta (Apocalipsis 18:24). Tsënö alläpa chikirmi “Jesucristupaq willapäcoqcunata” qatikachar mana ankupashpa o llakipashpa wanutsiyan (Apocalipsis 17:6). Awmi, Jatungare Babiloniaqa, hinantin Patsachö Jehová Diospa contran këkaq llapan uli o llulla religionkunam.