Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

U TIPʼAʼANIL

¿Síij wa Jesús tu mesil diciembre?

¿Síij wa Jesús tu mesil diciembre?

LE Bibliaoʼ maʼatech u yaʼalik jach baʼax kʼiin ka síij Jesús. Baʼaleʼ ku yeʼesiktoʼon maʼ síij utiaʼal diciembreiʼ.

Tu kaajil Belén le tuʼux síij Jesusoʼ, ¿bix le tiempo ku beetik utiaʼal diciembreoʼ? Tu calendario le judíoʼoboʼ yaan upʼéel mes ku kʼaabaʼtik kislev, ku lúubul ich noviembre yéetel diciembre. Teʼ mesaʼ jach ku beetik keʼel yéetel ku jach kʼáaxal jaʼiʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yokol u mesil tebet, ku lúubul ich diciembre yéetel enero. Teʼ mesaʼ tiʼ ku maas jach beetik keʼel ichil tuláakal le jaʼaboʼ, ku kʼáaxal tak yeelo tu kaʼanlil le puʼukoʼoboʼ. Koʼox ilik baʼax ku yaʼalik le Biblia tiʼ bix le tiempo ku beetik tuʼux pʼaatal Belenoʼ.

Esdras, utúul tiʼ le máaxoʼob tsʼíibt le Bibliaoʼ, ku yeʼesikeʼ tu mesil kisleveʼ jach keʼel yéetel ku jach kʼaaxal jaʼiʼ. Ku yaʼalikeʼ «tu kʼiinil veinte tiʼ u mesil nueve», wa u mesil kisleveʼ, tu muchʼuba yaʼabach judíoʼob tu kaajil Jerusalén; letiʼob túun kaʼacheʼ «táan u tíitaʼaloʼob tumen u keʼeloʼob [...] tumen láalaj ora táan u sen totoxankil jaʼ». Ku yaʼalik xaneʼ le yaʼabach judíoʼob muchʼukbaloʼob tu kaajil Jerusalenoʼ, tu yoʼolal bix le tiempo teʼ mes jeʼeloʼ, tu yaʼaloʼob: «Tiʼ yanoʼon tu kʼiinil le sen jaʼajaʼaliloʼ, le beetik maʼ tu páajtal k-pʼáatal táankab» (Esdras 10:9, 13, Nuevo Mundo; Jeremías 36:22). Le oʼolaleʼ, ken túun náatsʼak u mesil diciembreiʼ, le j-kanan tamanoʼoboʼ ku kʼaláantik u yalakʼ tamanoʼob utiaʼal maʼ u máansikoʼob áakʼab táankab.

Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le áakʼab ka síij Jesusoʼ yaan kaʼach j-kanan tamanoʼob táan u kanáantik u yalakʼ tamanoʼob tu táan píikʼil naatsʼ tiʼ u kaajil Belén. Baʼaleʼ maʼ chéen jáan bijaʼanoʼob teʼeloʼ. Lucas, utúul tiʼ máax tsʼíibt le Evangelioʼoboʼ, ku yaʼalikeʼ táan kaʼach u «máansikoʼob áakʼab teʼ j-kʼáaxoʼ» (Lucas 2:8-12). K-ilik túuneʼ maʼ chéen ku bisik u yalakʼ tamanoʼob tu paach kaajil Belén yéetel kʼiiniʼ, tiʼ ku maansikoʼob áakʼabiʼ. Wa tu mesil diciembre ku sen beetik keʼel yéetel ku sen kʼaaxal jaʼ Beleneʼ, le j-kanan tamanoʼoboʼ ¿jeʼel wa u máansikoʼob áakʼab yéetel u yalakʼ tamanoʼob chéen táan píikʼeʼ? ¿Máasaʼ maʼatan? Tuláakal lelaʼ ku yeʼesikeʼ Jesuseʼ maʼ síij tu mesil diciembreiʼ. *

Le Bibliaoʼ ku yeʼesik jach baʼax kʼiin ka kíim Jesús, baʼaleʼ maʼ tu yaʼalik jach baʼax kʼiin ka síiji. Le baʼax tu yaʼalaj le rey Salomonoʼ ku yáantkoʼon k-naʼat baʼaxten. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ u beetik máak upʼéel maʼalob kʼaabaʼeʼ «[maas] maʼalob tiʼ kiʼibok jaʼ. U kʼiinil [u] yúuchul kíimileʼ [maas] maʼalob, tiʼ u kʼiinil u yúuchul síijil» (Eclesiastés 7:1). Lelaʼ ku yáantkoʼon k-naʼat baʼaxten le Bibliaoʼ ku jach tʼaan tiʼ baʼaxoʼob tu beetaj Jesús yéetel tiʼ bix kíimik, yéetel baʼaxten maʼ tu yaʼalik baʼax kʼiin ka síiji.

Ka síij Jesuseʼ, yaan kaʼach j-kanan tamanoʼob táan u maansikoʼob áakʼab tu táan píikʼil yéetel u yalakʼ tamanoʼob

^ xóot’ol 1 Utiaʼal a wojéeltik u maasileʼ, ilawil le t.jnob. 111-114 tiʼ Razonamiento a partir de las Escrituras, beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeoba.