MBIVILIA ti yo yumanĩte na sikũkũ sya ndĩni na ite sya ndĩni ila itanĩawa kũndũ kwingĩ ũmũnthĩ. Sikũkũ isu syambĩĩie va? Ũkasoma mavuku nĩũsengw’a nĩ ũndũ amwe mawetete ĩũlũ wa sikũkũ ila syendekete mũno o na vala wĩkalaa. Sisya ngelekany’o imwe.

Isita. Ĩvuku ya Encyclopedia Britannica yaasya ũũ: “Nthĩnĩ wa Ũtianĩo Mweũ, vaiĩ kĩndũ kyonanasya kana Isita nĩyatanĩawa.” Isita yambĩĩie ata? Yumanĩte na ũthaithi wa andũ mateesĩ Ngai. O na kau sikũkũ ya Isita yĩawa nĩ ya kũlilikana ũthayũũky’o wa Yesũ, syĩthĩo ila ikonanĩty’e nayo ti sya Kĩklĩsto.

Kũtanĩa Mwaka Mweũ. Matukũ na syĩthĩo ila ikonetye kũtanĩa Mwaka Mweũ syĩ kĩvathũkany’o nthĩ mbingĩ. Ĩvuku ya World Book Encyclopedia yaĩtye ũũ ĩũlũ wa sikũkũ ĩsu: “Mũsumbĩ wa Alomi weetawa Yuliasi Kaisali atwie ĩtukũ yĩmwe ya mwei wa mbee yĩthĩwe sikũkũ ya Mwaka Mweũ mwaka wa 46 Ĩ.Y. Alomi matwie mũthenya ũsu wĩthĩwe wĩ wa ngai yoo ya mĩvea na mĩomo na myambĩlĩlyo, yeetawa Janus. Ngai ĩsu yaĩ na mĩtwe ĩlĩ, ũmwe ũsyaĩtye mbee na ũngĩ ĩtina. Ngai ĩsu nĩyo yeetanĩiw’e na Mwei wa mbee (January).” Kwoou sikũkũ ya ĩtũkũ yĩmwe yumanĩte na syĩthĩo sya andũ ala matamwĩsĩ Ngai.

Sikũkũ ingĩ. Tũitonya kũweta sikũkũ syonthe ila syĩ nthĩ ĩno ĩvukunĩ yĩĩ. Ĩndĩ sikũkũ ila ikumasya andũ kana moseũvyo moo iyĩtĩkĩlawa nĩ Yeova. (Yelemia 17:​5-7; Meko ma Atũmwa 10:​25, 26) Lilikana kana mwambĩlĩlyo wa sikũkũ sya ndĩni nĩw’o ũtuma imwendeesya kana ikalea kũmweendeesya Ngai. (Isaia 52:11; Ũvuan’yo 18:⁠4) Myolooto ya Mbivilia ĩla ĩwetetwe Kĩlungunĩ kya 16 ĩvukunĩ yĩĩ nĩkũũtetheesya kũmanya ũndũ waĩle kwosa sikũkũ ingĩ ite sya ndĩni.