Litaba Ze Ekelizwe

 Kana Lwa Swanela ku Ikenya mwa Mikiti ya Mazazi a Pumulo?

MIKITI ye tumile ya bulapeli ni ya mazazi a pumulo ye ezwanga mwa likalulo ze ñata za lifasi kacenu ha i simuluhi mwa Bibele. Mikiti yeo i simuluha kai he? Haiba ku na ni sifalana sa libuka fakaufi, mu ka komoka hahulu ku ziba seo libuka li  si bulela ka za mikiti ya mazazi a pumulo ye tumile mwa silalanda sa mina. Ki ye mitala i sikai.

Isita. Hatiso ya The Encyclopædia Britannica i li: “Mwa Testamente ye Nca, ha ku na manzwi a bonisa kuli ne ku ezwanga mukiti wa Isita.” Isita ne i kalile cwañi? I simuluha kwa bulapeli bwa bahedeni. Nihaike ku bulelwa kuli kuti Isita ki mukiti wa ku hupula zuho ya Jesu, lizo ze latelelwanga ka nako ya mukiti wo haki za Sikreste.

Mikiti ya Nyuyele. Lizazi ni lizo ze eizwanga bakeñisa mikiti ya Nyuyele za shutana-shutana ka ku ya ka ko ba pila batu. Ka za simuluho ya mukiti wo, hatiso ya The World Book Encyclopedia i li: “Julius Caesar mubusi wa Roma n’a tomile lizazi la January 1 sina lizazi la Nyuyele ka 46 B.C. Maroma ne ba neezi lizazi leo ku Janus, mulimu wa minyako, likwalo, ni makalelo. Kweli ya January i simuluha fa libizo la Janus, mulimu ya n’a na ni lipata ze peli—ye ñwi ne i talimezi kwapili mi ye ñwi ne i talimezi kwamulaho.” Kacwalo mikiti ya Nyuyele i simuluha fa lizo za bahedeni.

Halloween. Hatiso ya The Encyclopedia Americana i li: “Likalulo ze ñwi za lizo za mukiti wa Halloween li simuluha fa mukiti wa Druid [muprisita wa kwaikale wa batu ba ba bizwa ma-Celt] mane pili Bukreste bu si ka taha kale. Ma-Celt ne ba ezanga mikiti ya milimu ye mituna ye mibeli—mulimu wa lizazi ni mulimu wa bafu . . . , ili o n’o ezezwanga mukiti la November 1, kwa makalelo a Nyuyele ya ma-Celt. Mukiti wa bafu hanyinyani-hanyinyani ne u fetuhile mukiti wa Bakreste.”

Mikiti ye Miñwi ya Mazazi a Pumulo. Ha lu koni ku bulela ka za mukiti ni mukiti o ezwanga mwa lifasi kaufela. Kono niteñi mikiti ya mazazi a pumulo ye lumbaeta batu kamba likopano za batu ha i lumelezwi ki Jehova. (Jeremia 17:5-7; Likezo 10:25, 26) Hape mu hupule kuli ka ku itinga fa simuluho ya yona, mikiti ya bulapeli ya kona ku tabisa Mulimu kamba kutokwa. (Isaya 52:11; Sinulo 18:4) Likuka za mwa Bibele ze bulezwi mwa Kauhanyo 16 ya buka ye li ka mi tusa ku ziba ka m’o Mulimu a lu ngela muta lu ikenya mwa mikiti ya mazazi a lipumulo za silifasi.