1, 2. Mɛni woɔ mo he wami kaa o suɔ Yehowa Mawu?

ANƐ o suɔ Mawu lo? Ke o jɔɔ o he nɔ ha Yehowa Mawu ɔ, lɛɛ atsinyɛ jemi ko be he kaa o ma ha heto ke, ee, nɛ e da hulɔ! Sisi numi ngɛ he kaa wa maa suɔ Yehowa. Akɛnɛ Mawu suɔ wɔ he je nɛ wɔ hu wa suɔ lɛ ɔ nɛ. Baiblo ɔ de ke: ‘Wa suɔ Yehowa, ejakaa lɛ nɛ e suɔ wɔ kekle.’​​—1 Yohane 4:19.

² Yehowa sɛ hlami je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ wɔ. E ha wɔ zugba a kaa wa si himi he nɛ ngɛ fɛu. E lɛɛ wɔ nɛ e haa wɔ níhi nɛ hia wɔ. (Mateo 5:43-48) Nɔ́ nɛ he hia hu ji kaa e haa wɔ níhi nɛ ma ha wa ma nyɛ ma ja lɛ kɛ pi si. E ha wɔ e Munyu nɛ ji Baiblo ɔ. Jehanɛ se hu ɔ, e fɔ wɔ nine kaa waa sɔle ha lɛ, nɛ e wo wɔ si kaa e maa bu tue, nɛ e ma ha wɔ e mumi klɔuklɔu ɔ konɛ e ye bua wɔ. (La 65:2; Luka 11:13) Nɛ nɔ́ nɛ he hia pe kulaa ji kaa e tsɔ e Bi nɛ e fiɛ we e he ɔ kɛ ba kaa wa Kpɔlɔ konɛ e ba je wɔ kɛ je yayami kɛ gbenɔ mi. Hyɛ suɔmi agbo nɛ Yehowa je kpo kɛ tsɔɔ wɔ ha!​​—Kane Yohane 3:16; Roma Bi 5:8.

3. (a) Loko wa ma nyɛ maa hi Mawu suɔmi ɔ mi ɔ, mɛni e biɔ kaa waa pee? (b) Mɛni sane bimi nɛ he hia e sa kaa wa susu he, nɛ jije wa maa na heto ɔ ngɛ?

³ Yehowa suɔ kaa wa ná e suɔmi ɔ he se kɛ ya  neneene. Se wa ma ná he se jio, wa be he se náe jio, e daa si ngɛ bɔ nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ maa pee e ní ha a nɔ. Mawu Munyu ɔ wo wɔ ga ke: ‘Nyɛɛ to nyɛ he ngɛ Mawu suɔmi ɔ mi konɛ nyɛ ná neneene wami.’ (Yuda 21, NW) Munyukpɔ nɛ ji “nyɛɛ to nyɛ he” ɔ tsɔɔ kaa loko wa ma nyɛ maa hi Mawu suɔmi ɔ mi ɔ, ja wa pee nɔ́ ko. E sa nɛ waa tsɔɔ kaa wɔ hu wa suɔ lɛ ngɛ blɔ pɔtɛɛhi a nɔ. Lɔ ɔ he ɔ, sane bimi nɛ he hia nɛ sa kaa wa susu he ji: ‘Mɛni ma pee kɛ tsɔɔ kaa i suɔ Mawu?’ Wa maa na heto ɔ ngɛ bɔfo Yohane munyu nɛ Mawu ha nɛ e ngma a mi. E ngma ke: “Ejakaa ke wa suɔ Mawu ɔ, wa yeɔ e mlaa amɛ a nɔ. Nɛ e mlaa amɛ a nɔ yemi wɛ  kulaa.” (1 Yohane 5:3) E sa nɛ wa susu munyu nɛ ɔmɛ a he saminya, ejakaa wa suɔ kaa Mawu nɛ le kaa wa suɔ lɛ nitsɛnitsɛ.

4, 5. (a) Mɛni suɔmi nɛ “wa suɔ Mawu ɔ” tsɔɔ? (b) Tsɔɔ nɔ́ nɛ ha nɛ o ba ná Yehowa he suɔmi ngɛ o tsui mi.

⁴ Bɔfo Yohane ngma ke: “Wa suɔ Mawu.” Mɛni e ngɛ tsɔɔe ɔ? E ngɛ suɔmi nɛ mi kuɔ nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ ngɛ kɛ ha Mawu ɔ he munyu tue. Anɛ o ma nyɛ ma kai benɛ suɔmi nɛ o ná ha Yehowa a mi bɔni wami ngɛ o tsui mi ɔ lo?

⁵ Mo kai sisije benɛ o kase Yehowa kɛ e yi mi tomi ɔ he anɔkuale ɔ nɛ lɔ ɔ ha o ba ná hemi kɛ yemi ɔ. O ba nu sisi kaa a fɔ mo kaa yayami peelɔ, nɛ huɛ bɔmi ko be o kɛ Yehowa Mawu nyɛ kpɛti. Se Yehowa gu Kristo nɔ nɛ e bli blɔ ha mo konɛ o nine nɛ su mluku yemi nɛ bɔ́ Adam ɔ nɔ, nɛ́ o ná neneene wami. (Mateo 20:28; Roma Bi 5:12, 18) O ba yɔse kaa Yehowa ngɔ nɔ́ ngua ko kɛ sã afɔle ngɛ o he. E ha nɛ e Bi nɛ e kplɛɛ we e he nɔ́ kulaa a ba gbo ha mo. Suɔmi agbo nɛ Mawu je kpo kɛ tsɔɔ mo ɔ ta o tsui he. Enɛ ɔ ha nɛ mo hu o ná suɔmi kɛ ha Mawu.​​—Kane 1 Yohane 4:9, 10.

6. Mɛni blɔ nɔ nihi guɔ kɛ jeɔ suɔmi nitsɛ kpo, nɛ mɛni suɔmi nɛ o ná ha Mawu ɔ woɔ mo he wami kaa o pee?

⁶ Se he numi kaa jã a ji suɔmi nitsɛ nɛ o ma ná ha Yehowa a sisije kɛkɛ. Suɔmi pi he numi kɛkɛ, nɛ pi nɔ́ nɛ a kɛ nya deɔ kɛkɛ hulɔ. Suɔmi nitsɛ nɛ wa ma ná ha Mawu ɔ mi kuɔ pe wa nya kɛkɛ nɛ waa kɛ ma de ke, “I suɔ Yehowa.” Kaa bɔ nɛ ke nɔ ko ngɛ hemi kɛ yemi nɛ́ e ní peepee nɔ a daa kɛ naa a, jã kɛ̃ nɛ ke nɔ ko ngɛ suɔmi nitsɛnitsɛ kɛ ha nihi ɔ, e ní peepee nɔ a daa kɛ naa. (Yakobo 2:26) Wa tsɔɔ kaa wa suɔ nɔ ko kɛ gu níhi  nɛ e bua jɔ he nɛ wa peeɔ ha lɛ ɔ nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, benɛ o ná suɔmi kɛ ha Yehowa ngɛ o tsui mi ɔ, lɔ ɔ wo mo he wami nɛ o suɔ kaa o maa hi si bɔ nɛ maa sa o hiɔwe Tsɛ ɔ hɛ mi. Anɛ a baptisi mo kaa Odasefo no lo? Ke a baptisi mo ɔ, lɛɛ suɔmi nɛ mi kuɔ nɛ o ná ha Yehowa, kɛ anɔkuale nɛ o suɔ kaa o ye lɛ ɔ ji nɔ́ nɛ ha nɛ o ma o juɛmi nya si jã a nɛ. O jɔɔ o he nɔ ha Yehowa kaa o maa pee e suɔmi nya ní, nɛ o ha a baptisi mo kɛ pee he okadi. (Kane Roma Bi 14:7, 8.) Bɔ nɛ pee nɛ o nyɛ nɛ o ye si nɛ o wo Yehowa a nɔ ɔ, e sa kaa o pee nɔ́ nɛ bɔfo Yohane de kɛ nyɛɛ se nɛ ɔ.

7. Mɛni ji Mawu mlaa amɛ ekomɛ, nɛ mɛni e sa kaa waa pee kɛ tsɔɔ kaa wa yeɔ a nɔ?

⁷ Yohane tsɔɔ kaa, ke wa suɔ Mawu ɔ, “wa yeɔ e mlaa amɛ a nɔ.” Mɛni ji Mawu mlaa amɛ? Yehowa wo wɔ mlaahi fuu ngɛ e Munyu nɛ ji Baiblo ɔ mi. Mlaa nɛ ɔmɛ ekomɛ ngɛ tɛ̃ɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e sume ní peepeehi kaa dã demi, ajuama bɔmi, wɔ jami, jumi, kɛ lakpa yemi. (1 Korinto Bi 5:11; 6:18; 10:14; Efeso Bi 4:28; Kolose Bi 3:9) E sa kaa waa nyɛɛ ngɛ Baiblo je mi bami he mlaahi nɛ a mi tɛ̃ ɔmɛ a nya kɛ tsɔɔ kaa wa yeɔ Mawu mlaa amɛ a nɔ.

8, 9. Kɛ wa maa pee kɛ le nɔ́ nɛ sa Yehowa hɛ mi ngɛ si fɔfɔɛhi nɛ Baiblo mlaa pɔtɛɛ ko be a he ɔ mi kɛɛ? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́.

⁸ Se kɛ̃ ɔ, ke wa suɔ kaa waa sa Yehowa hɛ mi ɔ, pi e mlaahi nɛ a ngɛ tɛ̃ɛ ɔ a nɔ pɛ nɛ e sa kaa waa ye. Yehowa kɛ mlaahi fĩ we wɔ ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa peeɔ ngɛ wa daa ligbi si himi mi ɔ he. Enɛ ɔ he ɔ, eko ɔ, waa kɛ si fɔfɔɛhi nɛ Baiblo mlaa pɔtɛɛ ko be a he ɔ maa kpe daa ligbi. Ngɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔmɛ a mi ɔ, kɛ wa ma plɛ kɛ le nɔ́ nɛ wa maa pee nɛ maa sa Yehowa hɛ mi kɛɛ? Baiblo ɔ  tsɔɔ Mawu susumi ngɛ níhi a he ɔ heii. Be mi nɛ wa ngɛ Baiblo ɔ kasee ɔ, wa ba leɔ níhi nɛ Yehowa suɔ kɛ níhi nɛ e sume. (Kane La 97:10; Abɛ 6:16-19) Wa ba yɔseɔ suhi kɛ ní peepeehi nɛ e bua jɔ he. Ke wa kase Yehowa suhi kɛ e blɔ ɔmɛ a he ní babauu ɔ, jã nɔuu nɛ e susumi ma kudɔ wa juɛmi peemi kɛ wa ní peepeehi. Lɔ ɔ he je ɔ, ngɛ si fɔfɔɛhi nɛ Baiblo mlaa pɔtɛɛ ko be a he ɔ po mi ɔ, wa ma nyɛ ma yɔse ‘níhi nɛ ji Yehowa suɔmi nya ní.’​​—Efeso Bi 5:17.

⁹ Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, mlaa pɔtɛɛ ko be Baiblo ɔ mi nɛ kɔɔ sɛni loo tiivi nɔ ní peepeehi nɛ basabasa peemi kɛ ajuama bɔmi he níhi ngɛ mi ɔ a hyɛmi he. Se anɛ wa hia mlaa pɔtɛɛ ngɛ ní nɛ ɔmɛ a hyɛmi he lo? Wa le bɔ nɛ Yehowa buɔ ní nɛ ɔmɛ ha. E Munyu ɔ de wɔ heii ke: ‘Yayami peeli, kɛ yiwutsotsɛmɛ lɛɛ, Yehowa sume mɛ kulaa.’ (La 11:5) E de hu ke: “Mawu maa kojo yaholi, kɛ gba puɛli.” (Hebri Bi 13:4) Ke wa susu munyu nɛ ɔmɛ nɛ Mawu tu ɔ a he ɔ, wa ma yɔse nɔ́ nɛ ji Yehowa suɔmi nya ní tutuutu. Enɛ ɔ he ɔ, wa sume kaa wa maa hyɛ fonihi nɛ Mawu bua jɔɛ he kɛ je wa hɛja. Níhi fuu ngɛ nɛ woɔ nɔ je mi bami he mu nɛ je ɔ ha nɛ nihi susuɔ kaa a ji hɛja jemi níhi kɛkɛ. Wa le kaa ke wa yu wa he ngɛ níhi kaa jã a a he ɔ, Yehowa bua jɔɔ. *

10, 11. Mɛni he je wa suɔ kaa waa bu Yehowa tue, nɛ mɛni tue bumi e sa kaa waa pee ha lɛ?

¹⁰ Mɛni yi mi tomi titli he je wa yeɔ Mawu mlaa amɛ a nɔ ngɛ? Mɛni he je wa suɔ kaa waa nyɛɛ ngɛ níhi nɛ wa le kaa a kɛ Mawu susumi kpaa gbi ɔ a nya? Pi kaa wa ngɛ tue gblami ko loo haomi nɛ baa nihi nɛ pee we Mawu suɔmi nya ní ɔ a nɔ ɔ nya fo tue kɛkɛ he je. (Galatia Bi 6:7) Mohu ɔ, tue bumi nɛ wa peeɔ ha  Yehowa a ji he blɔ agbo nɛ wa ná nɛ waa kɛ ma je suɔmi nɛ wa ngɛ ha Mawu ɔ kpo. Wa suɔ kaa waa sa Yehowa hɛ mi kaa bɔ nɛ bi suɔ kaa e sa e tsɛ hɛ mi ɔ. (La 5:12) Lɛ ji wa Tsɛ, nɛ wa suɔ lɛ. Nɔ́ ko be nɛ haa wa náa bua jɔmi wawɛɛ, nɛ wa tsui hu nɔɔ wa mi kaa wa maa le kaa wa ní peepee haa ‘Yehowa bua jɔɔ wa he.’​​—Abɛ 12:2.

¹¹ Enɛ ɔ he ɔ, pi kaa Mawu nyɛɔ wa nɔ loko wa peeɔ tue bumi kɛ haa lɛ, nɛ pi ní komɛ pɛ a mi nɛ wa peeɔ tue bumi kɛ haa lɛ ngɛ, nɛ pi nɔ́ ko hu nɛ wa ma ná ngɛ e dɛ ɔ he je nɛ wa peeɔ tue bumi kɛ haa lɛ. * Wa hlɛ mlaa amɛ a mi nɛ́ waa ye ní nɛmɛ nɛ he wɛ ɔ a nɔ. Mohu ɔ, wa “tsui tsuo” mi lɛ wa jeɔ kɛ buɔ lɛ tue. (Roma Bi 6:17) E peeɔ wɔ kaa bɔ nɛ e pee Baiblo ɔ mi la polɔ ɔ. E ngma ke: “I náa o mlaa amɛ a he bua jɔmi, ejakaa i suɔ o mlaa amɛ.” (La 119:47) Niinɛ, wa suɔ kaa waa bu Yehowa tue. Wa yɔse kaa bɔ tsuaa bɔ nɛ ji ɔ, Mawu ji nɔ nɛ sa kaa waa bu lɛ tue sisiisi. (5 Mose 12:32) Wa suɔ kaa nɔ́ nɛ Yehowa Munyu ɔ de ngɛ Noa he ɔ, Yehowa nɛ de jã ngɛ wɔ hu wa he. Blematsɛ anɔkualetsɛ Noa ná suɔmi kɛ ha Mawu nɛ e pee tue bumi kɛ ha lɛ jeha babauu. Baiblo ɔ de ke: “Noa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Mawu fã lɛ ke e pee ɔ.”​​—1 Mose 6:22.

12. Mɛni blɔ nɔ tue bumi nɛ wa peeɔ ha Yehowa haa e bua jɔɔ?

¹² Kɛ tue bumi nɛ wa peeɔ kɛ jee wa tsui mi ɔ peeɔ Yehowa kɛɛ? E Munyu ɔ tsɔɔ kaa e ‘náa bua jɔmi.’ (Abɛ 27:11) Anɛ tue bumi nɛ wa peeɔ ha Je Mluku ɔ Matsɛ ɔ haa e bua jɔɔ niinɛ lo? Ee, e bua jɔɔ ngɛ yi mi tomi kpakpa ko he je! Yehowa bɔ wɔ konɛ wɔ nitsɛmɛ waa hla nɔ́ nɛ wa suɔ kaa wa maa pee. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa wa ma  nyɛ maa hla kaa wa maa bu Mawu tue loo wa be lɛ tue bue. (5 Mose 30:15, 16, 19, 20) Ke suɔmi nɛ wa ngɛ ha Mawu ji nɔ́ nɛ woɔ wɔ gɛjɛmi nɛ wa buɔ Yehowa tue ɔ, e haa wa hiɔwe Tsɛ ɔ bua jɔɔ nɛ e nyaa saminya. (Abɛ 11:20) Enɛ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ si himi blɔ nɛ hi pe kulaa nɔ nyɛɛe.

13, 14. Mɛni he je wa ma nyɛ ma de ke Mawu ‘mlaa amɛ pi tlomi,’ nɛ mɛni ji enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́?

¹³ Bɔfo Yohane de wɔ nɔ́ ko nɛ woɔ nɔ bua ngɛ níhi nɛ Yehowa ngɛ hlae ngɛ wa dɛ ɔ a he. E de ke: “E mlaa amɛ a nɔ yemi wɛ kulaa.” Hela munyungu nɛ a tsɔɔ sisi ngɛ 1 Yohane 5:3 ɔ ke “wɛ kulaa” a, sisi tutuutu ji, “nɔ́ ko nɛ mi jiɔ we.” * Baiblo sisi tsɔɔmi kpa ko hu de ke: “E mlaa amɛ gbi wɔ.” (New English Translation) Níhi nɛ Yehowa ngɛ hlae ngɛ wa dɛ ɔ hi nɛ a pi tlomi kulaa. Enɛ ɔ he je ɔ, adesahi nɛ yi mluku ɔ ma nyɛ maa ye e mlaa amɛ a nɔ.

¹⁴ Enɛ ɔ he nɔ́ hetomi nɔ́ ko ji nɛ ɔ nɛ: O huɛ kpakpa ko de mo ke o ye bua lɛ nɛ e muɔ e níhi kɛ ya he kpa. Dakahi fuu ngɛ nɛ nyɛ maa tloo kɛ ya. Ekomɛ a mi jiɔ we tsɔ, nɛ nɔ kake ma nyɛ maa tloo, se ekomɛ hu a mi jiɔ nɛ ja ni enyɔ tloo. O huɛ ɔ tsɔɔ mo dakahi nɛ e suɔ kaa o tloo. Anɛ e ma de mo ke o tloo dakahi nɛ e le kaa a mi jiɔ tsɔ lo? Dɛbi. E be hae nɛ mo nɔ kake o tloo nɛ e ba gbe mo. Jã nɔuu wa Mawu mi mi jɔlɔ nɛ ngɛ suɔmi ɔ be wɔ dee ke waa ye mlaahi nɛ a mi wa tsɔ a nɔ.  (5 Mose 30:11-14) E be wɔ dee kaa waa tloo tlomihi nɛ a mi jiɔ kɔkɔɔkɔ. Yehowa le wa fã tɔmi, ejakaa “e le wa bɔ su; e le kaa zu kɛkɛ ji wɔ.”​​—La 103:14.

15. Mɛni he je wa ma nyɛ ma ná hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa Yehowa mlaa amɛ a he ngɛ se nami ha wɔ saminya a?

¹⁵ Yehowa mlaa amɛ pi tlomi kulaa; a he ngɛ se nami ha wɔ saminya. (Kane Yesaya 48:17.) Mose de blema Israel bi ɔmɛ ke: ‘Yehowa fa wɔ ke waa ye mlaa nɛ ɔmɛ tsuo a nɔ, nɛ waa ye lɛ gbeye, konɛ e hi ha wɔ nitsɛmɛ, nɛ wa yi nɛ na wami daa kaa bɔ nɛ e ngɛ mwɔnɛ ɔ.’ (5 Mose 6:24) Wɔ hu wa ma nyɛ ma ná hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa akɛnɛ Yehowa suɔ nɛ e hi ha wɔ daa he je nɛ e ha wɔ e mlaa amɛ ɔ nɛ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa be wɔ mlaa nɛ maa ye wɔ awi woe kɔkɔɔkɔ. Yehowa ji Mawu nɛ e nile mi kuɔ saminya. (Roma Bi 11:33) Lɔ ɔ he ɔ, e le nɔ́ nɛ hi ha wɔ. Jehanɛ se hu ɔ, Yehowa ngɛ suɔmi pe nɔ tsuaa nɔ. (1 Yohane 4:8) Suɔmi nɛ ji e su titli ɔ jee kpo ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ e deɔ, kɛ níhi nɛ e peeɔ ɔ mi. Suɔmi mi e jee kɛ woɔ e sɔmɔli mlaahi tsuo.

16. Ngɛ níhi nɛ náa nɔ nɔ he wami ngɛ je yaya nɛ ɔ mi, kɛ níhi nɛ peeɔ wa he lo nɛ yi mluku ɔ akɔnɔ tsuo se ɔ, mɛni he je wa ma nyɛ maa pee tue bumi?

¹⁶ Enɛ ɔ tsɔɔ we kaa e ngɛ gbɔjɔɔ kaa wa maa pee tue bumi ha Mawu. E sa nɛ waa hwu kɛ si je yaya nɛ ɔ nɛ ‘Abosiami ngɛ nɔ yee’ ɔ mi níhi nɛ náa nɔ nɔ he wami ɔ. (1 Yohane 5:19) Jehanɛ ɔ, e sa nɛ waa hwu kɛ si wa he lo nɛ yi mluku nɛ tsitsɛɛɔ wa kuɛ se mi konɛ wa tɔ Mawu mlaa amɛ a nɔ ɔ hulɔ. (Roma Bi 7:21-25) Se suɔmi nɛ wa ngɛ ha Mawu ma nyɛ ma ha waa ye manye. Nihi nɛ bɔɔ mɔde kaa a maa pee tue bumi kɛ tsɔɔ kaa a suɔ Yehowa a, e jɔɔ mɛ. “Nihi nɛ buɔ lɛ tue” ɔ, e haa mɛ e mumi klɔuklɔu ɔ. (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 5:32) Mumi nɛ ɔ woɔ yiblii kpakpahi nɛ ji suhi nɛ ngɛ  fɛu ngɛ wa mi, nɛ enɛ ɔ yeɔ bua wɔ konɛ waa pee tue bumi.​​—Galatia Bi 5:22, 23.

17, 18. (a) Mɛni níhi a he wa ma susu ngɛ womi nɛ ɔ mi, nɛ benɛ wa ngɛ enɛ ɔ he susue ɔ, mɛni e sa kaa e hi wa juɛmi mi? (b) Mɛni he wa ma susu ngɛ yi nɛ nyɛɛ se ɔ mi?

¹⁷ Wa ma susu Yehowa sisi tomi mlaahi, je mi bami he mlaahi, kɛ e suɔmi nya ní kpahi fuu a he ngɛ womi nɛ ɔ mi. Benɛ wa ngɛ enɛ ɔmɛ a he susue ɔ, e sa nɛ wa ha níhi nɛ a he hia nɛ ɔmɛ nɛ hi wa juɛmi mi. Wa hɛ nɛ ko je nɔ kaa Yehowa fĩ we wa nɔ kaa waa ye e mlaahi kɛ e sisi tomi mlaahi a nɔ. E suɔ kaa waa pee tue bumi kɛ je wa tsui mi. Nɛ wa kai hu kaa Yehowa suɔ nɛ waa ba wa je mi konɛ wa ná jɔɔmi babauu amlɔ nɛ ɔ, kɛ neneene wami hu hwɔɔ se. E sa nɛ wa yɔse kaa tue bumi nɛ wa maa pee kɛ je wa tsui mi ɔ ji he blɔ nɛ waa kɛ maa tsɔɔ kaa wa suɔ Yehowa saminya.

¹⁸ Yehowa je suɔmi mi nɛ e ha wɔ he nile bɔ nɛ pee nɛ waa le slɔɔto nɛ ngɛ kpakpa kɛ yayami a kpɛti. Se loko wa he nile maa pee blɔ tsɔɔlɔ kpakpa a, ja wa tsɔse lɛ kaa bɔ nɛ wa maa na ngɛ yi nɛ nyɛɛ se ɔ mi ɔ.